Мазкур мақолада Яқин Шарқ энергетика муносабатларининг сўнгги ривожланиш тенденциялари, халқаро ва минтақавий воқеаларнинг унга таъсири, минтақа энергетика хавфсизлигини таъминлашнинг долзарб муаммолари ўрганилган. Шунингдек, дунё миқёсида энергия ресурслари таъминоти масалалари бўйича етакчи давлатларнинг стратегиялари, Яқин Шарқда янги энергетика муносабатларининг шаклланиши билан боғлиқ геосиёсий, геоиқтисодий ўзгаришлар таҳлил қилинган. Яқин ва Ўрта Шарқнинг етакчи нефть ишлаб чиқарувчи мамлакатларининг глобал ва минтақавий даражадаги энергетика дипломатияси ва ташқи сиёсати қиёсий-таҳлилий кўриб чиқилган. Бугунги кунда Яқин Шарқ минтақасидаги энг муҳим диққат-эътибор объекти, шубҳасиз, энергия ресурслари масаласидир. Бу Яқин Шарқ мамлакатларининг ривожланиш эҳтиёжлари билан узвий боғлиқ бўлиб, минтақа давлатларининг фаровонлиги, хавфсизлик ва барқарорлигини таъмин-лашда ёқилғи-энергетика имкониятлари муҳим аҳамият касб этади. Ўзининг улкан захираларига эга Яқин Шарқ ХХI асрда ҳам АҚШ, Хитой, Европа Иттифоқи ва Россия каби етакчи давлатларнинг геосиёсий манфаатлари тўқнашган минтақа, турли қарама-қаршиликлар нуқтаси бўлиб қолмоқда. Глобаллашув шароитида мамлакатларнинг энергетика хавфсизлиги глобал сиёсий жараённинг энг муҳим вазифасига айланмоқда. Углеводород захираларининг камайиши, нефть қазиб олувчи мамлакатларда сиёсий ва иқтисодий инқирозларнинг кучайиши, хом ашё истеъмолининг кескин ортиши оқибатида энергетика хавфсизлиги муаммоси долзарб аҳамият касб этиб, халқаро вазиятнинг кескинлашиши шароитида энергетика хавфсизлигини таъминлаш халқаро муносабатлар иштирокчилари учун муҳим вазифага айланмоқда. Бугунги кунда дунёдаги етакчи нефть қазиб олувчи ўнта давлатдан бештаси Яқин Шарқда жойлашган бўлиб, Саудия Арабистони, Эрон, Ироқ, Кувайт ва БАА шулар жумласидандир. Дунё бўйича нефть қазиб олишнинг чорак қисмидан кўпроғи ушбу мамлакатлар гуруҳига тўғри келади. Минтақада энергия ресурсларини ишлаб чиқариш нафақат Яқин Шарқдаги иштирокчиларга, балки минтақавий бўлмаган акторларга, бутун халқаро энергетика хавфсизлиги тизимига таъсир кўрсатади. Мақоланинг хулоса қисмида Яқин Шарқ минтақасида энергетика хавфсизлигини таъминлаш, минтақа давлатларининг халқаро ва минтақавий даражада энергетика муносабатлари ва конструктив мулоқотининг замонавий механизмларини шакллантириш борасидаги илмий тавсиялар илгари сурилган.
Мазкур мақолада маданий дипломатиянинг моҳияти, таърифи, назарияси ва парадигмалари, халқаро муносабатлар, «юмшоқ куч», дипломатия тарихига оид назарий ва концептуал асослар, етакчи хорижий мамлакатлар маданий дипломатияси моделларининг хусусиятлари ва уни Ўзбекистонда амалга ошириш жараёнлари таҳлил этилган. Шулар асосида маданий дипломатия тарихини тадқиқ этишга методологик ёндашувлар кўриб чиқилган.
