Veterinariya sohasidagi dolzarb muammolar yechimi yosh tadqiqotchilar talqinida
|
TO‘PLAM – 1/24
27
28-iyun 2024-yil.
UDK: 639.311.312.
BALIQ PARVARISHIDA SUV XAVZALARINI UG‘ITLASHNING AHAMIYATI
R.M.Uraqova,
kichik ilmiy-xodim
T.Q.Gaznaqulov
, v.f.n., katta ilmiy-xodim
Sh.Q.Baliyev
v.f.f.d., katta ilmiy-xodim
Veterinariya ilmiy-tadqiqot instituti
Annotatsiya.
Maqolada Respublikamiz baliq parvarishlashda baliqchilik xo‘jaliklarida suv
xavzalarga ishlov berish borasida olib borilishi lozim bo‘lgan chora-tadbirlar to‘g‘risida so‘z
yuritilgan. Baliq parvarishlashda avvalambor xavza suvi sifatini yaxshilash, xavzalarni o‘z vaqtida
me’yor asosida o‘g‘itlash va ug‘itdan foydalanishda gidroximiyaviy va gidrobiologik usullarga
asoslangan holda amalga oshirilishi talqin qilingan. Baliqchilik xo‘jaliklarida mineral (azotli,
fosforli va kaliy) va organik (go’ng, qush axlati, yashil ug‘it) o‘g‘itlar ishlatilishdagi ahamiyati
to‘g‘risida fikr yuritilgan. Havzaning tuproq turidan qat’iy nazar, faqat qumloq va kislotali
tuproqdan boshqa suvdagi zarur bo’lgan fosfor konsentratsiyasi suvdagi bakteriya va suv o‘tlarii
normal rivojlanishini ta’minlash baliqchilik xo‘jaliklarida baliq rivojlanishidagi o‘rni muhim
ahamiyatga ega ekanligi yoritilgan.
Аннотация.
В статье говорится о мерах, которые следует предпринять по очистке
водоемов рыбных хозяйств нашей республики. Трактовывается, что уход за рыбами должен
осуществляться в первую очередь на основе улучшения качества воды бассейна,
своевременного внесения удобрений в бассейны по норме, применения удобрений на основе
гидрохимических и гидробиологических методов. Обсуждалась важность применения
минеральных (азотных, фосфорных и калийных) и органических (навоз, сидераты)
удобрений. Независимо от типа почвы бассейна подчеркнуто, что необходимая
концентрация фосфора в воде, за исключением песчаных и кислых почыв, важна для
развития рыб в рыбоводстве, обеспечения нормального развития бактерий и водорослей в
воде.
Annotation.
The article talks about measures that should be taken to clean up the reservoirs
of fisheries in our republic. It is interpreted that fish care should be carried out primarily on the
basis of improving the quality of the pool water, timely application of fertilizers to the pools
according to the norm, and the use of fertilizers based on hydrochemical and hydrobiological
methods. The importance of using mineral (nitrogen, phosphorus and potassium) and organic
(manure, cow manure, cow manure, green manure) fertilizers was discussed. Regardless of the type
of soil in the basin, it is emphasized that the required concentration of phosphorus in the water, with
the exception of sandy and acidic soils, is important for the development of fish in fishing, ensuring
the normal development of bacteria and algae in the water.
Kalit so‘zlar
. Baliq, xavza, xo‘jalik, o‘g‘it, o‘g‘itlash, mineral, organik, gidrokimyoviy,
gidrobiologik.
Mavzuning dolzarbligi.
Respublikamizda keyingi yillarda qishloq xo‘jaligining barcha
sohalarida, xususan baliqchilik sohasida ham keng ko‘lamdagi islohotlar amalga oshirildi.
Jumladan, Respublikamizda baliqlarni parvarishlashni ko‘paytirish, yangi turlarini
introduksiya qilish, baliq parvarishlash va etishtirish borasida muayyan yutuqlarga erishildi.
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2018 - yil 6 - apreldagi PQ-3657-son “Baliqchilik
tarmog‘ini jadal rivojlantirishga doir qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida”gi qarori va 2020 - yil
29 - avgustdagi PQ-4816-sonli “Baliqchilik tarmog‘ini qo‘llab-quvvatlash va uning samradorligini
oshirish chora-tadbirlari to‘g‘risida»gi qarorlari, baliqchilik borasi belgilangan vazifalarni amalga
oshirishda dasturi amal bo’lib xizmat qiladi. Baliqchilik tarmog‘i oziq-ovqat xavfsizligini
ta’minlashning strategik yo‘nalishlaridan biri bo‘lib, o’nga kura Respublikamiz barcha viloyat va
tumanlarida baliqchilikni rivojlantirish dasturlari ishlab chiqilgan.
