ISSN:
2181-3906
2023
International scientific journal
«MODERN SCIENCE АND RESEARCH»
VOLUME 2 / ISSUE 8 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
338
MEKTEP OQIWSHILARIN MIYNETKE
TARBIYALAWDA USHRASIW KESHELERIN ÓTKERIWDIŃ
PEDAGOGIKALIQ ÁHIMIYETI
Allaberdiyev Dáwletiyar Nurlibay ulı
NMPI Pedagogika fakulteti 2-kurs studenti
https://doi.org/10.5281/zenodo.8289338
Annotatsiya.
Maqalada
miynetti maqsetke muwapıq qollanǵanda balalardıń ruwxıy
rawajlanıwınıń tetigi bolıwı, miynet tárbiyasınıń ulıwma maqseti – oqıwshılarda miynetke qatnastı
payda etiw máselesi haqqında sóz etilgen.
Gilt sóz:
Miynet tárbiyası, tálim, milliy ruwxta tárbiyalaw, miynet súygishlik.
PEDAGOGICAL VALUE OF MEETING EVENINGS IN EDUCATING
SCHOOLCHILDREN TO WORK
Abstract.
In the article, work is found to be a trigger for the spiritual development of
children when it is used in accordance with the purpose, and the general goal of labor education
- the issue of developing the ability to work in students is mentioned.
Key words:
Labor education, education, education in the national spirit, hardworking.
ПЕДАГОГИЧЕСКОЕ ЗНАЧЕНИЕ ВЕЧЕРОВ-ВСТРЕЧ В ВОСПИТАНИИ
ШКОЛЬНИКОВ К ТРУДУ
Аннотация.
В статье обнаруживается, что труд является толчком духовного
развития детей, когда он используется в соответствии с назначением, а также общей
целью трудового воспитания - затрагивается вопрос развития у учащихся трудовой
способности.
Ключевые слова:
Трудовое воспитание, воспитание, воспитание в национальном
духе, трудолюбие
.
Miynet tárbiyası basqa tárbiyalar menen oǵada tıǵız baylanıslı. Ol jas áwladtı, ásirese
mektep oqıwshıların miynetke tárbiyalawda basqa da pedagogikalıq usıllar menen bir qatarda
miynet aldıńǵıları menen ushırasıwlar o`tkeriwdiń pedagogikalıq áhmiyetliligi og’ada ulli.
Miynetti maqsetke muwapıq qollanǵanda balalardıń ruwxıy rawajlanıwınıń tetigi bolıwı múmkin.
Bul ushın miynet Balanı qızıqtırıwı tek ǵana fizikalıq miynet emes, aqıl miyneti de bolıwı kerek.
Miynet nátiyjesin bala túsiniwi ol mektepte ǵana emes, al, onnan tısqarı da miynete etiwi zárúr.
Miynet ózine say bolıwı kerek, balaǵa sáykes emes micynet jasqawlardı óz isine ústirtin qaraytuǵın
adamlardı keltirip shıǵaradı.
Ózbekstan óz ǵárezsizligin alǵannan soń mektep óziniń tálim-tárbiya sistemasın túp
tiykarın ózgertti, jaslarǵa beriletuǵın miynet tárbiyası milliy tárbiya quramında alıp barılatuǵın
boldı. Bul baǵdarda eń tiykarǵı dıqqat ósip baratırǵan áwladtıń miynetke durıs qatnasın keltirip
shıǵarıwdan ibarat.
Miynet júdá tar hám qatal mánisinde jámiyetke paydalı biypul miynet, belgili miynetti
ótew ushın emes, belgili ónim ushın emes, aldı menen belgilengen hám nızamlastırılǵan normalar
boyınsha islengen miynet emes, al erikli miynet muǵdardan tıs miynet, sıylıq alıw ushın
islenbegen, sıylıq retinde islenbegen miynet úyrenshikli ádeti boyınsha jámiyetlik paydalı hám
sonsheli túrde ulıwma mápke miynettiń zárúrligin bilip islengen miynet, saw organizmniń talapları
sıyaqlı miynet bolıp esaplanadı.
