Доктор ахборотномаси № 2 (99)—2021
16
DOI: 10.38095/2181-466X-2021992-16-22 УДК 616.66-007.26
БОЛАЛИКДА ГИПОСПАДИЯ БЎЙИЧА ОПЕРАЦИЯ ҚИЛИНГАН
БЕМОРЛАРНИНГ ТУРМУШ СИФАТИ
Ж. О. Атакулов, Ж. А. Шамсиев, Ш. А. Юсупов, А. К. Рахимов
Самарқанд давлат тиббиѐт институти, Самарқанд, Ўзбекистон
Таянч сўзлар:
гипоспадия, турмуш тарзи, анкета.
Ключевые слова:
гипоспадия, образ жизни, анкетирование.
Key words:
hypospadias, life style, questioning.
Гипоспадия, беморнинг ўсиши билан, айниқса унинг юқори шаклларида, беморнинг умумий ривожла-
ниши ва шахсиятини шакллантиришга салбий таъсир кўрсатади. Оқилона бошқарув тактикасини ишлаб
чиқиш, ўз вақтида ва тўғри даволаш ушбу оғир тоифадаги беморларни физиологик ва ижтимоий реабилитация
қилишнинг яхши натижаларига эришиш учун мажбурий шартлардир.
ОБРАЗ ЖИЗНИ ПАЦИЕНТОВ ПЕРЕНЕСШИХ ОПЕРАЦИЮ ПО ПОВОДУ
ГИПОСПАДИИ В ДЕТСТВЕ
Ж. О. Атакулов, Ж. А. Шамсиев, Ш. А. Юсупов, А. К. Рахимов
Самаркандский государственный медицинский институт, Самарканд, Узбекистан
Гипоспадия, по мере роста больного, особенно при высоких ее формах, оказывает отрицательное
влияние на общее развитие и формирование личности больного. Выработка рациональной тактики ведения,
своевременно и правильно проведенное лечение является обязательными условиями, позволяющими добиться
хороших результатов физиологической и социальной реабилитации этой тяжѐлой категории больных.
LIFE STYLE OF PATIENTS WHO UNDERWENT SURGERY FOR HYPOSPADIAS IN CHILDHOOD
Zh. O. Atakulov, Zh. A. Shamsiev, Sh. A. Yusupov, A. K. Rakhimov
Samarkand state medical institute, Samarkand, Uzbekistan
Hypospadias, as the patient grows, especially with its high forms, have a negative impact on the overall devel-
opment and formation of the patient's personality. The development of rational management tactics, timely and correct
treatment is a prerequisite for achieving good results in the physiological and social rehabilitation of this severe cate-
gory of patients.
Гипоспадия муаммоси нафақат тиббий, балки инсоннинг репродуктив қобилияти би-
лан боғлиқ ижтимоий жиҳатларга ҳам эга. Бинобарин, гипоспадияли ўғил болаларни жар-
роҳлик даволаш самарадорлиги ҳақидаги якуний хулоса фақат катталар даврига етганидан
кейин амалга оширилиши мумкин.
Операциядан кейин беморлар, қоида тариқасида, 2-3 йил давомида, иштирок этувчи
шифокор нуқтаи назаридан йўқолади. Шундай қилиб, жинсий фаолият бошланишидан ол-
дин, никоҳ ва болалар туғилиши, соғлиқни сақлаш ҳолати, шунингдек, беморларнинг ҳаѐт
сифати ҳали ҳеч ким томонидан ўрганилмаган. Айни пайтда бундай беморларнинг узоқ
муддатли даволаш натижаларини ва ҳаѐт сифатини баҳолаш мезонлари аниқ белгиланма-
ган. Сўнгги 20 йилликда тиббиѐтда "соғлиқ билан боғлиқ ҳаѐт сифати" атамаси кенг
тарқалган бўлиб, беморнинг физиологик, психологик, ҳиссий ва ижтимоий шароитларини
чуқур таҳлил қилиш имконини беради.
