(DoHjor axborotnoinasi, Sawarqaiuf
2013, № 4
Фестникврача, Самарканд
УДК: 617.716.4-089.843
PASTKI JAG’ SHOX QISMI NUQSONLARINI METATARZAL SUYAGI
AUTOTRANSPLANTANTI YORDAMIDA TIKLASH
Toshkent Tibbiyot Akademiyasi
РЕЗЮМЕ.
Авторами изучались изменения в опорно-двигательной системе, возникающие при взятии мета-
тарзального аутотрансплантата с целью возмещения костного дефекта ветви нижней челюсти. Исследования показали,
что в случаях взятия аутотрансплантата с не ведущей ноги (по результатам предварительного компьютерного
подометрического исследования) послеоперационные боли, возникающие в стопе, а также симптомы плоскостопия
значительно снижаются, а также сокращаются сроки стационарного лечения.
SUMMARY.
In the process of reconstruction of the detects in the branch of lower jaw through metatarsal autogenous transplant
method, studied of changes hi supportive system after the removal of metatarsal bone, the foot were based on the results of
thorough examination of computer podometrics before the autogenous transplant was taken. This way was achieved to decrease
the symptoms and development of flat-foot, the length of stay of patients in the hospital, the symptoms of quick tiredness, the pain
in thigh, fibula and the pain in foot after a long walk after the surgery of autotransplant removal.
Yuz-jag’ xirurgiyasining dolzarb muammo- laridan bin,
pastki jag’ shox qismi uuqsonlari, chakka patki jag’ bo’g’imi
faoliyatini
tiklashda
mukammallashtirilgan
operativ
usullarni ama- liyotga tatbiq etish va qulay usullarni
izlashdan iborat. Yuz-jag’ xirurgiyasi amaliyotida suyak
nuqsonlarini tikiash uchun ideal materialdan tayyorlangan
implantant tanlash shu soxa izlanuvchilari oldida turgan
asosiy masalalaridan biridir [2,4]. Allotransplantatsiya
usulida nuqsonlar tiklanganda to’qimalanii genetic
tomondan mos keltnasiigi va ma’lum vaqidan so’ng
transplantatni so’rilishi kuzatiladi [1,3]. Izlanishlar natijasi
shuni ko’rsatadiki pastki jagv nuqsoniari autotransplantat
yordamida tiklanganda 92%, allogen transplantat yordamida
tiklanganda 65% ijobiy natijalarga erishilgan [5]. Qon
tomirsiz erkin olingan autotransplantatlar yordamida pastki
jag’ soxasida kichik va o’rta kattalikdagi nuqsonlami bartaraf
etish uchun suyak plastikasi o’tkazish mumkin. Buning
uchun bemorning qovurg’a, yonbosh suyagi, kichik bolder
suyagi, kurak suyagi, bilak suyagi va metatarsal suyaklaridan
foydalanildi, bu bilan to’qimalarni genetik mos keltnasiigi
masalasi hal etiladi va autotransplantatni qisqa vaqt ichida
autotransplantatni qisqa vaqt ichida revaskulyari- zatsiyasi
kuzatiladi [6,7].
Shubhasiz, suyak to’qimasi nuqsonlarini operativ usulda
tikiash kasallikning klinikasiga va tanlangan operativ
aralashuv usuliga bog’liq bo’libgina qolmay, balki
qo’llanilgan transplantat va implantatlarga ham bog’liqdir.
Pastki jag’ shox qismi nuqsonlarini tiklashda qo’llanuvchi
transplantat va implantatlarga qo’yiladigan talablardan biri,
chakka pastki jag’ bo’g’imi funksional faoliyatini qayta
tikiash, foydalanilgan transplantat va implantatlar pastki jag’
shox
qismiga
birikishi
va
reparativ
osteogenezni
stimallashdan iboratdir.
Tadqiqotning maqsadi:
Pastki jag’ shox qismi
nuqsonlarida o’tkaziladigan suyak plastikasi jarroxlik
harakatini mukammallshtirish.
