За последние годы в Азербайджане достигнуты успехи в области по улучшению качества медицинских услуг. С целью улучшения состояния здоровья детского населения и обеспечения его качественной медицинской помощью, в 2013 году был утвержден Закон «Об обязательной диспансеризации детей». Во исполнение этого закона укреплена материально техническая база детских амбулаторно-поликлинических учреждений, оказывающих медицинские услуги детям, улучшено их обеспечение лекарственными препаратами и медицинским оборудованием, проводятся профилактические медицинские осмотры, ведется работа по улучшению качества диспансерного наблюдения за детьми, внедряются новые формы лечебно-оздоровительных и реабилитационных мероприятий. Несмотря на это, необходимо понимать целесообразность комплексного, системного подхода к реализации задач по сохранению, укреплению и улучшению состояния здоровья детского населения на основе изучения показателей состояния здоровья детей, наиболее важным из которых является заболеваемость.
The study of the issue of child socialization is one of the current problems of ethnology. Because through the upbringing of children, one can learn a lot about the lifestyle, spiritual outlook, psychological image and socio-economic history of the people. This article aims to study the features of child socialization in a modern Uzbek village on the example of a village. The information in the article was collected during the author's expeditions to the village of Mindon in 2012-2014.
Research methods: direct observation, in-depth interview-based interviews and questionnaires. Theoretically, it was based on T. Parsons' structural functional theory on the study of socialization [26, p.58.]. In this theory, the family is shown as the first major stage of socialization.
The study shows that the traditional method of upbringing in the family depends on the lifestyle of the people and is based on the experience of the people in child psychology, taking into account the mental and physical aspects of the mother from pregnancy to childbirth and adulthood.
The data presented in the study can be used to study the culture, ethnography, spiritual and moral characteristics of the Uzbek people and to theoretically enrich such areas as ethnopsychology, ethnopedagogy, gender socialization, sociology of education.
Ижтимоий педиатрия – бу боланинг соғлиғини жамият, атроф-муҳит, мактаб ва оила шароитида кўриб чиқадиган глобал, яхлит ва кўп тармоқли ёндашув. У боланинг саломатлиги ва ривожланишининг жисмоний, ақлий ва ижтимоий жиҳатларини, шунингдек, парвариш қилиш, касалликни олдини олиш, соғлиғини мустаҳкамлаш ва ҳаёт сифатини оширишни бирлаштиради. Ижтимоий педиатрия учта йўналишда фаолият юритади: ижтимоий сабаблар билан боғлиқ болалар саломатлиги муаммолари, болалар саломатлиги муаммоларининг ижтимоий оқибатлари ва жамиятда болалар саломатлигини муҳофаза қилиш. Шундай қилиб, ижтимоий педиатрия болаларни даволаш, саломатликни мустаҳкамлаш, касалликларнинг олдини олиш ва реабилитацияни ўз ичига олади. Ижтимоий педиатрия фани тиббиёт олий ўқув юртлари ва маҳаллалар ўртасида ижтимоий шерикчиликни ривожлантиради.
Ota- onalar uchun har qanday yoshdagi bola himoyasiz ko’rinadi, shuning uchun kattalar ularni
barcha qiyinchiliklardan himoya qilishni xohlashadi. Afsuski, inson qudratli emas va ba’zi kasalliklar
bolalarning hayoti juda ham xavfli. Ba’zi patologiyalar tez o’tib ketib, keyingi hayotga ta’sir
qilmasa, boshqalari esa bolaning keyingi hayotiga sezilarli darajada o`z ta`sirini ko`rsatadi. Bunday
patologiyalarning bolaning tanasiga ta’sirini kamaytirish uchun siz kasallikni erta bosqichlarda
aniqlab, darhol davolanishni boshlashingiz kerak. Mana shunday kasalliklar sirasiga oftalmologik
kasalliklarni kiritmasdan ilojimiz yo`q. Agar bolada erta davrdan ko’rish muammolari bo’lsa, bu
kelajakda bolaning rivojlanishining kechikishiga olib kelishi mumkin. Oftalmologik kasalliklarni
asosiy qismini: ko`z jarohatlari, g`ilaylik , katarakta, glaukoma, retinopatiyalar, miopiyalar , qovoq
kasaliklari va boshqalar tashlik qiladi. Oftalmologik amaliyotda kasalliklarning 20% dan ortig`i
shikastlanishga bog’liq bo`lib, jarohatlar orbitaga va ko’z olmasiga zarar yetkazadi. Ko’z jarohatidan
keyin 13% hollarda ko’zning subatrofiyasi rivojlansa, 25% - anoftalmga olib kelishi mumkin. Bolalar
travmatizmining xususiyatlariga keladigan bo`lsak, ko’ruv a`zosining shikastlanishi 10% bolalarda
ko’zning turli patologiyalariga olib kelsa, 30-60 % holatlarda bir yoki ikki tomonlama ko’rlikka
olib kelishi mumkin. Bolalarda eng muhim jarohat omillari : pichoqlar, o’qlar, tosh-tayoqlar, xokkey
tayoqchalari, nayzalar, mixlar, simlar va boshqalardir. Bunday kasaliklar sirasiga glaukoma
kasaligi ham alohida e`tibor talab qiladi. Sababi shundaki : bolalarda glaukomaning tarqalishi
1:10000-1:12000 holatda uchraydi. Ko’z patologiyalari tarkibida uning o’ziga xos ulushi 0,1% ga
yetadi. Glaukoma kasalliklarining 75% dan ko’pi ikki tomonlama. Shu bilan birga, glaukoma bo’lgan
bolalar, ko’r va ko’r bo’lmagan maktab o’quvchilari orasida 5dan 15% gacha. Bolalardagi ko’rlik
tarkibida ushbu patologiyaning ulushi 2 dan 15% gacha o’zgarib turadi. Rossiya Federatsiyasida
bolalar ko’zi ojizligi tarkibida tug’ma glaukoma 10,1%, ni tashkil etadi.
