Бактериологическая характеристика внутренних органов кроликов, получавших «РИФИЗОСТРЕП» после туберкулезной инфекции

inLibrary
Google Scholar
Журнал:
Выпуск:
CC BY f
21-26
1

Скачивания

Данные скачивания пока недоступны.
Поделиться
Мамадуллаев G., Файзиев U., & Джуракулов O. (2024). Бактериологическая характеристика внутренних органов кроликов, получавших «РИФИЗОСТРЕП» после туберкулезной инфекции. in Library, 1(1), 21–26. извлечено от https://inlibrary.uz/index.php/archive/article/view/36090
Гулмурод Мамадуллаев, Ветеринарный научно-исследовательский институт

Директор Ветеринарного научно-исследовательского института, лаборатории туберкулёза, доктор ветеринарных наук, профессор

0
Цитаты
Crossref
Сrossref
Scopus
Scopus

Аннотация

В стате приводятся результаты бактериологических исследований внутренных органов кроликов экспериментално зараженных M.bovis и M.tuberculosis с последующим применением нового противотуберкулёзного препарата “Рифизостреп”.


background image

Veterinariya sohasidagi dolzarb muammolar yechimi yosh tadqiqotchilar talqinida

|

TO‘PLAM – 1/24

21

28-iyun 2024-yil.

UDK 619:614.48:616.98:579.873.21

TUBERKULYOZ YUQTIRILGANDAN SO‘NG “RIFIZOSTREP”

QABUL QILGAN QUYONLAR ICHKI A’ZOLARINING BAKTERIOLOGIK TAVSIFI

Mamadullayev G.X.,

v.f.d., k.i.x., ilmiy rahbar,

Fayziyev U.M.,

mustaqil izlanuvchi;

Djurakulov O.K

., tayanch doktorant;

Veterinariya ilmiy tadqiqot instituti

Saparov A.R.,

SamDVMChBU Toshkent filiali assistenti

Xamidov S.,

SamDVMChBU talabasi.


Annotatsiya.

Maqolada tuberkulyozning M.bovis va M.tuberculosis turlari bilan

eksperimental yuqtirilgandan so‘ng kasallikka qarshi yangi “Rifizostrep” preparati qo‘llanilgan
quyonlar ichki-a’zolarini bakteriologik tekshirish natijalari haqida bayon qilingan.

Kalit so‘zlar

: Rifizostrep, preparat, antimikrob, mikobakteriya, M.tuberculosis, M.bovis,

bakteriologik, antimikrob, shtamm, rezistentlik, sezuvchanlik.

Аннотация.

В стате приводятся результаты бактериологических исследований

внутренных органов кроликов экспериментално зараженных M.bovis и M.tuberculosis с
последующим применением нового противотуберкулёзного препарата “Рифизостреп”.

Ключевые слова

: Рифизостреп, препарат, антимикроб, микобактерия, M.bovis,

M.tuberculosis, бактериологический, анитимикроб, штамм, резистентность, чувствительность.

Annotation.

The article presents the results of bacteriological studies of the internal organs

of rabbits experimentally infected with M. bovis and M. tuberculosis with the subsequent use of a
new anti-tuberculosis drug “Rifisostrep”

Key words:

Rifizostrep, drug, antimicrobial, mycobacterium, M.bovis, M.tuberculosis,

bacteriological, against- microbes' strain, rezistance, sensivity.

KIRISH.

Jahon sog‘liqni saqlash tashkiloti (JSST) ma’lumotiga ko‘ra, 2015 yilda dunyoda

10,4 mln. odamda tuberkulyoz bilan yangi kasallanish holati qayd etilgan bo‘lib, ulardan 5,9 mln.
kishi (56%) erkaklar, 3,5 mln. (34%) ayollar va 1,0 mln. (10%) bolalar orasida qayd etilgan. Shu
yili tuberkulyozdan 1,4 mln. odamda o‘lim holati qayd etilgan.

JSST saytlarida ta’kidlanishicha, hozirga davrda tuberkulyoz eng ko‘p o‘lim keltirayotgan

kasallik ekan. Faqatgina 2017 yilda 10 mln. odamga tuberkulyoz yuqqan va 1,6 mln. odam halok
bo‘lgan (

Manba: https:

//

mir24.tv).

Hozirgi davrda butun dunyo olimlari tomonidan tuberkulyoz infeksiyasini tadqiq qilish

yo‘nalishida molekuyar biologiya fani orqali kasallikning juda ko‘plab jabhalari o‘rganildi va
aniqliklar kiritilmoqda. Kasallikning biologiyasi, asosiy epidemiologik-epizootologik qonuniyatlari,
patogenezi, diagnostikasi molekular-genetik darajada keng tadqiq qilinmoqda. Shuning bilan bir
qatorda kasallikka qarshi kurashish uchun ko‘plab kimyoterapevtik dorivor vositalar kashf
qilinmoqda. Bu borada ilmiy izlanishlar jahonning yetakchi ilmiy markazlari va oliy ta’lim
muassasalarida keng ko‘lamli tadqiqotlar olib borilmoqda [3; 6; 8].

Tibbiyot ftiziatriyasida tuberkulyozga qarshi halqaro DOTS dasturi faoliyat ko‘rsatdi

(DOTS – (Directly Observed Treatment, Short-course– bevosita nazorat ostida qisqa muddatli faol
davolash kursi).

DOTS strategiyasida tuberkulyozga qarshi kurashish uchun asosan 2-3, yoki 4 xil

preparatlar kombinatsiyasi (aralashmasi) qo‘llanilgan. DOTS strategiyasini tatbiq etish natijasida
kasallikdan vafot etish va kasallikka chalinish holatlarini kamaytirishga erishilgan

[2;7].

