Клиническая эффективность ингаляционной анестезии при детских травмах мозга

inLibrary
Google Scholar
Журнал:
Выпуск:
CC BY f
63-65
4
0
Поделиться
Маматкулов, И., Хайдаров, М., Сатвалдиева, Э., & Бекназаров, А. (2021). Клиническая эффективность ингаляционной анестезии при детских травмах мозга. in Library, 21(1), 63–65. извлечено от https://inlibrary.uz/index.php/archive/article/view/18932
Crossref
Сrossref
Scopus
Scopus

Аннотация

Ведущую роль в структуре играют детские травмы, а наиболее частые субдуральные и внутричерепные гематомы приводят к сложным травмам. В исследовании ретроспективно оценивались медицинские карты, полученные в отделении неотложной травматологии, у детей в возрасте от 5 до 7 лет. В исследовании представлены основные нарушения дыхания и гемодинамики, показатели минимальной альвеолярной концентрации, что отражает эффективность ингаляционной анестезии во время операции.

Похожие статьи


background image

63

ИЛМИЙ-АМАЛИЙ ТИББИЁТ ЖУРНАЛИ, 1/2022

ИЛМИЙ ТАДҚИҚОТЛАР АМАЛИЁТГА

Пациентам с ППРС целесообразно вклю-

чать в лечебный протокол применение цито-

статиков, так как в результате этого наблю-

дается регрессирование неврологической

симптоматики с относительным дальнейшим

стабилизированным течением.

Литература.

1. Kurtzke J.F. Epidemiologic evidence for multiple sclerosis s n infection (англ.) // Clinicl Microbiology Reviews

(англ.)русск. : journl. — 1993. — October (vol. 6, no. 4). — P. 382—427. — PMID 8269393. (англ.)

2. Е. И. Гусев, Т. Л. Демина. Рассеянный склероз. Кафедра неврологии и нейрохирургии (зав. — акад.

РАМН, проф. Е. И. Гусев) РГМУ, Москва

3. Srirm S. et l. Chlmydipneumonie infection of the centrl nervous system in multiple sclerosis (англ.) // nnls of

neurology. — 1999. — Vol. 46, no. 1. — P. 6—14. Архивировано 7 ноября 2016 года.

4. Гусев Е.И., Демина Т.Л. Рассеянный склероз // ConsiliumMedicum : 2000. — № 2.

5. Blakemore WF, Smith KJ. Node-like axonal specializations along demyelinated central nerve fibres: ultrastruc-

tural observations. ActaNeuropathol. 1983;60(3-4):291–296.

6. Celesia GG, Daly RF. Visual electroencephalographic computer analysis (VECA). A new electrophysiologic

test for the diagnosis of optic nerve lesions. Neurology. 1977 Jul;27(7):637–641.

7. Ghatak NR, Hirano A, Lijtmaer H, Zimmerman HM. Asymptomatic demyelinated plaque in the spinal cord. Arch

Neurol. 1974 Jun;30(6):484–486.

8. Imaizumi T, Lankford KL, Waxman SG, Greer CA, Kocsis JD. Transplanted olfactory ensheathing cells remy-

elinate and enhance axonal conduction in the demyelinated dorsal columns of the rat spinal cord. J Neurosci.

1998 Aug 15;18(16):6176–6185.

9. Kurtzke JF. Rating neurologic impairment in multiple sclerosis: an expanded disability status scale (EDSS).

Neurology. 1983 Nov;33(11):1444–1452.

10. Jeffery ND, Blakemore WF. Locomotor deficits induced by experimental spinal cord demyelination are abol-

ished by spontaneous remyelination. Brain. 1997 Jan;120(Pt 1):27–37.

