ISSN:
2181-3906
2023
International scientific journal
«MODERN SCIENCE АND RESEARCH»
VOLUME 2 / ISSUE 4 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
635
DAVLAT BOSHQARUVIDA JAMOATCHILIK BILAN ALOQALARNI
RAQAMLASHTIRISHNING AHAMIYATI
Nosirbekov Kozimbek Sunnatbek o‘g‘li
O‘zbekiston jurnalistika va ommaviy kommunikatsiyalar universiteti, “Siyosatshunoslik”
yo‘nalishi 3-kurs talabasi
Sharobiddinov Shoxislombek Yasharbek o‘g‘li
O‘zbekiston jurnalistika va ommaviy kommunikatsiyalar universiteti, “Siyosatshunoslik”
yo‘nalishi 3-kurs talabasi
https://doi.org/10.5281/zenodo.7868752
Annotatsiya.
Ushbu maqolada davlat boshqaruvida PRni raqamlashtirishning zamonaviy
mexanizmlari o'rganiladi, raqamli PRning rivojlanish tendentsiyalari tavsiflanadi, davlat organi
ishida ijtimoiy tarmoqlarning ahamiyati aniqlanadi, elektron pochtaning ahamiyati va Twitterdan
siyosat sohasi vakillari foydalanishi haqida ham maqolada so‘z boradi. Shuningdek davlat
boshqaruvida jamoatchilik bilan aloqalar sohasi raqamli transformatsiyada qo‘llanilishi mumkin
bo‘lgan raqamli texnologiyalari o‘rganildi.
Kalit so‘zlar:
PR, jamoatchilik bilan aloqalar, ijtimoiy tarmoqlar, Twitter, Elektron pochta,
davlat boshqaruvi.
ЗНАЧЕНИЕ ЦИФРОВИЗАЦИИ СВЯЗЕЙ С ОБЩЕСТВЕННОСТЬЮ В
ГОСУДАРСТВЕННОМ УПРАВЛЕНИИ
Аннотация.
В данной статье рассматриваются современные механизмы
цифровизации PR в государственном управлении, описываются тенденции развития
цифрового PR, определяется значение социальных сетей в работе государственного
органа, значение электронной почты и использования Twitter представителями
политическая сфера. Также были изучены цифровые технологии, которые можно
использовать при цифровой трансформации связей с общественностью в
государственном управлении.
Ключевые слова:
PR, связи с общественностью, социальные сети, Twitter,
электронная почта, государственное управление.
THE IMPORTANCE OF DIGITALIZATION OF PUBLIC RELATIONS IN
PUBLIC ADMINISTRATION
Abstract.
This article examines the modern mechanisms of digitization of PR in public
administration, describes the development trends of digital PR, determines the importance of
social networks in the work of a state div, the importance of e-mail and the use of Twitter by
representatives of the political sphere. Digital technologies that can be used in the digital
transformation of public relations in public administration were also studied.
Keywords:
PR, public relations, social networks, Twitter, Email, public administration.
“PR – bu davlat va jamoatchilik o‘rtasida aloqa, o‘zaro tushunish va hamkorlikni yo‘lga
qo‘yish va qo‘llab-quvvatlashga, turli muammolar va vazifalarni hal etishga yordam beradigan
boshqaruvning maxsus turi hisoblanadi.
Uning asosiy vazifalari: davlat tashkiloti rahbariyatiga jamoatchilik fikridan xabardor
bo‘lish va unga o‘z vaqtida munosabat bildirishda yordam berish; shunga monand rahbariyatning
asosiy vazifasi – jamiyat manfaatlariga xizmat qilishni belgilash; rahbariyatga har qanday
ISSN:
2181-3906
2023
International scientific journal
«MODERN SCIENCE АND RESEARCH»
VOLUME 2 / ISSUE 4 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
636
o'zgarishlarga tayyor bo'lishga va ulardan samarali foydalanishga yordam berish kabi ko‘p
tarmoqli funksiyalar hisoblanadi. Jamoatchilik bilan aloqalar markazida jamoatchilik fikrining
muhimligini tan olish va mas'uliyatli qarorlar qabul qilishda uni hisobga olish istagi yotadi.
Shuningdek jamoatchilik bilan aloqalar sohasi ham ko‘p tarmoqli soha hisoblanib, raqamli
texnologiyalar ushbu sohaning ajralmas qismi hisoblanadi.
Raqamli texnologiyalarning rivojlanish jarayoni va ularning odamlar hayotiga keng kirib
borishi turli ijtimoiy jarayonlarga izchil ta’sir ko‘rsatmoqda. Davlat boshqaruvi sohasida
raqamlashtirish jarayonlari faol rivojlanmoqda. Fuqarolar va biznesning davlat organlari bilan
o‘zaro hamkorligi virtual makonga o‘tkaziladi.