Baliqchilik xavzalarida baliqlarni o‘stirishdan oldin xavzalar maydoni tayyorlanadi.
Baliqlar o‘sishi uchun har xil o‘tlar ekiladi. Xo’jalikda xavzalarni texnik usullarini qo’llash
Veterinariya sohasidagi dolzarb muammolar yechimi yosh tadqiqotchilar talqinida
|
TO‘PLAM – 1/24
28
28-iyun 2024-yil.
asosida uning gidrobiologiya, gidroximiyaviy sharoitini yaxshilanadi. Har qanday suv xavzasi
ekologiya qonunlariga ko‘ra rivojlanib boradigan suv ekotizimidir. Ixtiyopatolog ekologiya
asoslarini bilishi kerak, negaki baliq etishtirishni muvaffaqiyatli kechishi ularga bog‘liqdir.
Ixtiyopatologga xavzada etishtirilayotgan baliqda yakunlanadigan ozuqa tuzilmalari kerak.
Xavzadagi ozuqa tuzilmasi qancha qisqa bo‘lsa, shuncha yaxshi, chunki bunday ozuqa tuzilmasi
ko‘proq biologik vazn (biomassa) beradi. . O‘zbekistonda esa vegetatsiya davrining davomiyligi
tufayli suv o‘simliklari yaxshi rivojlanadi va shu sababdan bu erda aynan o‘simlikxo‘r baliqlar
ko‘paytirish maqsadga muvofiqdir. O‘zbekistonga shunday baliqlar – oq do‘ngpeshona va oq
amur baliqlari va ular bilan birgalikda, chipor do‘ngpeshona baliqlari shular jumlasidan. Aynan shu
baliq turlari mahalliy sharoitlarda etishtiriladigan asosiy ob’ektlard hisoblanadi.
Tadqiqotning maqsadi:
Respublikamizda oziq-ovqat xavfsizligini ta’minlashda aholini
baliq va baliq mahsulotlari bilan ta’minlashda baliqchilik xo‘jaliklariga amaliy yordam ko‘rsatish.
Tadqiqotning materiallari, uslublari:
Tadqiqotlarimiz
Samarqand
hamda
Qashqadaryo
viloyatining ayrim baliqchilik suv xavzalarida olib borildi.
Ushbu baliqchilik suv xavzalarining epizootik holati o’rganildi baliqlar o’sish va rivojlanishi
nimalarga bog’liqligi hamda uslubiy jihatdan xavza joyining to’g’ri tanlash kabilarni hisobga olgan
holda tadqiqotlar amalga oshirildi. Hozirgi kunda baliqchilik suv xavzalari tashkil etishda
ixtiopatolog olimlar fikricha hamda olib borilgan tadqiqotlar bo’yicha quyidagilar amaliyotga joriy
etilishi kabi muhim masalalarga e’tibor qaratildi.
Jumladan
Suv sifatini yaxshilash
buning uchun suvdagi kislorod rejimi yaxshilanishi kerak.
Buning uchun Mexanik aeratorlar o‘rnatish yaxshi natija beradi, suvda erigan kislorod (6.5-7.5
mg/l) ancha yaxshilanadi. Baliqlarda metabolitik jarayonlar ijobiy bo‘lsa baliq mahsuldorligi
oshadi.
Suv o’simliklarini yo‘qotish
. Baliqchilik xavzalarini suv o’simliklari bosib ketsa,
xujalikning intensifikatsiya imkoniyati pasayadi. Bunday zarar keltiradigan suv o‘simliklarini
yuqotishning yagona yuli xavzani kuritib, plug bilan ishlov berish lozim. So‘ngra ko‘p marotaba
baronalash suv xavzasi tubini chizel bilan 10-15sm chuqurlikda yumshatish kerak, ammo shudgor
qilinmaydi.