Ёшларнинг ижтимоий-сиёсий фаоллиги - замонавий жамиятнинг асосий кўрсаткичларидан биридир. Чунки ёшлар мамлакат келажагини белгилаб берувчи, жамиятнинг сафарбар этилувчи ресурсдир. Мазкур мақола ёшлар сиёсати, бу борадаги БМТ томонидан қабул қилинган халқаро ҳуқуқий ҳужжатларни ёритади. Масаланинг долзарблиги шундаки, дунёни қамраб олаётган глобаллашув жараёнларининг чуқурлашуви ва ундан келиб чиқаётган хавф-хатарларни ёшлар иштирокисиз ҳал этиб бўлмаслиги эътиборидан айнан бу масала жаҳон ҳамжамиятининг, хусусан БМТнинг ҳам устувор йўналишларидан ҳисобланади. Мақолада ёшлар соҳасини тартиб солувчи халқаро ҳуқуқий ҳужжатларга алоҳида эътибор берилган. Зеро, XX асрнинг ўрталаридан бу масала 130 дан ортиқ давлатлар сиёсатининг объектига айланган. У ёки бу мамлакатнинг ёшларга оид давлат сиёсатини олиб боришида икки, яъни Европа ва англосаксон моделларини ажратилади. Европа модели ёшларга оид давлат сиёсатини амалга оширишда давлатнинг етакчи ролига асосланиб, ушбу сиёсатнинг устувор йўналишлари, мақсад, вазифа ва кутилажак натижалари аниқ белгилаб олинади. Англосаксон моделга кўра, ёшлар сиёсатини амалга оширишда давлат органларининг тизимли иштироки кузатилмайди, унга ёшлар ташкилотларининг кўнгилли ва эркин иштироки хос бўлиб, уларнинг фаолияти давлат томонидан қўллаб-қувватланади. Мақолада ёшларга оид сиёсат борасида Япония ва Ўзбекистон тажрибалари, уларнинг умумий ва ўзига хос жиҳатлари тахлил қилинган. Кўпгина давлардан фарқли ўлароқ, Япониянинг ижтимоий-сиёсий тизими ўн йилликлар давомида катта ижтимоий ларзалар ва ижтимоий институтлар инқирозларидан четлаб ўтганлигини таъкидлаш жоиз. Бу эса, ўз навбатида, япон жамиятида ёшлар муаммоларини ҳал этишда давлат томонидан олиб борилаётган чора-тадбирлар самарадорлигини исботламоқда. Бу соҳада Япония сиёсати ўзига хос жиҳатларга эга бўлиб, у анъанавий превентив чораларни инновацион ёндашувлар билан уйғунлашишни таъминлайди ва бу унинг универсаллигидан далолат беради. Шунингдек, мақолада Ўзбекистонда жамиятнинг ижтимоий-сиёсий ҳаётида ёшлар ролини оширишга қаратилган янги сиёсатнинг асосий йўналишлари кенг ёритилган. Бунда ёшлар ташаббусларини давлат ва ёшлар ташкилотлари томонидан тенг қўллаб-қувватланишига урғу берилган. Шундан келиб чиқиб, қайд этиш мумкин-ки, ёшлар билан очиқ мулоқот Ўзбекистон тараққиётининг янги босқичида стратегик йўналишга айланди. Бу стратегияда ёшларнинг ижтимоий фаоллиги, уларнинг замонавий, демократик давлатни шаклланиши жараёнларига дахлдорлигини ошириш ҳал этувчи ўринга эга бўлмоқда.
Мақолада хорижий мамлакатлар ва Ўзбекистондаги ватандошларга нисбатан диаспора (мухожирот) сиёсати ва дипломатия институтлаштириш ҳолати ва истиқболлари таҳлил қилинган.
Ушбу муаммони таҳлил қилиш шуни кўрсатдики, бир қатор хорижий давлатларда (Арманистон, Озарбайжон, Белорусия, Грузия, Исроил, Мексика, Польша, Туркия, Хорватия, Сербия ва бошқалар) диаспоралар сиёсати ва дипломатияси хорижий жамоаларнинг ички жипслашишини кучайтириш ва ривожланишида етакчи рол ўйнашга қаратилган. Уларнинг яшаш мамлакатларидаги салоҳияти унинг истиқомат қилаётган мамлакат сиёсий соҳасидаги ютуқлари ва манфаатларини ўтказиш (лоббизм) тузилмаларини яратиш имконияти бевосита келиб чиқиш давлат томонидан этник ҳамжамиятни қўллаб-қувватлашининг моҳияти ва фаоллигига боғлиқ.
Энг нуфузли диаспоралар келиб чиқиш давлати билан яқин алоқада бўлиб, бу қоида тариқасида ватан томонидан диаспорани давлат томонидан қўллаб-қувватлаш орқали, шунингдек келиб чиқиш давлатнинг ўзини этник диаспорадан қўллаб-қувватлаш орқали амалга оширилади.