Шу билан бирга, замонавий адабиѐтларда чоп этилган турли хил гипоспадия шаклла-
рида уретропластика қилинган беморларнинг ҳаѐт сифатига бағишланган кам сонли илмий
ишларнинг мавжудлиги беморларнинг юқори сифатли постоператив реабилитациясини
ўтказиш учун етарли эмас. Ҳозирги кунга қадар мавжуд адабиѐтлар болаликда гипоспадия
бўйича уретропластикага учраган беморларнинг психофизиологик ва тиббий-ижтимоий ҳо-
лати ҳақида маълумот йўқ. Воягаетган ва катта ѐшдаги беморларнинг ҳаѐт сифати ўрганил-
маган. Шунинг учун, ҳар бир беморда патологик жараѐннинг ўзига хос хусусиятларини
ҳисобга олган ҳолда, болаликда гипоспадия бўйича операция қилинган беморлар ҳаѐт сифа-
тини баҳолаш учун дастурий ѐндашувни ишлаб чиқиш шубҳасиз долзарбдир.
Тадқиқотнинг мақсади:
операция қилинган беморларнинг ҳаѐт сифатини баҳолаш
Оригинальная статья
Доктор ахборотномаси № 2 (99)—2021
17
орқали гипоспадияни даволаш натижаларини яхшилаш.
Тадқиқот материаллари ва усуллари:
гипоспадия билан 14 ва ундан юқори 34 ѐшга-
ча беморларни даволаш натижаларини таҳлил қилиш. Ушбу беморлар Самарқанд давлат
тиббиѐт институтининг 2-клиникаси урология бўлимида кўрикдан ўтказилди ва даволанди.
Беморларни текшириш учун стандарт усуллар ва махсус методларни ўз ичига олган диагно-
стика усулларининг кенг доираси ишлатилган.
Умумий клиник текшириш усуллари:
* бемор ва унинг жинсий ҳамкори билан суҳбат;
* умумий ва жинсий анамнезни йиғиш;
* текшириш ва физикавий текшириш;
* урологик мақомини умумий баҳолаш;
* ташқи жинсий органларни ўрганиш.
Савол бериш:
* Жинсий олатни қабул қилиш ўлчови;
* Халқаро эректил функцияси индекси;
* Эркак копулятив функциянинг миқдорий ўлчови;
Лаборатория усуллари:
* қон ва сийдикнинг умумий таҳлили;
* буйрак ва жигар функционал кўрсаткичларини аниқлаш билан биокимѐвий қон тести;
* туғилишни аниқлаш учун эякуляцияни таҳлил қилиш. инструментал ва физик усуллар:
* сийдик ва репродуктив тизимларнинг ультратовуш текшируви;
* сийдик ва репродуктив тизим органларининг рентгенологик текшируви
Беморларнинг жинсий функцияси ҳолатини баҳолаш учун биз маълум бир режа бўйи-
ча интервьюлар ўтказдик. Ёш, таълим, оилавий аҳвол ҳақида саволлар берилди. Айниқса,
жинсий ҳаѐтнинг бошланиши, либидонинг зўравонлиги, жинсий алоқаларнинг частотаси ва
давомийлиги, шунингдек, юзага келиши мумкин бўлган психотравматик таъсирларни
ҳисобга олган ҳолда, жинсий анамнезни диққат билан тўплашди. Жинсий анамнезни
тўплашда улар спонтан эрекцияларнинг хавфсизлигига эътибор қаратдилар, бу эректил
функцияга органик зарар етказмаслигини кўрсатмоқда. Умумий ва жинсий анамнез маълу-
мотлари, шунингдек, копулятив функциянинг ҳолати таҳлил қилинди. Улар маслаҳатлашув-
дан олдинги жинсий ҳамкор билан муносабатларнинг табиати, тиббий тадбирлар ва улар-
нинг самарадорлиги ҳақида маълумот олдилар.
Беморнинг жинсий шериги билан суҳбатлашиш бузилишнинг табиати ва зўравонлиги-
ни аниқлаш ва керак бўлганда терапиянинг муваффақияти учун муҳим аҳамиятга эга эди.