Bizning tadqiqotlarimiz ham shu yo‘nalishda olib borildi va VITI tuberkulyoz laboratoriyasi

bazasida tuberkulyozga qarshi yangi kombinatsiyalangan “Rifizostrep” preparati yaratildi va uning
kasallik qo‘zg‘atuvchisiga nisbatan antibakterial faolligi keng ko‘lamli sinovlardan o‘tkazilmoqda.
“Rifizostrep” preparatining laboratoriya hayvonlari organizmida tuberkulyozning M.tuberculosis va
M.bovis shtammlariga qarshi kimyoprofilaktik samaradorligini bakteriologik uslubda aniqlash
tadqiqotlarimizning maqsadi hisoblanadi.


background image

Veterinariya sohasidagi dolzarb muammolar yechimi yosh tadqiqotchilar talqinida

|

TO‘PLAM – 1/24

22

28-iyun 2024-yil.

Tadqiqotlarning hajmi, material va uslublari.

Tadqiqotlar O‘z.R. VChRQ tomonidan

tasdiqlangan “Hayvonlar tuberkulyozini oldini olish va qarshi kurashish” yo‘riqnomasi va
ko‘rsatmalariga (Toshkent 1998, 2016 yy.) binoan o‘tkazildi.

Muzey mikobakteriya shtammlarini o‘stirish va saqlash, laboratoriyada tajriba

hayvonlaridan olingan, chorvachilik xo‘jaliklaridan keltirilgan patologik namunalarni tekshirish
“Hayvonlar

tuberkulyozining

laboratoriya

diagnostikasi”

(Omsk

1988)

ko‘rsatmasi,

“Tuberkulyozda laboratoriya diagnostikasi” qo‘llanmasi va “Hayvonlar tuberkulyozining
diagnostikasi” (Toshkent 2011) yo‘riqnomasi hamda Т.Н.Ященко, И.С.Мечеваlarning
“Руководство по лабораторным исследованиям при туберкулезе. – М.: Медицина, 1973”
qo‘llanmalari asosida o‘tkazildi [10; 11].

“Rifizostrep” preparatiniнинг antibakterial faolligi va kimyoprofilaktik samaradorligini

sinovdan o‘tkazish uchun M.bovis 8-03 (qoramollarda kasallik chaqiruvchi) va M.tuberculosis 7880
(odamlarda kasallik chaqiruvchi) shtammlari bilan quyonlarning quloq venasi orqali 0,03 mg/kg
dozada yuqtirilgan.

Tajribalar 3 oy davom etdi. Kuzatuv muddati tugugundan so‘ng barcha tajriba va nazorat

guruhi hayvonlari patologoanatomik va bakteriologik tadqiqotlar uchun majburiy o‘ldirildi. Tajriba
va nazorat guruhi hayvonlari ichki a’zolaridan olingan patologik namunaga Gon-Levenshteyn-
Sumioshi uslubida ishlov berildi va suspenziya tayyorlab Levenshteyn-Yensen oziqa muhitiga
ekildi. Рatologik namunalar suspenziyasidan tayyorlangan surtmalar Sil-Nilsen uslubida bo‘yaldi va
mikroskopiya qilindi (12x100 kattalashtirish). Patologik namunalarni bakteriologik tekshirish
muddati 3 oy muddatni tashkil etdi.

28 bosh quyonlarda tuberkulez mikobakteriyalarining M.bovis va M.tuberculosis

shtammlariga qarshi – “Rifizostrep” preparatining kimyoprofilaktik samaradorligi va bakteritsid
faolligi tibbiy izoniazid (tubazid) preparati bilan solishtirma ravishda qiyosiy o‘rganildi [11].

Tajriba muddati tugagandan so‘ng, barcha tajriba, nazorat va qiyosiy guruhlardagi

quyonlarni so‘yib, hayvonlar ichki-a’zolari patologoanatomik tekshirildi, ichki a’zolaridan
bakteriologik tadqiqotlar uchun namunalar olindi. Olingan patologik namunaga Gon-Levenshteyn-
Sumioshi uslubida ishlov berildi va Levenshteyn-Yensen oziqa muhitiga ekildi, patologik
namunalardan tayyorlangan surtmalar Sil-Nilsen uslubida bo‘yaldi va mikroskopiya qilindi.
Patologik namunalarni bakteriologik tekshirish muddati 3 oyni tashkil etdi. Yangi preparatning
kasallik qo‘zg‘atuvchilariga nisbatan antibakterial faolligi tibbiy izoniazid preparati bilan
solishtirma ravishda qiyosiy o‘rganildi.

Jadval natijalaridan ko‘rinib turibdiki, 1-guruhdagi M.bovis shtammi bilan yuqtirilgandan

so‘ng, har 5 kunda 1 marta Rifizostrep preparati qabul qilgan quyonlar patologik namunalari
bakteriologik tekshirilganda 8 bosh quyonlarning birortasi ichki a’zolaridan M.bovis
qo‘zg‘atuvchisi ajratilmadi. Bakterioskopik tekshirishlarda ham Sil-Nilsen uslubida bo‘yalgan
surtmalarning birortasida mikobakteriya tayoqchalari topilmadi.

2-guruhdagi nazorat sifatida M.bovis shtammi yuqtirilgan va preparat qabul qilmagan 3

bosh quyonlar ichki a’zolari namunalaridan kultural tekshirishlarda tuberkulyoz qo‘zg‘atuvchilari
Levenshteyn-Yensen oziqa muhiti yuzasida tipik koloniyalar hosil qilib o‘sib chiqdi. Nazorat
sifatida sof holda ekilgan probirkalarning barchasida tuberkulyoz koloniyalari o‘sib chiqdi va
quyidagi tavsifga ega bo‘ldi:

-o‘sish tezligi- o‘rtacha 26-30 kunni tashkil etdi; koloniyalar tavsifi-notekis shaklli, yuzasi

bo‘rtmasimon, quruq-R-koloniyalar, yakka sonli, mayda shudringsimon hajmli, to‘g‘ri shaklli,
yuzasi g‘adir – budir, konsistensiyasi quruq va yopishqoq, fil suyagi rangida pigmentlangan,
koloniyalarning suyulish darajasi o‘rtacha. Konsistensiyasi – umalanadigan.

