ЎЗБЕКИСТОН
ҚОНУНЧИЛИГИ
ТАҲЛИЛИ
♦
UZBEK LAW REVIEW
♦
ОБЗОР
ЗАКОНОДАТЕЛЬСТВА
УЗБЕКИСТАНА
2018
№
2
♦
ЎЗБЕКИСТОН
ҚОНУНЧИЛИГИ
ТАҲЛИЛИ
♦
UZBEK LAW REVIEW
♦
ОБЗОР
ЗАКОНОДАТЕЛЬСТВА
УЗБЕКИСТАНА
66
А
.
Алланова
,
ТДЮУ
ўқитувчиси
ҚОНУНГА
ХИЛОФ
РАВИШДА
ЧЕТ
ЭЛГА
ЧИҚИШ
ЁКИ
ЎЗБЕКИСТОН
РЕСПУБЛИКАСИГА
КИРИШ
УЧУН
ЖИНОИЙ
ЖАВОБГАРЛИК
БЕЛГИЛАНИШИНИНГ
ЗАРУРАТИ
Аннотация
:
мазкур
мақолада
Ўзбекистон
Республикаси
Жиноят
кодексининг
223-
моддасида
назарда
тутилган
жиноятнинг
ижтимоий
хавфлилиги
,
қонунга
хилоф
равишда
чет
элга
чиқиш
ёки
Ўзбекистон
Республикасига
кириш
учун
жиноий
жавобгарлик
белгиланишининг
зарурати
хусусида
мулоҳазалар
билдирилган
.
Бунда
чет
элга
чиқиш
ва
Ўзбекистон
Республикасига
киришнинг
қонуний
тартиблари
,
уларни
бузиш
оқибатлари
таҳлил
қилинган
.
Калит
сўзлар
:
чет
элга
чиқиш
,
Ўзбекистон
Республикасига
кириш
,
давлат
чегараси
,
чегарадан
ўтиш
,
давлат
чегарасининг
дахлсизлиги
,
чегара
хавфсизлиги
,
давлатнинг
чегара
хизмати
,
божхона
.
Аннотация
:
в
данной
статье
автором
рассмотрена
общественная
опасность
незаконного
выезда
за
гра
-
ницу
или
незаконного
въезда
в
Республику
Узбеки
-
стан
,
предусмотренная
статьёй
223
Уголовного
кодек
-
са
Республики
Узбекистан
,
а
также
необходимость
установления
уголовной
ответственности
за
неё
,
про
-
ведён
анализ
последствий
нарушения
правил
.
Ключевые
слова
:
выезд
за
границу
,
въезд
в
Рес
-
публику
Узбекистан
,
государственная
граница
,
пере
-
ход
границу
,
неприкосновенность
государственной
границы
,
безопасность
границы
,
государственная
служба
границы
,
таможня
.
Annotation:
this article analyzes the social danger of
the crime prescribed in Article 223 of the Criminal Code of
the Republic of Uzbekistan and the necessity for establish-
ing liability for illegal exit from or illegal entry to the Republic
of Uzbekistan. Besides that, the legal order for exit from and
entry to the Republic of Uzbekistan and the consequences
of breaking this order are also discussed in the paper.
Key words:
travel abroad, entry to the Republic of Uz-
bekistan, state border, cross the border, inviolability of state
border, border security, state border service, Customs.
Ўзбекистонда
демократик
ҳуқуқий
давлат
қуриш
ва
фуқаролик
жамиятини
шакллантириш
мақсадида
истиқболли
дастурлар
орқали
туб
ислоҳотлар
изчил
равишда
амалга
оширилиб
келинмоқда
.
Маълумки
,
ҳар
қандай
мустақил
давлатнинг
ўзига
хос
белгиларидан
бири
унинг
ҳудуди
ва
шунга
монанд
давлат
чегараси
ҳамда
ундан
ўтиш
учун
тегишли
тартибнинг
мавжудилги
ҳисобланади
.
Ўзбекистон
Республикасининг
давлат
чегараси
деганда
,
Ўзбекистоннинг
давлат
ҳудуди
чегарасини
(
қуруқлиқда
,
сувда
,
ер
остида
ва
ҳавода
)
белгилайдиган
чизиқ
ва
шу
чизиқ
бўйлаб
ўтадиган
тик
юзалик
тушунилади
.
Чегара
давлат
мустақиллиги
ҳаракатининг
маконий
ҳудудини
белгилайди
.