Афсуски, халқимизнинг менталитетидан келиб чиққан ҳолда, беморлар жинсий шериксиз
текширув ўтказдилар. Диагностика жараѐни беморнинг шикоятларини батафсил таҳлил
қилиш, тарихни тўплаш, "гипоспадияли шахснинг тарихи" ни тўлдириш, беморнинг соғлиғи
ва унинг руҳий ҳолати ҳақида маълумот олиш билан бошланди. Беморларнинг текшируви
шикоятларни ва сийдик бузилишининг характерли аломатларини батафсил ўрганиб чиқади-
ган сўров билан бошланди: қийинчилик, ингичка оқим, пениснинг ўқи бўйлаб эмас, балки
чети оқмаси билан.
Барча тадқиқот маълумотлари ва пениснинг субъектив баҳоси, сийиш ва беморнинг
жинсий ҳаѐти учта баҳолаш жадвалидан ташкил топган жинсий олатни идрок этиш ўлчови-
га киритилган (жадвал. 1, 2)
Жинсий олатни қабул қилиш ўлчови
Ташқи жинсий органларнинг кўринишини баҳолаш
Сийдикни баҳолаш (субъектив).
Беморнинг сийишини баҳолаш.
1. Яхши, ҳеч қандай муаммо йўқ.
2. Муаммолар мавжуд а) нозик Жети; б) Жетли оқмаси, с) пенисга махсус ҳолат бе-
риш; д) ўтирган сийиш; е) фистулаларнинг мавжудлиги; э) Жет пениснинг ўқи бўйлаб
йўналтирилмайди. Беморнинг жинсий ҳаѐтини баҳолаш:
Ж. О. Атакулов, Ж. А. Шамсиев,...
Доктор ахборотномаси № 2 (99)—2021
18
Оригинальная статья
Ташқи кўриниш (беморни
баҳолаш)
Ташқи кўриниш (шифокор
баҳолаш)
Ташқи кўриниш 1 (объектив
маълумотлар)
1. Жуда ѐмон (ҳаѐт муаммо-
си).
2. Ёмон (мен энг яхши кос-
метик натижа учун ишлашга
розиман).
3. Қониқарли (сиз яшашин-
гиз мумкин, лекин агар ило-
жи бўлса, яхшироқ истай-
ман)
4. Яхши (тузатиш учун ҳеч
нарса истамайман).
5. Ажойиб (ҳеч қандай муам-
мо йўқ) Эслатма: Мос бўл-
маган
нарсаларни
рўй-
хатлаш.
1. Жуда ѐмон (ҳаѐт муаммо-
си). 2. Ёмон (мен энг яхши
косметик
натижа
учун
ишлашга розиман).
3. Қониқарли (сиз яшашингиз
мумкин, лекин агар иложи
бўлса, яхшироқ истайман)
4. Яхши (тузатиш учун ҳеч
нарса истамайман).
5. Ажойиб (ҳеч қандай муам-
мо йўқ)
Эслатма:
Мос бўлмаган нарсаларни
рўйхатлаш.
1.Меатуснинг жойлашуви:
а) бош;
б) коронар сулкус;
c) коронал олатни остида;
г) жинсий олатни танаси;
е) скротум, перинеум.
2. Ҳаддан ташқари гўшт:
а) сақланган;
б) сақланмаган.
3. Бош шакли:
а) кичик;
б) катта;
C) текис;
Д) конус шаклида.
4. Жинсий олатни:
а) тўғриланган;
б) эгилган
5. Пениснинг катталиги:
а) узунлик;
б) доира.
6. Скротум:
1) а) мояклар мавжуд;
б) битта йўқ;
в) иккита йўқ.
2) а) скротумнинг бўлиниши йўқ;
б) скротумнинг ажралиши мавжуд.
7. а) операциядан кейинги чандиқлар
мавжуд;
б) операциядан кейинги чандиқлар йўқ;
C) ортиқча тери мавжуд;
Д) ортиқча тери йўқ;
е) фистулалар мавжуд;
е) фистула йўқ.