Oziqa muhitidan bakterial tayoqcha yordamida olingan tuberkulyoz koloniyalarini Sil-

Nilsen uslubida bo‘yalgan surtmalari mikroskopiyasida MBT xujayralarida quyidagi morfologik va
tinktorial xususiyatlar aniqlandi: M.bovis shtammi qizil-alvon rangga bo‘yaldi. M.bovis
tayoqchalari morfologiyasida polimorfizm ifodalangan. Mikroskop ostida kalta, yo‘g‘on, ingichka-
tekis uchli va ayrimlari yo‘g‘onlashgan bakteriya tayoqchalari aniqlandi. Ba’zi ko‘rish


background image

Veterinariya sohasidagi dolzarb muammolar yechimi yosh tadqiqotchilar talqinida

|

TO‘PLAM – 1/24

23

28-iyun 2024-yil.

maydonchalarida kokksimon shakllari ham aniqlandi, keksa hujayralar tarkibida granulalar
ifodalangan.

3-guruhdagi M.tuberculosis 7880 shtammi bilan yuqtirilgandan so‘ng, har 5 kunda 1 marta

Rifizostrep preparati qabul qilgan 8 bosh quyon patologik namunalari bakteriologik tekshirilganda
preparat qabul qilgan hayvonlarning ichki a’zolaridan M.tuberculosis 7880 shtammi ajratilmadi.
Bakterioskopik tekshirishlarda ham sil-Nilsen uslubida bo‘yalgan surtmalarda mikobakteriya
tayoqchalari aniqlanmadi.

4-guruhdagi nazorat sifatida M.tuberculosis 7880 shtammi yuqtirilgan va preparat qabul

qilmagan quyonlar ichki a’zolari namunalaridan kultural tekshirishlarda tuberkulyoz
qo‘zg‘atuvchilari Levenshteyn-Yensen oziqa muhiti yuzasida tipik koloniyalar hosil qilib o‘sib
chiqdi. Nazoratdagi probirkalarda 26-28 kun o‘tgach mayda shudringsimon shaklda tipik
tuberkulyoz koloniyalari jadal o‘sib chiqdi. Qo‘zg‘atuvchilar koloniyalari oziqa muhiti yuzasida
dona-dona yoki bir-biriga qo‘shilib ketgan, shudringsimon shaklda, fil suyagi rangida
pigmentlangan R-koloniya hosil qildi. Koloniyalar konsistensiyasi quruq va umalanadigan, diffuz
tarqalib ketgan, ayrimlari bir oz yopishqoq konsistensiyaga ega.

jadval

Tuberkulyoz yuqtirilgandan so‘ng Rifizostrep preparati qabul qilgan

quyonlar patologik namunalarini kultural tekshirish natijalari

№ Hayvon turi guru

h

Bosh
soni

Yuqtirilgan
shtamm nomi

Yuqtiri
sh
dozasi

Preparat
dozasi

Preparat nomi
va qo‘llash usuli

Natija

1

Quyonlar,
tajriba

I

4
4

M.bovis
8-03

0,03
mg/kg

0,5 ml
1,0 ml

Rifizostrep,
Parenteral

70 %
100 %

2

Quyonlar,
nazorat

II

3

M.bovis
8-03

0,03
mg/kg


Nazorat,
preparatsiz

+

3

Quyonlar,
tajriba

III

4
4

M.tuber
culosis 7880

0,03
mg/kg

0,5 ml
1,0 ml

Rifizostrep
parenteral

70%
90 %

4

Quyonlar,
nazorat

IV

3

M.tuber
culosis 7880

0,03
mg/kg

Nazorat,
preparatsiz

+

5

quyonlar,
qiyosiy
guruh

V

3

M.tuber
culosis 7880

0,03
mg/kg

10 mg/kg

Izoniazid,
og‘iz orqali

50 %

6

quyonlar,
qiyosiy
guruh

VI

3

M.bovis
8-03

0,03
mg/kg

10 mg/kg

Izoniazid,
og‘iz orqali

60 %

Jami

28

Eslatma: + tuberkulyoz aniqlangan;

tuberkulyoz aniqlanmagan.

Oziqa muhitidan bakterial tayoqcha yordamida olingan tuberkulyoz koloniyalarini

mikroskopiyasida quyidagi morfologik va tinktorial xususiyatlar aniqlandi: M.tuberculosis 7880
shtammi surtmada qizil-alvon rangga bo‘yaldi, bakteriya tayoqchalari morfologiyasida polimorfizm
ifodalangan. Mikroskop ostida uzun va kalta, yo‘g‘on, ingichka-tekis uchli va ayrimlari
yo‘g‘onlashgan bakteriya tayoqchalari aniqlandi. Ba’zi ko‘rish maydonchalarida kokksimon
shakllari ham uchraydi, ba’zi eski hujayralar tarkibida granulalar shakllangan, yosh xujayralarda
granula ifodalanmagan.
-

M.tuberculosis va M.bovis shtammlari yuqtirilgandan so‘ng Izoniazid preparati qabul qilgan

qiyosiy nazorat guruhidagi quyonlarning patologik namunalari bakteriologik tekshirilganda 5 va
guruhlardagi 6 bosh quyondan ikkitasining ichki a’zolari namunalaridan tuberkulyoz koloniyalari
o‘sib chiqdi, 4-tasida koloniya hosil bo‘lmadi. Kultural tekshirishlarda hosil bo‘lgan bakterial
massadan surtmalar tayyorlandi va Sil-Nilsen uslubida bo‘yaldi. Bakterioskopiyada surtmalarda
tipik morfologik va tinktorial xususiyatli tuberkulyoz tayoqchalari topildi.


background image

Veterinariya sohasidagi dolzarb muammolar yechimi yosh tadqiqotchilar talqinida

|

TO‘PLAM – 1/24

24

28-iyun 2024-yil.

