№ 14 (2025) Наука и инновация

XXI asr — bu axborot texnologiyalari, global kommunikatsiya va media vositalarining misli ko‘rilmagan darajada rivojlangan asri bo‘lib, u jamiyatning barcha jabhalariga kuchli ta’sir ko‘rsatmoqda. Jahon miqyosidagi media va axborot makoni tobora murakkab, raqobatbardosh va tez o‘zgaruvchan muhitga aylangan. Bu muhitda milliy axborot tizimlarining o‘z o‘rnini topishi, mustaqil informatsion siyosat yuritishi dolzarb masalaga aylangan.

Ushbu maqolada ta’limda xotin-qizlarning tutgan o‘rni, ularning jamiyat taraqqiyotidagi ahamiyati va ijtimoiy faolligi tahlil qilinib, ijtimoiy hayotdagi mavjud muammolarni hal etishda xotin-qizlarning qo‘shgan hisssi ko‘rib chiqilgan.

Maqolada To‘liq va to‘liqsiz oilalarda bola shaxsi rivojlanishi psixologik  o‘rganishning usul va vositalarini o ‘rganishga bag‘ishlangan  bo‘lib, oilaviy nizolar va son-sanoqsiz mojarolar oilaviy muammolarning psixologik  jihatlari yoritilgan.

ushbu maqolada oʻzbek mumtoz adabiyoti tasavvufiy istilohlar haqida mulohazalar keltirilgan. Ramzlarning she’riyatda, mumtoz tasavvuf adabiyotida bajaradigan badiiy vazifalariga toʻxtalingan. Turli oʻrinlarda tasavvuf istilohlarning umumiy-soʻfiyona ma’nolari sharhlab oʻtiladi.

Bugungi kunda, ayniqsa, davlat xizmatlarining o‘rni va ahamiyati beqiyos bo‘lib aholi, tadbirkorlik sub’ektlar va davlat o‘rtasidagi munosabatlarni amalga oshirish, ijtimoiy munosabatlarni bozor tamoyillari asosida takomillashtirish kabi strategik funksiyalarni o‘zida aks ettiradi. Maqolada  davlat xizmatlari  ko‘rsatishni  tasniflash tartibi va tamoyili ilmiy dalillar asosida isbotlab berilgan.    

Ushbu tezisda xizmat ko‘rsatish sohasidagi raqobatbardoshlikni oshirish va mahallabay tizimda raqobatni rag‘batlantirish strategiyalari tahlil qilinadi. Maqsad, mahallabay tizimda xizmatlar sifatini yaxshilash va raqobatni kuchaytirish orqali iqtisodiy o‘sishni ta’minlashdir. Tadqiqotda xizmat ko‘rsatish sohasidagi raqobatning turlari, ularni rag‘batlantirishning samarali usullari, mahallabay tizimda xizmat sifatini oshirish va raqobatni rag‘batlantirishda davlat va xususiy sektor o‘rtasidagi hamkorlikning o‘rni ko‘rib chiqiladi. Tezisda iqtisodiy va ijtimoiy nuqtai nazardan raqobatning ahamiyati, hamda uning mahallabay tizimda xizmat ko‘rsatish sektorini rivojlantirishdagi roliga e’tibor qaratiladi..

Mazkur maqolada adabiy asarlarda ayol obrazlarining xat orqali ifoda etilgan hissiyotlari, ichki kechinmalari va psixologik holatlari tahlil qilinadi. Xat motivining ayol ruhiyatini ochishdagi badiiy-funksional roli, jamiyatga, muhabbatga, oilaga bo‘lgan munosabatlar bilan bog‘liq jihatlari o‘rganiladi.

Mazkur tadqiqot ender inklyuziv korporativ boshqaruv tizimini shakllantirishda loyihaviy yondashuvning nazariy asoslari yoritilgan. Mavjud adabiyotlar va xalqaro tajribalar tahlili asosida aniqlanishicha, loyihaviy yondashuv — ayollarning rahbarlik lavozimlariga ko‘tarilishida tizimli va strategik yechim sifatida qaralmoqda. An’anaviy boshqaruv modellari gender tafovutlarini qisqartirishda yetarlicha samarali bo‘lmayotgan bir paytda, loyiha asosidagi transformatsion liderlik modeli orqali ayollarni tayyorlash, rivojlantirish va tizimga integratsiyalashning yangi mexanizmlari ishlab chiqilmoqda.