8. Жинсий олатни расм ѐки расм.
1 жадвал.
2 жадвал.
Эркак копулятив функциянинг миқдорий ўлчови
Ёши: ________(бемор ўз ѐшини таништиради)
Кўрсаткич
Кантитатив баҳолаш
0
1
2
3
4
5
1.Жинсий алоқада бўлиш истаги
қанчалик тез-тез пайдо бўлди
(эрекциядан қатъи назар)?*
Йўқ эди
1 -2 марта-
гача
3-4 марта
Ҳафтасига
2-3 марта-
гача
Деярли
ҳар куни
Ҳар куни
2. Спонтан (жинсий фаолият би-
лан боғлиқ бўлмаган) эрекция
қанчалик тез-тез пайдо бўлди?*
Йўқ эди
Бир нечта
бир marta
Ҳафтасига 2-
3 мартагача
4-5 ҳафта-
сига бир
мартагача
Ҳар куни
Ҳар куни
бир неча
марта
3.Охирги марта қачон амалга
оширилган ѐки кун давомида
қайта жинсий алоқада бўлишга
қодир бўлган?
Ҳеч
қачон
25 дан 35
йилгача
бўлган
даврда
35 дан 50
йилгача
бўлган давр-
да
Қодир
ҳозирги
вақт
Амалий
вақти-
вақти би-
лан
Амалий
доимий
равишда
Доктор ахборотномаси № 2 (99)—2021
19
1. Биринчи жинсий тажриба қайси ѐшда эди?
2. Жинсий ҳаѐтнинг бошланиши билан боғлиқ муаммолар борми? а) йўқ; б) ҳа агар " ҳа "
0
1
2
3
4
5
4. Мулоқот олдидан
қандай кайфият бор?*
Муваф-
фақиятсиз
лик
қўрқуви
туфайли у
ҳаракат
қилмади
Ишончсизлик
туфайли, мен
алоқа
қилишдан
қочиш учун
баҳона излаяп-
ман
Мен ишончсиз-
ликни бошдан
кечирдим, ле-
кин у ҳара-
катлардан воз
кечмади
Ноаниқлик
деярли се-
зилмади
Ноаниқли
к йўқ
Фақат
завқни
кутаман
5. Анжир муносабатла-
рига қанча уринишлар
бўлди?*
Ҳеч ким
йўқ
Камроқ ярим
Кўпроқ ярим Кўп чилик
Ҳар бир
нарса,
ноѐб ис-
тиснолар
билан
Ҳаммаси
6. Жинсий алоқада эрек-
ция нима эди? *
Йўқ эди
Кўп ҳолларда
жинсий олатни
киритиш учун
етарли емас
эди, у вве-
Данияга ѐки
алоқа вақтида
йўқолди
бўлиши учун
рағбатланти-
рувчи восита
эмас, лекин
одатдаги алоқа
учун унинг пай-
до бўлиши етар-
ли эди
Баъзан
тўлиқ эмас
эди, лекин
алоқа учун
етарли
Ноѐб ис-
тиснолар
билан тўла
эди
Ҳар доим
ичида
бор эди
жами
7. Жинсий алоқаларнинг
давомийлиги қандай
эди?*
Алоқа
пайтида
заряднинг
йўқлиги
сабабли
аниқлаш
мумкин
эмас
15 дақиқадан
ортиқ (доимий
ишқаланиш)
ѐки бир неча
сония
Аниқ ортиқча
ѐки тахминан 3
сония
Ортиқча
ѐки тахми-
нан 3
дақиқа
3 дан 6
дақиқага-
ча
Уни тар-
тибга
солишим
мумкин
8. Зарядсизлантириш
нима эди?*
Бу шундай
алоқалар
йўқ эди
Ҳар бир
алоқада эмас
эди
Паст юқори
(чиқиш эякуля-
ция) ѐки касал-
лик
Ўртача зич Юқори
Жуда
юқори
9. Оргазм бўлганми?*
Зарядсиз-
ланиш
пайтида
йўқ эди
Ҳар бир за-
рядга билан
келди
Паст юқори Ўртача зич Юқори
Жуда
юқори
10. Жинсий алоқалар-
нинг қанчалик тўлиқ
(сифатидан қатъи назар)
Ҳеч ким
йўқ
1 дан 3 марта-
гача
Ҳафтасига 1-2
мартагача
Ҳафтасига
2-3 марта-
гача
Ҳафтасига
3-4 марта-
гача
Ҳар куни
11. - Ҳар бир инсон учун
фойдали маълумотлар*
йўқ эди
1 дан 3 марта-
гача
Ҳафтасига 1-2
мартагача
Ҳафтасига
2-3 марта-
гача
4-6 ҳафта-
сига бир
мартагача
Ҳар куни
бир ѐки
бир неча
мартага-
ча
12. Жинсий функция
бузилиши қанча вақтга-
ча мавжуд?
