“Media. Til va madaniyat. Tarjima” talabalar ilmiy-amaliy konferensiyasi - 2023
295
IV ShO'BA.
MEDIANING ZAMONAVIY TENDENSIYALARI
SUN'IY INTELLEKTNING KOMMUNIKATSIYANI
O'ZGARTIRISH VA YAXSHILASHDAGI ROLI
Muslimbek AKRAMOV
O ‘zbekiston davlat jahon tillari universiteti,
Xalqaro jurnalistika fakulteti, 4-bosqich talabasi
Annotatsiya
. Sun'iy intellekt turli sohalarda inqilob qildi va kommunikatsiya
bundan mustasno emas. Katta hajmdagi ma'lumotlarni tahlil qilish, axborot
na’munalarini tahlil qilish orqali va odamlarga o'xshash o'zaro ta'sirlarni taqlid
qilish qobiliyati bilan sun ’iy intellekt aloqa jarayonlarini yaxshilashda ajralmas
vositaga aylandi. Ushbu maqolada biz sun'iy intellektning turli domenlar bo'ylab
kommunikatsiyani o'zgartirish va yaxshilashdagi muhim rolini ko'rib chiqamiz.
Kalit so‘zlar:
AI, nommunikatsiya, Qxborot na’munasi, Qxborot tahlili,
zamonaviy axborot, chatbot.
Аннотация.
Искусственный интеллект произвел революцию в различных
областях, и общение не является исключением. Благодаря способности
анализировать большие объемы данных, анализировать информационные
закономерности и моделировать взаимодействие, подобное человеческому,
искусственный интеллект стал незаменимым инструментом в улучшении
коммуникационных процессов. В этой статье мы рассмотрим важную роль
искусственного интеллекта в преобразовании и улучшении коммуникации в
различных областях.
Ключевые слова:
AI, коммуникация, информационная модель, анализ
информации, современная информация, chatbot.
Abstract.
Artificial intelligence has revolutionized various fields, and
communication is no exception. With the ability to analyze large amounts of data,
analyze information patterns, and simulate human-like interactions, artificial
intelligence has become an indispensable tool in improving communication
processes. In this article, we look at the important role of artificial intelligence in
transforming and improving communication across different domains.
Key words:
AI, communication, information model, information analysis,
modern information, chatbot.
Sun'iy intellekt hayotimizga kirib kelmoqda uning axborot va
kommunikatsiyadagi o'rnini tahlil qilish lozim. Sun'iy intellektning ushbu
yo'nalishlarga sekin-astalik bilan kirib borishi, ushbu zamonaviy vositalarining soni
oshishini ta'minlaydi. “Sun'iy intellekt” deganda ko'pchilik robotlarning turli
296
sohalarga jalb qilinishini tushunadi. Ammo sun'iy intellekt atamasi robotlarning inson
bilan o'rin almashishini anglatmaydi. Uning asosiy maqsadi insonlar qobiliyatlari va
imkoniyatlarining chegaralarini kengaytirish tashqari, kommunikatsiya va axborot
maydoning rivojlanishini tezlashtirishdir. Shuning uchun bu kabi texnologiyalar
bugungi zamonaviy ilm-fanning ajralmas bo‘lagiga aylanib borayotgan qismidir.
Hozirgi texnika-texnologiya makonida jadal rivojlanib kelayotgan sun'iy
intellect ko‘p yillik tarixga ega hisoblanadi. U haqida olib borilgan dastlabki ilmiy
tadqiqotlar XX asrning 40- yillariga borib taqaladi. 1956 yilga kelib "sun'iy intellekt"
iborasi paydo bo'ldi. Shu yilning yozida AQShning Dartmut universitetida sun’iy
intellekt bo‘yicha konferensiya bo‘lib o‘tdi. Unda Bell Laboratories’dan Klod
Shennon, IBM’dan Nataniel Rochester, Karnegi universitetidan Gerbert Saymon,
Prinston universitetidan Trenchard Mur, Dartmut universitetidan Jon Makkarti va
Garvard universitetidan Marvin Minski ishtirok etadilar. "Sun'iy intellekt" atamasi
ushbu konferentsiyada ma'ruza qilgan amerikalik kompyuter olimi Jon Makkarti
(1927-2011) tomonidan ilk bor kiritiladi. Sun'iy intellekt 1980-yillarda kashfiyot
sifatida tan olingan va shundan so‘ng Olimlar shu yo‘nalishda darsliklar yaratishga
kirishdilar. Bundan tashqari, mashhur shaxmat dasturi "Deep Blue" ishlab chiqildi va
1997 yilda u jahon chempioni Garri Kasparov ustidan g'alaba qozonishi, sun’iy
intellektga bo‘gan ilmiy-tadqiqot ishlarining rivojlanishiga katta omil bo‘ladi.