Material
va
tekshiruv
usuilari:
Bizning
tekshirishlarimizni 14 ta pstki jag’ shox qismi nuqsoniari
bilan bo’lgan, 2011-2013 yillar davomida TTA 3 klinikasi
kattalar yuz-jax xirurgiyasi bo’limida yotib davolangan va
kuzatilgan bemorlarni o’z ichiga oladi.
Pastki jag’ nuqsonlarini uchrash soxasiga ko’ra ishchi
tasnif qt’ib Mark Urken tasnifi olindi.
Hamma bemorlar bo’liinga rejali ravishda yotqizilgan.
Bemorlarni Yoshi 17 dan 35 gacha bo’lib, shuiardan 6 tasini
erkaklami va 8 tasini ayoilar tashkil etgan. Ushbu bemorlar
ikki guruhga bo’lindi, ikkala guruh bemorlarida ham
operatsiyagacha KT tekshiruvi o’tkazilgan. Nuqsoniarni
o’lchami va lokalizatsiyasi bo’yicha Mark Urken tasnifiga
ko’ra
C
va
CR
guruhlariga tegishli.
Asosiy guruh bemorlarida pastki jag’ nuqsonlarini
tikiash uchun metatarsal suyagi kompyuter podometrik
tekshiruvi natijalariga asoslangan holda olindi va nuqson
bartaraf etildi. Qiyosiy guruh bemorlarida esa, pastki jag’
nuqsonlarini tikiash uchun an’anaviy usul bilan, ya’ni chap
oyoq panjasidan IV metatarsal suyagi olinib nuqson bartaraf
etilgan.
Kompyuter podometrik tekshiruvi. Bu
tekshiruv
usuli orqali oyoq panjasi ostiga tushayotgan yuklanishni
qanday taqsimlanishi haqida aniq va sifatli ma’lumot olinadi.
"iStep" sistemasi 1024 ta barosezuvchi moslamalarda tashkil
topgan. Bu baropodometr kompyuterga ufangan holda
ishlaydi.
Jilonov A.A.,
Karitnquiov
.
VA
Yusupov Sh.Sh.
<Dofyor <u(6orotnomasi, Samarqamf
2013, % 4
'Вестниқврача, (Уиларқанд
❖
C-
condyle. Бўғимўсиғи нуқсони.
❖
R- ramus.
Шох
қисми
нуқсони.
❖
В
-div.
Тана
қисми
нуқсони.
❖
S-
total symphysis. Дахансохасини тўлиқ
нуқсони.
❖
SH -
hemisymphysis. Дахан сохасини
ярим нуқсони.
[Urken et al Classification.
Mehta
and Deschler Mandibular reconstruction in 2004]
1.
Oyoq kafti pastki yuzasini har bir oxirgi yuk tushayotgan maydoni
2.
Oyoq kaftini oldingi va orqa soxasiga tushayotgan og’irlikni (massani) ko’rsatadi
3.
Oyoq kaftini tayanch maydoni
4.
Har bir oyoq kafti yuzasiga tushayotgan o’rtacha bosim
Doctor arforotnomasi, Samarkand
2013, № 4
(Вестниқврача, Самарканд
челюсти углеродными имплантатами «углекон-м»
6.
Indications for vascularised and avascular bone flaps application in reconstruction of mandibular defects caused by war
wounds [dissertation]. Belgrade: Military Medical Academy; 1998. (Serbian)
7.
Pogrel MA, Podlesh S, Anthony JP, Alexander J. A comparison of vascularized and nonvascularized bone grafts for
reconstruction of mandibular continuity defects. J Oral Maxillofac Surg 1997; 55(11): 1200-6.
а® Асосий гурух
■ Текширув гурухи
Asosiy va qiyosiy guruhlarni
solLshtirma tahlili
Tadqiqot natijalari va tahlili.