Бошидан
бошлаб
жинсий
алоқа ҳаѐт
10 дан 20 йил-
гача
1 йилдан 10
йилгача
Муҳим
бузили-
шларни
қайд эт-
майман
Ҳеч
қандай
бузуқлик-
ни қайд
етмайман
Бузилиш
еҳтимоли
ҳақида
ўйлама-
ган эдим
13. Ўтган ой давомида
жинсий хусусиятингиз-
ни қандай баҳолайсиз?
Бутунлай
йўқ эди
Қониқарсиз
Қониқарли
Яхши
Яхши -
ажойиб
Ажойиб
Ж. О. Атакулов, Ж. А. Шамсиев,...
Доктор ахборотномаси № 2 (99)—2021
20
бўлса, қайси бири?
3. Сизнинг жинсий ҳаѐтингизни қандай баҳолайсиз?
1) жуда ѐмон (ҳаѐт муаммоси);
2) ѐмон (яхши косметик натижа учун ишлашга рози);
3) қониқарли (сиз яшашингиз мумкин, лекин агар иложи бўлса, яхшироқ истайман);
4) яхши (тузатиш учун ҳеч нарса истамайман);
5) яхши (ҳеч қандай муаммо йўқ). Еслатма: мос бўлмаган нарсаларни рўйхатлаш.
Ишлайдиган беморларга нисбатан узлуксизлигини жорий этишни таклиф қилиш. Уро-
лог-андрологнинг пубертал даврда каверноз жисмларнинг оғир деформацияси бўлган бе-
морлар учун диспансер назорати қолдиқ деформацияни фаол ва ўз вақтида аниқлаш ва эгри-
ликни тўғрилаш имконини беради.
Клиник текширув беморнинг умумий ҳолатини баҳолаш ва жинсий функция бузили-
шига олиб келиши мумкин бўлган касаллик белгиларини аниқлашдан иборат эди. Бу стан-
дарт усуллар билан амалга оширилди. Эректил дисфункция зўравонлик (енгил, ўрта, оғир)
ва унинг келиб чиқиш сабаблари бўйича таснифланади: психоген, органик, аралаш (ақлий
ва органик омилларнинг комбинацияси). Эрта зарядга шароитларига қараб, пайдо доимий-
лик (доимий, эпизодик) (псикоженик, органик, бирлашган), (1-2 даражаси), юзага сабаблар-
га кўра, ва намоѐн даври кўра таснифланади қачон.
Инструментал ва физик усуллар.