Ҳозирги босқичда хориждаги ватандошларга нисбатан Ўзбекистон диаспораси сиёсатини қуйидаги йўналишларда янада институтционализация қилиш долзарбдир:
Хориждаги ўзбек диаспорасини қўллаб-қувватловчи ихтисослашган агентликни ҳамда Ўзбекистон Халқаро тараққиёт агентлигини ташкил этиш, диаспора сиёсатининг стратегик устувор йўналишларини қонуний расмийлаштириш, ихтисослашган ахборот ва маданият марказларини ташкил этиш. А.Навоий республика хориждаги дипломатик ваколатхоналари таркибида, чет элларда фаолият кўрсатаётган ўзбекларнинг миллий-маданий уюшмалари билан конструктив ҳамкорликни йўлга қўйиш ва бошқалар
Мақолада Шанхай Ҳамкорлик Ташкилоти доирасида Хитойнинг Марказий Осиё минтақавий хавфсизлигини таъминлашга нисбатан ёндошувлари таҳлил этилади. Алоҳида урғу Марказий ва Жанубий Осиё минтақавий хавфсизлик масалалари ўзаро узвий равишда кўриб чиқилади.
Мақолада ҳудудлар молиявий салоҳиятига таъсир этувчи омилларнинг турли таснифи кўриб чиқилган бўлиб, ишлаб чиқариш салоҳиятини ривожлантириш нуқтаи назаридан Сурхондарё вилояти мисолида, Ўзбекистон Республикасининг бошқа ҳудудлари билан таққослаган ҳолда ўз таснифи таклиф қилинган. Тадқиқот натижасида,
ҳудудларнинг молиявий салоҳиятини ошириш ва ижтимоий – иқтисодий ривожланишнинг самарали стратегиясини амалга ошириш бўйича таклифлар ишлаб чиқилди.
Внешняя политика Великобритании после выхода из Европейского союза (BREXIT) проходит через ряд изменений и адаптацию к новым геополитическим реалиям. После завершения переговоров о выходе, Великобритания вступила в период переориентации своей внешней политики и сотрудничества со странами по всему миру.
Одной из главных целей новой внешней политики Великобритании является укрепление своей позиции в мировом сообществе, установление новых торговых партнерств и развитие более гибких отношений с другими государствами. После выхода из ЕС, Великобритания начала активно вести переговоры о заключении торговых соглашений с различными государствами и региональными блоками.
Chast naseleniya, zanyatye rabotoy, a shunga o'xshash te ludi, kotorye hotyat rabotat, ishchut rabotu, lekin po raznym prichinam poka ee ne imeyut, predstavlyayut soboy trudovye resurs. Ix izuchenie imeet bolshoe znachenie pri otsenke rynka truda iprovedenii gosudarstvom sootvetstvuyuschey demoqraficheskoy politiki s selyu vozdeystviya na protsessy vosproizvodstva naseleniya va ego zanyatosti. Davlat siyosati - bu davlat ijtimoiy-iqtisodiy siyosati, napravlennaya na razreshenie problem zanyatosti naseleniya v ekonomike na osnove povysheniya effektivnosti programm. obespecheniya zanyatosti, razvitiya sistemy sotsialnogo partnerstva, stimulirovanie mobilnosti ekonomycheski aktivnogo naseleniya va usileniya gibkosti rynka truda. [1, 188-bet] Nastoyashchee issledovanie napravleno na reshenie sleduyushchix задаch: obzor sovremennoy literatury po tematike trudovye resursy va obespechenie regionalnoy zanyatosti; statistikcheskiy analiz zanyatosti i urovnya bezrabottsy v Republice Uzbekistan; izuchenie i otsenka vliyaniya faktorov, vlyayushchix na zanyatost trudovyx resursov Republici Uzbekistan, s celyu vyyavleniya naibolee znachimyx iz nix. Ob'ektom issledovaniya trudovye resursy Republici Uzbekistan, predmetom — faktor, povyshayushchie ee zanyatost. Issledovanie osnovano na ispolzovanii qanday kachestvennyx, tak i kolichestvennyx metodov tahlili. Kachestvennyy tahlil osnovan na sovremennyh issledovaniyax faktorov, opredelyayushchix trudovye resursy v tselom. Kolichestvennyy tahlil osnovan na dannyx Davlat Komiteti Respublikasi Uzbekistan po Statistika, Vazirlar vazirliklari va trudovyx otnosheniy Respublikasi O'zbekiston, Nauchnogo trudovyx otnosheniy Republici, Nauchnogo tsentra zanyatosti naseleniya va zashchity truda priestsve trudastve truda truda truda trujutsja, ix organizatsiy. Teoreticheskaya znachimost issledovaniya predstavlena v razvernutom kolichestvennom i kachestvennom analize i v podrobnom sravnenii faktorov regionalnoy zanyatosti trudovyx resursov Republici Uzbekistan.