УДК:616.8-009.614:615.835.56:616-001

БОЛАЛАР БОШ МИЯ ЖАРОҲАТЛАРИДА ИНГАЛЯЦИОН АНЕСТЕЗИЯНИ КЛИНИК

САМАРАДОРЛИГИ

Маматкулов И.Б., Ҳайдаров М.Б., Сатвалдиева Э.А., Бекназаров А.Б

Тошкент педиатрия тиббиёт институти

Болаликдаги шикастланишлар таркибида етакчи аҳамиятга эга ва энг кўп учрайдиган субдурал ва мия

ичи гематомалари мураккаб шикастланишга олиб келади. Тадқиқотда 5 ёшдан 7 ёшгача бўлган болаларда

шошилинч равишда травматик жароҳатлар клиникаси билан қабул қилинган тиббий хариталар ретроспек-

тив баҳоланди. Тадқиқот натижасида нафас олиш ва гемодинамиканинг асосий бузилишлари, операция

давомида ингфляцион анестезиянинг самарадорлигини акс эттирадиган минимал алвеоляр концентраци-

ясининг кўрсаткичлари келтирилган.

Калит сўзлар:

болаларда краниокеребрал шикастланишлар, нафас олиш анестезияси, ўпканинг

дақиқали шамоллатилиши, минимал алвеоляр концентрация.

КЛИНИЧЕСКАЯ ЭФФЕКТИВНОСТЬ ИНГАЛЯЦИОННОЙ АНЕСТЕЗИИ ПРИ ДЕТСКИХ ТРАВМАХ МОЗГА

Ведущую роль в структуре играют детские травмы, а наиболее частые субдуральные и внутричереп-

ные гематомы приводят к сложным травмам. В исследовании ретроспективно оценивались медицинские

карты, полученные в отделении неотложной травматологии, у детей в возрасте от 5 до 7 лет. В исследо-

вании представлены основные нарушения дыхания и гемодинамики, показатели минимальной альвеоляр-

ной концентрации, что отражает эффективность ингаляционной анестезии во время операции.

Ключевые слова:

черепно-мозговые травмы у детей, респираторная анестезия, минутная легочная

вентиляция, минимальная альвеолярная концентрация.

CLINICAL EFFICIENCY OF INHALATION ANESTHESIS IN CHILDREN'S BRAIN INJURIES

Cerebral injuries, complicated by subdural and intracerebral hematomas play the leading role in the structure

of childhood injuries, they are the most frequently encountered injuries. The work presents a retrospective assess-

ment of medical records of children aged 5 to 7 years who were admitted on an emergency basis with a clinic of

traumatic brain injury. The paper presents the indicators of the main patterns of respiration and hemodynamics,

the minimum alveolar concentration, which reflect the effectiveness of inhaled anesthesia during the operation.

Keywords:

traumatic brain injuries in children, inhalation anesthesia, minute lung ventilation, minimal alveolar

concentration.

Долзарблиги.