Tekshirish natijalari
shuni korsatadiki, pastki jag’ shox qismi nuqsonlarini
metatarsal
autotransplantati
yordamida
tiklanganda,
autotransplantat tog’ayli qismi pastki jag’ bo’g’im
boshchasini tuzilishi va Mark Lrken tasnifi bo’yicha C, CR
guruhlarga to’g’ri keluvchi nuqsonlami bartaraf etish uchun
shakl va hajm jixatidan to’g’ri keladi. Nuqsonlami bartaraf
etish uchun yaxshi transplantat bo’la oladi, lekin
autotransplantat olinganda bemorga qo’shimcha travma
yetkazilishi va bemorlarni kiinikada yotib davolash kunini
uzayishiga sabab bo’lar edi. Avallari pastki jag’ shox qismi
nuqsonlarini an’anaviy usul bilan, ya’ni chap oyoqdan IV
metatarsal autotransplantati olinib tiklangan. Bizning ilmiy
izlanishlarimizda bemor- larda nuqsonlami bartaraf etish
uchun autodonor sohadan autotransplantat olish uchun
operatsi- yadan oldin bemor kompyuter podometrik
tekshiruvlariga asoslangan holda olindi. Bu tekshiruv usuli
har ikkala oyoq panjasi kafti yuzasiga tana vaznini necha
foizdan tushayotganligi, oyoq panjasini
oldingi va orqa qismiga tushayotgan
yuklanishni, oyoq kafti yuzasida yassi
oyoqlik bor yoki yo’qligi aniq va to’g’ri
tashxislashga yordam beradi. Shunga
ko’ra pastki jag’ nuqsonlarini metatarsal
autotransplantati yordamida tiklanganda,
kompyuter
podometrik
tekshiruvi
natijalariga asoslanib transplantat olinganda bemorlarni
operatsiyadan keying davrdayoq panjasidagi og’riqlarga
shikoyat qilishi davri va bemorlarni kiinikada yotib
davolanish kunini qisqaradi, bemorlarda yassi oyoqlikka xos
belgilar va shikoyatlami, ya’ni oyoq panjasidagi, boldir, son
sohalaridagi og’riq va uzoq yurganda oyoq panjasidagi
og’riq va tez charchash kabi simptomlarni birmuncha
kamayishiga erishildi.
Xulosa.
Pastki jag’ shox qismi nuqsonlarini metatarsal
autotransplantati yordamida tiklashda. donor soxadan
autotransplantat olishdan avval oyoq panjalarini kompyuter
podometrik tekshiru- vidan o'tkazib, tekshiruv natijalariga
asoslangan holda autotransplantat olingan oyoq panjasida
autotransplantat olingan keyin rivojlanishi mumkin bo’lgan
turli xil asoratlar oldi olindi va bemomi stasionarda yotib
davolanish kunlari kamayishiga erishildi.
Adabiyotlar
1.
Абдуллаев Ш.Ю. Пластика дефектов и деформаций нижней челюсти имплантатами из стеклокерамики: Дис.... д - ра
мед. наук. - Т., 2000.
2.
Семкин В.А., Безруков В.М. , Рабухина Н.А. Использование титановых пластин и эндопротезов мыщелковых
отростков в реконструктивной хирургии нижней челюсти // Стоматология. - 1996. —С. 31 - 37.
3.
Махкамов Э.У. , Абдуллаев Ш.Ю. Костно-пластическое замещение дефектов нижней челюсти // Стоматология. -
1996. -№1. - С. 49- 51.
4.
Темерханов Ф.Т., Гарафутдинов Д.М. , Архаров С.Л. Компьютерно-томографическое и клиническое обоснование
применения эндооссальных никелид-титановых дентальных имплантатов //Стоматология. — 1997. — № 1.—С. 34-
36.
5.
Рапекта С.И. Пермь 2008. Диссертации на соискание ученой степени К.М.Н.; Пластика дефектов нижней