ISSN:
2181-3906
2023
International scientific journal
«MODERN SCIENCE АND RESEARCH»
VOLUME 2 / ISSUE 8 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
339
Orta mekteptegi miynet tárbiyasınıń hám oqıtıwdıń maqseti adamlardı miynet
súyiwshilikke onı húrmetlewge úyretiw oqıwshılardı házirgi sanaat hám awıl xojalıq óndiris,
qurılısta xızmet etiw tiykarları menen tanıstırıw, oqıw barısında hám jámiyetlik paydalı jumıslarda
miynet tájiriybelerin hám bilimlerin qáliplestiriw kásipti sanalı túrde tańlawǵa eristiriw hám
dáslepki kásip tayarlıǵın alıw bolıp esaplanadı.
Miynet tárbiyasınıń ulıwma maqseti – oqıwshılarda miynetke qatnastı payda etiw máselesi
bolıp esaplanadı, oǵan tiykarlana otırıp onı tómendegishe baslı wazıypalarǵa bóliw múmkin.
Mektep oqıwshıların jámiyet paydası ushın miynettiń zárúrli ekenligine isenishlikti qáliplestiriw,
sebebi miynet jámiyet hám onıń hár bir aǵzasınıń abadan turmısınıń tiykarı bolıp esaplanadı.
Oqıwshılarda jámáátlik miynet xızmetin iske asırıwda áhmiyetli boǵlan ustamlı moral'lıq
hám erk qásiyetlerin tárbiyalaw; Oqıwshılardı házirgi zaman óndirisine qatnasıw ushın kórnekli
bolǵan ulıwma bilimler sisteması menen, arnawlı miynet uqıplılıqları hám tájiriybeleri menen
qurallandırıw; Oqıwshılarǵa kásip tańlawda sanalı túrde keleshek kásibine anıq baǵdarlanıwına
járdemlesiw; Miynet mádeniyattıń tiykarların oqıwshılarǵa ekonomikalıq tárbiya beriw,
oqıwshılardıń miynet tárbiyası máseleleri menen tiykarǵı maqsettiń sáykesliginde onıń mazmunı
da anıqlanadı.
Jaslardı hár tárepleme miynetke baǵdarlawda, miynetke súyispenshiligin arttırıwda
mámleketimizdegi baslı baǵdarlardan Prezidentimiz tárepinen shıǵarılǵan nızam hám qararlar,
erisken ullı jetiskenliklerimizden biri Ǵárezsizligimiz hám onnan sońǵı dáwirdegi o`zgerislerdiń
de ornı o`z aldına.
Mektep oqıwshıların hár tárepleme jetik insanlar etip tárbiyalawda milliy tárbiyanıń
quramalı bo`leklerinen biri bolǵan miynet tárbiyasınıń áhmiyeti ullı. Bul boyınsha birinshi
Prezidentimiz I.Karimov basshılıǵında 1997-jılı 29-avgustta Oliy Majlis tárepinen «Kadrlar
tayarlawdıń milliy dástúri» hám «Bilimlendiriw haqqındaǵı Nızam» mektep oqıwshılarına miynet
tárbiyası haqqındaǵı eń dáslepki túsiniklerdi beriwde oǵada salmaqlı.
Bul haqqında birinshi Prezidentimiz I.Karimov «O`sip kiyatırǵan áwladtıń táǵdirine hesh
kim biyparıq qaray almaydı. Bunda jaslardı oqıtıw hám tárbiyalaw, Ǵárezsiz mámleketimizdiń
jetik qánigeleri bolıwǵa qayǵırıw hár birimizdiń wazıypamız. Jaslardı tárbiyalawda mámleket
imkaniyatı bolǵan hámme nárseni qıladı, hesh nárseni ayamaydı».
