ЎЗБЕКИСТОН
ҚОНУНЧИЛИГИ
ТАҲЛИЛИ
♦
UZBEK LAW REVIEW
♦
ОБЗОР
ЗАКОНОДАТЕЛЬСТВА
УЗБЕКИСТАНА
2017
№
3
♦
ЎЗБЕКИСТОН
ҚОНУНЧИЛИГИ
ТАҲЛИЛИ
♦
UZBEK LAW REVIEW
♦
ОБЗОР
ЗАКОНОДАТЕЛЬСТВА
УЗБЕКИСТАНА
24
Б
.
Мамадалиев
,
Тошкент
юридик
колледжи
ўқитувчиси
ФУҚАРОЛАРНИНГ
ЭКОЛОГИК
АХБОРОТ
ОЛИШ
ҲУҚУҚИ
АТРОФ
-
МУҲИТГА
ОИД
ҚАРОРЛАР
ҚАБУЛ
ҚИЛИШДА
ИШТИРОК
ЭТИШИ
КАФОЛАТИ
СИФАТИДА
Аннотация
:
мазкур
мақолада
фуқароларнинг
экологик
ҳуқуқлари
,
жамоат
экологик
назорати
,
фуқароларнинг
ахборот
олиш
ҳуқуқи
,
фуқароларнинг
экологик
мажбуриятлари
,
ахборот
олиш
ҳуқуқининг
ҳуқуқий
асослари
тўғрисида
сўз
юритилган
.
Калит
сўзлар
:
экологик
мажбурият
,
қарор
,
ахборот
,
манфаат
,
ҳуқуқ
.
Аннотация
:
в
статье
рассматривается
экологиче
-
ское
право
граждан
,
экологический
общественный
надзор
,
право
получение
информаций
граждан
,
эколо
-
гический
обязанность
граждан
,
правовые
основы
пра
-
во
получение
информаций
.
Ключевые
слова
:
экологический
обязанность
,
решение
,
информация
,
интересь
,
право
.
Annotation:
in the article the ecological right of citi-
zens, ecological public supervision, obtaining information
citizens, ecological duties of citizens, legal bases obtaining
information are considered.
Key words:
environmental responsibility, decision,
information, interest, right.
Ҳозирги
кунда
мамлакатимизда
кучли
фуқаролик
жамиятини
ривожлантириш
ва
фуқароларни
жамиятнинг
барча
соҳаларида
фаоллигини
ошириш
ижтимоий
-
сиёсий
ислоҳотларнинг
марказий
масалаларидан
биридир
.
Ўзбекистон
Республикаси
-
нинг
Биринчи
Президенти
Ислом
Каримов
таъкидлаганларидек
, “
Биз
учун
фуқаролик
жамияти
–
ижтимоий
макон
.
Бу
маконда
қонун
устувор
бўлиб
,
у
инсоннинг
ўз
-
ўзини
камол
топтиришига
монелик
қилмайди
,
аксинча
ёрдам
беради
.
Шахс
манфаатлари
,
унинг
ҳуқуқ
ва
эркинликлари
тўла
даражада
рўёбга
чиқишига
кўмаклашади
” [1, 173-
б
.].
Дарҳақиқат
,
мамлакатимизда
фуқаролик
жамияти
институтларининг
атроф
-
муҳитни
муҳофаза
этишдаги
ролининг
долзарблиги
,
табиатдан
фойдаланиш
соҳасида
антропоген
таъсирларнинг
ошиши
фуқароларнинг
ижтимоий
-
сиёсий
масалаларни
ҳал
этишда
иштирокининг
турлича
шаклларини
ривожлантирмоқда
.
Давлатимизнинг
амалдаги
экологик
қонунларида
фуқароларнинг
атроф
-
муҳитга
оид
қарорлар
қабул
қилишда
иштирок
этиши
алоҳида
аҳамият
касб
этади
.
Шундай
механизмлар
ичида
фуқароларни
атроф
-
муҳитга
оид
қарорлар
қабул
қилишда
иштирок
этишининг
кафолатларидан
бири
ахборот
олиш
ҳуқуқидир
.
Юридик
адабиётларда
экологик
ахборотларнинг
тушунчаси
баён
қилинган
.
Хусусан
,
экологик
ахборотлар
–
атроф
-
муҳитнинг
ҳолатига
оид
маълумотлар
[2, 35-
бет
.].
Бундан
ташқари
,
экологик
ахборотлар
тўғрисидаги
тушунчалар
халқаро
ҳужжатларда
ҳам
учрайди
.