Ўзбекистон
Республикасига
кириш
,
чиқиш
ва
давлат
чегараларидан
ўтиш
билан
боғлиқ
муносабатлар
1999
йил
20
августда
қабул
қилинган
“
Ўзбекистон
Республикасининг
Давлат
чегараси
тўғрисида
”
ги
Қонуни
[1],
Ўзбекистон
Республикаси
Вазирлар
Маҳкамасининг
1996
йил
21
ноябрдаги
408-
сон
“
Хорижий
фуқароларнинг
ва
фуқаролиги
бўлмаган
шахсларнинг
Ўзбекистон
Республикасига
келишлари
,
кетишлари
,
бу
ерда
бўлишлари
ва
транзит
ўтишлари
тартиби
тўғрисида
”
ги
қарори
билан
тартибга
солинади
[2].
Ўзбекистон
Республикаси
чегарасидан
ўтишнинг
белгиланган
тартиби
чет
давлатлар
билан
ўзаро
фойдали
ҳамкорлик
олиб
бориш
,
чегара
,
божхона
,
санитар
-
карантин
,
ветеринар
ва
бошқа
назорат
турларини
амалга
ошириш
,
давлат
мустақиллиги
ҳудудий
яхлитлиги
,
чегараларнинг
дахлсизлигини
мустаҳкамлаш
,
чегара
келишмовчиликларини
тинч
йўл
билан
ҳал
қилиш
,
давлат
сарҳадларида
,
шахс
,
жамият
ва
давлатнинг
ҳаётий
муҳим
манфаатларини
ташқи
ва
ички
таҳдидлардан
ҳимоя
қилиш
мақсадида
ўрнатилган
.
Давлат
чегарасидан
шахс
,
транспорт
воситалари
,
товар
ва
ҳайвонларни
ўтказиш
давлат
чегарасининг
белгиланган
жойларида
рухсат
этиш
орқали
амалга
оширилади
.
Рухсат
этиш
хорижий
шахс
ва
транспорт
воситаларининг
кириши
ёки
чиқиб
кетиши
учун
берилган
ижозатнинг
қонунийлигидан
далолат
беради
.
Давлат
чегарасидан
ўтказиш
учун
асос
шахсга
,
транспорт
воситаси
,
товар
ёки
ҳайвонларни
олиб
кириш
ёки
олиб
ўтиш
ҳуқуқини
берувчи
юридик
расмийлаштирилган
ҳужжат
ҳисобланади
.
Давлат
чегарасидан
ноқонуний
ўтиш
,
яъни
тегишли
ҳокимиятларнинг
рухсатисиз
ёки
сохта
ҳужжатлар
билан
чегарадан
ўтиш
ёки
белгиланган
жойлардан
ўтмасдан
Ўзбекистон
ҳудудига
кириш
,
ўз
навбатида
,
юқорида
қайд
этилган
муносабатларга
жиддий
таҳдид
солади
.
Шу
сабабдан
Ўзбекистон
Республикасида
бундай
ҳолатлар
жиноят
-
ҳуқуқий
муҳофаза
қилинувчи
муносабатлар
доирасига
киритилган
ва
бундай
қилмишлар
учун
Ўзбекистон
Республикаси
Жиноят
кодекси
223-
моддасида
жиноий
жавобгарлик
белгиланган
.
Мазкур
жиноятнинг
ижтимоий
хавфлилик
даражаси
юқори
эканлигини
,
бундай
жиноят
бевосита
давлат
чегараларининг
дахлсизлигига
таҳдид
солишини
инобатга
олсак
,
уни
тадқиқот
иши
даражасида
ўрганиш
,
жиноий
жавобгарлик
белгиланган
нормаларни
янада
такомиллаштириш
,
бундай
жиноятларнинг
содир
этилишининг
олдини
олиш
чора
-
тадбирларини
ишлаб
чиқиш
,
албатта
,
долзарб
аҳамият
касб
этади
.
Бундан
ташқари
,
бу
жиноятларнинг
йилдан
йилга
ўсиб
бораётганлигини
инобатга
олсак
,
уларга
қарши
кураш
чора
-
тадбирларини
янада
такомиллаштириш
лозимлигини
англаш
қийин
эмас
.
Шунингдек
,
Ўзбекистон
Республикаси
Биринчи
Президенти
И
.
А
.