Бош мия жароҳатлари

(БМЖ) болалар орасида энг кенг тарқалган па-

тологияларидан биридир. Ўзбекистон Респу-

бликасида, 2013-йил маълумотларига кўра,

барча травматик шикастланишлар орасида

болаларда БМЖ 22% дан 50% гача бўлган

ҳолатлар мавжуд [1]. БМЖ сабаби асосан бо-

ланинг ёшига боғлиқ. 5ёшдан 7 ёшгача бўлган

болалардаги бахтсиз ҳодисаларнинг асосий

сабаблари йўл-транспорт ҳодисалари-31,3%


background image

64

ЎЗБЕКИСТОН ВРАЧЛАР АССОЦИАЦИЯСИНИНГ БЮЛЛЕТЕНИ

НАУЧНЫЕ РАЗРАБОТКИ В ПРАКТИКУ

ва турмушдаги жароҳатлар-26,5%, қолганлари

эса юқори баландликдан йиқилиш жароҳатла-

ри, спорт жароҳатлари ва бошқалар. Бундан

ташқари, БМЖ сабаби ва прогнози боланинг

ёшига боғлиқ бўлиб, у тананинг ёш анатомик

ва физиологик хусусиятларига, мия ва бош

суяги, эндокрин ва иммун тизимларининг тур-

ли даражадаги анатомик тузилмаларига таъ-

сир қилади. 5-7 ёшдаги болаларда Марказий

нерв тизими (МНТ) шикастланишининг ўзига

хос хусусиятлари, биринчи навбатда, фокал

ва неврологик симптомларнинг йўқ бўлиб ке-

тиши, шунингдек, тез-тез беморнинг хаёлий

фаровонлиги ҳақида фикр юритадиган қисқа

муддатли жароҳатлар даври бўлиб, шунинг

учун БМЖ нинг оғирлигини аниқлашда муайян

қийинчиликларни келтириб чиқаради [5], [6],

[10]. Шуни эътиборга олиш керакки, болаларни

50% дан ортиғида кўпинча эпидурал, субдурал

ва интрацеребрал гематомаларни ўз ичига

олади [3], [4]. Энг кўп учрайдигани субдурал

гематома бўлиб, гематомаларни барча тур-

ларини 58% ни ташкил қилади [7], шунингдек

21% [7] билан иккинчи ўрин интрацеребрал

гематомага тўғри келади. Травмадан кейин-

ги интракраниал гематомаларда ўлим дара-

жаси 10,8%, интрацеребрал гематомаларда

эса 28-53,7% [7] га тенг. Болаларда БМЖ на-

тижасидан кейинги асоратлар унинг оғирлик

даражаси билан боғлиқ бўлади. Аксарият ҳол-

ларда болаларда жароҳатни енгил даражаси,

тахминан – 80%, БМЖ оғир даражаси улуши

эса 16,3% [1], [10]. Кўпинча, БМЖ оқибатлари,

кейинчалик когнитив бузулишлар ва ижтимо-

ий мослашиш қийинчиликлари, шунингдек му-

вофиқлаштириш ва мотор фаолиятни, бузили-

шига олиб келади. Шунга қарамай, БМЖ билан

болаларни 55% ривожланаётган мияни юқори

пластиклиги [9], [3] учун, ҳатто оғир БМЖ дан

кейин ҳам, ижобий натижа [6] қайд этади. БМЖ

интенсив терапияси ўтказиш жараёнида анам-

нез, клиник маълумотлар, неврологик ҳолат ва

инструментал текширув усуллари билан тас-

диқланган жароҳатлар оғирлигига қараб амал-

га оширилади: магнит-резонанс томография

(МРТ), мия компютер томографияси (КТ) [4],

[6]. Маҳаллийлашган интракраниал гематома-

лар ва дислокация синдроми мавжудлигини

аниқлашда жароҳатлар натижалари ва про-

гнозларини яхшилаш учун шошилинч жарроҳ-

лик аралашуви талаб этилади. Интраоператив

мураккаблик, юқори жарроҳлик-анестезиоло-

гик хавфи, интракраниал босимни (ИКБ) бар-

тараф этиш қобилиятига эга бўлган анестезия

хавфсизлиги ва бошқарилиш зарурати анесте-

зиологик таъминотни асосий вазифаларидан

бири ҳисобланади [4], [8].

Мақсад.

Болаларда субдурал ва интра-

церебрал гематомалари бўлган бош мия жа-

роҳатларида ингаляцион анестезияни клиник

самарадорлигини таҳлил қилиш.

Материаллар ва усуллар:

5 ёшдан 7 ёш-

гача бўлган бемор болалар шошилинч ҳолат-

ларда шифохонага қабул қилинган БМЖ (n=21)

бўйича ретроспектив баҳолаш ўтказилди. Ана-

мнезга кўра, жароҳатлар кундалик турмушда

учрайдиган хусусиятга эга бўлгани (n = 7) ва

йўл-транспорт ҳодисаси оқибатидагиси (n=14).

9 та болада МРТ текширувидан кейин ўрганиш

сўнгида субдурал гематома, 2 тасида эса ин-

трасеребрал гематома аниқланган. Ингаляция

анестезияси самарадорлигини баҳолаш учун

биз қуйидаги кўрсаткичларни ҳисобга олдик:

нафас олиш тезлиги (НОТ), нафас олиш ҳажми

(НОҲ), ўпкани дақиқали вентиляцияси (ЎДВ),

қондаги гемоглобин сатурацияси (SpO

2

), ми-

нимал алвеоляр концентрация (МАК), юрак

қисқаришлар сони (ЮҚС), систолик артериал

босими (САБ), диастолик артериал босими

(ДАБ). Респиратор қўллаб-қуватлаш ва инга-

ляция анестезияси интраоператив даврида

Dräger Fabius, Siesta I Whispa мосламалари

томонидан ўпка вентиляцияси севофлуран

анестетигини қўллаш орқали (synchronized In-

termittent Mandatory Ventilation-SIMV) режими-

да амалга оширилди.