1-rasm. Samarqand viloyat Oqdaryo tumani baliqchilik xo‘jaligida epizootik holatni
o‘rganish jarayoni
Xavzani o‘g‘itlash
. Baliqchilik suv xavzalarini o‘z vaqtida ug‘itlash belgilangan normada
baliq maxsuloti olinishini ta’minlaydi. 700 kg/gektariga ammiak selitrasi va 600 kg/gektariga super
fosfat norma. Xozirgi kunda asosan ammofos keng kullaniladi. Amaliyotda ugitdan foydalanish,
gidroximiyaviy va gidrobiologik nazoratga asoslangan bo‘lishi kerak. Suv harorati. Suvdagi
kislorod rejimi, suv va balchiq muhiti (pH), hamda xavzaning texnik holati suv va suv osti
tuproq muhiti-pH neytral yoki kuchsiz ishqorli bo‘lsa ug‘it samarali ta’sir ko’rsatadi. Shuning
uchun ham suv reaktsiyasi holatini hamma vaqt tekshirib turish lozim. O‘g‘itning fitoplankton
rivojlanishiga ta’siri suv haroratiga bog‘liq.
Xavzani mineral o‘g‘itlar bilan ug‘itlashda
(azotli, fosforli va kaliyli) va organik (gung,
mol, qush axlati, yashil o’g’it) o‘g‘itlar ishlatiladi.
Eng asosiysi mineral fosforli o‘g‘it hisoblanib u xavzaning baliq
mahsuldorligini
oshiradi, xavzaning tuproq turidan qat’iy nazar, faqat qumloq va kislotali tuproqdan boshqa
Veterinariya sohasidagi dolzarb muammolar yechimi yosh tadqiqotchilar talqinida
|
TO‘PLAM – 1/24
29
28-iyun 2024-yil.
suvdagi zarur bo’lgan fosfor kontsentratsiyasi suvdagi bakteriya va suv o‘tlari normal rivojlanishini
ta’minlaydi.
2-rasm. Qashqadaryo viloyat Kitob tumanida baliqchilik xo‘jaligida epizootik holatni
o‘rganish jarayoni
Organik o‘g‘ntlash
xavzalar uchun mineral o‘g‘itlarga nisbatan ancha uzoq muddat
qo‘llaniladi. Xususan unumdorligi past bo‘lgan xavzalar qumloq, qumloq tuproqli va bo’z
tuproqlarda yaxshi samara beradi. Organik ug’itlar bakteriyalar rivojlanishini yaxshilaydi.
Bakteriyalar esa planktonning oziqasi hisoblanadi. Bakteriyalar boshqa gidrobiontlarning
ham oziqasi hisoblanadi. Lekin organik ug’itni ham meyori bo‘lishi lozim.
O‘stirish xavzalarining maydoni iloji boricha kichikroq (0,2-0,3-0,5 gektar) bo‘lgani ma’qul.
Bunday kichik hajmdagi xavzalarni baliqxo‘r qushlardan asrash ancha engil bo‘ladi. Kichik
o‘stirish xavzalarini tayyorlashda quyidagilarga e’tibor berish zarur. Xavzalarga suv qo‘yishdan
oldin suv qovurlarida 17-18 nomerli kapron gazlamadan tayyorlangan ixota qoplari o‘rnatiladi.
Agarda ixotasiz suv qo‘yilsa begona baliqlar kiradi. Ixota turi tez-tez tekshirilib, tozalanib turilishi
kerak. Xavzalarga chavoq qo‘yishdan 3-5 kun oldin asta-sekinlik bilan suv qo‘yiladi. Xavza yaxshi
organik o’git bilan o’gitlangan bo‘lsa oziqabop organizm hisoblangan sodda hayvonlar,
zooplankton, fitoplankton tezda ko‘payadi. Xavzalarda suv oqimi sust bo‘lishi va tubida loyqa (25-
30 sm) o‘tirgan bo‘lishi lozim. Loyqa esa organik qoldiqlarga va mineral moddadarga boy bo‘lishi
talab etiladi.
To‘liq sistemadagi baliq xo‘jaliklarida xavzalar quyidagicha bo‘lishi lozim
bosh
xavzalar yozgi va qishki xavzalar hamda sanitariya va profilaktik xavzalar (karantin, izolyator)
yordamchi xavzalar (sotishga, ko‘paytirish, in’eksiya, dizenfeksiya va boshqalar). O‘stirish
xavzasining har bir gektar suvlik yuzasiga etishriladigan 100-150 ming donadan 60 ming karp
chavog‘i va 40-60 ming o‘txo‘r baliqlar chavog‘i tashkil qilish kerak. Xavzalarda
parvarishlanayotgan baliqlar biolognk xususiyatlariga suvning harorati muhim bo‘lib ular iliq suvli
xavza xo‘jaliklari hisoblanadi. Bu xavzalarga iliq suvni xush ko‘ruvchi karp, oq amur, oq
do‘ngpeshona baliqlari parvarishlanadi. Ushbu xavzalar suv-harorati 20°S dan yuqorn bo‘lishi
kerak. Suv ta’mnnoti alohida bo‘lib, boshqa havzalar bilan tutashmagan bo‘lishi hamda xavzani
suv bilan to‘ldirish va suvdan tozalashga moslashgan bo‘lishi lozim.
