Оғиз бўшлиғи очиқ биологик тизим бўлиб, унда патоген омиллар, масалан, вируслар, бактериялар ва тананинг ҳимоя кучлари ўртасида доимий мувозанат мавжуд. Бироқ, микроорганизмлар ва вирусларнинг кўпайиши ва жадал ривожланиши, шунингдек, умумий ва айниқса маҳаллий иммунитет ҳимояси омилларининг заифлашиши туфайли бундаймуҳим мувозанат кўпинча ҳужумга учрайди.
Янги коронавирус инфекциясининг тарқалиши муносабати билан Covid-19 келтириб чиқарадиган оғиз бўшлиғи шиллиқ қавати касалликлари сони муттасил ортиб бормоқда. Тиш шифокори учун вазифа патологиянинг ривожланишига ва стоматологик касалликларнинг янада оғирроқ шаклларга айланишига йўл қўймаслик учун ўз вақтида ташхис қўйиш, патологияни аниқлаш ва оқилона фармакотерапияни бошлашдир.
According to the results of an epidemiological dental survey of the population, the proportion of diseases of oral mucosa in adults aged 35-44 years is 8.6%, among them recurrent aphthous stomatitis is in first place with an indicator of 3.67%.
Исследования по изучению стоматологической заболеваемости людей, страдающих хронической болезнью почек (ТИБП) показали, что у них чаще встречается патология зубов, пародонта и слизистой оболочки полости рта, чем у здоровых лиц аналогичной возрастной группы. Особенно неблагоприятное состояние стоматологического здоровья отмечено у лиц, страдающих хронической почечной недостаточностью, не зависимо от их нахождения на гемодиализной терапии.
Ушбу мақолада Тошкент Ботаника боғи шароитида наъматакнинг асосий замбуруғли касалликлари хақидаги маълумотлар берилган бўлиб, бунда, занг, ун-шудринг, кулранг чириш ва хар хил доғланиш касалликларининг белгилари ва уларнинг қўзғатувчиларининг биологик хусусиятлари ўрганилган.
Тадқиқотлар давомида наъматакнинг замбуруғли касалликларига қарши кураш чораларини ўрганиш давомида доғланиш касалликларига қарши Превикур SL 722 с.э.к. ва Фалькон 46% эм.к. фунгицидлари 2 хил сарф меёрда қўлланилган ва биологик самарадорлиги ўрганилган. Превикур SL 722 с.э.к. фунгициди 1,5 кг/га сарф меёрда қўлланилганда ишловнинг 15- куни биологик самарадорлик 90,9% ни, 30-кунга келиб эса 86,5% ни ташкил этди. Фалькон 46% эм.к. (0,5 л/га) фунгициди қўлланилган вариантида эса биологик самарадорлик ишловнинг 15- кунига келиб, 78,2% ни, 30- кунни 66,8% ни ташкил этди.
Ун-шудринг касаллигига қарши Ридомил Голд 68% с.д.г. фунгициди (2,5 кг/га) ва олтингугурт кукуни (20 кг/га) қўлланилди, бунда Ридомил Голд 68% с.д.г. фунгициди қўлланилан вариантида биологик самарадорлик ўсимлик баргида ишловнинг 15- куни 74,8% ни, поясида эса 71,3% ни ташкил этди, ишловнинг 30- кунига бориб, биологик самарадорлик 75,2% ва 72,2% га ошганлиги, 45-кунга келиб эса биологик самарадорлик кўрсаткичлари пасайганлиги қайд этилди. Олтингугурт кукуни қўлланилган вариантида биологик самарадорлик ишловнинг 15- куни баргларда 71,5% ни, пояда 70,6%, 30- куни эса баргларда 71,3% ва пояда 70,6% ни ташкил этди.