-

Patologik namunalarni bakteriologik tekshirishlar natijalari asosida yangi

tuberkulostatik

preparatlar

kombinatsiyasi

Rifizostrep

preparatining

tuberkulyoz

qo‘zg‘atuvchilariga qarshi antibakterial ta’sir darajasi haqida xulosa qilindi.

ХУЛОСАЛАР

1.Rifizostrep preparati qo‘llanilgan quyonlar patologik namunalari bakteriologik tekshirilganda 8
bosh quyonlarning birortasi ichki a’zolaridan M.bovis qo‘zg‘atuvchisi ajratilmadi.
2.Bakterioskopik tekshirishlarda Sil-Nilsen uslubida bo‘yalgan surtmalarning birortasida
mikobakteriya tayoqchalari topilmadi.
3.Nazorat sifatida M.bovis shtammi yuqtirilgan va preparat qabul qilmagan 3 bosh quyonlar ichki
a’zolari namunalaridan kultural tekshirishlarda tuberkulyoz qo‘zg‘atuvchilari Levenshteyn-Yensen
oziqa muhiti yuzasida tipik koloniyalar hosil qilib o‘sib chiqdi.
4.M.tuberculosis 7880 shtammi bilan yuqtirilgandan so‘ng, har 5 kunda 1 marta Rifizostrep
preparati qabul qilgan 8 bosh quyon patologik namunalari bakteriologik tekshirilganda preparat
qabul qilgan hayvonlarning ichki a’zolaridan M.tuberculosis 7880 shtammi ajratilmadi.
Bakterioskopik tekshirishlarda ham Sil-Nilsen uslubida bo‘yalgan surtmalarda mikobakteriya
tayoqchalari aniqlanmadi.
5.M.tuberculosis va M.bovis shtammlari yuqtirilgandan so‘ng Izoniazid preparati qabul qilgan
qiyosiy nazorat guruhidagi quyonlarning patologik namunalari bakteriologik tekshirilganda 5 va
guruhlardagi 6 bosh quyondan ikkitasining ichki a’zolari namunalaridan tuberkulyoz koloniyalari
o‘sib chiqdi, 4 tasida koloniya hosil bo‘lmadi. Kultural tekshirishlarda hosil bo‘lgan bakterial
massadan surtmalar tayyorlandi va Sil-Nilsen uslubida bo‘yaldi. Bakterioskopiyada surtmalarda
tipik morfologik va tinktorial xususiyatli tuberkulyoz tayoqchalari topildi.

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO‘YXATI

1.

Мамадуллаев, Г., Элмуродов, Б., Джураев, О., Джуракулов, О., & Файзиев, У. (2022).

Рифизостреп–новый комбинированный препарат против микобактерий туберкулёза.

in

Library

,

22

(2).

2.

Navruzov, N. I., Elmurodov, B. A., & Mamadullaev, G. K. (2021). THE ROLE OF

CHITOSAN

IN

THE

PATHOMORPHOLOGY

AND

IMMUNOPROPHYLAXIS

OF

COLIBASILLOSIS OF CALVES.

3.

Do’sкulov, V. M., Ibragimov, F. M., & Mamadullaev, G. X. (2022). QORAMOLLARDA

TUBERKULOZ KASALLIGIDA OLINADIGAN MAXSULOTLARNING VETERINARIYA
SANITARIYA EKSPERTIZASI.

Journal of Integrated Education and Research

,

1

(7), 18-20.

4.

Шомуротов, Ш. А., Ахмедов, О. Р., Тураев, А. С., & Мамадуллаев, Г. Х. (2021).

Противотуберкулезная активность и фармакокинетика полимерных конъюгатов изониазида
и этамбутола.

Химико-фармацевтический журнал

,

55

(6), 23-27.

5.

Шомуротов, Ш. А., Мамадуллаев, Г., & Тураев, А. С. (2016). Медико-биологические

свойства полисахаридных комплексов изониазида и этамбутола.

Биомедицинская

химия

,

62

(1), 45-49.

6.

Усмонова, Х., Избасаров, У., Мамадуллаев, Г., & Рузиев, З. (2022). Современные

требования к лечению дерматозов (псориаза, экземы) сложной этиологии, трихофитии у
человека, овец и коз.

in Library

,

22

(2), 684-687.

7.

ShA, S., Mamadullaev, G., & Turaev, A. S. (2016). Mediko-biologicheskie svojstva

polisaharidnyh kompleksov izo-niazida i etambutola [Medical and biological properties of
polysaccharide complexes isoniazid and ethambutol].

Biomedicinskaya khimiya. Taskent

,

62

(1), 45-

9.

8.

Мамадуллаев, Г. Х. (2011). Ҳайвонлар туберкулёзининг диагностикаси бўйича

Йўриқнома.

9.

Джураев, О. А., & Мамадуллаев, Г. Х. (2023, May). Влияние рифизострепа на

морфологию внутренних органов. In

International Conference on Research Identity, Value and

Ethics

(pp. 387-391).


background image

Veterinariya sohasidagi dolzarb muammolar yechimi yosh tadqiqotchilar talqinida

|

TO‘PLAM – 1/24

25

28-iyun 2024-yil.

