The paper studies the physicochemical properties of import-substituted and export-oriented nitrogen, amine and phosphorus new composite inhibitors for corrosion protection of steels as well as scaling obtained from local raw materials and industrial wastes. Inhibiting properties of corrosion and mineral salt deposit accumulation in acid and hydrogen sulfide environments have been determined. It was found that the efficiency of the inhibition process with the use of composite inhibitors in acidic and hydrogen sulfide environments obeys the Langmuir law. The values of activation energy of the adsorption process in these media and thermodynamic values (∆H, ∆S, ∆G).
Currently, the Republic of Uzbekistan deservedly pays attention to the introduction of inhibitors to protect equipment from corrosion and scaling in production. The use of inhibitors allows several times to increase the service life of expensive equipment. In this regard, the most effective inhibitors of neutral and slightly alkaline media are nitrogen, amine and oxygen-containing organic compounds [1-3] as well as zinc organophosphonic acids, which effectively prevent corrosion and deposits of mineral salts on the surface of equipment.
Мақолада турли жуфтлаш вариантларида қоракўл қўйларининг рангбарангликлар, гул типлари ва синфларининг наслга берилиши бўйича олиб борилган тадқиқот натижалари ёритилган.
РИФваПИАТМ ва Тошкент шаҳар сил шифохонасининг болалар сил стационар бўлимларида турли шакллардаги сил бўлган 272 бола ва ўсмирларни текширувдан ўтказилди. Турли шакллардаги сил бўлган болалар ва ўсмирларнинг 28 (10,3%) нафарида силнинг асоратланган шакллари ва 244 (89,7%) нафарида асоратланмаган шакллари аниқланди. Касалликнинг хавф омиллари ўрганилганда, BCG вакцинация бўлганлар 225 (82,7%) нафарни ташкил қилди, улардан 58 (25,8%) нафарида самарасиз вакцинация аниқланди. 272 болалар ва ўсмирлар орасида ҳамроҳ патологиялар 209 (76,8%) нафарида аниқланди, улар ичида анемия 58 (21,3%), сурункали гепатит – 41 (15,1%) ва марказий нерв тизимининг перинатал патологияси – 35 (12,9%) нафар мижозда учради. Болалар ва ўсмирлар силининг клиник шакллари структурасида кўкрак ички лимфа тугунлар сили (57,0%) ва бирламчи сил комплекси (11,0%) устунлик қилди. Беморларнинг кўпчилиги туберкулинга (77,5±2,5%) ва Диаскинтестга (69,5±2,7%) мусбат намуналарга эга.
Шундай қилиб, болалар ва ўсмирлар фтизиопедиатрда текширилганда, тери намуналари билан бирга, хавф омиллари ҳисобланган бола атрофидаги сил беморлар билан контактни, комплекс диагностик маълумотларни баҳолаш тавсия этилади
Мақолада Қизилқум шароитида қора рангли қоракўл қўйларининг ирсиятини ўрганиш бўйича олиб борилган тадқиқот натижалари келтирилган
Ушбу мақолада 17 та беморда кузатилган шох парданинг йирингли ярасини, аутоконъюнктивал пластика билан комбинациялашган тарзорафия жарроҳлик амалиёти орқали даволаш натижалари келтирилган. Мақолада операция техникаси ва унинг асосий афзалликлари батафсил баён этилган. Муаллифлар тавсия этилган усулнинг самарадорлигини, шох парда йирингли ярасини даволашда кўз олмасининг анатомик яхлитлигини сақлаб қолиниши ва операциядан кейин беморнинг реабилитация жараёнини яхшиланиши орқали намоён бўлишини кўрсатиб беришди.
Мақолада турли рангбаранглик ва йирикликдаги қоракўл қўзиларида рангнинг ўтиш кескинлигининг намоён бўлиш хусусиятларини ўрганиш бўйича олинган натижалар ёритилган.
Мақолада сур рангли қоракўл қўзиларида жун толасининг пигментланиш даражасининг қўзилар ўлчами ва рангбаранглигига боғлиқлигини ўрганиш бўйича олинган натижалар ёритилган.