Буйрак ва сийдик пуфагининг ультратовуш текши-
руви юқори сийдик йўллари ва сийдик пуфаги патологиясининг йўқлигини аниқлаш ѐки
исботлаш учун муҳимдир. Аввало, бу сийдик йўлларининг ҳар қандай зонаси даражасида
аниқ ривожланиш аномалияси мавжудлиги, унинг барча қисмларини-буйраклар, сийдик пу-
фагини текширишни талаб қилади. Ультратовуш буйрак, сийдик пуфаги ва сийдик пуфаги-
дан биргаликда касалликлар ѐки асоратлар (тошлар, кистлар ва бошқалар) мавжудлигини
аниқлашга имкон берди. Сийдикнинг сийдик йўли билан ўтиши билан сийдикнинг
мавжудлиги ѐки йўқлиги текширилди, бу эса детрузорнинг функционал ҳаѐтийлиги дара-
жасини ва билвосита инфравесик обструкция даражасини баҳолашга имкон берди. Шундай
қилиб, ишда клиник, клиник ва физиологик, лаборатория, психофизиологик ва психологик
тадқиқот усуллари комплекси ишлатилган.
Тадқиқот натижалари ва уларнинг муҳокамаси.
Гипоспадияли беморларни даво-
лаш натижаларини баҳолаш учун диагностика дастури ишлаб чиқилган бўлиб, у қуйидаги-
ларни ўз ичига олади: ташқи генитал органларнинг кўринишини қондириш, репродуктив
имкониятларнинг функционал ҳолати ва жарроҳлик бўйича маълумотлар ҳақида муҳим
маълумотларни олиш мумкин бўлган анамнез. Сийдик пуфагининг характеристикаси асоси-
да уродинамиканинг функционал бузилишларини аниқлаш керак. Анамнезни тўплашда опе-
рациядан кейинги даврда бемор томонидан тайинланган ва бажарилган тиббий реабилита-
ция тадбирлари ҳақида маълумот бериш керак. Ташқи жинсий органларни текшириш ва
пальпация қилишни ўз ичига олган 34 беморларнинг клиник текширувида пениснинг шак-
ли, ўлчами, меатуснинг жойлашиши, каверноз жисмларнинг ҳолати, операциядан кейинги
чандиқлар, тери бурмалари, суспензия, скротум ва мояклар мавжудлиги баҳоланди. 2 та
ташқи жинсий органларнинг ривожланишида кечикиш аниқланди.
Эркак копулятив функциянинг миқдорий баҳоланиши Эркакларнинг жинсий намоѐн
бўлиши, уларнинг ѐши ўзгаришининг динамикаси, шунингдек, эркак жинсий Конституци-
ясининг ўзига хос хусусиятлари ҳақида статистик маълумотларни ҳисобга олади. 34 сўров-
номаларининг сийдик, косметика ва психосексуал натижаларини баҳолаш қуйидаги натижа-
ларни берди. Тадқиқотчилар томонидан косметик натижаларни баҳолаш яхши бўлса-да, пе-
ниснинг кўриниши фақат 16 (47,1%) бемор эди. Жинсий фаолият катта гуруҳдаги (20 йил-
дан каттароқ) ѐшга тўғри келди. Барча текширилганларда қониқиш анатомик натижаларга
қараганда субъектив ҳиссиѐтларга кўпроқ боғлиқ эди.
31 (91%) текширилаѐтганда, сийдикнинг ташқи очилиши 30 (88%) да жинсий олатни
эгриликлари йўқ эди, 4 (11,8%) беморларда сийиш пайтида қийинчилик бор эди, 12 (35%)
Оригинальная статья
Доктор ахборотномаси № 2 (99)—2021
21
1 расм. А. Гипоспадиянинг коронар шакли. В. операция курси. С. Операциядан кейин.
жинсий олатни катталиги ѐки чандиқ мавжудлиги сабабли анормал (1-расм). Шундай
қилиб, ҳаѐт сифатини яхшилаш учун тиббий реабилитация схемасига эрта болаликдан кат-
талар ҳаѐтига киргунга қадар беморлар билан психологик ишларни киритиш керак. Юқори-
да айтиб ўтилганидек, беморнинг руҳий-эмоционал ҳолатини назорат қилиш, ўз-ўзини ҳур-
мат қилиш ва уни жамиятга мослаштириш имконини беради. Соғлиқни сақлаш органларига
болалик даврида турли хил гипоспадия шакллари билан
Хулоса.