Каримов
ҳам
2010
йил
12
ноябрда
бўлиб
ўтган
Ўзбекистон
Республикаси
Олий
Мажлиси
Қонунчилик
палатаси
ва
Сенатининг
қўшма
мажлисидаги
“
Мамлакатимизда
демократик
ислоҳотларни
янада
чуқурлаштириш
ва
фуқаролик
жамиятини
ривожлантириш
концепцияси
”
мавзусидаги
маърузасида
жиноий
-
ҳуқуқий
сиёсатни
такомиллаштиришда
жиноят
ва
жиноят
-
процессуал
қонунчилигини
янада
такомиллаштириш
лозимлигини
таъкидлади
[3,19-
бет
].
Қонунга
хилоф
равишда
чет
элга
чиқиш
ёки
Ўзбекистон
Республикасига
кириш
жиноятида
унинг
мақсад
ва
мўлжали
бўртиб
намоён
бўлади
.
А
.
В
.
Шербаков
қайд
этганидек
,
давлатнинг
хавфсизлиги
–
бу
,
энг
аввало
,
унинг
чегара
хавфсизлигидир
.
Чегара
хавфсизлиги
деганда
,
муайян
мамлакат
давлат
чегараси
ва
чегара
олди
ҳудудининг
,
шахс
,
жамият
ва
давлат
ҳаёт
учун
муҳим
манфаатларининг
чегара
соҳасидаги
потенциал
ва
реал
ташқи
ва
ички
ЎЗБЕКИСТОН
ҚОНУНЧИЛИГИ
ТАҲЛИЛИ
♦
UZBEK LAW REVIEW
♦
ОБЗОР
ЗАКОНОДАТЕЛЬСТВА
УЗБЕКИСТАНА
2018
№
2
♦
ЎЗБЕКИСТОН
ҚОНУНЧИЛИГИ
ТАҲЛИЛИ
♦
UZBEK LAW REVIEW
♦
ОБЗОР
ЗАКОНОДАТЕЛЬСТВА
УЗБЕКИСТАНА
67
таҳдидлар
мажмуидан
ҳимояланганлик
ҳолати
тушунилади
.
Ушбу
ҳолатга
давлат
ҳокимияти
органларининг
имкониятларини
,
бошқа
кучлар
ва
воситаларни
бирлаштириш
йўли
билан
эришилади
.
Мазкур
жараёнда
давлатнинг
чегара
хизмати
идораси
кучлар
ва
воситаларни
мувофиқлаштирувчи
роль
ўйнайди
[4, 96-
бет
].
Чегара
хавфсизлиги
даражаси
давлат
барқарорлиги
ва
жамият
соғломлигининг
муҳим
ва
аниқ
кўрсаткичи
–
мамлакатдаги
қонунийликнинг
ҳолати
билан
чамбарчас
боғлиқ
[5].
В
.
Ю
.
Федяков
таъбири
билан
айтганда
,
суверенитетни
ва
ҳудудий
яхлитликни
сақлаш
–
ҳар
қандай
давлатнинг
энг
муҳим
вазифаларидан
биридир
[6].
Бу
вазифани
бажаришда
давлат
чегараси
институти
алоҳида
ўрин
эгаллайди
.
Жамиятнинг
ривожланишида
унинг
ўрни
ва
аҳамияти
жуда
катта
ва
кўп
жиҳатдан
турли
давлатларнинг
сиёсий
ва
ҳуқуқий
майдонида
содир
бўлаётган
объектив
жараёнлар
билан
белгиланади
.
Чегара
хавфсизлиги
–
долзарб
муаммо
.
Уни
ечишга
,
шу
жумладан
давлат
чегараси
режимига
уни
кесиб
ўтаётган
шахсларнинг
барчаси
риоя
этишларини
таъминлаш
йўли
билан
эришилади
.
Ўзбекистон
Республикаси
ЖКнинг
223-
моддасида
жиноий
жавобгарлик
одамлар
ва
юклар
чегара
орқали
назоратсиз
ўтишининг
олдини
олиш
мақсадида
назарда
тутилган
.
Бинобарин
,
давлат
чегарасини
кесиб
ўтишнинг
давлат
чегара
хавфсизлигини
таъминлаш
мақсадида
Ўзбекистон
Республикасининг
қонунлари
ва
халқаро
битимлари
билан
белгиланган
тартиби
қонунга
хилоф
равишда
чет
элга
чиқиш
ёки
Ўзбекистон
Республикасига
кириш
жиноятининг
бевосита
объекти
ҳисобланади
.
Кўриб
чиқилаётган
жиноятнинг
ижтимоий
хавфлилик
даражаси
унинг
содир
этилиши
натижасида
ижтимоий
муносабатларнинг
бутун
бир
мажмуига
зарар
етказилиши
билан
белгиланади
.