Hozirgi vaqtda turli xil tasvirga olish qurilmalaridan olingan raqamli tasvirlar soni keskin oshib bormoqda. Ayrim hollarda ushbu tasvirlar tasvirga olish, qayta ishlash, siqish, saqlash, uzatish va ko’paytirish jarayonida turli shovqinlardan ta’sirlanib, sifatsiz holatga kelishi mumkin. Shovqin tasvirdagi ma’lumotlarning sifatini buzadigan tasodifiy o’zgarishlarni ifodalaydi va tasvirdan muhim ma’lumotlarni olishga to’sqinlik qiladi. Bu o’z navbatida, tasvirda uchraydigan asosiy shovqin turlarini o’rganish tasvirlash sohasida dolzarb ekanligini ko’rsatadi. Mazkur tadqiqot ishi Gauss, tuz va qalampir, uniform, Puasson, spekl, rayleigh va risian kabi shovqin turlarini o’rganishga bag’ishlangan.
Axborotni qabul qilish va uzatishda tasvirlarning ahamiyati, ayniqsa tibbiyot va qishloq xo’jaligi kabi sohalarda tengsizdir. Ayrim hollarda, turli omillar sabab olingan tasvirlar sifat talablariga javob bermasligi mumkin. Kontrast, tiniqlik, yorqinlik va shovqin tasvir sifatiga ta’sir qiluvchi muhim parametrlar hisoblanadi. Mazkur tadqiqot ishida tasvirlashda muhim ahamiyatga ega bo’lgan kontrast muhokama qilingan. Ya’ni, tasvir kontrastini etalonsiz baholovchi mezonlar o’rganilgan.
Tadqiqot nutqni avtomatik tanib olish (NATO)ning nutqni avtomatik tanib olishning neyron tarmoqlariga bag‘ishlangan. O‘tkazilgan tajriba ma'lum test to‘plami tanlanmalaridan foydalanib, nutqni tanib olishda bir nechta ilovalar taqqoslangan. Ma'lumotlar to‘plami har bir tizim tomonidan Python dasturlash tili ilovalari yordamida tahlil qilindi, chiqish ma'lumotlari normallashtiriladi va WER standartiga muvofiq oldindan transkripsiya qilingan etalon ma'lumotlari bilan taqqoslanadi. Sinov natijalari tahlili o‘tkazilgan, nutqni avtomatik tanib olish tizimining samaradorligi uning elementlarini optimallashtirish va kerakli ma'lumotlar to‘plamidan foydalangan holda o‘qitishga bog‘liqligi to‘g‘risida xulosalar chiqarilgan.
Shaxsni tanib olish biometrik texnologiyalari kirish-chiqishni nazorat qilish, bank, ichki ishlar, ta’lim kabi sohalarda keng qo‘llanilmoqda. Amaliyotda esa barmoq izi, yuz tasviri, ko‘z qorachig‘i, kaft va qon tomirlariga asoslangan tanib olish tizimlari keng joriy etilgan. Ishonchli va arzon biometrik tizimlarga bo‘lgan talablar kun sayin ortib bormoqda. Biometrkani har bir yo‘nalishi qo‘llanish sohasiga ko‘ra o‘ziga xos yutuq va kamchiliklarga ega. Hozirgi kunda kaft tasviri asosida shaxsni identifikatsiyalash zamonaviy vositalar hisobiga tez rivojlanmoqda. Bunga undan foydalanish sodda va qulayligi, emotsional betarafligi, faqat kamerani talab qilishi kabilar sabab bo‘lmoqda.
Mazkur maqola kaft tasviri bo‘yicha shaxsni identifikatsiyalash vositalari tadqiqiga bag‘ishlangan bo‘lib, unda kaft tasvirini onlayn olish qurilmalari, ularni yutuq va kamchiliklari, qulayliklari keltirib o‘tilgan.
Maqolada sun’iy intellektdan ta'limni boshqarishda foydalanish afzalliklari ko’rib chiqilgan bo’lib, unda sun’iy intellektdan foydalanib talabalar faolligi, ularni bilim va ko’nikmalarini oshirish, ta’lim olishni individuallashtirish, iqtisodiy samaradorlikni oshirish va ta'lim boshqaruvini yaxshilash muammolari yechimlari bayon etilgan.
Artificial Intelligence in Education (AIED) is rapidly evolving, offering innovative possibilities to transform the way we approach learning and teaching. While AIED initially focused on automating traditional educational practices, its potential extends far beyond that. This review paper explores how AIED can offer more than mere automation and why it is crucial to consider its role in supporting collaborative learning, student forum monitoring, continuous assessment, AI learning companions, AI teaching assistants, and as a research tool to enhance the learning sciences. By examining these facets, we aim to shed light on the exciting opportunities that AIED can bring to education while acknowledging the complex challenges and ethical considerations involved.