SOCIOLOGY OF DISABILITY AND SPORTS

HAC
Google Scholar
To share
Sirojev, S. (2024). SOCIOLOGY OF DISABILITY AND SPORTS. Modern Science and Research, 3(2), 544–552. Retrieved from https://inlibrary.uz/index.php/science-research/article/view/31125
Crossref
Сrossref
Scopus
Scopus

Abstract

Since humans are social creatures, they live with other humans. This vital necessity requires the creation of social habitats by humans. Areas of social life such as education, arts and sports are defined by written and unwritten rules. Everything done in these habitats creates the culture of the community because it reflects other people. The status of subcultures such as educational culture, artistic culture, and sports culture is also an indicator of civilization for that society. One of the main indicators of civilization is the level of exchange of social benefits associated with activities that occur in human associations, such as sports. Because not everyone has the skills and abilities relevant to their living conditions. Therefore, all public and private institutions and organizations have an obligation and responsibility for everyone to use the opportunities and possibilities of social life. Approaching the issue of disability in sports from this point of view is one of the goals of sports sociology. Because the central field of sports sociology is sports and sports people. Access to the sports environment is often seen as a significant issue for athletes with disabilities. Because of this, disabled athletes lag behind in terms of development compared to non-disabled athletes. Therefore, this study first discusses differences in sport culture and changes in the views of those who differ from the perspective of sport sociology. Then, what is disability in the sociology of sport is discussed. In this context, the main goal of the research is to reveal the importance and necessity of researching disability sports and disability sports from the perspective of sports sociology. It is expected that this study, which used a descriptive method as one of the research methods, will contribute to the awareness of disability sports and lead to similar studies.


background image

ISSN:

2181-3906

2024

International scientific journal

«MODERN SCIENCE АND RESEARCH»

VOLUME 3 / ISSUE 4 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ

544

NOGIRONLIK VA SPORT SOTSIOLOGIYASI

Sirojev Shoxrux Fayzullo o’g’li

Osiyo xalqaro universiteti

Jismoniy madaniyat kafedrasi o’qituvchisi

Email:

sirojevshoxruxfayzullougli@oxu.uz

https://doi.org/10.5281/zenodo.10995332

Annotatsıya.

Insonlar ijtimoiy mavjudot bo'lgani uchun ular boshqa insonlar bilan birga

yashaydilar. Bu hayotiy zarurat insonlar tomonidan ijtimoiy yashash joylarini yaratishni talab
qiladi. Ta'lim, san'at va sport kabi ijtimoiy hayot sohalari yozma va yozilmagan qoidalarga
muvofiq belgilanadi. Bu yashash joylarida qilingan har bir narsa jamiyat madaniyatini yaratadi,
chunki u boshqa insonlarni aks ettiradi. Ta'lim madaniyati, badiiy madaniyat va sport madaniyati
kabi submadaniyatlarning holati ham o'sha jamiyat uchun sivilizatsiya ko'rsatkichidir.

Tsivilizatsiyaning asosiy ko'rsatkichlaridan biri sport kabi insonlar birlashmalarida sodir

bo'ladigan faoliyat bilan bog'liq ijtimoiy imtiyozlarni almashish darajasidir. Chunki hamma ham
o‘z yashash sharoitiga taalluqli qobiliyat va ko‘nikmalarga ega emas. Demak, har bir inson
ijtimoiy hayotning imkoniyat va imkoniyatlaridan foydalanishi uchun barcha davlat va xususiy
muassasa va tashkilotlarning zimmasidagi majburiyat va mas’uliyat bor. Sportdagi nogironlik
masalasiga shu nuqtai nazardan yondashish sport sotsiologiyasining maqsadlaridan biridir.

