2025
MAY
NEW RENAISSANCE
INTERNATIONAL SCIENTIFIC AND PRACTICAL CONFERENCE
VOLUME 2
|
ISSUE 5
659
IJTIMOIY VA GUMANITAR FANLARNING MUAMMOLARI
Raxmonqulova Nafisa Olimjonovna
Ilmiy rahbar: Iqtisodiyot kafedrasi o’qituvchisi.
Qobilova Charos
Osiyo Xalqaro Universiteti “Iqtisodiyot” yo’nalishi 2-bosqich talabasi.
https://doi.org/10.5281/zenodo.15512248
Annotatsiya. Mazkur tezis ishida ijtimoiy-gumanitar fanlarning zamonaviy jamiyatdagi
o‘rni, ularning rivojlanishidagi asosiy muammolar va ularni bartaraf etish yo‘llari yoritilgan.
Ijtimoiy va gumanitar fanlar inson tafakkuri, axloqiy qadriyatlar, madaniyat va ijtimoiy
ong shakllanishida muhim rol o‘ynaydi. Shu bilan birga, bu sohalarda amaliyotdan uzoqlik,
innovatsion yondashuvlarning yetishmasligi, yoshlar orasida qiziqishning pasayishi kabi bir
qator dolzarb muammolar mavjud. Tezisda mavjud muammolar tahlil qilinib, ularni hal etish
uchun raqamli texnologiyalarni joriy etish, fanlararo integratsiyani kuchaytirish, kadrlar
malakasini oshirish kabi aniq taklif va tavsiyalar ilgari surilgan.
Kalit so‘zlar: Ijtimoiy fanlar, gumanitar fanlar, muammolar, ta’lim sifati, innovatsiya,
fanlararo integratsiya, raqamli texnologiyalar, yoshlar, ijtimoiy ong, amaliyot, zamonaviy
ta’lim.
Bugungi globallashuv va axborot asrida jamiyatning barqaror rivojlanishida ijtimoiy-
gumanitar fanlar muhim ahamiyat kasb etadi. Bu fanlar inson tafakkuri, qadriyatlari, axloqiy
qarashlari va ijtimoiy ong shakllanishida beqiyos rol o‘ynaydi. Shunga qaramay, so‘nggi
yillarda ushbu fanlar tizimida bir qator muammolar mavjud bo‘lib, ular taʼlim sifati, fan rivoji
va amaliyotga ta’sir ko‘rsatmoqda.
Mazkur tezis ishida ijtimoiy-gumanitar fanlarning asosiy muammolari, ularning
sabablari va yechimlari tahlil qilinadi.
Ijtimoiy-gumanitar fanlar inson, jamiyat va madaniyatni o‘rganishga qaratilgan ilmiy
yo‘nalishlar yig‘indisidir.
Ijtimoiy fanlar:
sotsiologiya, psixologiya, siyosatshunoslik, iqtisod, ijtimoiy ish,
huquqshunoslik kabilarni o‘z ichiga oladi.
Gumanitar fanlar esa falsafa, tarix, tilshunoslik, adabiyot, madaniyatshunoslik,
san’atshunoslik, estetika va boshqa sohalarni qamrab oladi.
Bu fanlar yordamida insoniyatning o‘tmishi, bugungi holati va istiqboli haqida chuqur
tahlil va umumlashmalar amalga oshiriladi.
2025
MAY
NEW RENAISSANCE
INTERNATIONAL SCIENTIFIC AND PRACTICAL CONFERENCE
VOLUME 2
|
ISSUE 5
660
Ijtimoiy-gumanitar fanlarning dolzarb muammolaridan biri — ularning amaliy
hayotdan yetarlicha uzviy bog‘lanmaganidir. Ko‘plab nazariy tadqiqotlar real ijtimoiy muhitga
ta’sir o‘tkaza olmaydi, natijada ular faqat ilmiy doira ichida qolib ketadi Zamonaviy ilm-fan
taraqqiyoti fanlararo yondashuvni talab etadi. Biroq ijtimoiy-gumanitar yo‘nalishlarda texnika
va tabiiy fanlar bilan hamkorlik hali sust rivojlangan. Bu esa innovatsion tahlil uslublarini joriy
qilishda to‘siq bo‘lmoqda.
Yoshlar orasida aniq va texnik fanlarga qiziqish oshib borayotgani kuzatilmoqda. Bunga
sabab sifatida mehnat bozoridagi ustuvorliklar, ijtimoiy-gumanitar fanlar sohasida ish bilan
ta'minlanishdagi muammolar ko‘rsatiladi. Ko‘plab darsliklar va ilmiy ishlanmalar an’anaviy
uslubda, zamonaviy texnologiyalar va metodologiyalardan foydalanmasdan yozilgan. Bu esa
fanlar taraqqiyotini sekinlashtirmoqda.