10.

Джураев, О., Мамадуллаев, Г., & Файзиев, У. (2023). Испытания IN VIVO нового

препарата против туберкулеза животных.

in Library

,

4

(4), 8-12.

11.

Саидов, А., Файзиев, У., Джуракулов, О., & Мамадуллаев, Г. (2022). Факторы,

влияющие на проявление аллергических туберкулиновых реакций у крупного рогатого
скота.

Перспективы развития ветеринарной науки и её роль в обеспечении пищевой

безопасности

,

1

(2), 154-158.

12.

Джураев, О., Мамадуллаев, Г., & Файзиев, У. (2022). Патоморфологические

результаты испытания препарата «Рифизострепт» на морских свинках.

in Library

,

22

(2), 62-

64.

13.

Джураев, О., & Мамадуллаев, Г. (2020). Результаты патологоанатомных исследований

при экспериментальном туберкулезе с применением препарата «Рифизострепт».

in

Library

,

20

(2), 11-12.

14.

Джураев, О., Мамадуллаев, Г., & Рузимуродов, М. (1999). Сравнительная

эффективность ППД-туберкулина и SKJ-туберкулина в аллергодиагностике туберкулеза
крупного рогатого скота.

in Library

,

1

(1), 109-111.

15.

Джураев, О., Мамадуллаев, Г., & Рузимуродов, М. (1999). Сравнительная

эффективность туберкулина ППД и туберкулина SQJ в аллергической диагностике
туберкулеза крупного рогатого скота.

in Library

,

1

(1), 110-111.

16.

Джураев, О., & Мамадуллаев, Г. (1994). Изучение эффективности химической

вакцины при туберкулёзе птиц.

in Library

,

1

(1), 1-2.

17.

Мамадуллаев, Г. Х. (2023). Патоген микобактерияларнинг эпидемиологик ва

эпизоотологик муаммолари.

Актуальные проблемы пустынного животноводства, экологии

и создания пастбищных агрофитоценозов

,

1

(1), 333-335.

18.

Наврузов, Н., Джуракулов, О., Хамидов, С., & Мамадуллаев, Г. (2023).

Антибактериальное действие в отношении возбудителя сальмонеллеза действие
наркотиков.

in Library

,

3

(3), 65-69.

19.

Наврузов, Н., Джуракулов, О., Хамидов, С., & Мамадуллаев, Г. (2023). Комплекс

Этис-2 возбудителя пастереллеза чувствительность и устойчивость к препарату.

in

Library

,

3

(3), 59-64.

20.

Наврузов, Н., Мамадуллаев, Г., Джуракулов, О., & Хамидов, С. (2023). Комплекс

Этис-2 возбудителя колибактериоза чувствительность и устойчивость к препарату.

in

Library

,

3

(3), 47-50.

21.

Эгамова, Д. Х., Нематов, С. А., & Мамадуллаев, Г. Х. (2022). “ВИТИ БИОВЕТ”

ТУБЕРКУЛИННИНГ ЛАБОРАТОРИЯ СИНОВЛАРИ.

AGROBIOTEXNOLOGIYA VA VETERINARIYA

TIBBIYOTI ILMIY JURNALI

, 382-386.

22.

Нематов, С. А., Эгамова, Д. Х., & Мамадуллаев, Г. Х. (2022). ТУБЕРКУЛЁЗ

МИКОБАКТЕРИЯЛАРИГА

“ТУБАЗИД-МАСКГ”

ПРЕПАРАТИНИНГТАЪСИРИ.

AGROBIOTEXNOLOGIYA VA VETERINARIYA TIBBIYOTI ILMIY

JURNALI

, 431-434.

23.

Эгамова, Д. Х., & Мамадуллаев, Г. Х. (2022, October). “ВИТИ БИОВЕТ” ТУБЕРКУЛИННИНГ

БИОЛОГИК ПАРАМЕТРЛАРИ. In

INTERNATIONAL CONFERENCES

(Vol. 1, No. 13, pp. 14-18).

24.

Нематов, С. А., & Мамадуллаев, Г. Х. (2022, October). M. TUBERCULOSIS ВА M. BOVIS

ШТАММЛАРИГА

“ТУБАЗИД-МАСКГ”

ПРЕПАРАТИНИНГ

БАКТЕРИЦИД

ТАЪСИРИ.

In

INTERNATIONAL CONFERENCES

(Vol. 1, No. 13, pp. 19-23).

25.

Файзиев, У., Саидов, А., Джуракулов, О., & Мамадуллаев, Г. (2022).

Эпидемиологические и эпизоотические проблемы туберкулёза сельскохозяйственных
животных и птиц.

Перспективы развития ветеринарной науки и её роль в обеспечении

пищевой безопасности

,

1

(2), 256-262.

26.

Файзиев, У., Саидов, А., Джуракулов, О., & Мамадуллаев, Г. (2022). Особенности

проявления эпизоотического и эпидемического процесса туберкулеза крупного рогатого
скота.

Перспективы развития ветеринарной науки и её роль в обеспечении пищевой

безопасности

,

1

(2), 240-247.


background image

Veterinariya sohasidagi dolzarb muammolar yechimi yosh tadqiqotchilar talqinida

|

TO‘PLAM – 1/24

26

28-iyun 2024-yil.

27.

Мамадуллаев, Г. Х., Саидов, А. А., & Ахмадалиева, Л. Х. (2022). ПРЕПАРАТЫ ДЛЯ

ДИАГНОСТИКИ И ПРОФИЛАКТИКИ СМЕШАННЫХ ИНФЕКЦИЙ. In

ОХРАНА

ОКРУЖАЮЩЕЙ СРЕДЫ-ОСНОВА БЕЗОПАСНОСТИ СТРАНЫ

(pp. 286-289).