Chunki sport sotsiologiyasining markaziy sohasi sport va sport odamlaridir. Sport

muhitiga kirish ko'pincha nogiron sportchilar uchun muhim muammo sifatida qaraladi. Shu
sababli nogiron sportchilar nogiron bo'lmagan sportchilarga nisbatan rivojlanish jihatidan
orqada. Shuning uchun bu tadqiqotda birinchi navbatda sport madaniyatidagi tafovutlar va
turlicha bo'lganlarning qarashlaridagi o'zgarishlar sport sotsiologiyasi nuqtai nazaridan
muhokama qilinadi. Keyin, sport sotsiologiyasida nogironlik nima degan masala muhokama
qilinadi. Shu nuqtai nazardan, tadqiqotning asosiy maqsadi nogironlar sporti va nogironlar
sportini sport sotsiologiyasi nuqtai nazaridan tadqiq qilishning ahamiyati va zarurligini ochib
berishdir. Tadqiqot usullaridan biri bo'lgan tavsiflash usulini qo'llagan ushbu tadqiqot nogironlar
sporti haqida xabardorlikka hissa qo'shishi va shunga o'xshash tadqiqotlarga olib kelishi taxmin
qilinmoqda.

Kalit so'zlar:

Sport, nogironlik, sport sotsiologiyasi, jismoniy tarbiya, hayot, harakat.

SOCIOLOGY OF DISABILITY AND SPORTS

Abstract.

Since humans are social creatures, they live with other humans. This vital

necessity requires the creation of social habitats by humans. Areas of social life such as education,
arts and sports are defined by written and unwritten rules. Everything done in these habitats
creates the culture of the community because it reflects other people. The status of subcultures
such as educational culture, artistic culture, and sports culture is also an indicator of civilization
for that society. One of the main indicators of civilization is the level of exchange of social benefits
associated with activities that occur in human associations, such as sports. Because not everyone
has the skills and abilities relevant to their living conditions. Therefore, all public and private
institutions and organizations have an obligation and responsibility for everyone to use the
opportunities and possibilities of social life. Approaching the issue of disability in sports from this
point of view is one of the goals of sports sociology. Because the central field of sports sociology


background image

ISSN:

2181-3906

2024

International scientific journal

«MODERN SCIENCE АND RESEARCH»

VOLUME 3 / ISSUE 4 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ

545

is sports and sports people. Access to the sports environment is often seen as a significant issue
for athletes with disabilities. Because of this, disabled athletes lag behind in terms of development
compared to non-disabled athletes. Therefore, this study first discusses differences in sport culture
and changes in the views of those who differ from the perspective of sport sociology. Then, what
is disability in the sociology of sport is discussed. In this context, the main goal of the research is
to reveal the importance and necessity of researching disability sports and disability sports from
the perspective of sports sociology. It is expected that this study, which used a descriptive method
as one of the research methods, will contribute to the awareness of disability sports and lead to
similar studies.

Key words:

Sport, disability, sports sociology, physical education, life, movement.

СОЦИОЛОГИЯ ИНВАЛИДНОСТИ И СПОРТА

Аннотация.

Поскольку люди — существа социальные, они живут вместе с другими

людьми. Эта жизненная необходимость требует создания человеком социальных сред
обитания. Области общественной жизни, такие как образование, искусство и спорт,
определяются писаными и неписаными правилами. Все, что делается в этих средах
обитания, создает культуру сообщества, поскольку отражает других людей. Статус
субкультур, таких как образовательная культура, художественная культура и спортивная
культура, также является показателем цивилизованности этого общества. Одним из
главных показателей цивилизации является уровень обмена социальными благами,
связанными с деятельностью, происходящей в человеческих объединениях, например со
спортом. Потому что не у всех есть навыки и умения, соответствующие условиям их
жизни. Поэтому все государственные и частные учреждения и организации несут
обязанность и ответственность за то, чтобы каждый использовал возможности и
возможности общественной жизни. Подход к проблеме инвалидности в спорте с этой
точки зрения является одной из целей спортивной социологии. Потому что центральная
область спортивной социологии — это спорт и спортивные люди. Доступ к спортивной
среде часто рассматривается как серьезная проблема для спортсменов с ограниченными
возможностями. Из-за этого спортсмены-инвалиды отстают в развитии по сравнению
со спортсменами без инвалидности. Поэтому в этом исследовании сначала обсуждаются
различия в спортивной культуре и изменения во взглядах тех, кто отличается от точки
зрения спортивной социологии. Затем обсуждается, что такое инвалидность в социологии
спорта. В связи с этим основной целью исследования является раскрытие важности и
необходимости изучения спорта инвалидов и спорта инвалидов с позиций спортивной
социологии. Ожидается, что это исследование, в котором в качестве одного из методов
исследования использовался описательный метод, будет способствовать повышению
осведомленности о спорте с ограниченными возможностями и приведет к аналогичным
исследованиям.