Ijtimoiy-gumanitar fanlarga oid zamonaviy, xalqaro miqyosda tan olingan darsliklar
soni kam. Aksariyat manbalar eskirgan, yangi g‘oyalarni yetarli darajada yoritmaydi.
Baʼzi o‘quv yurtlarida mazkur fanlar bo‘yicha yuqori malakali o‘qituvchilarning
yetishmasligi seziladi. Malaka oshirish kurslari va ilmiy tajriba almashinuvi yetarli darajada
emas. Ko‘plab oliy o‘quv yurtlarida gumanitar fanlar ikkinchi darajali deb qaralmoqda, soat
hajmi kamaymoqda, bu esa ularning sifatli o‘qitilishiga ta’sir qilmoqda.
Talabalarni real hayotga yaqinlashtiruvchi amaliy mashg‘ulotlar, tadqiqotlar va ijtimoiy
loyihalarni ko‘paytirish zarur. Raqamli manbalar, onlayn kurslar, virtual laboratoriyalar va
sun’iy intellekt imkoniyatlaridan keng foydalanish lozim. Ijtimoiy-gumanitar fanlarni texnik va
tabiiy fanlar bilan uyg‘un holda o‘qitish, masalan, "falsafa va informatika", "psixologiya va
sun’iy intellekt" kabi kurslar orqali zamonaviy ko‘nikmalarni shakllantirish mumkin.
Ijtimoiy-gumanitar fanlarning jamiyatdagi rolini tushuntiruvchi mediamateriallar,
seminarlar va ilmiy tanlovlar orqali yoshlar orasida qiziqishni oshirish zarur.
Xulosa
Ijtimoiy-gumanitar fanlar jamiyat taraqqiyotining intellektual, madaniy va axloqiy
asosini tashkil etadi. Ularning rivojlanishiga to‘siq bo‘layotgan muammolarni hal qilish, ta’lim
va ilmiy-tadqiqot tizimini isloh qilish, zamonaviy texnologiyalarni keng joriy etish orqali bu
fanlar yanada dolzarb va samarali bo‘lishi mumkin.
2025
MAY
NEW RENAISSANCE
INTERNATIONAL SCIENTIFIC AND PRACTICAL CONFERENCE
VOLUME 2
|
ISSUE 5
661
Foydalanilgan adabiyotlar va saytlar ro‘yxati
1.
Qudratova,
G.
M.
(2025).
TEXNOLOGIK
PARKLARNING
MINTAQA
INNOVATSION RIVOJLANISHINI TA'MINLASHDAGI AHAMIYATI.
YANGI O
‘ZBEKISTON, YANGI TADQIQOTLAR JURNALI
,
2
(8), 170-178.
2.
Sodiqova, N. (2025). IQTISODIYOT FANLARINI OʻQITISHDA TALABALAR
TEXNIK TAFAKKURINI RIVOJLANTIRISHNING AMALDAGI HOLATI VA
TAKOMILLASHTIRISH YOʻLLARI.
" ПЕДАГОГИЧЕСКАЯ АКМЕОЛОГИЯ"
международный научно-методический журнал
,
2
(19).
3.
Bahodirovich, K. B. (2025, April). STRUCTURE OF THE CASH FLOWS
STATEMENT. In
CONFERENCE OF MODERN SCIENCE & PEDAGOGY
(Vol. 1,
No. 1, pp. 325-330).
4.
Алимова, Ш. А. (2025). УСТОЙЧИВЫЕ ЦЕПОЧКИ ПОСТАВОК: ОТ ТРЕНДА К
НЕОБХОДИМОСТИ
РАСШИРЕННАЯ
ВЕРСИЯ.
Modern
Science
and
Research
,
4
(5), 76-81.
5.
Toshov, M. H. (2025). SАNОАT KОRXОNАLАRIDА MEHNАTGА HАQ TО'LАSH
TIZIMINI BОSHQАRISH.
Modern Science and Research
,
4
(4).
6.
Azimov, B. (2025). METHODS AND MODELS FOR ASSESSING THE SOCIO-
ECONOMIC
EFFICIENCY
OF
REGIONAL
INNOVATION
INFRASTRUCTURE.
International Journal of Artificial Intelligence
,
1
(3), 685-691.
7.
Ikromov,
E.
I.,
&
Safarova, J. (2025). O’ZBEKISTONDA YASHIL
TADBIRKORLIKNI
HUDUDLARDA
RIVOJLANTIRISHI
ISTIQBOLLARI.
Modern Science and Research
,
4
(4), 421-428.
8.
Raxmonqulova, N. O. (2025). DEVELOPMENT OF THE DIGITAL ECONOMY ON
A GLOBAL SCALE AND THE EXPERIENCE OF COUNTRIES.
SHOKH LIBRARY
.
9.
Shadiyev, A. X. (2025). MINTAQANING IJTIMOIY-IQTISODIY RIVOJLANISHINI
BOSHQARISH
MEXANIZMINI
TAKOMILLASHTIRISH.