Жумладан
,
Европа
Иттифоқи
томонидан
1994
йили
қабул
қилинган
“
Атроф
-
муҳитни
муҳофаза
қилиш
тўғрисида
”
ги
модель
(
намуна
)
Қонунининг
21-
моддасига
кўра
,
экологик
ахборот
деб
,
ёзма
,
оғзаки
,
визуал
ёки
маълумотлар
базасидаги
сув
,
ҳаво
,
тупроқ
,
фауна
,
флора
,
ер
ва
алоҳида
табиат
участкалари
;
зарарли
таъсир
кўрсатиш
билан
боғлиқ
фаолият
;
атроф
табиий
муҳитни
муҳофаза
қилиш
фаолияти
ёки
тадбирлари
тўғрисидаги
маълумотлар
тушунилади
[3, 212-213-
бетлар
].
Фуқароларнинг
экологик
ахборотларга
эга
бўлиши
уларнинг
қулай
атроф
-
муҳитда
яшаш
ҳуқуқини
ва
атроф
-
муҳитни
муҳофаза
қилиш
мажбуриятларини
таъминланишида
муҳим
аҳамият
касб
этади
[4, 133-
138-
бетлар
].
Экологик
ахборотлар
тўғрисидаги
халқаро
ҳужжатларда
фуқаролар
маълумот
олиш
билан
мурожаат
қилганларида
ўз
қизиқишларини
исботлашлари
зарур
эмаслиги
тамойили
мустаҳкамланган
[5, 160-
бет
].
Ўзбекистонда
ҳам
шундай
тамойилни
қонунларда
акс
эттириш
эҳтиёжи
борлиги
таъкидланган
.
Р
.
А
.
Икромовнинг
фикрича
,
бундай
тамойилнинг
Ўзбекистонда
жорий
этилиши
–
фуқароларнинг
экологик
ахборот
олиш
ҳуқуқи
эркинлигини
ва
кафолатини
янада
кенгайтиради
[6, 64-
65-
б
.].
Фуқароларнинг
экологик
ахборот
олиш
орқали
атроф
-
муҳитга
оид
қарорлар
қабул
қилишда
иштирок
этиш
масалалари
қонунчиликда
ҳам
белгилаб
қўйилган
.
Бинобарин
,
Ўзбекистон
Республикасининг
1996
йил
27
декабрда
қабул
қилинган
“
Атмосфера
ҳавосини
муҳофаза
қилиш
тўғрисида
”
ги
Қонунида
назарда
тутилган
.
Ушбу
Қонуннинг
4-
моддасига
кўра
,
фуқаролар
ҳаёт
ва
соғлиқ
учун
қулай
атмосфера
ҳавосига
эга
бўлиш
,
атмосфера
ҳавосининг
ҳолати
ҳамда
уни
муҳофаза
қилиш
юзасидан
кўрилаётган
чора
-
тадбирлар
тўғрисида
ўз
вақтида
ва
ишончли
ахборот
олиш
ҳуқуқига
эга
[7].
Бизнинг
фикримизча
,
бу
нормада
атроф
-
муҳитга
оид
қарорлар
қабул
қилишда
фуқаролар
иштироки
бевосита
кўрсатиб
ўтилмаган
бўлса
-
да
,
ахборот
олиш
ҳуқуқи
фуқароларни
атроф
-
муҳитга
оид
қарорлар
қабул
қилишда
иштирок
этишининг
шакли
сифатида
белгиланган
.
Атроф
-
муҳитга
оид
қарорлар
қабул
қилишда
фуқаролар
иштирокининг
ҳуқуқий
асоси
Ўзбекистон
Республикасининг
2004
йил
3
декабрда
қабул
қилинган
“
Муҳофаза
этиладиган
табиий
ҳудудлар
тўғрисида
”
ги
Қонунида
акс
эттирилган
[8].
Ушбу
Қонуннинг
10-
моддасига
асосан
фуқаролар
муҳофаза
этиладиган
табиий
ҳудудларни
ташкил
этиш
,
муҳофаза
қилиш
ва
улардан
фойдаланиш
тўғрисидаги
ҳамда
манфаатларига
дахлдор
бўлган
қарорларнинг
қабул
қилинишида
иштирок
этиш
ҳуқуқига
эга
эканликлари
кўрсатиб
ўтилган
.