Ключевые слова:

Спорт, инвалидность, спортивная социология, физическое

воспитание, жизнь, движение.




background image

ISSN:

2181-3906

2024

International scientific journal

«MODERN SCIENCE АND RESEARCH»

VOLUME 3 / ISSUE 4 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ

546

Kirish

Nogironlik - bu shaxsning biron bir faoliyat bilan shug'ullanishi cheklangan vaziyat. Ushbu

cheklov harakat va muloqot kabi ko'nikmalarning yetarli emasligini o'z ichiga oladi. Shu sababli,
nogironlar o'zlari yashayotgan madaniyatda ijtimoiy hayotda ishtirok etishda qiynaladigan va
ba'zan chetlab o'tiladigan noqulay guruhdir. Chunki madaniyatda tanaga tegishli ma'nolar nogiron
kishilarning etiketlanishiga va ularni tuzatish kerak bo'lgan tibbiy muammolar sifatida ko'rishga
olib keladi. Nogironlik - bu shaxsning ijtimoiy hayotdagi ishtiroki va moslashuvini buzadigan,
shuningdek doimiy bo'lgan noqulay vaziyat. Nogironlar, muhtojlar va shunga o'xshash so'zlar
bilan yorliqlash nogironlarning noqulay guruhda ekanligidan dalolat beradi. Shu sababli, nogiron
bo'lish, inson yashaydigan ijtimoiy muhitdagi to'siqlar va nogironlik tufayli noqulaylik manbai
hisoblanadi.

Nogiron shaxs - tug'ma yoki orttirilgan kasallik yoki baxtsiz hodisa, shikastlanish yoki

jismoniy yoki ruhiy kasallik natijasida ma'lum hissiy, fikrlash yoki xulq-atvor funktsiyalari
cheklangan shaxs. Shu nuqtai nazardan, har qanday mahrumlik tufayli hayotning biron bir
sohasida boshqalar bilan teng ravishda ishtirok eta olmaydigan ushbu nogironlarning holati
noqulaylik deb ataladi. Hozirgi zamonda ijtimoiy hayot o'tmishdagi birlamchi munosabatlar
tarmoqlaridan iborat bo'lib, tor joyda, cheklangan vaqtda va oz sonli odamlar bilan o'rnatilgan
hayot emas. Bugungi ijtimoiy hayot yuzma-yuz munosabatlarning barqarorligi va barqarorligidan,
mavjud narsalarni himoya qilish maqsadidan, aniq belgilangan chegaralarga ega kutilgan rollar va
berilgan maqomlardan, foydalanish qiymati uchun ishlab chiqarishdan uzoqlashmoqda. Shu
sababli, nogironlarning turmush darajasi doimo muhokamaga ochiq.

Jamiyatda turli lavozimlarda nogironlar bor. Sportdagi ijtimoiy tabaqalanishning eng

yorqin misoli nogiron sportchilardir. Bu farqlash qoidalarni farqlash bilan boshlanadi, keyin esa
uzluksizlikka erishadigan rollar amputatsiyalangan sportchilar kabi pozitsiyalarga aylanadi.

Maxsus ehtiyojga ega bo'lgan shaxs - bu aqliy va jismoniy nuqsonlari bo'lgan shaxs.
Bugungi kunda ko'plab jamiyatlarda nogironlarning ta'riflari, mazmuni va mezonlari va

ularning ijtimoiy hayotga ta'siri o'zgarib bormoqda. Chunki ijtimoiy hayotning barcha birliklari,
xususan, ijtimoiy shaxs va jamoaviy shaxs endilikda hukmdor-boshqaruvchi va ishlab chiqarish
vositalari egasi yoki yo‘qligi kabi yagona mezon asosida emas, balki ko‘plab mezonlarga ko‘ra
farqlanadi. Bu farq inson birlashmalarini tashkil etuvchi ijtimoiy shaxslar va jamoaviy shaxslar
o'tmishdagidan ko'ra ko'proq qadrlashni xohlashlari sababli yuzaga keladi. Shunday qilib, tenglik
tushunchasi faqat qonun oldida tenglik emasligi ta'kidlanadi. Ijtimoiy hayot juda ko'p tengsizliklar
bilan to'la ekanligini hisobga olsak, bular uchun zarur choralarni ko'rish kerak.