Xulosa o‘rnida shuni ta’kidlash joizki
x
ozirgi kunda suv xavzalarining va baliqlarning
turidan qat’iy nazar o‘z vaqtida ixtiopatolog mutaxassislarning olib borayotgan ilmiy tadqiqotlari
samarasi hamda veterinariya-sanitariya nazorati baliq parvarishlashda aholini sifatli baliq va baliq
maxsulotlari bilan ta’minlashda muhim ahamiyat kasb etadi.
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO‘YXATI
1.
Kochkarovich, B. S., Abdimuminovna, S. N., & Rajaboyevna, B. Z. (2023).
Episootology, Treatment and Prevention of Lerneosis of Fish.
Journal of Advanced Zoology
,
44
.
2.
Sulaymanova, N. A., Mavlonov, S. I., & Baliyev, S. Q. (2024). BALIQLAR
LERNEOZINI TARQALISHI, DAVOLASH VA OLDINI OLISH USULLARI.
" Science Shine"
International scientific journal
,
12
(1).
3.
Сулайманова, Н., Мавлонов, С., & Балиев, Ш. (2024). Способы распространения,
лечение и профилактика лернеоза рыб.
in Library
,
1
(1), 269-274.
4.
Baliev,
S.
Q.,
&
Sulaymanova,
N.
A.
(2024).
BALIQLAR
Veterinariya sohasidagi dolzarb muammolar yechimi yosh tadqiqotchilar talqinida
|
TO‘PLAM – 1/24
30
28-iyun 2024-yil.
AERAMANOZI.
PEDAGOGS
,
55
(1), 124-130.
5.
Сулайманова, Н., Болиев, Ш., & Ботирова, З. (2023). Эпизоотология, лечение и
профилактика лернеозов рыб.
in Library
,
4
(4), 1498-1501.
6.
Балиев, Ш., Уракова, Р., & Ботирова, З. (2023). Клинические признаки
сапролегниоза рыб (дерматомикоза), лечение и меры профилактики.
in Library
,
1
(2), 10-12.
7.
Балиев, Ш. (2023). Сапролегниоз рыб (дерматомикоз) лечение и меры
профилактики.
in Library
,
1
(2), 67-70.
8.
Балиев, Ш., Курбанов, Ф., & Саттаров, Ж. (2022). Эффективность препаратов,
применяемых при лечении сапролегиниоза рыб в искусственных водоемах.
in Library
,
22
(3),
25-27.
9.
Mavlanov, S. I., & Sulaymanova, N. A. (2023). BALIQLARNING LERNEOZ
KASALLIGI.
Science and innovation
,
2
(Special Issue 8), 796-801.
10.
Sulaymanova, N. A. (2024). BALIQLAR LERNEOZINI EPIZOOTOLOGIYASI,
DAVOLASH VA OLDINI OLISH USULLARI.
PEDAGOGS
,
55
(1), 158-164.
11.
Уракова, Р., & Джураев, О. (2022). Балиқларнинг лигулёз билан
зарарланишидаги ўзгаришлар.
Перспективы развития ветеринарной науки и её роль в
обеспечении пищевой безопасности
,
1
(2), 219-223.
12.
Балиев, Ш., Шералиева, С., & Муртазин, Б. (2015). Профилактика послеродовых
осложнений у коров.
in Library
,
1
(4), 79-81.
13.
Baliev, S., & Ochilov, J. (2023). Treatment of Retained Placenta in Cows.
Global
Scientific Review
,
11
, 15-19.
14.
Эшбуриев, Б., & Балиев, Ш. (2022). Сигирларда эндометритни даволашда
“карбаказ” препаратининг самарадорлиги.
Перспективы развития ветеринарной науки и её
роль в обеспечении пищевой безопасности
,
1
(2), 339-345.