Натижалар ва муҳокамалар.

Ўтказилган

таҳлил натижасида жарроҳлик аралашуви

100% ҳолларда жароҳат оғирлиги ва гемато-

мани мавжудлиги, динамикада мия шишиб бо-

раётган клиник белгилар туфайли шошилинч

кўрсатмалар бўйича амалга оширилганлиги

аниқланди. Операциядан олдинги тайёргар-

лик вақтида ўртача дозада 0,25-1,0 мг/кг тана

вазнига осмотик диуретик маннитол ёрдамида

соатли диурезни назорати остида томир ичи-

га томизилди. Барча болаларда премедика-

цияда психомотор қўзғалишни олдини олиш

ва қўшимча седасия учун седуксен 0,3-0,5 мг/

кг мушак ичига юборилди. Индукция даври-

да фентанил 3-5 мкг/кг дозада севофлуран

билан 2,5-5,5 ҳажм % оралиғида ташқи юз

ниқоби орқали ротаметер индикаторига кўра

амалга оширилди. Трахея интубацияси ҳозир-

ги даврда қўлланилаётган мушак релаксанти

миоксант 0,15 мг/кг тана вазнига дозада кири-

тилиши билан бирга амалга оширилди. Ане-

стезияни асосий босқичи 2,5-2,7 ҳажм % ичида

минимал алвеоляр концентрацияни сақлаб қо-

лиш билан севофлуранни доимий эндотрахе-

ал орқали киритилиши билан амалга оширил-

ди, ҳар 28,0±5,0 дақиқада фентанилни 3-5 мкг/


background image

65

ИЛМИЙ-АМАЛИЙ ТИББИЁТ ЖУРНАЛИ, 1/2022

ИЛМИЙ ТАДҚИҚОТЛАР АМАЛИЁТГА

кг доза вена ичига киритилди. Ингаляция ане-

стезияси даврида кислород етказиб беришни

ўртача тезлиги 2-3 л/мин, ҳаво эса 3-2 л/мин

ҳажмда берилди. Берилаётган ҳаво аралаш-

масида (FiO

2

) кислородни ўртача фракцияли

концентрацияси 40,0±0,5% эди. Барча бемор-

ларда нафас олишни қўллаб-қувватлаш бола-

ни ёши ва вазнига мос равишда асосий нафас

олиш ҳаракатларини мақбул қийматлари би-

лан бирга (дақиқасига 24,0±1,3 нафас олиш

ҳажми НОҲ 180,0±3,5 мл, ЎМВ 3,2±0,2 л/мин).

Операция давомида SpO

2

97,8±0,5% ташкил

этди. Анестезия ва жарроҳлик аралашуви дав-

рида гемодинамик кўрсаткичлар ёшига мос

кўрсаткичларда бўлди. Ўртача САБ даражаси

106,0±2,5 мм. сим.уст., ДАБ 65,0±0,3 мм.сим.

уст., ЮҚС дақиқасига 98,0±6,3 зарбани ташкил

этди. Жарроҳлик аралашувини ўртача даво-

мийлиги 61,0±7,5 дақиқа бўлди. Операциядан

кейин барча болалар узоқ муддатли сунъий

ўпка вентиляциясини олиш ва интенсив тера-

пия учун реанимация бўлимига ўтказилди.

Хулоса.

Субдурал ва интрацеребрал ге-

матомалар асорати бўлган болаларда крани-

оцеребрал жароҳатларда анестезиологик ёр-

дамни оптимал ва хавфсиз усули ингаляция

анестезияси бўлиб, у тезда учувчи ёки газси-

мон анестетикларни керакли концентрацияси-

га эришишга имкон беради, шунингдек, юрак

- қон томир тизимига энг кам таъсир кўрсатиб,

етарли даражадаги оғриқсизлантириш сама-

расини беради.