1. Тадқиқот натижасида 4 (17,4%), яхши - 9 (39,1%) ва қониқарли - 10 (43,5%) си-
новдан ўтган респондентларнинг 23 % да яхши ҳаѐт сифати кузатилди.
2. Гипоспадияни тузатиш уч ѐшга тўлгунга қадар амалга оширилиши керак, чунки ка-
верноз жисмларнинг катталиги ва пластик материалларнинг захираси нисбати бу вақтда
мақбулдир ва уч йилдан сўнг шахсиятнинг жинсий ривожланиши, билим ва ҳиссий риво-
жланиш жараѐни содир бўлади.
3. Болалик даврида гипоспадия билан боғлиқ ва балоғатга этган беморларни текши-
риш стандарти беморнинг ижтимоий, психо-жинсий ва репродуктив функцияларини ўз ичи-
га олиши керак.
Фойдаланилган адабиѐтлар:
1. Ковальчук В. И., Ковальчук-Болбатун Т. В. Особенности хирургического лечения гипоспадии у детей. –
2020.
2. Новик А.Л., Ионова Т.И Руководство по исследованию качества жизни в медицине. 2- е издание (Под
ред акад РАМН ЮЛ. Шевченко]. М.: ЗАО «ОЛМА Медиа Групп», 2007. 320 с.
3. Продеус П.П. Гипоспадия / И.И. Продеус, О.Н. Староверов. - М: Медсервис М3 РФ, 2003. - 189 с.
4. Файзулин А.К., Демин Н.В, Прокопьев В.М. Перспективы лечения гипоспадии // Всероссийский кон-
гресс по андрологии (Сочи ОК «Дагомыс». 2007 - С. 56.
5. Шамсиев Ж. А., Рахимов Ф. Э., Атакулов Д. О. РЕЗУЛЬТАТЫ ЛЕЧЕНИЯ ПЕРЕДНИХ ФОРМ ГИПО-
СПАДИИ У ДЕТЕЙ //Academy. – 2020. – №. 5 (56).
6. Ширяев Н.Д, Каганцов И.М. Очерки реконструктивной хирургии наружных половых органов у детей.
(Часть I - гипоспадия): Монография. - Сыктывкар, 2012.
7. Andersson, M., Sjöström, S., Wängqvist, M., Örtqvist, L., Nordenskjöld, A., & Holmdahl, G. (2018). Psycho-
social and sexual outcomes in adolescents following surgery for proximal hypospadias in childhood. The Jour-
nal of urology, 200(6), 1362-1370.
8. Baskin, L. (2017). What is hypospadias?. Clinical pediatrics, 56(5), 409-418.
9. Canning, D. A. (2015). Can We Correct Hypospadias with a Staged Operation? If not, are We Bold Enough to
Report it?
Ж. О. Атакулов, Ж. А. Шамсиев,...
Доктор ахборотномаси № 2 (99)—2021
22
10. Gong, E. M., & Cheng, E. Y. (2017). Current challenges with proximal hypospadias: we have a long way to
go. Journal of pediatric urology, 13(5), 457-467.
11. Kraft, K. H., Shukla, A. R., & Canning, D. A. (2010). Hypospadias. Urologic Clinics, 37(2), 167-181.
12. Leunbach, T. L., Springer, A., Williamson, P. R., & Ahmed, S. F. (2019). A systematic review of core out-
comes for hypospadias surgery. Sexual Development, 13(4), 165-170.
13. Springer, A., Tekgul, S., & Subramaniam, R. (2017). An update of current practice in hypospadias sur-
gery. European Urology Supplements, 16(1), 8-15.
14. Van der Horst, H. J. R., & De Wall, L. L. (2017). Hypospadias, all there is to know. European journal of pedi-
atrics, 176(4), 435-441.
15. Örtqvist, L., Fossum, M., Andersson, M., Nordenström, A., Frisen, L., Holmdahl, G., & Nordenskjöld, A.
(2017). Sexuality and fertility in men with hypospadias; improved outcome. Andrology, 5(2), 286-293.
Оригинальная статья