Катамнестическое наблюдение недоношенных детей представляет собой эффективную форму оказания специализированной медицинской помощи недоношенным младенцам в течение первых двух лет жизни, с целью динамического наблюдения за физическим и нервно-психическим развитием ребенка, с применением современных методов и технологий, направленных на минимизацию отдаленных последствий, профилактику инвалидности.
Епифиз ташхиси қўйилган болани интенсив даволашнинг клиник холати келтирилган:бронхиектатик касаллик, хирургик sepsis (>рсофа шкаласида 10 балл);
асоратлар билан: 2 - даражали C ДН, 2 - даражали КСФЛАР, оқсил - енергетик етишмовчилик, гиперкатаболизм - гиперметаболизм синдроми, токсик инфексион енсефалопатия, йирингли фиброз ендобронхит; ёндош Еҳлерлар билан. Реанимация бўлимига қабул қилингандан сўнг болага БДЛ ўпка шакли, бактериал sepsis, 2- даражали нафас етишмовчилиги ташхиси
қўйилди. Ташхис instrumental тадқиқот усуллари асосида тасдиқланди. Нафас олиш ва озуқавий қўллаб - қувватлаш, антибактериал ва инфузион даволаш, реабилитация
бронкоскопи: комплекс интенсив даволаш амалга оширилди. Ўпканинг 11 дан ортиқ сегментлари мағлубияти туфайли жарроҳлик муолажаси рад етилди. Тизимли қайтмас жараёнларга олиб келган бронхиектатик касалликнинг кеч ташхиси натижасининг тасвирий намунаси келтирилган.
Dunyoning deyarli barcha davlatlari tomonidan qabul qilingan Bola huquqlari to‘g‘risidagi konventsiyada bolalar manfaatlarini ta’minlash, birinchi navbatda, sohada keng ko‘lamli qonunchilik va ma’muriy chora-tadbirlarni amalga oshirish ko‘zda tutilgan. ularning salomatligini muhofaza qilish. Millat genofondini, mamlakatimiz mehnat va mudofaa salohiyatini saqlashda bolalar va o‘smirlar salomatligi alohida ahamiyatga ega. Shu munosabat bilan O‘zbekiston Respublikasida chaqaloqlar va bolalar o‘limini kamaytirish umummilliy vazifa hisoblanadi. Bolalarda anatomik va fiziologik xususiyatlar va patologik jarayonlarning tabiatidagi sezilarli farqlar tufayli jiddiy sharoitlar kattalarga qaraganda tez-tez uchraydi. Bolalar va o'smirlardagi baxtsiz hodisalar (cho'kish, jarohatlar, qizib ketish, zaharlanish, tishlash va boshqalar), og'ir holatlar va surunkali kasalliklarning dekompensatsiyasi o'z vaqtida ixtisoslashtirilgan reanimatsiya yordamini talab qiladi. Bemorning joylashgan joyidan qat'i nazar, davolanishning reanimatsiya bosqichida tibbiy yordamning mavjudligi va sifati asosan asosiy kasallikning natijasini aniqlaydi. Shuning uchun bolalar o'limini kamaytirishda hal qiluvchi rol reanimatsiya xizmatiga tegishli.
In this article discusses the issues of how to improve the rights of the child, in particular the problems and causes, conclusions and suggestions for improving the activities of the Commissioner for the Rights of the Child.