Адабиётлар:

1. Асилбеков У.Е. Клиника, диагностика и исходы тяжелой черепно-мозговой травмы у детей различных

возрастных групп / У.Е. Асилбеков // Нейрохирургия и неврология Казахстана. – 2012. – №1-26. – С. 12-17

2. Всемирная Организация Здравоохранения [Электронный ресурс] / Anthraxinhumanandanimals. Fourthe-

ditionWHO.2008. – URL:

3. Горелышев С.К. Детская нейрохирургия: клинические рекомендации / под ред. С. К. Горелышева. - М.:

ГЭОТАР-Медиа, 2016. - 256 с.: ил. - ISBN 978-5-9704-4098-8.

4. Заболоцких И.Б. Клинические рекомендации. Анестезиология-реаниматология [Электронный ресурс]

/ под ред. И.Б. Заболоцких, Е.М. Шифмана - М.: ГЭОТАР-Медиа, 2016. – 960 с.: ил. - ISBN 978-5-9704-

4036-0. 5. Крылов В.В. Нейрореаниматология: практическое руководство / В. В. Крылов - 2-е изд., пе-

рераб. и доп. - М.: ГЭОТАР-Медиа, 2017. - 176 с.: ил. - (Серия "Библиотека врача-специалиста"). - ISBN

978-5-9704-4369-9.

6. Кэй А.Д. Детская анестезиология / А.Д. Кэй, Ч.Д. Фокс, Д.Х. Диас, перевод с английского под редакцией

проф. С.М. Степаненко - М.: ГЭОТАР-Медиа, 2018. – 648 с.

7. Лихтерман Л.Б. Черепно-мозговая травма. Диагностика и лечение / Л. Б. Лихтерман. - М.: ГЭОТАР-Ме-

диа, 2014. - 488 с.: ил. - ISBN 978-5-9704-3104-8. Мизиков В.М. Анестезиология. Национальное руко-

водство. Краткое издание. / В.М. Мизиков, Бунятян А.А. - М.: ГЭОТАР-Медиа, 2017. – 656 с.: ил. - ISBN

978-5-9704-3953-1.

9. Немкова А.С. Диагностика и коррекция когнитивных нарушений у детей с последствиями черепно-моз-

говой травмы / С.А. Немкова, Н.Н. Заваденко, О.И. Маслова // Педиатрическая фармакология. – 2014.

– Том 11 №3. – С. 54

10. Семенова Ж.Б. Рекомендации по лечению детей с черепно-мозговой травмой/ Ж.Б. Семенова, А.В.

Мельников, И.А. Саввина // Российский вестник детской хирургии, анестезиологии и реаниматологии –

2016. – Том VI №2 – С. 112-131 Список литературы на английском языке

УДК: 616.314 - 007.1 - 089.27 - 074/.08

МАХАЛЛИЙ СТОМАТОЛОГИК КОМПОЗИТ ПЛОМБА АШЁСИ - "ФИРУЗЕ-ГРАНД"НИНГ ОЛ-

ДИНГИ ВАЁНТИШ НУКСОНЛАРИНИ ТИКЛАШДАГИ АФЗАЛЛИКЛАРИНИ КЛИНИК, ФИЗИК

ВА МЕХАНИКХУСУСИЯТЛАРИ

Гаффорова С.С.

1

, Гаффоров С. А.

2

, Абдухоликов С. Ф.

2

,

Тошкент давлат стоматология институти

1

ЎзР ССВ «Тиббиёт ходимларининг касбий малакасини ривожлантириш маркази»

2

Мақолада «Зомин» иқтисодий худудда немис технологияси асосида дастлабки ишлаб

чиқарилиши йўлга қўйилган Фирузе-Гранд (Firuze-Grand» DentalsPharmaGmbH) нурда

қотувчи композит плобма хом-ашёсининг физик-механик ва клиник хусусиятларини ўрганиш

натижаларини ёритишган. Клиник-лаборатор текшириш натижалари махаллий пломба хом-

ашёсининг эгилиш кучи, диаметрли ёрилиш, сувни сингдириш, даволаш чуқурлиги, ёпишқоқ

бирикмалари ва рангларнинг мустаҳкамлиги билан хориждаги анолог махсулотлардан

устинлигини тасдиқлаган.