Атроф
-
муҳитга
оид
қарорлар
қабул
қилишда
фуқаролар
иштирокини
таъминлашда
Ўзбекистон
Республикасининг
2000
йил
31
августда
қабул
қилинган
“
Радиациявий
хавфсизлик
тўғрисида
”
ги
Қонуни
муҳим
ҳуқуқий
асос
вазифасини
бажаради
.
Қонуннинг
5-
моддасида
белгилаб
қўйилганидек
,
фуқаролар
атроф
-
муҳитнинг
,
фойдаланишдаги
ва
истеъмолдаги
предметларнинг
радиациявий
ҳолати
,
радиациявий
хавфсизликни
таъминлаш
юзасидан
кўрилаётган
чора
-
тадбирлар
,
шунингдек
ўзлари
олган
нурланиш
дозаси
тўғрисида
тўлиқ
ва
холис
ахборот
олиш
,
радиациявий
хавфсизликни
таъминлаш
масалалари
муҳокамасида
иштирок
этиш
ҳуқуқига
эга
[9].
Мазкур
нормада
белгиланган
ҳуқуқларга
асосан
ахборот
олиш
,
яъни
муҳокамаларда
иштирок
этиш
ҳуқуқлар
фуқароларнинг
радиациявий
хавфсизликни
ЎЗБЕКИСТОН
ҚОНУНЧИЛИГИ
ТАҲЛИЛИ
♦
UZBEK LAW REVIEW
♦
ОБЗОР
ЗАКОНОДАТЕЛЬСТВА
УЗБЕКИСТАНА
2017
№
3
♦
ЎЗБЕКИСТОН
ҚОНУНЧИЛИГИ
ТАҲЛИЛИ
♦
UZBEK LAW REVIEW
♦
ОБЗОР
ЗАКОНОДАТЕЛЬСТВА
УЗБЕКИСТАНА
25
таъминлаш
масалалари
юзасидан
қарорлар
қабул
қилинишида
иштирок
этишини
кафолатлайди
.
Атроф
-
муҳитга
оид
қарорлар
қабул
қилишда
фуқаролар
иштирокининг
яна
бир
ҳуқуқий
асосларидан
бири
Ўзбекистон
Республикасининг
1993
йил
6
майда
қабул
қилинган
“
Сув
ва
сувдан
фойдаланиш
тўғрисида
”
ги
[10]
Қонунидир
.
Қонуннинг
10-
моддасига
асосан
фуқаролар
сув
билан
боғлиқ
муносабатларни
тартибга
солишга
қаратилган
қарорларнинг
қабул
қилинишида
иштирок
этиши
ҳамда
ушбу
масалалар
юзасидан
ўз
таклифларини
билдиришлари
мумкин
.
Шунингдек
,
мазкур
Қонуннинг
32-
моддасига
асосан
,
фуқаролар
сув
ресурсларини
бошқаришга
оид
қарорлар
қабул
қилинишида
иштирок
этиш
ҳуқуқига
эга
[11].
Атроф
-
муҳитга
оид
қарорлар
қабул
қилишда
фуқаролар
иштирокини
таъминлашда
Ўзбекистон
Республикасининг
1992
йил
9
декабрда
қабул
қилинган
“
Табиатни
муҳофаза
қилиш
тўғрисида
”
ги
Қонун
муҳим
аҳамиятга
эга
.
Ушбу
Қонуннинг
12-
моддасига
асосан
,
фуқаролар
саломатлиги
учун
қулай
табиий
муҳитда
яшаш
,
ўз
саломатлигини
атроф
-
муҳитнинг
зарарли
таъсиридан
муҳофаза
қилиш
ҳуқуқига
эга
.
Ана
шу
мақсадда
улар
табиий
муҳитнинг
аҳволи
ҳамда
уни
муҳофаза
қилиш
юзасидан
кўрилаётган
чора
-
тадбирларга
доир
ахборотларни
талаб
қилиш
ва
олиш
ҳуқуқига
эга
[12].
Мазкур
норманинг
мазмуни
фуқароларнинг
қулай
табиий
муҳитда
яшашдан
манфаатдорлиги
ҳамда
табиий
муҳитнинг
аҳволи
,
атроф
-
муҳитни
муҳофаза
қилиш
юзасидан
кўрилаётган
чора
-
тадбирларда
иштирок
этишдан
манфаатдор
эканлигини
,
яъни
фуқароларнинг
атроф
-
муҳитга
оид
қарорлар
қабул
қилишда
иштирок
этишлари
лозимлигини
билдирмоқда
.