Demek, mektep oqıwshılarınıń hár tárepleme tárbiyalanıwına mámleketimiz tárepinen de
dıqqat itibar kúshli. Hár qanday baxıttıń negizi – miynet. Jas áwlad miynet tárbiyası arqalı miynet
adamlarına bolǵan súyispenshiliklerin arttıradı. Álbette miynet tárbiyasın alǵan adam jalqawlarǵa
jek ko`riwshilik penen qaraydı.
Onda balalar haram tamaq, jatıp isherlerge, birewdiń esabınan kún keshiriwshilerge qarsı
gúrese alıwı so`zsiz.
Xalqımız ádel-ázelden miynet súygish xalıq bolıp olar turmısınıń qıyınshılıǵın, lázzetin teń
ko`rip kiyatır. Olar o`z perzentlerine baxıtqa erisiw tek miynet arqalı bolatuǵının uqtırıwǵa háreket
etedi. «Eńbek etseń emerseń», «Adamnıń qolı gúl», «Miynettiń ko`zin tapqan, baxıttıń o`zin
tabadı» – dep násiyatlap baradı.
Ulıwma bilim beretuǵın orta mekteplerde jaslarǵa miynet tárbiyasın beriwde klasstan tıs
alıp barılatuǵın tárbiyalıq jumıslardıń túrleri oǵada ko`p. Bunday tárbiyalıq jumıslarǵa ásirese
mektep oqıwshıları oǵada qızıqqısh keledi. Olar to`mendegilerden ibarat:
–
qızıqlı kesheler;
ISSN:
2181-3906
2023
International scientific journal
«MODERN SCIENCE АND RESEARCH»
VOLUME 2 / ISSUE 8 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
340
–
jarıslar;
–
ko`rgizbeler;
–
seyiller;
–
sayaxatlar;
–
miynet aldıńǵıları menen ushırasıwlar.
Bunday tárbiyalıq jumıslardıń alıp barılıwında ásirese miynet aldıńǵıları menen
ushırasıwlardıń o`tkeriliwi, jol-jobası, metodikalıq baǵdarları boyınsha arnawlı metodikalıq
qollanbalardıń jeterli dárejede bolmawı, ilimpazlar tárepinen klasstan tıs islerdiń úlgi
baǵdarlamaların islep, onı mektep oqıtıwshılarına úlgi sıpatında usınılmawı hám ǵalaba xabar
qurallarına jiyi-jiyi sáwlelenbewi so`zimizdiń dálili bolıp tabıladı. Bul máseleniń kem
izertlengenligin esapqa alıp biz bakalavr qánigelik pitkeriw jumısı mazmunında usı máselelerdi
járiyalawdı o`z aldımızǵa maqset etip qoydıq.
Miynet tárbiyası ósip baratırǵan jas áwladtı milliy ruwxta tárbiyalaw barısında eń tiykarǵı
oraylıq orınlardıń birin iyeleydi. Xalıq Bilimlendiriw wázirliginiń jámiyetke paydası óndirislik
miynetlerin shólkemlestiriw tuwralı qararında mekteptiń házirgi basqıshtaǵı tiykarǵı máseleleriniń
biri miynet tárbiyasınıń hám oqıtıwdıń sapasın arttırıw, olardı ózlerinshe jasawǵa ámeliy hám
moral'lıq-psixologiyalıq jaqtan turmısqa tayarlaw, oqıwshılarda miynetke sanalı talapshańlıqtı
qáliplestiriw máseleleri kórsetilgen. Házirgi óndiris jaǵdayları oqıwshılardıń bilimi menen miynet
tárbiyasınıń sáykes bolıwın talap etedi. Pitiriwshiler mektepten soń óndiristiń barlıq sistemasında
jeńil baǵdar alıp ketiwi hám bolıp atırǵan óndirislerge tez qáliplese alıwı kerek. Miynet tárbiyasına
jeke adamdı tárbiyalawdıń áhmiyetli faktorı sıpatında hám xalıq xojalıǵınıń miynet ónimlerine
bolǵan talabın qanaatlandırıwshı ortalıq retinde qarap ótiw orınlı. Durıs qoyılǵan miynet tárbiyası
oqıtıw hám kásipke baǵdarlaw mektep oqıwshılarınıń jámiyetke paydası óndirisli jumıslarǵa
qatnasıwı – oqıwda, shaxs bolıp qáliplesiwinde ádep-ikramlı hám jeke qásiyetlerdiń payda
bolıwında, fizikalıq ósiwinde almastırıp bolmaytuǵın faktorlar bolıp esaplanadı.