STUDYING
THE
PROGRESS OF SCIENCE AND ITS SHORTCOMINGS
,
1
(7), 145-150.
10.
Naimova, N. (2025). THE IMPACT OF GLOBALIZATION ON MODERN
ECONOMIC
PROFESSIONS.
Journal
of
Multidisciplinary
Sciences
and
Innovations
,
1
(2), 153-155.
11.
Bazarova, M. (2025). FEATURES OF ASSESSING THE EFFECTIVENESS OF
INNOVATION RISK MANAGEMENT OF AN EDUCATIONAL ORGANIZATION
2025
MAY
NEW RENAISSANCE
INTERNATIONAL SCIENTIFIC AND PRACTICAL CONFERENCE
VOLUME 2
|
ISSUE 5
662
IN THE PROCESS OF DIGITAL TRANSFORMATION OF ACTIVITIES.
Journal of
Multidisciplinary Sciences and Innovations
,
1
(2), 161-164.
12.
Jumayeva, Z. (2025). THE ROLE OF MICROECONOMIC ANALYSIS IN
ENHANCING ECONOMIC EFFICIENCY THROUGH MARKET EQUILIBRIUM
ANALYSIS.
International Journal of Artificial Intelligence
,
1
(3), 634-637.
13.
Bobojonova, M. (2025). GREEN ENTREPRENEURSHIP IN UZBEKISTAN AND
ITS OPPORTUNITIES.
International Journal of Artificial Intelligence
,
1
(3), 592-595.
14.
Jumayeva, Z. (2025). THE FORMATION OF THE GREEN ECONOMY CONCEPT,
STAGES OF DEVELOPMENT AND ITS RELEVANCE.
International Journal of
Artificial Intelligence
,
1
(3), 262-266.
15.
Ibragimov, A. (2025). TAX POLICY AND IMPACT ON ECONOMIC
DEVELOPMENT.
International Journal of Artificial Intelligence
,
1
(3), 259-261.
16.
Djurayeva, M. (2025). ISSUES OF SMALL BUSINESS AND PRIVATE
ENTREPRENEURSHIP DEVELOPMENT.
International Journal of Artificial
Intelligence
,
1
(3), 596-598.
17.
Umarova, H. (2025). RIVOJLANGAN MAMLAKATLARDA KORXONA
RISKLARINI BOSHQARISH VA BAHOLASH AMALIYOTI TAHLILI.
Modern
Science and Research
,
4
(5), 158-161.
18.
Aslanova,
D.
(2025).
CHALLENGES
OF
IMPLEMENTING
MODERN
MANAGEMENT PRINCIPLES IN THE TOURISM INDUSTRY.
Journal of
Multidisciplinary Sciences and Innovations
,
1
(2), 119-121.
19.
Rajabova, D. (2025). SPECIFIC FEATURES AND FACTORS OF SUSTAINABLE
DEVELOPMENT OF THE INNOVATIVE ENVIRONMENT IN INDUSTRIAL
ENTERPRISES.
Journal of Applied Science and Social Science
,
1
(2), 474-479.
20.
Игамова, Ш. З. (2024). МЕТOДИЧЕCКИЕ РЕКOМЕНДАЦИИ ПO
ФOРМИРOВАНИЮ
OРГАНИЗАЦИOННO-ЭКOНOМИЧЕCКOГO
МЕХАНИЗМА OБЕCПЕЧЕНИЯ ЭФФЕКТИВНOCТИ ИННOВАЦИOННOГO
развития ПРЕДПРИЯТИЙ CТРOИТЕЛЬНЫХ МАТЕРИАЛOВ.
Gospodarka i
Innowacje.
,
43
, 335-340.
21.
Akramova, O. (2025). FOREIGN COUNTRIES IN EXPERIENCE INVESTMENT
ATTRACTIVENESS INCREASE MECHANISMS AND UZBEKISTAN IN
PRACTICE USE OPPORTUNITIES.
Journal of Multidisciplinary Sciences and
Innovations
,
1
(1), 395-398.
2025
MAY
NEW RENAISSANCE
INTERNATIONAL SCIENTIFIC AND PRACTICAL CONFERENCE
VOLUME 2
|
ISSUE 5
663
22.
Jumayev, B. (2025). BIG DATA: CUSTOMER CREDIT ANALYSIS USING
DIGITAL
BANKING
DATABASE.
International
Journal
of
Artificial
Intelligence
,
1
(2), 1056-1059.
23.
Gafarova, D. (2025). INNOVATION POLICY OF THE REPUBLIC OF
UZBEKISTAN: ACHIEVEMENTS AND PROSPECTS.
Journal of Multidisciplinary
Sciences and Innovations
,
1
(2), 165-167.
24.
Raximova, L. (2025). DIRECTIONS AND PRIORITY FEATURES OF THE
TRANSITION TO THE" GREEN ECONOMY".
Journal of Multidisciplinary Sciences
and Innovations
,
1
(2), 156-160.