Davlat va kommunal xizmatlar elektron ko‘rinishda tegishli portallarda ko‘rsatilmoqda,
tadbirlar e’lonlari, yangiliklar va davlat muassasalari faoliyatiga oid muhim ma’lumotlar, birinchi
navbatda, ularning rasmiy veb-saytlari, ijtimoiy tarmoqlar va messenjer kanallarida e’lon
qilinmoqda. Shunga ko‘ra, jamoatchilik bilan aloqalar sohasida davlat xizmatchilariga fuqarolar
va biznes bilan samarali va sifatli hamkorlik qilish uchun muayyan talablar qo‘yiladi.
Zamonaviy PR, media aloqalari va raqamli raqamli transformatsidan foydalanadi va bunda
ushbu sohalarning yagona raqamli aloqa tizimi kombinatsiyasida ifodalanadi. Zamonaviy
hukumatlar tomonidan qo‘llaniladigan asosiy vositalar kichik hajmdagi ammo, ta’sir doirasi katta
bo‘lgan kontentlar yaratish, klassik PRni raqamli shaklga o‘tkazish, bloggerlarni mikroblogerlar
bilan almashtirish, fuqarolar bilan shaxsiy aloqa o‘rnatish, yangi video formatlardan foydalanish
va botlarni yaratishdir.
Davlatning media makonda muvaffaqiyatli va samarali mavjudligi ishda raqamli va klassik
yondashuvlarning uyg'unlashuvidadir. Matbuot anjumanlari, ijtimoiy tarmoqlar, press-turlar va
media reklama samarali raqamli aloqa mexanizmlari bilan birlashtirilishi kerak.
1
Hozirgi vaqtda jamoatchilik bilan aloqalar korporatsiyalari arsenalidagi eng keng tarqalgan
Internet-resurslar quyidagilardir: elektron pochta va uning xilma-xilligi - turli shakllarda pochta
jo'natmalari, saytlar: korporativ, shaxsiy sahifalar, shuningdek, ommaviy individual muloqot
turlari sifatida bloglar, podkastlar, video podkastlar, konferensiyalar, forumlar va chatlar, ichki va
tashqi auditoriya uchun gazetalar.
Korporatsiyalar jamoatchilik bilan aloqalar dasturlarini nafaqat korporativ, balki avtonom
platformalarda, masalan, ijtimoiy tarmoqlarda, blog-xostingda, shuningdek, 3D-olamlarda,
o'yinlarda va hokazolarda amalga oshiradilar. Internet-muloqotni rivojlantirishning istiqbolli
yo'nalishi bu ularning konvergensiyasidir.
2
Keling, resurslarning strukturaviy va funksional tipologiyasini va Internetdagi korporativ
jamoatchilik bilan aloqalar kampaniyalarini belgilaymiz:
auditoriya bo'yicha - ichki, tashqi;
maqsad va vazifalar bo'yicha - imidj-taqdimot, lobbichilik;
amalga oshirish uchun - institutsional, foydalanuvchi;
mualliflik bo'yicha - shaxsiy, ko'p shaxs;
aloqa ko'lami bo'yicha - milliy, xalqaro;
1
Цифровая трансформация PR в эпоху web 3.0 // Pressfeed. журнал URL: https://news.pressfeed.ru/cifrovaya-
transformaciya-pr-v-epoxu-web-3-0/ (дата обращения: 10.08.2020)
2
Мейтленд Ян. Рабочая книга PR-менеджера: [пер. с англ.] / Ян Мейтленд .- СПб. [и др.: Питер, 2008 .- 167
с.
ISSN:
2181-3906
2023
International scientific journal
«MODERN SCIENCE АND RESEARCH»
VOLUME 2 / ISSUE 4 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
637
aloqa darajasi bo'yicha - individual, guruh, ommaviy;
auditoriya qamrovi bo'yicha - global, mahalliy, interlokal;
institutsionalizatsiya xususiyatiga ko'ra - rasmiy, norasmiy;
kodning tabiati bo'yicha - konstruktiv, halokatli;
navigatsiya vektoriga ko'ra - gorizontal, vertikal.
Ilmiy-nazariy nuqtai nazardan eng ko'p qo'llaniladigan va amalda o'rganilmagan resurs -
korporativ elektron pochtaning ishlashi misolida Internetdagi korporativ jamoatchilik bilan
aloqalar xususiyatlarini belgilaymiz.
Elektron pochta - bu kompyuter tarmoqlarida gipermatnli ma'lumotlarni uzatish usuli.
Elektron pochta (AQShda 1971-yilda ixtiro qilingan, 1990-yilda O‘zbekistonda paydo bo'lgan)
Internetdan ko'proq foydalanish tufayli asosan veb-tizimda tarqatiladi. Muloqotning tabiati,
mavzusi, uslubi bo'yicha pochta ish yozishmalarining umumiy funksiyalarini bajaradi: rasmiy
(rasmiy aloqa), yarim rasmiy (norasmiy muloqotning ishchi daqiqalari), norasmiy (ham ish, ham
shaxsiy muloqot).