Геосиёсий трансформациялар ва уларнинг энергетика тизимига таъсири замонавий дунё тартиботи шаклланиши билан чамбарчас боғлиқ бўлиб, энергия ресурслари омили халқаро муносабатларда тобора муҳим рол ўйнамоқда. Замонавий босқичда энергетика хавфсизлиги нафақат бозор иқтисодиёти қонуниятлари билан балки, геосиёсий манфаатлар доирасида тартибга солинмоқда. Сўнгги пайтларда Халқаро муносабатлар акторларининг ўз манфаатларини илгари суришда энергия-хомашё омилидан фойдаланишга уриниб келаётганлиги кузатилмоқда. Замонавий дунё тартиботида энергия ресурслари борасида кескин рақобат ва кураш янгича тус олди. Бугунги кунда етакчи давлатлар катта хом ашё захиралари, шу жумладан углеводородларга эга бўлган минтақаларда мустаҳкам ўрнашишга интилмоқда. Энергия ишлаб чиқариш, ташиш ва ташқи бозорларга энергия ресурсларини етказиб бериш соҳасидаги муносабатлар геосиёсий жараёнлар билан бевосита боғлиқ кечмоқда. Шу боисдан, геосиёсий трансформациялар таъсирида бу муносабатларнинг шакли тизим ҳамда функционал жиҳатдан ўзгаришларга юз тутмоқда. Бугунги халқаро энергетика тизими дунё тартиботига хос бўлган кучлар ва омилларнинг таъсирини бошдан кечириб, уларнинг таъсири остида мураккаблашиб бормоқда. Геосиёсий трансформациялар халқаро энергетика тартиботига жиддий таъсир кўрсатиб, геосиёсий кучларнинг янги конфигурациясини вужудга келтирмоқда. Халқаро майдонда янги йирик истеъмол марказлари пайдо бўлиб, улар ўртасидаги рақобат ҳам тобора кучаймоқда. Янги куч марказларининг пайдо бўлиши халқаро энергетика муносабатларига жиддий таъсир кўрсатади. Куч марказлари ва бошқа акторлар ўртасидаги энергетика зиддиятлари глобал энергия хавфсизлигининг асосларини заифлаштирмоқда. Шунингдек, энергия тартиботини таъминлашнинг самарали халқаро-ҳуқуқий ме-ханизмларининг йўқлиги энергетик вазиятни янада мураккаблаштирмоқда. Мазкур мақолада Шарқий Осиёдаги геосиёсий трансформацияларнинг энергетика хавфсизлигига таъсири, минтақадаги геосиёсий жараёнлар, етакчи давлатларнинг геостратегик, геоиқтисодий манфаатларининг халқаро ва минтақавий энергетика муносабатларига таъсири, минтақа давлатларининг бозорлар, инвестиция манбалари ва энергия ресурслари учун иқтисодий рақобат ҳамда сиёсий кескинликнинг минтақа умум хавфсизлигига таъсири, минтақадаги геосиёсий вазият ва унда етакчи давлатлар, шунингдек, халқаро ва минтақавий сиёсий, иқтисодий тузилмаларнинг иштироки таҳлил қилинган. Шунингдек, Шарқий Осиёда энергетика хавфсизлигини таъминлаш муаммолари, минтақадаги энергетик вазият, минтақа давлатлари энергетика соҳасидаги долзарб масалалар, минтақа давлатларининг энергетика сиёсати ва ҳамкорлиги, Шарқий Осиёдаги замонавий энергетика хавфсизлиги архитектурасининг асосий йўналишлари, минтақа мамлакатларининг энергетика стратегиялари, энергетика хавфсизлигини таъминлашнинг институционал асослари, минтақа давлатларининг энергетика дипломатияси олдида турган муаммолар, минтақавий зиддиятларнинг энергетика хавфсизлигига таъсири каби бугунги кунда минтақа энергетика хавфсизлиги олдида турган долзарб масалалар ёритилган. Шунингдек, келгусида минтақа ва халқаро майдонда кечадиган энергетик вазият борасида таҳлилий прогнозлар келтирилган. Мақоланинг хулоса қисмида геосиёсий трансформациялар шароитида энергетика хавфсизлигини таъминлаш ва бу борадаги ҳамкорлик самарадорлигини оширишга қаратилган илмий тавсиялар илгари сурилган.
Ushbu maqolada boshqaruvning turli darajalarida byudjetlarning foydali qismini yaratishning zamonaviy muammolari tahlil qilinadi. Budjet mablag‘larining birlamchi manbalari hamda moliyaviy barqarorlikni mustahkamlash va barcha darajadagi byudjetlarning daromad bazasini kengaytirishning asosiy strategiyalari o‘rganildi.