Атроф
-
муҳитга
оид
қарорлар
қабул
қилишда
фуқаролар
иштирокини
таъминлашда
2002
йил
5
апрелда
қабул
қилинган
Ўзбекистон
Республикасининг
“
Чиқиндилар
тўғрисида
”
ги
Қонуни
асосий
меъёрий
ҳужжатлардан
бири
ҳисобланади
.
Ушбу
Қонуннинг
13-
моддасига
асосан
,
фуқаролар
чиқинди
билан
боғлиқ
ишлар
амалга
оширилаётганда
ҳаётлари
ва
соғлиқлари
учун
хавфсиз
шароитлар
билан
таъминланиш
,
ўзлари
яшаётган
жойларда
хавфли
чиқиндилар
бор
ёки
йўқлиги
тўғрисида
,
лойиҳалаштирилаётган
,
қурилаётган
,
шунингдек
ишлаб
турган
чиқинди
билан
боғлиқ
ишларни
амалга
ошириш
объектларининг
хавфсизлиги
ҳақида
белгиланган
тартибда
тўлиқ
ва
аниқ
ахборот
олиш
,
чиқинди
билан
боғлиқ
ишларни
амалга
ошириш
объектлари
қурилишига
доир
қарорларнинг
лойиҳалари
муҳокамасида
иштирок
этиш
ҳуқуқига
эга
[13].
Ушбу
нормага
мувофиқ
фуқаролар
чиқинди
билан
боғлиқ
масалаларни
тартибга
солишга
қаратилган
қарорларнинг
қабул
қилинишида
бевосита
иштирок
этишлари
мумкинлиги
ҳамда
чиқинди
билан
боғлиқ
ахборотларни
олиш
ҳуқуқига
эгаликлари
кўрсатилмоқда
.
Атроф
-
муҳитга
оид
қарорлар
қабул
қилишда
фуқаролар
иштирокининг
навбатдаги
ҳуқуқий
манбаси
Ўзбекистон
Республикасининг
2002
йил
4
апрелда
қабул
қилинган
Шаҳарсозлик
кодексидир
[14].
Мазкур
меъёрий
ҳужжатнинг
5–6
моддаларига
асосан
фуқаролар
шаҳарсозлик
фаолиятини
амалга
оширишда
иштирок
этиш
ҳуқуқига
эга
эканликлари
,
шаҳарсозлик
фаолиятининг
асосий
талаби
шаҳарсозлик
фаолияти
соҳасида
қарорларнинг
муҳокамаси
ва
қабул
қилинишида
фуқаролар
,
жамоат
бирлашмалари
иштирок
этиши
учун
шароитларни
таъминлаш
шарт
эканлиги
белгилаб
қўйилган
.
Демак
,
белгилаб
қўйилган
нормага
асосан
фуқаролар
шаҳарсозлик
фаолияти
соҳасида
қарорларнинг
муҳокамаси
ва
қабул
қилинишида
иштирок
этадилар
ҳамда
шаҳарсозлик
фаолияти
билан
боғлиқ
бўлган
ахборотларни
бевосита
олиш
ҳуқуқига
эгалар
.
Юқоридагилардан
хулоса
қилиб
шуни
айтишимиз
мумкинки
,
атроф
-
муҳитга
оид
қарорлар
қабул
қилишда
фуқаролар
иштирокининг
ҳуқуқий
асослари
яратилган
бўлса
-
да
,
лекин
фуқароларнинг
атроф
-
муҳитга
оид
масалаларда
“
иштирок
этиш
”
ҳуқуқи
ҳар
бир
экологик
қонунларимизнинг
нормаларида
аниқ
белгилаб
қўйилмаган
.
Ҳуқуқий
нормаларда
фуқароларнинг
ахборот
олиш
ҳуқуқи
уларнинг
атроф
-
муҳитга
оид
қарорлар
қабул
қилишда
иштирок
этишининг
шакли
сифатида
белгилаб
қўйилган
.
Шундай
бўлсада
,
экологик
қонунларимизга
фуқароларнинг
атроф
-
муҳитга
оид
қарорлар
қабул
қилишда
“
иштирок
этиш
”
ҳуқуқи
киритилса
,
мақсадга
мувофиқ
бўлар
эди
.
Чунки
атроф
-
муҳитга
оид
қарорлар
қабул
қилишда
фуқаролар
иштирокининг
кафолатланиши
фуқаролик
жамиятининг
муҳим
принципларидан
биридир
.
Адабиётлар
рўйхати
:
1.
Каримов
И
.
А
.