Surunkali stress tufayli nogiron bolalarning oilalarida tez-tez nizolar va ajralishlar sodir

bo'ladi. Shunga qaramay, nogironlik ijtimoiy insonlar va yaqin oila a'zolari bilan shug'ullanishi
kerak bo'lgan muammo sifatida qaralmaydi. Bundan tashqari, davlat yoki xususiy ish
beruvchilarning shaxsiy so‘rovlari endi bitta ariza bilan hal qilinadigan muammo sifatida
ko‘rilmaydi. Bu davrdan oldingi davrlarda boy kishilar tomonidan savob olish uchun
tarqatiladigan sadaqa va sadaqalar mavjud edi.

Ijtimoiy yordam va xizmatlar bilan shug'ullanadigan muassasalar va tashkilotlarni tashkil

etish, ijtimoiy rivojlanish rejasini amalga oshirish va ushbu shakllanishlarda ishtirok etadiganlarni
tayyorlash sotsiologiya kabi ijtimoiy fanlar tufayli amalga oshirilishi mumkin. Hozirgi kunda


background image

ISSN:

2181-3906

2024

International scientific journal

«MODERN SCIENCE АND RESEARCH»

VOLUME 3 / ISSUE 4 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ

547

barcha turdagi nogironlar uchun uyushmalar va fondlar kabi maxsus muassasalar va tashkilotlar
mavjud. Ushbu tashkilotlar nogironlarning muammolarini umumiy istaklarga aylantiradi va ularni
hal qilish uchun hokimiyatga murojaat qiladi.

Intersectionality - bu ikkinchi va uchinchi to'lqin feminizm tomonidan kontseptsiyalangan

nuqtai nazar bo'lib, jinsni irq, immigratsiya holati, tarix va ijtimoiy sinf kabi boshqa ijtimoiy
toifalardan mustaqil ravishda tekshirishga qarshi. Shu sababli, kesishish - bu shaxslarni yagona
o'ziga xoslik toifasiga joylashtirishga qarshi rivojlanadigan tushuncha. Chunki har qanday jihatdan
noqulay bo'lgan nogiron kishi bu xususiyatni hayotning boshqa sohalariga noqulaylik sifatida olib
borishga majbur bo'ladi. Masalan; Nogironlar uchun nogironlar aravachasi bilan ta'minlashning
o'zi yetarli emas, piyodalar yo'laklarining qiyaliklarini shunga mos ravishda hisoblash kerak. Shu
maqsadda, har bir nogiron shaxsning ijtimoiy ob'ektlardan boshqasi kabi foydalanish huquqiga ega
ekanligini tushunish jamiyatning madaniy qadriyati sifatida qabul qilingan va jamiyatning
ma'muriy institutlari shunday shakl va mazmunda tuzilishi kerak. bu qadriyatni anglab yetadi.

Zamonaviy jamiyat ijtimoiy davlat yondashuvi bilan boshqariladigan jamiyat bo'lganligi

sababli, nogironning bir vaqtning o'zida bir nechta kamchiliklarga ega bo'lish imkoniyatini bilish
qo'llab-quvvatlovchi institutlarni yanada real qarorlar qabul qilishga, yuqori imkoniyatga ega
siyosat yaratishga olib keladi, deb ta'kidlash mumkin. Bu xizmatni oluvchi nogironlarning o'z
muammolariga kengroq nuqtai nazardan qarashlarini qo'llab-quvvatlaydi va ularning
muammolarini yanada tubdan hal qilishni talab qiladi deb o'ylash mumkin. Nogiron shaxslarni
ifodalovchi jamoaviy shaxslardan muammo egalari va yechim taklif qiluvchilar o'rtasidagi
munosabatlar yanada samarali natijalarga erishish uchun asosda o'rnatilishi uchun ko'proq
jihozlangan, bilimdon va qiziquvchan bo'lishi kerak. Shu sababli, nogironlar kesishma tushunchasi
ostida ko'rib chiqiladigan misollarda, birdamlik tarmoqlari tufayli birlashganda birdan ortiq
o'lchovda noqulay ahvolga tushib qolganlarning yutuqlari ortib borishi va ijtimoiy inklyuziya
ehtimolini da'vo qilish mumkin.