15.
Болиев, Ш. К., & Кулдашев, О. У. (2018). СТИМУЛИРОВАНИЕ
ВОСПРОИЗВОДИТЕЛЬНОЙ ФУНКЦИИ У КОРОВ. In
НАУКА XXI ВЕКА-ВЗГЛЯД В
БУДУЩЕЕ
(pp. 120-122).
16.
Муртазин, Б., Элмурадов, Б., Болиев, Ш., Наврузов, Н., & Шералиева, С. (2013).
Лечение и профилактика гинекологических заболеваний у коров.
Ветеринарна медицина
,
(97), 337-338.
17.
Ботирова, З., Уринова, З., Балиев, Ш., Фармонов, Н., & Бабаев, Т. (2024).
Некоторые аспекты применения полимеров в фармакологии.
in Library
,
1
(1), 32-34.
18.
Ботирова, З., Балиев, Ш., Газнакулов, Т., & Сулайманова, Н. (2024). Важные
мероприятия в пчеловодстве.
in Library
,
1
(1), 34-36.
19.
Urinova, Z., Namozov, O., Baliyev, S., Karimov, M., Farmonov, N., Babaev, T., ... &
Kambarov, A. (2024). Influence of nature and macromolecular characteristics of carrier polymer on
immobilization of bolaform ions. In
BIO Web of Conferences
(Vol. 95, p. 01019). EDP Sciences.
20.
Балиев, Ш., & Саидалимов, Р. (2023). Выращивание и содержание пчелиных
маток в пчеловодческих хозяйствах.
in Library
,
1
(2), 1-5.
21.
Балиев, Ш. (2023). Организация акушерско-гинекологической диспансерной
работы в животноводстве.
in Library
,
1
(2), 205-206.
22.
Балиев, Ш., & Суванов, С. (2022). Современные методы лечения эндометрита у
продуктивных коров.
in Library
,
22
(3), 25-27.
23.
Балиев, Ш., Суванов, С., & Исмоилов, А. (2022). Причины эндометрита у
продуктивных коров, содержащихся в хозяйствах.
in Library
,
22
(2), 56-58.
24.
Уракова, Р. М., Салимов, Х. С., Салимов, И. Х., & Джураев, О. А. (2021).
ЗНАЧЕНИЕ ПАТОЛОГОАНАТОМИЧЕСКИХ ИССЛЕДОВАНИЙ В ДИАГНОСТИКЕ
БРАДЗОТА ОВЕЦ.
Academic research in educational sciences
,
2
(6), 912-917.
25.
Уракова, Р. (2022). Результаты биопробы у морских свинок при
брадзоте.
Перспективы развития ветеринарной науки и её роль в обеспечении пищевой
безопасности
,
1
(2), 224-227.
Veterinariya sohasidagi dolzarb muammolar yechimi yosh tadqiqotchilar talqinida
|
TO‘PLAM – 1/24
31
28-iyun 2024-yil.
26.
Элмуродов, Б., Давидов, О., Уракова, Р., & Рахимов, М. (2022). Распространение
и меры борьбы с пчелиным тропилапсозом в Узбекистане.
in Library
,
22
(4), 19-21.
27.
Салимов, И. Х., Салимова, Д. И., & Уракова, Р. М. ИЗУЧЕНИЕ
КЛИНИЧЕСКИХ ПРИЗНАКОВ И ПАТОЛОГОАНАТОМИЧЕСКИХ ИЗМЕНЕНИЙ ПРИ
ЭКСПЕРИМЕНТАЛЬНОМ БРАДЗОТЕ ОВЕЦ.
28.
Газнакулов, Т. К., Орипов, А. О., Сафаров, А. А., Хушназаров, А. Х., Давлатов,
Р. Б., Абдухакимов, Ш., & Мавланов, С. (2023). ХС Салимов, МК Бутаев, ЗЭ Рузиев,–
Биохавфсизлик.
29.
Газнакулов, Т., & Хушназаров, А. (2023). Литературный обзор по истории
развития эпизоотологии и изучения бешенства.
in Library
,
1
(2), 7-9.
30.
Газнакулов, Т. К., Орипов, А. О., Сафаров, А. А., Хушназаров, А. Х., Давлатов,
Р. Б., & Абдухакимов, Ш. & Мавланов, С.(2023).
ХС Салимов, МК Бутаев, ЗЭ Рузиев,–
Биохавфсизлик
.
31.