Мазкур
жиноятнинг
ижтимоий
хавфлилиги
,
энг
аввало
,
у
бошқарув
фаолиятининг
асосларига
путур
етказишида
,
Давлат
чегарасида
ўрнатилган
тартибни
издан
чиқаришида
намоён
бўлади
.
Уюшган
трансмиллий
жиноятчиликнинг
терроризм
кўриниши
мазкур
жиноятнинг
энг
хавфли
оқибатларидан
бири
ҳисобланади
. “
Трансмиллий
терроризм
билан
боғлиқ
жиноятчилик
ўз
фаолияти
кўламини
кенгайтиришга
ва
уни
давлатлар
,
энг
аввало
,
ривожланаётган
мамлакатлар
ва
бозор
иқтисодиётига
ўтаётган
мамлакатларнинг
хавфсизлиги
ва
иқтисодиётини
издан
чиқаришга
қаратишга
қодир
;
у
энг
жиддий
таҳдидлардан
бири
ҳисобланади
ва
ҳукуматлар
ўз
мамлакатларида
барқарорликни
,
аҳоли
хавфсизлигини
таъминлаш
,
жамият
негизларини
,
шунингдек
иқтисодиётнинг
яшовчанлигини
сақлаб
қолиш
ва
уни
янада
ривожлантиришга
эришиш
учун
унга
қарши
курашишга
мажбур
бўладилар
” [7, 96-
бет
].
В
.
Ю
.
Федяков
қайд
этиб
ўтганидек
,
ҳозирги
замон
халқаро
муносабатларида
ҳудуднинг
аҳамияти
жуда
ҳам
катта
,
чунки
у
оддий
макон
эмас
,
балки
муайян
мамлакат
фуқаролари
яшайдиган
муҳит
,
алоҳида
олиб
қараганда
,
ҳар
бир
давлат
,
умуман
олганда
эса
бутун
инсоният
ривожланишининг
моддий
базаси
ҳисобланади
[8].
Қонунга
хилоф
равишда
чет
элга
чиқиш
ёки
Ўзбекистон
Республикасига
кириш
жиноятининг
ижтимоий
хавфлилиги
шу
билан
белгиланадики
,
у
Давлат
чегарасининг
дахлсизлигига
,
шунингдек
чегара
хавфсизлигига
тажовуз
қилади
.
Чегара
хавфсизлиги
деганда
,
муайян
мамлакат
давлат
чегараси
ва
чегара
олди
ҳудудининг
,
шахс
,
жамият
ва
давлат
ҳаёт
учун
муҳим
манфаатларининг
чегара
соҳасидаги
потенциал
ва
реал
ташқи
ва
ички
таҳдидлар
мажмуидан
ҳимояланганлик
ҳолати
тушунилади
.
Ушбу
ҳолатга
давлат
ҳокимияти
органларининг
имкониятларини
,
бошқа
кучлар
ва
воситаларни
бирлаштириш
йўли
билан
эришилади
.
Мазкур
жараёнда
давлатнинг
чегара
хизмати
идораси
кучлар
ва
воситаларни
мувофиқлаштирувчи
роль
ўйнайди
[9, 9-
бет
].
Чегара
хавфсизлиги
давлат
чегараси
ва
чегара
олди
ҳудудининг
ҳимояланганлик
ҳолатини
тавсифлайди
ва
давлатнинг
яшовчанлигини
,
унинг
ривожланиш
шароитларини
таъминлайди
.
Давлатнинг
хавфсизлиги
–
бу
,
энг
аввало
,
унинг
чегара
хавфсизлигидир
.
Ўзбекистон
Республикаси
Президентининг
2017
йил
7
февралдаги
ПФ
–4947-
сон
Фармони
билан
тасдиқланган
2017–2021
йилларда
Ўзбекистон
Республикасини
ривожлантиришнинг
бешта
устувор
йўналиши
бўйича
Ҳаракатлар
стратегиясида
ҳам
Ўзбекистон
Республикасининг
Давлат
чегарасини
қўриқлаш
ва
ҳимоя
қилиш
тизимини
такомиллаштириш
масалаларга
алоҳида
эътибор
қаратилган
[10].
Сўнгги
йилларда
дунё
миқёсида
содир
бўлаётган
жараёнлар
Ўзбекистон
Республикасининг
давлат
чегараси
,
миллий
манфаатлари
ва
хавфсизлигини
қўриқлашга
алоҳида
эътиборни
қаратишни
тақозо
этаётир
.