Hozirgi kunda sun’iy intellect jadal rivojlanib kelmoqda va ko‘plab
yo‘nalishlarni qamrab olgan muhim texnologiyadir. U axborot va kommunikatsiya
vositasi sifatida tibbiyot, astronomiya, va boshqa bir qancha sohalarda mutaxassislar
tomonidan keng qo‘llanilmoqda. Ho‘sh uning kommunikatsiyaga kirib kelishi
qanday bo‘lgan?
Sun'iy intellekt zamonaviy muloqotga turli yo'llar bilan kirdi. Ko‘zga ko‘ringan
misollardan biri - mijozlarga xizmat ko‘rsatishda sun’iy intellekt asosida ishlaydigan
chatbotlardan foydalanish bo‘lib, ular foydalanuvchilarga tezkor javob va yordam
beradi. AI nutqni aniqlash texnologiyasida ham qo'llaniladi, bu Siri va Alisa kabi
ovozli yordamchilarga inson buyruqlarini tushunish va ularga javob berish imkonini
beradi. Bundan tashqari, AI algoritmlari spam-xabarlarni aniqlash va blokirovka
qilish uchun elektron pochta filtrlarida qo'llaniladi. Umuman olganda, sun’iy intellekt
297
samaradorlik, shaxsiylashtirish va qulaylikni oshirish orqali zamonaviy
kommunikatsiyada inqilob qildi.
Sun'iy intellekt yordamida ishlaydigan chatbotlar va virtual yordamchilar
foydalanuvchilarga zudlik bilan javoblar, moslashtirilgan tavsiyalar va yordam
beradi, bu esa mijozlarga xizmat ko'rsatish tajribasini sezilarli darajada oshirish
imkonini yaratdi. Inson tomonidan aytilgan jumla va iboralarni qayta ishlash va
axborotni o‘rganish algoritmlaridan foydalanish orqali sun’iy intellektga asoslangan
yordamchilar foydalanuvchi so‘rovlarini tushunishi va ularga javob berishi,
samaradorlikni oshirishi va javob vaqtini qisqartirishi mumkin.
Shuningdek sun‘iy intellekt orqali tilni tarjima qilish, til to'siqlarini yo'q qilish
va global muloqotni osonlashtirishda sezilarli yutuqlarga erishdi. Neyron tarmoqlar
va chuqur o‘rganish algoritmlari yordamida sun’iy intellektga asoslangan tarjima
vositalari real vaqt rejimida matn va nutqni to‘g‘ri tarjima qilib, turli tillarda
so‘zlashuvchi shaxslar o‘rtasida uzluksiz muloqotni ta’minlaydi. Misol uchun, biz har
kuni ishlatadigan Google Translate va DeepL kabi sun’iy intellektga asoslangan
tarjima vositalari matnni turli tillarda to‘g‘ri tarjima qilishda sezilarli yutuqlarga
erishdi va bu turli tillarda so‘zlashuvchi shaxslar o‘rtasida madaniyatlararo
kommunikatsiyani ta’minladi.
Bundan tashqari, samarali muloqotda odamlarning his-tuyg'ularini tushunish
juda muhimdir. AI algoritmlari ijtimoiy media postlari, mijozlar sharhlari va onlayn
muloqotning boshqa shakllarini tahlil qilib, ular ortidagi kayfiyatni aniqlashi
mumkin. Bu korxonalarga jamoatchilik fikri, mijozlar ehtiyojini qondirish va brend
obro‘sini tushunishga yordam beradi. Bu ma’lumotlar korxonalarga aloqa
strategiyalarini moslashtirish, mijozlar tajribasini yaxshilash va yuzaga kelishi
mumkin bo‘lgan muammolarni oldindan aniqlashga yordam beradi.