28.

Shomurotov, S. A., Akhmedov, O. R., Turaev, A. S., & Mamadullaev, G. K. (2021).

Antituberculosis Activity and Pharmacokinetics of Polymer Conjugates of Isoniazid and
Ethambutol.

Pharmaceutical Chemistry Journal

,

55

, 551-555.

29.

Мамадуллаев, Г. Х., Рузимуродов, М. А., Саидов, А. А., Файзиев, У. М., Журакулов,

О.

К.,

&

Арзимурадова,

Р.

Э.

(2021).

ВИТИ-БИОВЕТ

ТУБЕРКУЛИН

ДИАГНОСТИКУМИНИНГ МАХСУС ФАОЛЛИГИ.

ВЕСТНИК ВЕТЕРИНАРИИ И

ЖИВОТНОВОДСТВА

,

1

(2).

30.

Рузимуродов, М., Мамадуллаев, Г., Саидов, А., Файзиев, У., & Джуракулов, О. (2021).

Испытания туберкулина «ВИТИ-Биовет» в производственных условиях.

in Library

,

21

(2), 8-

10.

31.

Рузимуродов, М., Мамадуллаев, Г., Саидов, А., Файзиев, У., Журакулов, О., &

Арзимурадова, Р. (2021). Специфическая активность туберкулиновой диагностики ВИТИ-
Биовет.

in Library

,

21

(2), 50-54.

32.

Мамадуллаев, Г. Х., Джуракулов, О. К., & Шапулатова, З. Ж. (2020).

СУПРАМОЛЕКУЛЯРНЫЙ

ПРОТИВОТУБЕРКУЛЕЗНЫЙ

КОМПЛЕКС.

In

СОВРЕМЕННОЕ СОСТОЯНИЕ, ТРАДИЦИИ И ИННОВАЦИОННЫЕ ТЕХНОЛОГИИ В

РАЗВИТИИ АПК

(pp. 120-126).

33.

Рузимуродов, М., Мамадуллаев, Г., Тухлиев, А., & Рахимов, А. (2016). Специфическая

активность ППД туберкулинового диагноста.

in Library

,

16

(1), 14-15.

34.

ShA, S., Mamadullaev, G., & Turaev, A. S. (2016). Medical and biological properties of

polysaccharide complex of isoniazid and ethambutol.

Biomeditsinskaia Khimiia

,

62

(1), 45-49.

35.

Курченко, Г. А. (2014). 211. Эффективный способ профилактики и борьбы с

туберкулёзом крупного рогатого скота [В условиях Узбекистана]. Мамадуллаев
ГХ//Ветеринар. медицина/Нац. акад. аграр. наук Украiни.-Харькiв, 2012.-Вип. 96.-С. 219-
221.-Рез. англ.-Библиогр.: с. 221. Шифр 794206.

Ветеринария. Реферативный журнал

, (1),

211-211.

36.

Мамадуллаев, Г. Х. (2012). Эффективный способ профилактики и борьбы с

туберкулёзом крупного рогатого скота.

Ветеринарна медицина

, (96), 219-221.

37.

Мамадуллаев, Г. Х. (2011). Результаты испытания аллергодиагностикума «ИЭКВМ

туберкулин» производства «ДП ветеринарная медицина».

38.

Мамадуллаев, Г. Х., Мавланов, С. И., Сарымсаков, А. А., & Гафуров, Д. Р. (2011).

Изучение антибактериальной активности препарата Целазон относительно возбудителей
туберкулёза.

Ветеринарна медицина

, (95), 212-214.

39.

Мамадулаев, Г. Х., & Нуриддинова, Н. (2010). Результаты изучения специфической

активности нового противотуберкулезного препарата.

Ветеринарна медицина

, (94), 123-125.

40.

Джураев, О., Мамадуллаев, Г., & Рузимуродов, М. (1999). Сравнительная

эффективность Ppd-туберкулина и skj-туберкулина в аллергодиагностике туберкулеза
крупного рогатого скота.

in Library

,

1

(1), 4-5.

41.

Мамадуллаев, Г. Х. (1995). Химио-специфические средства профилактики

туберкулеза крупного рогатого скота.

42.

Izbasarov, U. K., Mamadullaev, G. K., Ruziev, Z. E., & Usmonova, K. Z. Modern

Requirements for the Treatment of Dermatoses (Psoriasis, Eczema) of Complex Etiology,
Trichophytosis in Humans, Sheep and Goats.

43.

Мамадуллаев, Г. Х., Джуракулов, О. К., & Шапулатова, З. Ж. (2020).

СУПРАМОЛЕКУЛЯРНЫЙ

ПРОТИВОТУБЕРКУЛЕЗНЫЙ

КОМПЛЕКС.

In

СОВРЕМЕННОЕ СОСТОЯНИЕ, ТРАДИЦИИ И ИННОВАЦИОННЫЕ ТЕХНОЛОГИИ В

РАЗВИТИИ АПК

(pp. 120-126).

Библиографические ссылки

Мамадуллаев, Г., Элмуродов, Б., Джураев, О., Джуракулов, О., & Файзиев, У. (2022). Рифизостреп–новый комбинированный препарат против микобактерий туберкулёза. in Library, 22(2).

Navruzov, N. I., Elmurodov, B. A., & Mamadullaev, G. K. (2021). THE ROLE OF CHITOSAN IN THE PATHOMORPHOLOGY AND IMMUNOPROPHYLAXIS OF COLIBASILLOSIS OF CALVES.