Nogironlik sport sotsiologiyasida tadqiqot mavzusi sifatida

Nogironlar sporti jismoniy yoki aqliy nuqsonlari bo'lgan shaxslar tomonidan amalga

oshiriladigan sport turlaridir. Shu bois nogironlikning qanday muammolar sport muhitida
noqulaylik tug‘dirishi, qanday ijtimoiy to‘siqlarga duch kelishi, sport madaniyatida qaysi sport
tarmoqlari alohida yoki jamoa bo‘lib ustunlik qilishi eng muhim masalalardan hisoblanadi. sport
sotsiologiyasi. Chunki sport sohasidagi har bir hodisa, hodisa va jarayon sport sotsiologiyasining
predmeti bo‘lib, sport sotsiologlari va sport psixologlarining qiziqish doirasiga kiradi. Masalan,
sotsiologiyada funksionalistik yondashuv tarafdorlari sportni makro darajada muhokama qilganlar.

Chunki ular uchun sportga ijobiy ma’noda va ijtimoiy hayotda sport muassasasining

uzviyligini ta’minlovchi funksiyalari orqali yondashiladi. Bundan tashqari, shuni bilish kerakki,
sport sotsiologiyasi mikro (kichik), mezzo (o'rta) va makro (katta) darajadagi bilimlar to'plamidir.

Sport sotsiologiyasi adabiyotlarida mikro va makro darajalar odatda muhokama qilinadi.
Alohida ehtiyojli bolalar va yoshlar uchun jamiyatga asoslangan jismoniy faollik dasturi

sport tadbirlari, dam olish dasturlari va jamoat joylarida o'quvdan tashqari mashg'ulotlar kabi
amaliyotlarni o'z ichiga oladi. Shu sababli, sportning sotsiologik jihati bilan qiziquvchilar
jamiyatda sodir bo'layotgan voqealarga batafsilroq kirishlari va nima sodir bo'layotganini ichki
jihatdan tushunishlari mumkin. Chunki kuzatilayotgan odamlar o'z hayotiga ma'lumot kiritish


background image

ISSN:

2181-3906

2024

International scientific journal

«MODERN SCIENCE АND RESEARCH»

VOLUME 3 / ISSUE 4 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ

548

orqali o'z hayotida ongli o'zgarishlar qilish imkoniyatini yaratadigan ommaviydir. Shu nuqtai
nazardan, ijtimoiy hayotni o'zgartirishga urinishlar sotsiologlarning amaliy yechim takliflari
nuqtai nazaridan yanada muvaffaqiyatli bo'lishi mumkin.

Nogironlar sporti; U ijro sporti, jismoniy tarbiya, reabilitatsiya va bo'sh vaqtni o'z ichiga

oladi. Bunday keng soha nogironlikni o'rganishni ta'kidlab, nogironlarning o'zlari va ular bilan
muloqot qiladigan va o'zaro aloqada bo'lgan oila, do'stlar va yordamchi xodimlar o'rtasidagi
munosabatlarga e'tibor qaratadi.

Shu nuqtai nazardan, oila nogiron bolasini sport klubiga yoki nogironlar uyushmasiga

yozib qo'yishi va bolaga inklyuziyaga ijobiy munosabatda bo'lishiga yordam berishi mumkin. Oxir
oqibat, oila uchun nafaqat nogironlar dunyosini tushunish, balki uni ijobiy tomonga o'zgartirish
ham muhimdir. Shu nuqtai nazardan, sport sotsiologiyasi nogironlikning sabablari va ijtimoiy
kengayishlarini ochib berishdan tashqari, nogiron shaxsning o'zi yashayotgan ijtimoiy muhitda
yuzaga keladigan imkoniyat va imkoniyatlardan foydalanish usullarini ham ko'rsatishi kerak.

Nogironlar uchun sportning sotsiologik nuqtai nazari odamlarga atrofdagi odamlarni

yaxshiroq bilish imkoniyatini beradi. Masalan, nogiron sportchining boshqa sport jamoalaridagi
odamlar va guruhlarni tushunish va empatiya qilish qobiliyatini sotsiologik nuqtai nazardan
yaxshilash mumkin. Shu nuqtai nazardan, sport turlari yangi do'stlik va ijtimoiy hamjihatlikni
o'rnatishga hissa qo'shish orqali nogironlarni jamiyatga integratsiyalashda muhim rol o'ynaydi.