Elektron pochta hozirda Internetda biznes va shaxsiy muloqotning eng keng tarqalgan
vositalaridan biri hisoblanadi. Pochtaning ommaviy taqsimlanishi nafaqat dasturning texnik
mavjudligi, uzatiladigan va qabul qilinadigan ma'lumotlarning ko'p o'lchovliligi va uning
murakkab parametrlari bilan bog'liq. Pochta, hatto rasmiy pochta ham, shaxsning o'zini namoyon
qilish vositasiga aylanishi mumkin, bu individual-shaxsiy aloqalarning o'sish tendentsiyalariga va
zamonaviy nutqda, shu jumladan korporativ nutqda shaxsiy o'zini o'zi ifoda etish zaruriyatiga to'liq
mos keladi.
3
Pochta rasmiy, yarim rasmiy, norasmiy korporativ aloqani shaxsiylashtirilgan va hissiy
qilish imkonini beradi, bu individual korporativ aloqalarda va institutsional aloqa darajasida
muhim ahamiyatga ega, chunki zamonaviy biznes aloqasi insonga yo'naltirilgan strategiyalar
doirasida rivojlanadi.
Zamonaviy inson uchun juda muhim bo'lgan individuallik axborotning ijodiy tuzilishida
namoyon bo'ladi: Internetning texnik imkoniyatlarini takomillashtirish tufayli.
Davlat hokimiyat organlarining axborot ta'minoti bo'linmalari xodimlari aloqaning barcha
kanallarini boshqarish ko'nikmalariga ega bo'lishi kerak va ularning asosiy vazifasi - davlat
qarorlarini qabul qilish jarayoniga auditoriyani jalb qilishdir. Ilgari aloqa bir tomonlama bo‘lgan
bo‘lsa, endi raqamli transformatsiya sharoitida u ko‘p tomonlama bo‘lib bormoqda. Soha
jurnalistikasi sohasida muhim o‘zgarishlar ro‘y bermoqda. Siyosiy voqealarni yorituvchi
professional jurnalistlar qimmatli tahririyat resursidir, chunki ular ma'lum tajriba, bilimga ega va
asosiy davlat amaldorlari va siyosatchilar bilan samarali aloqa o'rnatgan. Biroq, davlat va siyosiy
boshqaruv sohasidagi mutaxassislar hozirda sifatli kontentni bepul taqdim etishga tayyor bo'lgan
o'z o'rnini talab qilmoqda. Qolaversa, davlat arboblarining o‘zlari ham o‘zlarining PR xizmatlarini
chetlab o‘tib, auditoriyaga o‘z fikrlarini bildiradigan mustaqil ommaviy axborot vositalariga
aylanishadi. Masalan, AQSH prezidenti Donald Tramp muhim yangiliklar asosiy ommaviy
axborot vositalariga tushishidan oldin uni oʻzining Twitter sahifasida eʼlon qiladi, uning qamrovi
Qoʻshma Shtatlardagi har qanday yirik nashrga qaraganda ancha yuqori.
3
Харитонов М.В. Реклама и PR в массовых коммуникациях / М. В. Харитонов. - СПб.: Речь, 2008. - 196 с
ISSN:
2181-3906
2023
International scientific journal
«MODERN SCIENCE АND RESEARCH»
VOLUME 2 / ISSUE 4 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
638
REFERENCES
1.
Гундарин М.В. Книга руководителя отдела PR: практические рекомендации. СПб,
2009. - С. 234 2.
2.
Гринберг Т.Э. Система связей с общественностью: от саморегуляции к
саморазвитию / Т.Э. Гринберг // Вестник Моск. ун-та. Серия 10, Журналистика. -
2009. - № 6. - С. 39-52 3.
3.
Загородников А.Н. Управление общественными связями в бизнесе, М., 2011. - С.18
4.
Харитонов М.В. Реклама и PR в массовых коммуникациях / М. В. Харитонов. -
СПб.: Речь, 2008. - 196 с
5.
Цифровая трансформация PR в эпоху web 3.0 // Pressfeed. журнал URL:
https://news.pressfeed.ru/cifrovaya-transformaciya-pr-v-epoxu-web-3-0/
(дата
обращения: 10.08.2020)
6.
Мейтленд Ян. Рабочая книга PR-менеджера: [пер. с англ.] / Ян Мейтленд.- СПб. [и
др.: Питер, 2008.- 167 с.
7.
Мейтленд Ян. Рабочая книга PR-менеджера. СПб.: Питер, 2007. – 176 с.
8.
Почепцов Г.Г. Коммуникативные технологии двадцатого века. М.: Рефл-бук,
Ваклер, 1999. – 352 с.