Do’sкulov, V. M., Ibragimov, F. M., & Mamadullaev, G. X. (2022). QORAMOLLARDA TUBERKULOZ KASALLIGIDA OLINADIGAN MAXSULOTLARNING VETERINARIYA SANITARIYA EKSPERTIZASI. Journal of Integrated Education and Research, 1(7), 18-20.

Шомуротов, Ш. А., Ахмедов, О. Р., Тураев, А. С., & Мамадуллаев, Г. Х. (2021). Противотуберкулезная активность и фармакокинетика полимерных конъюгатов изониазида и этамбутола. Химико фармацевтический журнал, 55(6), 23-27.

Шомуротов, Ш. А., Мамадуллаев, Г., & Тураев, А. С. (2016). Медико-биологические свойства полисахаридных комплексов изониазида и этамбутола. Биомедицинская химия, 62(1), 45-49.

Усмонова, Х., Избасаров, У., Мамадуллаев, Г., & Рузиев, З. (2022). Современные требования к лечению дерматозов (псориаза, экземы) сложной этиологии, трихофитии у человека, овец и коз. in Library, 22(2), 684-687.

ShA, S., Mamadullaev, G., & Turaev, A. S. (2016). Mediko-biologicheskie svojstva polisaharidnyh kompleksov izo-niazida i etambutola [Medical and biological properties of polysaccharide complexes isoniazid and ethambutol]. Biomedicinskaya khimiya. Taskent, 62(1), 45-9.

Мамадуллаев, Г. Х. (2011). Ҳайвонлар туберкулёзининг диагностикаси бўйича Йўриқнома.

Джураев, О. А., & Мамадуллаев, Г. Х. (2023, May). Влияние рифизострепа на морфологию внутренних органов. In International Conference on Research Identity, Value and Ethics (pp. 387-391).

Джураев, О., Мамадуллаев, Г., & Файзиев, У. (2023). Испытания IN VIVO нового препарата против туберкулеза животных. in Library, 4(4), 8-12.

Саидов, А., Файзиев, У., Джуракулов, О., & Мамадуллаев, Г. (2022). Факторы, влияющие на проявление аллергических туберкулиновых реакций у крупного рогатого скота. Перспективы развития ветеринарной науки и её роль в обеспечении пищевой безопасности, 1(2), 154-158.

Джураев, О., Мамадуллаев, Г., & Файзиев, У. (2022). Патоморфологические результаты испытания препарата «Рифизострепт» на морских свинках. in Library, 22(2), 62-64.

Джураев, О., & Мамадуллаев, Г. (2020). Результаты патологоанатомных исследований при экспериментальном туберкулезе с применением препарата «Рифизострепт». in Library, 20(2), 11-12.

Джураев, О., Мамадуллаев, Г., & Рузимуродов, М. (1999). Сравнительная эффективность ППД-туберкулина и SKJ-туберкулина в аллергодиагностике туберкулеза крупного рогатого скота. in Library, 1(1), 109-111.

Джураев, О., Мамадуллаев, Г., & Рузимуродов, М. (1999). Сравнительная эффективность туберкулина ППД и туберкулина SQJ в аллергической диагностике туберкулеза крупного рогатого скота. in Library, 1(1), 110-111.

Джураев, О., & Мамадуллаев, Г. (1994). Изучение эффективности химической вакцины при туберкулёзе птиц. in Library, 1(1), 1-2.

Мамадуллаев, Г. Х. (2023). Патоген микобактерияларнинг эпидемиологик ва эпизоотологик муаммолари. Актуальные проблемы пустынного животноводства, экологии и создания пастбищных агрофитоценозов, 1(1), 333-335.

Наврузов, Н., Джуракулов, О., Хамидов, С., & Мамадуллаев, Г. (2023). Антибактериальное действие в отношении возбудителя сальмонеллеза действие наркотиков. in Library, 3(3), 65-69.

Наврузов, Н., Джуракулов, О., Хамидов, С., & Мамадуллаев, Г. (2023). Комплекс Этис-2 возбудителя пастереллеза чувствительность и устойчивость к препарату. in Library, 3(3), 59-64.

Наврузов, Н., Мамадуллаев, Г., Джуракулов, О., & Хамидов, С. (2023). Комплекс Этис-2 возбудителя колибактериоза чувствительность и устойчивость к препарату. in Library, 3(3), 47-50.

Эгамова, Д. Х., Нематов, С. А., & Мамадуллаев, Г. Х. (2022). “ВИТИ БИОВЕТ” ТУБЕРКУЛИННИНГ ЛАБОРАТОРИЯ СИНОВЛАРИ. AGROBIOTEXNOLOGIYA VA VETERINARIYA TIBBIYOTI ILMIY JURNALI, 382-386.

Нематов, С. А., Эгамова, Д. Х., & Мамадуллаев, Г. Х. (2022). ТУБЕРКУЛЁЗ МИКОБАКТЕРИЯЛАРИГА “ТУБАЗИД-МАСКГ” ПРЕПАРАТИНИНГТАЪСИРИ. AGROBIOTEXNOLOGIYA VA VETERINARIYA TIBBIYOTI ILMIY JURNALI, 431-434.

Эгамова, Д. Х., & Мамадуллаев, Г. Х. (2022, October). “ВИТИ БИОВЕТ” ТУБЕРКУЛИННИНГ БИОЛОГИК ПАРАМЕТРЛАРИ. In INTERNATIONAL CONFERENCES (Vol. 1, No. 13, pp. 14-18).

Нематов, С. А., & Мамадуллаев, Г. Х. (2022, October). M. TUBERCULOSIS ВА M. BOVIS ШТАММЛАРИГА “ТУБАЗИД-МАСКГ” ПРЕПАРАТИНИНГ БАКТЕРИЦИД ТАЪСИРИ. In INTERNATIONAL CONFERENCES (Vol. 1, No. 13, pp. 19-23).