В статье представлены базовые понятия технологии GRID и перспективы использования современных грид-технологий для различных отраслей науки, промышленности и бизнеса.

Bul maqalada qaharman obrazın jasawda qollanılatuǵın kórkem súwretlew usıllarınıń biri – dialogtıń qollanılıw sheberligi jazıwshılar N.Jańabaeva hám A.Turekeeva shıǵarmaları mısalında úyrenildi. Bunda N.Jańabaevanıń 1985-jılı “Ámiwdárya” jurnalında jarıq kórgen “Keleshegiń aldında” povesti hám A.Turekeevanıń “Áke hám qız” gúrriń hám povestler toplamındaǵı ayırım gúrriń hám povestlerine tallaw jasaldı. Gúrrińlerdegi dialogtıń qaharman obrazın jaratıwdaǵı eń tiykarǵı usıllardıń biri ekenligi anıqlandı.

Mazkur maqolada boshlang‘ich sinf ona tili darslarida iqtidorli o‘quvchilar bilan ishlashning samarali yo‘llari, pedagogik yondashuvlar va innovatsion metodlar tahlil etiladi. Iqtidorli o‘quvchilarni aniqlash, ularning individual qobiliyatlarini rivojlantirish hamda dars jarayonida mustaqil fikrlashga undashning nazariy va amaliy jihatlariga e’tibor qaratiladi. Shuningdek, zamonaviy ta’lim texnologiyalari asosida tashkil etilgan mashg‘ulotlar misolida natijadorlik ko‘rsatkichi ham tahlil qilingan.

This article offers a comparative analysis of Sons and Lovers by D. H. Lawrence and Yangi Saodat by Hamza Hakimzoda Niyoziy. Despite differing cultural contexts—industrial England and Central Asia—both novels portray characters struggling between personal freedom and societal expectations. Lawrence focuses on emotional conflict within a working-class family, while Niyoziy emphasizes education’s role in reforming feudal society. The study explores themes of realism, social reform, and personal struggle, showing how each work reflects and challenges early 20th-century norms, contributing to broader discussions on individual autonomy and social change.

mazkur maqolada maktab muhitida uchraydigan psixologik zo‘ravonlik holatlari va ularning o‘quvchilarga ta’siri, xususan, stresga chidamlilik darajasi o‘rganiladi. Psixologik zo‘ravonlik turlari, omillari va uning salbiy oqibatlari tahlil qilinadi. Shuningdek, o‘quvchilarning stressga nisbatan bardoshliligi, unga ta’sir etuvchi ijtimoiy va psixologik omillar yoritiladi. Tadqiqot natijalariga ko‘ra, stressga chidamli o‘quvchilarda ijtimoiy moslashuv yuqori bo‘lib, zo‘ravonlikdan kelib chiqadigan salbiy ta’sirlar nisbatan kamroq kuzatiladi.

ushbu maqolada O’zbekiston xalq shoiri Iqbol Mirzoning “Ko’zlaringga termulsaydim” she’riy kitobida  qo’llanilgan okkazionalizmlar semantik jihatdan tahlil qilinadi. Ushbu birlik she’rning badiiy-estetik qiymatini oshiradi, o‘quvchini fikrlashga, his qilishga va anglashga undaydi. Natijada, shoirning til bilan ijodiy muomalasi nafaqat uslubiy yutuq, balki o‘zbek poetik tafakkurining yangi qirralarini ochib beruvchi muhim omil sifatida e’tirof etiladi.

This paper explores the global significance of science and innovation in modern society. Science is examined as a driving force of societal progress, with special attention to the role of innovation in the digital era. The importance of education and scientific literacy as key enablers of innovation is also highlighted. The article presents global examples of major scientific breakthroughs and innovative initiatives from various countries, and discusses the opportunities and challenges for international cooperation in science and innovation. In conclusion, the paper summarizes key insights and emphasizes the role of science and innovation in fostering sustainable development and addressing future global challenges.