Калит сўзлар:

композит пломба, "Фирузе-Гранд", кариеснуқсонлари, пломба хом-ашёсининг,

иккиламчи тиш кариеси.

Библиографические ссылки

Асилбеков У.Е. Клиника, диагностика и исходы тяжелой черепно-мозговой травмы у детей различных возрастных групп / У.Е. Асилбеков // Нейрохирургия и неврология Казахстана. – 2012. – №1-26. – С. 12-17

Всемирная Организация Здравоохранения [Электронный ресурс] / Anthraxinhumanandanimals. FourtheditionWHO.2008. – URL:

Горелышев С.К. Детская нейрохирургия: клинические рекомендации / под ред. С. К. Горелышева. - М.: ГЭОТАР-Медиа, 2016. - 256 с.: ил. - ISBN 978-5-9704-4098-8.

Заболоцких И.Б. Клинические рекомендации. Анестезиология-реаниматология [Электронный ресурс] / под ред. И.Б. Заболоцких, Е.М. Шифмана - М.: ГЭОТАР-Медиа, 2016. – 960 с.: ил. - ISBN 978-5-97044036-0.

Крылов В.В. Нейрореаниматология: практическое руководство / В. В. Крылов - 2-е изд., перераб. и доп. - М.: ГЭОТАР-Медиа, 2017. - 176 с.: ил. - (Серия "Библиотека врача-специалиста"). - ISBN 978-5-9704-4369-9.

Кэй А.Д. Детская анестезиология / А.Д. Кэй, Ч.Д. Фокс, Д.Х. Диас, перевод с английского под редакцией проф. С.М. Степаненко - М.: ГЭОТАР-Медиа, 2018. – 648 с.

Лихтерман Л.Б. Черепно-мозговая травма. Диагностика и лечение / Л. Б. Лихтерман. - М.: ГЭОТАР-Медиа, 2014. - 488 с.: ил. - ISBN 978-5-9704-3104-

Мизиков В.М. Анестезиология. Национальное руководство. Краткое издание. / В.М. Мизиков, Бунятян А.А. - М.: ГЭОТАР-Медиа, 2017. – 656 с.: ил. - ISBN 978-5-9704-3953-1.

Немкова А.С. Диагностика и коррекция когнитивных нарушений у детей с последствиями черепно-мозговой травмы / С.А. Немкова, Н.Н. Заваденко, О.И. Маслова // Педиатрическая фармакология. – 2014. – Том 11 №3. – С. 54

Семенова Ж.Б. Рекомендации по лечению детей с черепно-мозговой травмой/ Ж.Б. Семенова, А.В. Мельников, И.А. Саввина // Российский вестник детской хирургии, анестезиологии и реаниматологии – 2016. – Том VI №2 – С. 112-131 Список литературы на английском языке

inLibrary — это научная электронная библиотека inConference - научно-практические конференции inScience - Журнал Общество и инновации UACD - Антикоррупционный дайджест Узбекистана UZDA - Ассоциации стоматологов Узбекистана АСТ - Архитектура, строительство, транспорт Open Journal System - Престиж вашего журнала в международных базах данных inDesigner - Разработка сайта - создание сайтов под ключ в веб студии Iqtisodiy taraqqiyot va tahlil - ilmiy elektron jurnali yuridik va jismoniy shaxslarning in-Academy - Innovative Academy RSC MENC LEGIS - Адвокатское бюро SPORT-SCIENCE - Актуальные проблемы спортивной науки GLOTEC - Внедрение цифровых технологий в организации MuviPoisk - Смотрите фильмы онлайн, большая коллекция, новинки кинопроката Megatorg - Доска объявлений Megatorg.net: сайт бесплатных частных объявлений Skinormil - Космецевтика активного действия Pils - Мультибрендовый онлайн шоп METAMED - Фармацевтическая компания с полным спектром услуг Dexaflu - от симптомов гриппа и простуды SMARTY - Увеличение продаж вашей компании ELECARS - Электромобили в Ташкенте, Узбекистане CHINA MOTORS - Купи автомобиль своей мечты! PROKAT24 - Прокат и аренда строительных инструментов