Miynet jámiyettiń materiallıq hám ruwxıy baylıqlarınıń tiykarı esaplanadı. Miynet xızmet
processinde adam tek ǵana tábiyattı ózgertip qoymastan ózi de ózgeredi. Miynet xızmeti jeke
adamnıń minez-qulqın payda etip hám ózgertip otıradı, onıń jámiyetke, tábiyatqa bolǵan kóz-
qarasların ózgertedi. Miynet adamnıń aqıl uqıplılıǵına da tásir etedi, miynet xızmetinde ǵana insan
ózin kórsete aladı, uqıplılıǵın ósiredi hám arttıradı. Miynet rawajlanıwında adamnıń minez-qulıq
qatnasıqları ózgeredi, onıń fizikalıq rawajlanıwı ámelge asadı, miynetke úyreniwi hám tájiriybeleri
artadı. Biraq hámme miynet shaxstı hár tárepleme turmısqa tayarlawdıń faktorı bola almaydı.
Adamǵa sheshiwshi hám tárbiyalawshı tásir kórsetetuǵın miynet bul adamdı májbúrlewden azat
bolıwı tiyis. Eger adam májbúriy miynet etse, bul process onıń ruwxıy rawajlanıwın toqtatadı hám
morallıq qanaatlandırıw sezimin páseytedi.
Mektep oqıwshılarına teoriyalıq bilim beriw menen bir qatarda túrlishe tárbiyalar beriledi:
estetikalıq, Watan súyiwshilik, dene tárbiyası, aqıl tárbiyası, ekonomikalıq tárbiya, insanıylıq
tárbiyaǵa hám sonıń menen qatar miynet tárbiyası bolıp esaplanadı. Bul wazıypanı ámelge
asırıwda pedagog qánigelerdiń xızmetleri oǵada ayrıqsha.
O`sip kiyatırǵan jas áwladtı turmısqa tayarlaw, olardı jámiyetlik paydalı miynetke úyretiw,
milliy Ǵárezsizlik ideologiya printsiplerin o`zlerinde beyimlestiriw hám shaxs sıpatında
qáliplestiriw hár bir pedagogtıń áhmiyetli wazıypalarınan biri bolıp esaplanadı.
ISSN:
2181-3906
2023
International scientific journal
«MODERN SCIENCE АND RESEARCH»
VOLUME 2 / ISSUE 8 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
341
Miynet jámiyettegi materiallıq hám ruwhıy baylıqlardıń tiykarǵı deregi, adamnıń abıroy-
itibarınıń baslı o`lshemi, onıń ádiwli miyneti hár tárepleme hám garmonikalıq túrde rawajlanǵan
jeke adamdı qáliplestiriwdiń negizi boladı. Miynet tárbiyası máseleleri «Mektepke shekemgi
tárbiya kontseptsiyası» hám «Xalıq bilimlendiriw haqqındaǵı Nızam»da da ayrıqsha atap o`tilgen.
Bárinen de burın aqıl, ádep-ikramlılıq, estetikalıq, dene tárbiyasında oqıwshılar miynetiniń
rolin hám áhmiyetin arttırıw zárúr. Usıǵan baylanıslı oqıtıwshılar tek házirgi pedagoglar hám
psixologlardıń miynetlerin ǵana emes, al xalıqtıń ulıwma ruwhıy mádeniyatınıń ajıralmas bo`legin
quraytuǵın xalıq pedagogikasınan keń paydalanıwı tiyis. O`ytkeni, miynetke tárbiyalawdıń eń
jaqsı dástúrleri bir áwladtan ekinshi áwladqa miyras etip qaldırılıp kelmekte.