Ўзбекистон
XXI
аср
бўсағасида
:
хавфсизликка
таҳдид
,
барқарорлик
шартлари
ва
тараққиёт
кафолатлари
. –
Т
.:
Ўзбекистон
, 1997. –
Б
.
173.
2.
К
вопросу
о
необходимости
разработки
концепции
экологического
процессуального
законодательства
.
Д
.
ю
.
н
,
проф
.
Н
.
А
.
Духно
.
Экологическое
право
, 2003.
№
6 –
С
. 35.
3.
Дубовик
О
.
Л
.
Экологическое
право
.
Учебник
. –
М
.:
Проспект
. 2010. –
С
. 212–213.
4.
Международное
сотрудничество
в
области
информирования
общественности
о
состаянии
окружающей
природной
среды
.
Д
.
ю
.
н
,
проф
.
Н
.
С
.
Иванченко
.
Правоведение
. 2003. –
№
3(248) –
С
.
133–138.
5.
Экологическое
право
России
на
рубеже
XXI
века
.
Проф
.
А
.
К
.
Голиченков
таҳрири
остида
. –
М
.:
Зерцало
,
2000. –
С
. 160.
6.
Икромов
Р
.
А
.
Инсоннинг
экологик
ахборотга
бўлган
ҳуқуқини
таъминлашда
жамоат
иштироки
масалалари
//
Фалсафа
ва
ҳуқуқ
. – 2010.
Махсус
сон
. –
Б
. 64-65.
7.
Ўзбекистон
Республикасининг
“
Атмосфера
ҳавосини
муҳофаза
қилиш
тўғрисида
”
ги
Қонун
.
Ўзбекистон
Республикаси
Олий
Мажлиси
палаталарининг
Ахборотномаси
, 2006
йил
,
№
10, 536-
модда
.
8.
Ўзбекистон
Республикасининг
“
Муҳофаза
этиладиган
табиий
ҳудудлар
тўғрисида
”
ги
Қонун
.
Ўзбекистон
Республикаси
Олий
Мажлисининг
Ахборотномаси
, 2005
йил
, –
№
1, 14-
модда
.
9.
Ўзбекистон
Республикасининг
“
Радиациявий
хавфсизлик
тўғрисида
”
ги
Қонун
.
Ўзбекистон
Республикаси
Олий
Мажлиси
палаталарининг
Ахборотномаси
, 2007
йил
, –
№
12, 604-
модда
.
10.
Ўзбекистон
Республикасининг
“
Сув
ва
сувдан
фойдаланиш
тўғрисида
”
ги
Қонун
.
Ўзбекистон
Республикаси
Олий
Мажлиси
палаталарининг
Ахборотномаси
, 2007
йил
, –
№
12, 604-
модда
.
11.
Ўзбекистон
Республикасининг
“
Сув
ва
сувдан
фойдаланиш
тўғрисида
”
ги
Қонун
.
Ўзбекистон
ЎЗБЕКИСТОН
ҚОНУНЧИЛИГИ
ТАҲЛИЛИ
♦
UZBEK LAW REVIEW
♦
ОБЗОР
ЗАКОНОДАТЕЛЬСТВА
УЗБЕКИСТАНА
2017
№
3
♦
ЎЗБЕКИСТОН
ҚОНУНЧИЛИГИ
ТАҲЛИЛИ
♦
UZBEK LAW REVIEW
♦
ОБЗОР
ЗАКОНОДАТЕЛЬСТВА
УЗБЕКИСТАНА
26
Республикаси
Олий
Мажлиси
палаталарининг
Ахборотномаси
, 2007
йил
, –
№
12, 604-
модда
.
12.
Ўзбекистон
Республикасининг
“
Табиатни
муҳофаза
қилиш
тўғрисида
”
ги
Қонун
.
Ўзбекистон
Республикаси
Олий
Мажлиси
палаталарининг
Ахборотномаси
, 2006
йил
, –
№
10 , 536-
модда
.
13.
Ўзбекистон
Республикасининг
“
Чиқиндилар
тўғрисида
”
ги
Қонун
.
Ўзбекистон
Республикаси
Олий
Мажлиси
палаталарининг
Ахборотномаси
, 2007
йил
, –
№
12, 604-
модда
.
14.
Ўзбекистон
Республикасининг
Шаҳарсозлик
кодекси
.
Ўзбекистон
Республикаси
Олий
Мажлиси
палаталарининг
Ахборотномаси
, 2006
йил
, –
№
7, 369-
модда
; 2006
йил
,
№
10, 536-
модда
.