AI ning zamonaviy kommunikatsiyadagi muhim roli sifatida yana bir na’muna
sifatida aytish mumkinki, sun'iy intellekt yordamida ishlaydigan nutqni aniqlash
texnologiyasi qurilmalar bilan o'zaro munosabatimizni o'zgartirdi. Smartfonlardagi
ovozli yordamchilardan tortib transkripsiya xizmatlarigacha sun’iy intellekt og‘zaki
tilni yozma matnga aniq aylantira oladi. Bu texnologiya nogironligi bor shaxslar
uchun muloqotni yanada qulayroq qildi va turli sohalarda ovozsiz muloqotni yoqish
298
orqali samaradorlikni oshirdi.
Sun’iy intellekt algoritmlari shaxsiylashtirilgan kontent tavsiyalarini taqdim
etish uchun foydalanuvchining afzalliklarini, xatti-harakatlarini va tarixiy
ma'lumotlarni tahlil qilishi mumkin. Tegishli maqolalar, videolar yoki mahsulotlarni
taklif qiladimi, sun’iy intellekt korxonalarga o‘z auditoriyasi bilan individual
darajada muloqot qilish imkonini beradi, ishtirokni kuchaytiradi va mustahkam
aloqalar o‘rnatadi.
Sun’iy intellektning katta hajmdagi ma'lumotlarni tahlil qilish qobiliyati aloqa
strategiyalarida inqilob qildi. Mijoz ma'lumotlarini tahlil qilish orqali sun’iy intellekt
algoritmlari na’munalarni aniqlashi, tendentsiyalarni bashorat qilish va qimmatli
tushunchalarni taqdim etishi mumkin. Bu ma’lumotlar korxonalarga o‘z aloqalarini
moslashtirish, marketing kampaniyalarini optimallashtirish va umumiy mijozlar
tajribasini yaxshilashga yordam beradi.
Xulosa qilib aytish mumkinki, sun'iy intellekt zamonaviy kommunikatsiyaning
ajralmas qismiga aylanib, tashkilot va tuzilmalar, shuningdek, shaxslarga yanada
samarali, aniq va muammosiz muloqot qilish imkonini beradi. Chatbotlar va virtual
yordamchilardan tortib til tarjimasi va hissiyotlarni tahlil qilishgacha, sun’iy intellekt
turli domenlarda aloqa jarayonlarini yaxshilaydigan keng ko'lamli vositalar va
imkoniyatlarni taklif etadi. Sun’iy intellekt rivojlanishda davom etar ekan, biz aloqa
texnologiyalaridagi keyingi yutuqlarni kutishimiz mumkin, bu esa bir-birimiz bilan
o‘zaro ta’sir qilish va bog‘lanish uslubimizda yanada transformativ o‘zgarishlarga
olib keladi.
Foydalanilgan saytar
1.
Тешабаева, Д. М. "Речевой этикет делового письма: Автореф.…
канд. филол. наук." Ташкент 19 (2000): 6.
2.
Мавлянова, Ш. З., and Д. А. Тешабаева. "Современный взгляд на
патогенез и терапию атопического дерматита." VA ESTETIK
TIBBIYOT 1 (1991): 17.
3.
Teshabaeva, Dilfuza. "ELEKTRON GAZETA TILINING
AKSIOLOGIK-MENTAL TADQIQI." Namangan davlat universiteti Ilmiy
axborotnomasi 8 (2023): 368-373.
4.
https://algi.ai/what-is-the-role-of-artificial-intelligence-in-communication-
and-complex-
tasks/#:~:text=In%20communication%2C%20it%20is%20used,customer%20servi
ce%20can%20be%20developed
.
“Media. Til va madaniyat. Tarjima” talabalar ilmiy-amaliy konferensiyasi - 2023
299
5.
https://onpassive.com/blog/impact-of-artificial-intelligence-on-
communication/
6.
https://blog.pipplet.com/communication-barriers-ai-translation