Газнакулов, Т., & Алламуродова, М. (2023). Болезнь ньюкасла и иммунная
активность у птицы результаты при gatr (реакция окончания гемагглютинации).
in
Library
,
3
(3), 29-31.
32.
Газнакулов, Т., Салимов, Х., & Шапулатова, З. (2022). Результаты исследования
активности биопрепаратов вакцин, используемых для вакцинации против болезни
ньюкасла.
Перспективы развития ветеринарной науки и её роль в обеспечении пищевой
безопасности
,
1
(1), 253-257.
33.
Салимов, Х. С. (2022). НЬЮКАСЛ КАСАЛИГИГА ҚАРШИ ЭМЛАШГА
ИШЛАТИЛАЁТГАН
ВАКЦИНАЛАРНИ
БИОЛОГИК
ФАОЛЛИГИНИ
ТЕКШИРИШ
НАТИЖАЛАРИ Ғазнақулов ТҚ.
ВЕТЕРИНАРИЯ ФАНИНИНГ ИСТИҚБОЛЛАРИ ВА УНИНГ ОЗИҚ-
ОВҚАТ ХАВФСИЗЛИГИНИ ТАЪМИНЛАШДАГИ ЎРНИ 1-қисм
, 253.
34.
Газнакулов,
Т.
К.,
&
Хазратқулов,
Т.
(2024).
ЗООАНТРОПАНОЗ
КАСАЛЛИКЛАРИДАН, ҚУТУРИШНИНГ ТАРҚАЛИШИ, ЗАМОНАВИЙ ДИАГНОСТИКАСИ ВА
ҚАРШИ КУРАШ ЧОРА ТАДБИРЛАРИ.
ОБРАЗОВАНИЕ НАУКА И ИННОВАЦИОННЫЕ ИДЕИ В
МИРЕ
,
44
(3), 17-22.
35.
Уракова, Р., & Джураев, О. (2022). Балиқларнинг лигулёз билан зарарланишидаги
ўзгаришлар.
Перспективы развития ветеринарной науки и её роль в обеспечении пищевой
безопасности
,
1
(2), 219-223.
36.
Уракова, Р. М., Салимов, Х. С., Салимов, И. Х., & Джураев, О. А. (2021). ЗНАЧЕНИЕ
ПАТОЛОГОАНАТОМИЧЕСКИХ ИССЛЕДОВАНИЙ В ДИАГНОСТИКЕ БРАДЗОТА
ОВЕЦ.
Academic research in educational sciences
,
2
(6), 912-917.
37.
Уракова,
Р.
(2022).
Результаты
биопробы
у
морских
свинок
при
брадзоте.
Перспективы развития ветеринарной науки и её роль в обеспечении пищевой
безопасности
,
1
(2), 224-227.
38.
Элмуродов, Б., Давидов, О., Уракова, Р., & Рахимов, М. (2022). Распространение и
меры борьбы с пчелиным тропилапсозом в Узбекистане.
in Library
,
22
(4), 19-21.
39.
Салимов, И. Х., Салимова, Д. И., & Уракова, Р. М. ИЗУЧЕНИЕ КЛИНИЧЕСКИХ
ПРИЗНАКОВ
И
ПАТОЛОГОАНАТОМИЧЕСКИХ
ИЗМЕНЕНИЙ
ПРИ
ЭКСПЕРИМЕНТАЛЬНОМ БРАДЗОТЕ ОВЕЦ.
40.
Элмуродов, Б., Муминов, Г., & Набиева, Н. (2024). Распространение инфекционных
заболеваний среди скота и меры профилактики.
in Library
,
2
(2), 155-163.
41.
Элмуродов, Б., & Наврузов, Н. (2024). Влияние формалиновой вакцины Гоа против
колибактериоза и сальмонеллеза телят, ягнят и поросят на организм телят.
in Library
,
2
(2),
73-86.
42.
Элмуродов, Б. (2024). Инсектицидное действие препарата Альфа-Шакти против мух и
вредителей.
in Library
,
1
(1), 250-256.
43.
Элмуродов, Б. (2024). Патоморфологические изменения у цыплят, зараженных
сальмонеллой пуллором галлинариум.
in Library
,
2
(2).
44.
Элмуродов, Б., Наврузов, Н., & Киямова, З. (2024). Патоморфологические изменения у
цыплят, зараженных Salmonella pullorum Gallinarium.
in Library
,
1
(1), 141-151.