Xalıq miynetti tábiyattıń adamǵa bergen oǵada bahalı sıylıǵı dep túsinip ǵana qalmastan,
al belgili dárejede onıń ruwxlandırıwshı háreketlerin oǵada ko`terińki dárejede túsinedi.
Mektep oqıwshılarına miynet tárbiyasın beriwde:
1.
Adamlar turmısında miynettiń roli haqkında bilimlerdi tereńlestiriw, miynettiń zárúrligin
túsiniw;
2.
Haq kewillik penen miynetke qatnasıw, hár qanday jumıstı o`z waqtında orınlawǵa
umtılıw;
3.
Juwapkershilikti seziw, miynetke do`retiwshilik penen qatnas jasaw;
4.
Jámáátte jumıs isley alıw, joldaslıq o`z-ara járdem beriw, jámáát isleriniń nátiyjeliligine
jan kúydiriw;
5.
O`z jumısların jobalastıra alıw, is-háreketlerin durıs baǵdarlaw, jumıstıń ulıwma barısına
boysınıw, anıq hám dál islewdi úyreniw;
6.
Ulıwma miynetke bolǵan ádet hám ko`nlikpelerin qáliplestiriw, texnikaǵa bolǵan
qızıǵıwshılıǵın arttırıw;
7.
Ádalatsızlıqqa unamsız qatnasta bolıw, erinsheklikke qarsı gúresiw.
Miynet tárbiyası arqalı oqıwshılardıń ádep-ikramlılıq, moral`lıq erk sıpatları da qáliplesip
baradı, demek biz bunda milliy ideologiyalıq belgilerdiń ko`rinislerin ko`riwimiz múmkin.
Miynet tárbiyası barısı dawamında oqıwshılardı mektep bilimi menen bayıtıp barıw,
olardıń oylawın, biliwge bolǵan qızıǵıwshılıǵın, uqıplılıǵın arttırıp barıw zárúr. Klasstan tısqarı
waqıtları balalarǵa jámiyetlik miynetke qatnasıw imkaniyatların jaratıp barıw, olarǵa jámááttegi
miynettin’ áhmiyetin túsindiriw, úlkenler miyneti menen tanıstırıw, olardı erteńgi kúni hesh
qıyınshılıq sezbey jámiyet aǵzasına aylanıw hám jámáátke tez úyrenip ketiwine járdem beredi.
Sonıń menen birge balalar jámiyettegi o`z ornın durıs seze alatuǵın boladı.
Mektep oqıwshılarında beyimlesiw hám onı rawajlandırıw bekkem miynet xızmetine tásir
ko`rsetedi. Sonıń menen birge erteńgi kúni olardıń qanday qániygelikke iye bolıwın da belgilep
beriwi múmkin.
Miynet tárbiyasın beriwde miynet aldıńǵıları menen ushırasıwlar o`tkeriwde mektep
oqıwshılarınıń jas o`zgesheliklerin esapqa alıwdı umıtpawımız kerek. Sebebi miynet tárbiyası
ámeliy túrde berilip barıladı hám miynet balalardı shaxs sıpatında sotsiallıq jetilisiwin de
tezlestiredi.
Miynetke tárbiyalawda hár qanday pedagog zamanago`y usıllardan paydalanıp qoymastan,
al xalıq pedagogikası úlgileri arqalı da tásir etip barıw zárúr. Mısalı bul haqqında Á.Tájimuratov:
«Qaraqalpaq xalıq pedagogikası miynetinde jaslardı miynetke úyretiw máselesi tiykarınan
ISSN:
2181-3906
2023
International scientific journal
«MODERN SCIENCE АND RESEARCH»
VOLUME 2 / ISSUE 8 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
342
diyxanshılıq, mal-sharwashılıq, ańshılıq, balıqshılıq kásipleri hám sawda-satıq usaǵan xojalıq
tarawların o`z ishine aladı. Bulardıń qay-qaysısında turmıs tirishiliginiń ajıralmas bo`legi» – dep
qaraydı.