Чегара
ҳудудида
Ўзбекистон
Республикасининг
миллий
манфаатлари
ва
хавфсизлигига
асосан
қуйидагилар
таҳдид
солиши
мумкин
:
–
диний
ақидапарастлик
ва
сиёсий
экстремизм
иллатларининг
мавжудлиги
;
–
иқтисодий
ва
демографик
экспансиянинг
кенгайиши
;
–
мамлакат
миллий
бойликларини
талон
-
торож
қилишга
интилишнинг
кучлилиги
,
контрабанда
фаолиятининг
қизғинлашуви
;
–
капитал
ҳамда
стратегик
муҳим
хом
ашё
ресурслари
ва
товарларнинг
четга
олиб
чиқиб
кетилиши
;
–
этник
можаролар
ва
мажбурий
миграция
жараёнлари
таъсирида
вазиятнинг
беқарорлашуви
;
–
трансчегаравий
уюшган
жиноятчилик
ва
терроризм
;
–
давлат
чегараси
яқинидаги
минтақавий
қуролли
можаролар
;
–
Ўзбекистон
Республикасига
қўшни
минтақаларда
қурол
-
аслаҳа
ва
қуролли
кураш
олиб
боришнинг
бошқа
воситалари
тўпланиши
ва
тарқатилиши
.
Шунинг
учун
ҳам
қонунга
хилоф
равишда
чет
элга
чиқиш
ёки
Ўзбекистон
Республикасига
кириш
жиноятининг
олдини
олишда
унга
қарши
курашнинг
жиноят
-
ҳуқуқий
чоралари
муҳим
аҳамият
касб
этишини
эътироф
этган
ҳолда
,
бизнингча
,
бундай
вазиятда
қуйидаги
махсус
чораларга
ҳам
алоҳида
эътибор
қаратилиши
мақсадга
мувофиқ
:
1)
Ўзбекистон
Республикасининг
Давлат
чегарасини
самарали
ҳимоя
қилишга
кўмаклашувчи
норматив
-
ҳуқуқий
ҳужжатларни
такомиллаштириш
;
2)
Ўзбекистон
Республикасининг
Давлат
чегарасида
тезкор
ва
моддий
-
техника
ресурсларини
кўпайтириш
;
3)
диний
ақидапарастлик
ва
сиёсий
экстремизм
тарафдорларини
,
террорчиларни
,
Ўзбекистон
Республикасининг
чегара
олди
аҳоли
яшайдиган
пунктларида
Давлат
чегарасини
қонунга
хилоф
ЎЗБЕКИСТОН
ҚОНУНЧИЛИГИ
ТАҲЛИЛИ
♦
UZBEK LAW REVIEW
♦
ОБЗОР
ЗАКОНОДАТЕЛЬСТВА
УЗБЕКИСТАНА
2018
№
2
♦
ЎЗБЕКИСТОН
ҚОНУНЧИЛИГИ
ТАҲЛИЛИ
♦
UZBEK LAW REVIEW
♦
ОБЗОР
ЗАКОНОДАТЕЛЬСТВА
УЗБЕКИСТАНА
68
равишда
кесиб
ўтишга
ёрдам
берувчи
ғайриқонуний
қуролли
тузилмаларнинг
ташкилотчилари
ва
иштирокчиларини
фош
қилишнинг
замонавий
усулларини
амалга
жорий
этиш
;
4)
ҳуқуқни
муҳофаза
қилиш
органларида
,
қўшинларда
,
божхона
ва
чегара
хизматларида
коррупцияга
қарши
курашни
янада
кучайтириш
;
5)
ички
ишлар
органлари
ходимлари
ва
ҳарбий
хизматчилар
,
божхона
ва
чегара
хизматлари
ходимларининг
молиявий
таъминотини
яхшилаш
;
6)
ҳуқуқни
муҳофаза
қилиш
органларига
нисбатан
аҳолининг
ишончи
ва
ҳурматини
ошириш
,
қонунга
хилоф
равишда
чет
элга
чиқиш
ёки
Ўзбекистон
Республикасига
кириш
ҳолларининг
олдини
олишда
тегишли
органлар
билан
аҳолининг
ҳамкорлигини
кучайтириш
,
фуқароларни
бу
турдаги
фаолиятга
моддий
ва
маънавий
стимуллар
тизими
орқали
рағбатлантириш
;
7)
давлатнинг
куч
ишлатиш
салоҳиятига
эга
бўлган
ва
ҳуқуқни
муҳофаза
қилувчи
органлари
,
уларнинг
республика
ва
минтақавий
тузилмалари
ва
бўлинмалари
фаолиятини
мувофиқлаштиришни
янада
яхшилашга
,
жойларда
мазкур
ишга
муниципал
тузилмаларнинг
раҳбарлари
ва
бошқа
мансабдор
шахслар
яқиндан
ёрдам
кўрсатишларини
йўлга
қўйиш
;
8)
давлат
чегарасини
қонунга
хилоф
равишда
кесиб
ўтишларга
қарши
кураш
борасида
қўшни
давлатлар
билан
халқаро
ҳамкорликни
ривожлантириш
.