Bularning barchasiga qo'shimcha ravishda, sport turlari nogironlarning psixo-motor va

shaxsiy rivojlanishiga ijobiy ta'sir ko'rsatadi.

Nogironlar uchun jismoniy tarbiya ko'p qirrali funktsiyaga ega. Masalan, jismoniy tarbiya

va sport mashg‘ulotlari nogironligi bo‘yicha o‘zining psixologik holatini ham, jamiyatning ularga
bo‘lgan munosabatining tabiiy natijasi sifatida yuzaga keladigan tajovuzkorlik, g‘azab, rashk kabi
his-tuyg‘ularini ham nazorat qilish imkonini beradi. Bu shuni anglatadiki, nogironning jismoniy
tarbiya mashg'ulotlarida ishtirok etishi unga turli xil o'ziga xoslik va rollarni kashf qilish imkonini
beradi, o'z-o'zini anglashni o'zgartirish imkoniyatini beradi, birlik tuyg'usini ochib beradi va
nogironlik haqidagi xabardorlikni pasaytiradi. Shu maqsadda jismoniy, aqliy, hissiy, ijtimoiy va
akademik ta'lim imkoniyati cheklangan shaxslarga taqdim etiladigan ta'lim maxsus ta'lim deb
ataladi. Shuning uchun nogironlar uchun jismoniy tarbiya ham maxsus ta'limdir.

Xulosa

Aholining salmoqli qismini tashkil etuvchi nogironlar uchun sport sohasida samarali va

samarali xizmat ko‘rsatish va muammolarni hal etish sport sotsiologiyasiga qiziquvchi har bir
akademikning asosiy vazifalaridan bo‘lishi kerak. Chunki, sport sotsiologiyasiga ko‘ra, biz tashqi
dunyoni qabul qiluvchi va idrok etuvchisi bo‘lgan sportchini konkret jamiyat a’zosi bo‘lgan
shaxsdan ajrata olmaymiz. Shu sababli, sport sotsiologiyasi nuqtai nazaridan olib borilgan
tadqiqotlarda, ayniqsa, sport muhitida nogiron sportchilarni noqulay ahvolga soladigan omillar
tanqidiy baholanishi kerak.

Shu nuqtai nazardan, sportda psixosotsiologik sohalarda ishlaydiganlarning kitoblar va

maqolalarda o'qiganlaridan kelib chiqib, nogironlar haqida ma'lumot va g'oyalar ishlab chiqarish
usulidan voz kechish va nogironlarning sport hayotidan ma'lumotlarni to'plash harakatlari va ular
olgan ma'lumotlarni axborotga aylantirish nogironlar sportini rivojlantirishning eng zarur va
muhim yo'lidir.


background image

ISSN:

2181-3906

2024

International scientific journal

«MODERN SCIENCE АND RESEARCH»

VOLUME 3 / ISSUE 4 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ

549

REFERENCES

1.

Yarasheva, D. (2024). TYPES AND EFFECTIVENESS OF FITNESS TRAINING.
Modern

Science

and

Research,

3(1),

299–307.

Retrieved

from

https://inlibrary.uz/index.php/science-research/article/view/28041

2.

Yarasheva, D. (2024). SUBJECTIVE AND SPORT. Modern Science and Research, 3(1).
Retrieved from https://inlibrary.uz/index.php/science-research/article/view/28960

3.

Yarasheva, D. (2024). SPONSORSHIP RELATIONSHIPS IN SPORTS MARKETING.
Modern

Science

and

Research,

3(2),

337–345.

Retrieved

from

https://inlibrary.uz/index.php/science-research/article/view/29029

4.

Dilnoza, Y. (2023). SUB'YEKTIV VA SPORT.

5.

Dilnoza, Y. (2024). SOG'LOMLASHTIRUVCHI MASHG'ULOTLARNING TURLARI
VA SAMARADORLIGI.

6.

Yarasheva Dilnoza. (2023). SPORTS PEDAGOGY BASED ON PSYCHOMOTOR AND
DEVELOPMENT THEORIES. American Journal Of Social Sciences And Humanity
Research, 3(12), 26–41. https://doi.org/10.37547/ajsshr/Volume03Issue12-05

7.