Б
.
Б
.
Алимов
,
Ўзбекистон
Республикаси
Президенти
ҳузуридаги
Давлат
бошқаруви
академияси
тадқиқотчиси
,
юридик
фанлар
бўйича
PhD
ДАВЛАТ
БОШҚАРУВИНИ
МОДЕРНИЗАЦИЯЛАШ
ШАРОИТИДА
ҲУКУМАТ
ЖАВОБГАРЛИГИ
ИНСТИТУТИ
:
ИЛМИЙ
-
НАЗАРИЙ
ТАҲЛИЛ
Аннотация
:
мақолада
ҳукумат
жавобгарлигининг
илмий
-
назарий
жиҳатлари
таҳлил
этилган
,
ушбу
масала
юзасидан
тадқиқот
олиб
борган
олимлар
билан
илмий
бахс
мунозарага
киришган
ҳолда
муаллифлик
хулосалари
ишлаб
чиқилган
.
Таянч
сўзлар
:
ҳукумат
,
истеъфо
,
жавобгарлик
.
Аннотация
:
в
статье
проанализированы
научно
-
теоретические
аспекты
института
правительственной
ответственности
,
вступая
в
полемику
с
учеными
,
изу
-
чавшие
данный
вопрос
,
выдвинуты
авторские
заклю
-
чения
.
Ключевые
слова
:
правительство
,
отставка
,
ответственность
.
Abstract:
the article analyzes the scientific and theo-
retical aspects of the institution of government responsibil-
ity, entering into the debate with scientists who have stud-
ied this issue, the author's conclusions have put forward
as well.
Key words:
government, resignation, responsibility.
Ҳукуматнинг
истеъфоси
муҳим
конституциявий
-
ҳуқуқий
институтлардан
бири
бўлиб
,
деярли
барча
хорижий
мамлакатларда
давлат
ва
жамият
ҳаётига
жиддий
таъсири
кўрсатадиган
ва
ўзида
истеъфо
қўлланилувчи
мансабдор
шахс
ёки
коллегиал
органнинг
жавобгарлигини
(
конституциявий
-
ҳуқуқий
,
сиёсий
)
акс
эттирувчи
ҳуқуқий
ҳодисадир
.
Ҳукуматнинг
истеъфоси
институти
ҳукуматнинг
шакллантирилиши
институти
сингари
ҳам
давлат
бошлиғи
,
ҳам
вакиллик
органи
иштирокида
амалга
оширилувчи
жараёнлардан
бири
бўлиб
,
ушбу
жараённинг
амалга
оширилиш
механизми
давлат
бошқаруви
шаклини
белгиловчи
асосий
омиллардан
бири
ҳисобланади
.
Чунки
ҳукумат
истеъфосининг
ташаббускори
аксарият
холларда
парламент
ва
давлат
бошлиғи
бўлиб
,
ҳукумат
айнан
улар
ёки
улардан
бирининг
олдида
жавобгар
бўлади
.
Бошқача
қилиб
айтадиган
бўлсак
,
давлат
органи
сифатида
ҳукуматнинг
табиати
шундайки
,
у
ўзини
шакллантирган
органлар
олдида
жавобгардир
[14, 22-,
67-
бетлар
.].
Ҳукумат
шаклланиши
ва
истеъфосининг
қай
тарзда
амалга
оширилиши
унинг
қайси
орган
олдида
жавобгар
эканлигини
намоён
қилиб
,
мазкур
жавобгарлик
давлатда
бошқарув
шаклининг
асосий
кўрсаткичларидан
бири
ҳисобланади
.
Юқоридагилардан
келиб
чиққан
холда
, “
истеъфо
”
ва
“
ҳукуматнинг
жавобгарлиги
(
конституциявий
-
ҳуқуқий
,
сиёсий
)”
ҳуқуқий
категориялари
ҳамда
уларнинг
ўзаро
нисбатини
тафсилий
равишда
таҳлил
қилиб
чиқиш
мақсадга
мувофиқ
,
зеро
, “
ҳукумат
жавобгарлигининг
предмети
,
таркиби
ва
чегараларни
ўрганиш
ҳукумат
ҳокимияти
хусусида
,
унинг
давлат
ҳокимият
органи
сифатидаги
мақоми
,
давлат
механизми
ва
ҳокимиятлар
бўлиниши
тизимидаги
ўрнини
ҳар
томонлама
билиш
учун
ниҳоятда
зарурдир
”
[14, 3-
бет
.].