Шундай
қилиб
,
қонунга
хилоф
равишда
чет
элга
чиқиш
ёки
Ўзбекистон
Республикасига
кириш
учун
жиноий
жавобгарлик
жиноят
учун
жавобгарликнинг
бир
тури
ҳисобланади
ва
бошқа
ҳуқуқий
воситалар
билан
жамулжам
ҳолда
давлатнинг
чегарасида
унинг
хавфсизлигини
таъминлаш
соҳасида
кишилар
фаолиятини
тартибга
солишга
хизмат
қилади
.
Адабиётлар
рўйхати
:
1.
Ўзбекистон
Республикасининг
1999
йил
20
августдаги
820-I-
сон
“
Ўзбекистон
Республикасининг
давлат
чегараси
тўғрисида
”
ги
Қонуни
. //
Ўзбекистон
Республикаси
Олий
Мажлисининг
Ахборотномаси
. –
1999. –
№
9. 217-
модда
2.
Ўзбекистон
Республикаси
Вазирлар
Маҳкамасининг
1996
йил
21
ноябрдаги
408-
сон
“
Хорижий
фуқароларнинг
ва
фуқаролиги
бўлмаган
шахсларнинг
Ўзбекистон
Республикасига
келишлари
,
кетишлари
,
бу
ерда
бўлишлари
ва
транзит
ўтишлари
тартиби
тўғрисида
”
ги
қарори
.
//
Ўзбекистон
Республикаси
Қонун
ҳужжатлари
маълумотлари
миллий
базаси
.
3.
Каримов
И
.
А
.
Мамлакатимизда
демократик
ислоҳотларни
янада
чуқурлаштириш
ва
фуқаролик
жамиятини
ривожлантириш
концепцияси
. –
Тошкент
:
Ўзбекистон
, 2010. –
Б
. 19.
4.
Щербаков
А
.
С
.
Пограничная
безопасность
России
:
роль
и
место
Федеральной
пограничной
службы
в
системе
ее
обеспечения
. //
Пограничная
политика
Российской
Федерации
. –
М
., 1998. –
С
. 96.
5.
Зверев
Н
.
К
.
Соблюдение
законности
в
сфере
обеспечения
пограничной
безопасности
Российской
Федерации
. –
М
., 2004. –
С
.3. //
Государственная
граница
,
организованная
преступность
,
закон
и
безопасность
России
.
–
М
.:
Российская
криминологическая
ассоциация
, 2005. –
С
. 347.
6.
Федяков
В
.
Ю
.
Правовые
основы
охраны
Государственной
границы
Российской
Федерации
в
воздушном
пространстве
:
Автореф
.
дисс
. …
канд
.
юрид
.
наук
. –
М
., 2006. –
С
. 3.
7.
Салимов
К
.
Н
.
Современные
проблемы
терроризма
. –
М
., 1990. –
С
. 96.
8.
Федяков
В
.
Ю
.
Правовые
основы
охраны
Государственной
границы
Российской
Федерации
в
воздушном
пространстве
:
Автореф
.
дисс
. …
канд
.
юрид
.
наук
. –
М
., 2006. –
С
. 13.
9.
Щербаков
А
.
С
.
Пограничная
безопасность
России
:
роль
и
место
Федеральной
пограничной
службы
в
системе
ее
обеспечения
. –
М
., 1998. –
С
.9.
10.
Ўзбекистон
Республикаси
Президентининг
2017
йил
7
февралдаги
ПФ
–4947-
сон
“
Ўзбекистон
Республикасини
янада
ривожлантириш
бўйича
Ҳаракатлар
стратегияси
тўғрисида
”
ги
Фармони
. //
Ўзбекистон
Республикаси
қонун
ҳужжатлари
тўплами
.
– 2017.
№
6. 70-
модда
.
