Машинасозлик саноатнинг бошқа соҳалари ичида юқори технологиялардан фойдаланиш бўйича етакчилик қилади ва иқтисодиётда катта мультипликатив аҳамиятга эга. Иқтисодиётнинг бошқа соҳаларида илғор машиналар, қурилмалар ва технологик жараёнлар татбиқ этилишида муҳим роль айнан машинасозликка тегишли. Мақолада жаҳон иқтисодиётида, Шарқий Осиё мамлакатларида (Япония, ХХР) машинасозлик ривожланишининг замонавий тенденциялари таҳлил қилинган, янги индустриал мамлакатлар тажрибасида соҳанинг Ўзбекистонда тараққиёт истиқболлари кўриб чиқилган.
Mақолада ҳуфёна иқтисодиётнинг вужудга келиши ва ривожланиши сабаблари ва шарт-шароитлари, унинг мазмуни ва таркиби, ҳуфёна иқтисодиётнинг ижтимоий-иқтисодий ва сиёсий оқибатлари, ҳамда уларни бартараф этиш йўналишлари кўриб чиқилган. Мамлакат иқтисодий хавфсизлигига хатар кўрсатиш нуқтаи назаридан ҳуфёна иқтисодиётнинг ижтимоий-иқтисодий таҳлили амалга оширилган.
O‘zbekiston ijtimoiy-iqtisodiy islohotlarning yanada murakkab bosqichiga o‘tmoqda. Islohotlarning inklyuzivligi va shaffofligini ta’minlash o‘rta muddatli muhim vazifadir. Shu bilan birga, yashirin iqtisodiyotning salmoqli qismi O‘zbekistonning strategik maqsadlariga erishish jarayonlariga to‘sqinlik qilmoqda. O‘zbekistonda yashirin iqtisodiyotning mavjudligi, bizningcha, tizimni shakllantiruvchi muammodir. Hatto rasman O‘zbekistonning yashirin iqtisodiyoti mamlakat yalpi ichki mahsulotining 48 foizini tashkil qiladi. Xizmat ko‘rsatish sohasida, ayniqsa, savdo va umumiy ovqatlanish, avtomobil transporti, uy-joy qurilishi va ta’mirlash, turar joy xizmatlari ko‘rsatishda yuqori darajadagi soya aylanmasi saqlanib qolmoqda. Islohotlarning erishilgan natijalariga qaramay, respublika iqtisodiyoti asosan erkin bo’lmaganligicha qolmoqda, bu esa pirovardida tadbirkorlarning yashirin sektorga chiqib ketishiga sabab bo’lmoqda. Shuni alohida ta’kidlab o‘tamizki, O‘zbekistonda yashirin iqtisodiyot jamiyatdagi ijtimoiy keskinlikni kuchaytiruvchi omil bo‘la oladi. Uni kamaytirish uchun aholining qonuniy ishlashiga ko‘maklashish, ularni bu borada qiziqtirish zarur. Vazirlik va idoralarning yashirin iqtisodiyot va korrupsiya xavfini yuzaga keltiruvchi nazorat funksiyalari va vakolatlarini minimallashtirish muhim; jamiyatda unga nisbatan murosasizlik tuyg’usini shakllantirish, yuridik biznesning nufuzini oshirish.
Мақолада яширин иқтисодиётнинг асосий соҳалари, унинг ривожланиш сабаблари, ҳамда яширин иқтисодиётнинг ривожланиш оқибатлари ёритиб берилган.
Over the past few decades, Islamic finance has developed in very fast pace accupying big place in the world economy and the value of its assets is increasing rapidly day by day. This article aims to give brief information about what exactly Islamic finance is, investigate its role in the world economy and why it should be introduced to Uzbekistan. Comparative, event analysis, content analysis methods were used while writing this article. The benefits of Islamic finance for Uzbekistan, the develoments which will come after introducing it were concluded in this scientific work. This academic writing may be useful for economists and officials in making contribution to the development of Uzbekistan economy.
COVID-19 pandemiyasining iqtisodiyotga ta’siri davrida global an’anaviy iqtisodiyot yangi “raqamli iqtisodiyot”ga o‘tish zarurligiga keldi. Bunday o‘tish faqat istiqbolli texnologiyalarni keng joriy etish sharoitida, shuningdek, innovatsiyalarni joriy etishga jamiyatning ilmiy va texnologik yo‘nalishi sharoitida mumkin. Maqolada yuridik doktrinada raqamli aktivlarni tartibga solishning bir nechta variantlari taэkidlangan, ular o‘z navbatida bir nechta yondashuvlarga bo‘lingan haqida fikr yuritiladi.
Mazkur darslikda raqamli iqtisodiyotning shakllanib borishi, uning texnologik asoslari, jahonda va O‘zbekistonda raqamli iqtisodiyotning shakllanishi, oliy ta’lim va statistika faoliyatida raqamli texnologiyalardan foydalanish jarayonlari keltirilgan. Bundan tashqari milliy va xalqaro darajada kiberxavfsizlik, elektron hukumat, raqamli demokratiya, raqamli transformatsiya sharoitida elektron hukumatdan raqamli davlatga o‘tish, O‘zbekistonda raqamli davlat istiqbollari va raqamli transformatsiya jarayonlarida kelib chiqishi mumkin bo‘lgan xavflar bayon etilgan.
Respublikamizdagi oliy o‘quv yurtlarining bakalavriat bosqichi barcha ta’lim yo‘nalishlari bo‘yicha ta’lim olayotgan talabalar uchun darslik sifatida tavsiya etilgan. Shuningdek, iqtisodiyot tarmoqlarida raqamli iqtisodiyot masalalari bilan shug‘ullanuvchi mutaxassislar, professor o‘qituvchilar, izlanuvchilar, magistrantlar va shu sohaga qiziquvchi kitobxonlarga mo‘ljallangan.
Мазкур илмий мақола доирасида Европа Иттифоқи давлатларидаги хуфиёна иқтисодиётга қарши курашишга қаратилган, амалий чора-тадбирлар, қабул қилинган сиёсий ва меъёрий-ҳуқуқий база тизимли таҳлил асосида илмий ўрганиб чиқилган. Шунингдек, жаҳоннинг етакчи олимларининг Европа Иттифоқига аъзо давлатлардаги хуфиёна иқтисодиёт, унинг таркибий тузилиши, хуфиёна иқтисодиётнинг алоҳида давлатлар ЯИМга нисбатан тутган ўрни, ҳажми ва кўлами кўринишида берган маълумотларини таққослаб таҳлил амалга оширилган.