Файзиев, У., Саидов, А., Джуракулов, О., & Мамадуллаев, Г. (2022). Эпидемиологические и эпизоотические проблемы туберкулёза сельскохозяйственных животных и птиц. Перспективы развития ветеринарной науки и её роль в обеспечении пищевой безопасности, 1(2), 256-262.

Файзиев, У., Саидов, А., Джуракулов, О., & Мамадуллаев, Г. (2022). Особенности проявления эпизоотического и эпидемического процесса туберкулеза крупного рогатого скота. Перспективы развития ветеринарной науки и её роль в обеспечении пищевой безопасности, 1(2), 240-247.

Мамадуллаев, Г. Х., Саидов, А. А., & Ахмадалиева, Л. Х. (2022). ПРЕПАРАТЫ ДЛЯ ДИАГНОСТИКИ И ПРОФИЛАКТИКИ СМЕШАННЫХ ИНФЕКЦИЙ. In ОХРАНА ОКРУЖАЮЩЕЙ СРЕДЫ-ОСНОВА БЕЗОПАСНОСТИ СТРАНЫ (pp. 286-289).

Shomurotov, S. A., Akhmedov, O. R., Turaev, A. S., & Mamadullaev, G. K. (2021). Antituberculosis Activity and Pharmacokinetics of Polymer Conjugates of Isoniazid and Ethambutol. Pharmaceutical Chemistry Journal, 55, 551-555.

Мамадуллаев, Г. Х., Рузимуродов, М. А., Саидов, А. А., Файзиев, У. М., Журакулов, О. К., & Арзимурадова, Р. Э. (2021). ВИТИ-БИОВЕТ ТУБЕРКУЛИН ДИАГНОСТИКУМИНИНГ МАХСУС ФАОЛЛИГИ. ВЕСТНИК ВЕТЕРИНАРИИ И ЖИВОТНОВОДСТВА, 1(2).

Рузимуродов, М., Мамадуллаев, Г., Саидов, А., Файзиев, У., & Джуракулов, О. (2021). Испытания туберкулина «ВИТИ-Биовет» в производственных условиях. in Library, 21(2), 8-10.

Рузимуродов, М., Мамадуллаев, Г., Саидов, А., Файзиев, У., Журакулов, О., & Арзимурадова, Р. (2021). Специфическая активность туберкулиновой диагностики ВИТИ-Биовет. in Library, 21(2), 50-54.

Мамадуллаев, Г. Х., Джуракулов, О. К., & Шапулатова, З. Ж. (2020). СУПРАМОЛЕКУЛЯРНЫЙ ПРОТИВОТУБЕРКУЛЕЗНЫЙ КОМПЛЕКС. In СОВРЕМЕННОЕ СОСТОЯНИЕ, ТРАДИЦИИ И ИННОВАЦИОННЫЕ ТЕХНОЛОГИИ В РАЗВИТИИ АПК (pp. 120-126).

Рузимуродов, М., Мамадуллаев, Г., Тухлиев, А., & Рахимов, А. (2016). Специфическая активность ППД туберкулинового диагноста. in Library, 16(1), 14-15.

ShA, S., Mamadullaev, G., & Turaev, A. S. (2016). Medical and biological properties of polysaccharide complex of isoniazid and ethambutol. Biomeditsinskaia Khimiia, 62(1), 45-49.

Курченко, Г. А. (2014). 211. Эффективный способ профилактики и борьбы с туберкулёзом крупного рогатого скота [В условиях Узбекистана]. Мамадуллаев ГХ//Ветеринар. медицина/Нац. акад. аграр. наук Украiни.-Харькiв, 2012.-Вип. 96.-С. 219-221.-Рез. англ.-Библиогр.: с. 221. Шифр 794206. Ветеринария. Реферативный журнал, (1), 211-211.

Мамадуллаев, Г. Х. (2012). Эффективный способ профилактики и борьбы с туберкулёзом крупного рогатого скота. Ветеринарна медицина, (96), 219-221.

Мамадуллаев, Г. Х. (2011). Результаты испытания аллергодиагностикума «ИЭКВМ туберкулин» производства «ДП ветеринарная медицина».

Мамадуллаев, Г. Х., Мавланов, С. И., Сарымсаков, А. А., & Гафуров, Д. Р. (2011). Изучение антибактериальной активности препарата Целазон относительно возбудителей туберкулёза. Ветеринарна медицина, (95), 212-214.

Мамадулаев, Г. Х., & Нуриддинова, Н. (2010). Результаты изучения специфической активности нового противотуберкулезного препарата. Ветеринарна медицина, (94), 123-125.

Джураев, О., Мамадуллаев, Г., & Рузимуродов, М. (1999). Сравнительная эффективность Ppd-туберкулина и skj-туберкулина в аллергодиагностике туберкулеза крупного рогатого скота. in Library, 1(1), 4-5.

Мамадуллаев, Г. Х. (1995). Химио-специфические средства профилактики туберкулеза крупного рогатого скота.

Izbasarov, U. K., Mamadullaev, G. K., Ruziev, Z. E., & Usmonova, K. Z. Modern Requirements for the Treatment of Dermatoses (Psoriasis, Eczema) of Complex Etiology, Trichophytosis in Humans, Sheep and Goats.

Мамадуллаев, Г. Х., Джуракулов, О. К., & Шапулатова, З. Ж. (2020). СУПРАМОЛЕКУЛЯРНЫЙ ПРОТИВОТУБЕРКУЛЕЗНЫЙ КОМПЛЕКС. In СОВРЕМЕННОЕ СОСТОЯНИЕ, ТРАДИЦИИ И ИННОВАЦИОННЫЕ ТЕХНОЛОГИИ В РАЗВИТИИ АПК (pp. 120-126).