Xarakterli bir jaǵday: ulıwma Orta Aziya xalıqlarınıń awızeki ádebiyatı sıyaqlı qaraqalpaq
xalqınıń awızeki do`retiwshiliginde de jalqaw, qosjaqpas, pámsiz, biyparwa adamlar sıpatında
súwretlengen unamsız obrazlar, ádette: bay, ulama, sawdager hám saray mánsapdarlarınıń balaları
bolıp shıǵadı. Kerisinshe, diyxan, o`nerment, sharwa miynetkeshleriniń perzentleri bolsa aqıllı,
ziyrek, miynet súyer hám istiń Kozin biletuǵın adamlar bolıp sáwlelenedi»
1
.
Demek o`ner biletuǵın hám belgili kásipti iyelegen adam o`z miynetiniń arqasında júzi
jarıq boladı, hadal miynet etse, baxıtqa erisedi.
Psixologlardıń pikiri boyınsha mektep oqıwshılarınıń miynetke bolǵan eki motivi
anıqlanǵan:
Birinshisi: oqıwshılardıń xızmeti, is-háreketinen kelip shıǵatugın motiv.
Ekinshisi: olardıń minez-qulqı, juwapkershiligi, miynettiń zárúrligi haqqındaǵı túsiniginen
kelip shıǵatuǵın motivler.
2
Haqıyqatında da oqıwshılardıń o`zinde miynetke degen qızıǵıwshılıq hám beyimlilik
bolıwı kerek.
Miynet tárbiyası bul ko`p tárepli hám quramalı protsess. Mektep oqıwshıların miynet
súyiwshilik ruwxında tárbiyalawda bir neshe tásir etiwshi faktorlar bar.
Mısalı: úlkenlerdiń úlgisi, oqıw xızmeti, do`gereklerge qatnasıwı, kitaplar oqıw,
kinofil`mler ko`riw, ekskursiyalar hám ushırasıwlar t.b.
Miynet súyiwshilikke úyretkenimizde balalardıń o`zi usı miynetke qatnasıwı kerek yamasa
miynet haqqında tárbiyalıq mazmundaǵı turmısta bolǵan hádiyselerden yamasa xalıq
pedagogikasınıń bay dástúrlerinen de xabardar bolıwı oǵada itibarǵa hám dıqqatqa iye
hádiyselerden dep bahalawǵa boladı. Mısalı: miynet aldıńǵıları menen ushırasıwlardıń ádebiy
bo`limlerinde miynet mazmunın jaratıp beriwshi naqıl-maqallar jarısın, «Miynet baxıt – keltiredi»
t.b. ráwiyatlardan saxnalıq ko`rinisler, erteklerden ko`rinisler hám t.b. mazmunda ele de
sho`lkemleskenlik belsendilik penen o`tkeriwge boladı. Bunday keshelerde ásirese oqıwshılardı
bir neshe toparǵa bo`lip naqıl-maqal aytıp jarıstırıwǵa da boladı. Bul haqqında pedagog-
alımlardan.
Xalıq arasında eń ko`p taralǵanları miynet súygishlik haqqındaǵı naqıl-maqallar. Miynet
temasına arnalǵan naqıl-maqallar hár bir adamnıń ayanbay miynet etip, xalıqqa xızmet ko`rsetiw
ideyası birinshi orınǵa qoyıladı. Miynet penen tabılǵan dúńya biybaha qunlı, miynet penen
tabılǵan nan mazalı hám juǵımlı boladı dep násiyatlanadı. Mısalı: «Adam miyneti menen
bahalanadı», «Háreketke – bereket», «Miynetin kim ko`rse, ráhátin de sol ko`rsin», «Isleseń –
tislerseń», «Miynet túbi ráhát» degen sıyaqlı naqıl-maqallar usı dúrkimdegi naqıl-maqallardan
esaplanadı». Al mekteplerde miynet aldıńǵıları menen ushırasıwda usı mazmundaǵı naqıllardan
o`nimli paydalanıw zárúr. Onda oqıwshı hám birinshiden: ushırasıwdan belgili tárbiyalıq úlgi alsa,
ekinshiden: naqıl-maqallar mazmunınan o`rnek aladı.
1
Ta`jimuratov A`. Qaraqalpaq xaliq pedagogikasi. No`kis: Bilim, 1996, 38-bet.
2
Glushenko A.G. Trudovoe vospitanie mladshix shkol`nikov vo vneklassnoy rabote. Moskva, 1985, str 9.
ISSN:
2181-3906
2023
International scientific journal
«MODERN SCIENCE АND RESEARCH»
VOLUME 2 / ISSUE 8 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
343
Mektep oqıwshıların miynetke tárbiyalawda miynet aldıńǵıları menen ushırasıw o`tkeriw
– bul klasstan hám mektepten tısqarı jumıslardıń túrlerine kiredi. Házirgi waqıtlarda mektepten
hám klasstan tısqarı jumıslar mektep o`mirinde oqıwdan Kesh bolmaǵan eń áhmiyetli, eń aktual`
mashqalalardan bolıp esaplanadı. O`ytkeni, házirgi zaman mektepleriniń V-IX klasslarında
o`tkeriletuǵın mektepten hám klasstan tısqarı jumıslardıń ulıwma oqıwshılardıń mektepte ilimiy
bilim hám hár tárepleme tárbiya alıwın rawajlandırıw máselelerinde klasstaǵı o`tkeriletuǵın
jumıslardıń áhmiyetliliginen hesh qanday kem bolmaydı. Mekteptegi oqıwshılar menen mektepten
hám klasstan tısqarı o`tkeriletuǵın barlıq jumıslar tikkeley pedagog qánigelerdiń basshılıǵında alıp
barıladı.
REFERENCES
1.
Мирзиёев Ш.М. Эркин ва фаровон, демократик Ўзбекистон давлатини биргаликда
барпо этамиз. - Т.: “ Ўзбекистон”, 2016.
2.
Мирзиёев Ш.М. Танқидий таҳлил, қатъий тартиб - интизом ва шахсий жавобгарлик
– ҳар бир раҳбар фаолиятини кундалик қоидаси бўлиши керак. - Т.:” Ўзбекистон”,
2017.
3.
Vorob`ev A.I. Mehnat tálimi va kasb tanlashga yóllash metodikasi.– T: “ Oqituvchi ”,
1980.
4.
Ochilov Z. Sinfdan tashqari tarbiyaviy ishlarda kasbga yollashni shakllantirish. –
“Oqituvchi”, 1996.
5.
Mavlenova R. va boshqalar. Pedagogika. –T, 2001.
6.
Тажимуратова Ш. С. САНЪАТШУНОСЛИК ФАНЛАРИНИ ЎҚИТИШ ОРҚАЛИ
ТАЛАБАЛАРНИНГ
МУСТАҚИЛ
ИШЛАШ
КЎНИКМАЛАРИНИ
ШАКЛЛАНТИРИШ. – 2023.
7.
Tajimuratova S. FORMATION OF STUDENTS'SKILLS OF INDEPENDENT
PERFORMANCE THROUGH THE TEACHING OF ART HISTORY //Modern Science
and Research. – 2023. – Т. 2. – №. 5. – С. 196-203.
8.
Saginbaevna T. S. FORMATION OF STUDENTS'SKILLS OF INDEPENDENT
PERFORMANCE THROUGH THE TEACHING OF ART HISTORY //Spectrum Journal
of Innovation, Reforms and Development. – 2022. – Т. 9. – С. 386-392.
9.
Tajimuraova S. S. INFORMATION AND COMMUNICATIONS IN MANAGEMENT
//Journal of Integrated Education and Research. – 2022. – Т. 1. – №. 5. – С. 509-511
Internet saytları:
1.
www. tdpu. uz
2.
www. pedagog. uz
3.
www. Ziyonet. uz
4.
www. edu. uz
5.
dpu-INTRANET. Ped