Yarasheva Dilnoza. (2023). PHYSIOLOGICAL REACTIONS TO INTERNAL LOAD
STUDY. American Journal Of Social Sciences And Humanity Research, 3(12), 47–56.
https://doi.org/10.37547/ajsshr/Volume03Issue12-07

8.

Yarasheva Dilnoza. (2023). SPORTS, CULTURE AND SOCIETY. American Journal Of
Social

Sciences

And

Humanity

Research,

3(11),

152–163.

https://doi.org/10.37547/ajsshr/Volume03Issue11-17

9.

Yarasheva, D. (2024). IN HANDBALL GYMS: SAFE PHYSICAL EXERCISES AND
INJURY PREVENTION. Modern Science and Research, 3(2), 23–32. Retrieved from
https://inlibrary.uz/index.php/science-research/article/view/30639

10.

Yarasheva, D. (2024). USE OF HANDBALL INDUSTRY AND TECHNOLOGY. Modern
Science and Research, 3(2), 9–Retrieved from https://inlibrary.uz/index.php/science-
research/article/view/30575

11.

Yarasheva, D. (2024). THE İMPORTANCE OF ENDURANCE İN HANDBALL.
International Bulletin of Engineering and Technology, 4(3), 73–77. Retrieved from
https://internationalbulletins.com/intjour/index.php/ibet/article/view/1406

12.

Dilnoza, Y. (2023). GANDBOL MURABBIYLARINING FIKRIGA KO'RA,
SPORTCHILARNING KO'RSATKICHLARIGA PSIXOLOGIK TA'SIR ETUVCHI
OMILLAR. Research and Publications, 1(1), 86-100.

13.

Dilnoza, Y. (2023). FOCUS ON AEROBIC (LI) TYPE OF MOTOR ACTIVITY BASED
ON FITNESS PROGRAMS. American Journal Of Social Sciences And Humanity
Research, 3(11), 81-90.

14.

Yarasheva Dilnoza. (2023). METHODS OF ORGANIZING NON-TRADITIONAL
FITNESS CLASSES. American Journal Of Social Sciences And Humanity Research,
3(11), 61–72. https://doi.org/10.37547/ajsshr/Volume03Issue11-09

15.

Yarashova, D. (2023). THE IMPACT OF PLAYING SPORTS IN EARLY CHILDHOOD
ON SOCIAL DEVELOPMENT. Modern Science and Research, 2(10), 230–234. Retrieved
from https://inlibrary.uz/index.php/science-research/article/view/24325


background image

ISSN:

2181-3906

2024

International scientific journal

«MODERN SCIENCE АND RESEARCH»

VOLUME 3 / ISSUE 4 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ

550

рашева,

Д.

(2023).

СТИЛИ

ОРГАНИЗАЦИИ

НЕТРАДИЦИОННЫХ

ОЗДОРОВИТЕЛЬНЫХ

ЗАНЯТИЙ.

ОБРАЗОВАНИЕ

НАУКА

И

ИННОВАЦИОННЫЕ ИДЕИ В МИРЕ, 19(5), 6-10.

17.

Дильноза

Ярашева.

(2023).

ФИТНЕС

КАК

ОЗДОРОВИТЕЛЬНАЯ

ДЕЯТЕЛЬНОСТЬ. Proceedings of International Conference on Modern Science and
Scientific

Studies,

2(283.

Retrieved

from

https://econferenceseries.com/index.php/icmsss/article/view/1777

18.

Yarasheva, D. (2022). BOLALARDA MASHQ QILISHNING AHAMIYATI.
PEDAGOGS jurnali, 19(1), 139-142.

19.

Yarashova, D. (2023). STRENGTH TRAINING AND STRENGTH TRAINING IN
CHILDREN. Modern Science and Research, 2(9), 211–215. Retrieved from
https://inlibrary.uz/index.php/science-research/article/view/24177

20.

Yarasheva Dilnoza Ismail Qizi. (2023). TECHNICAL AND TACTICAL SKILLS IN
SPORTS. American Journal Of Social Sciences And Humanity Research, 3(10), 105–116.
https://doi.org/10.37547/ajsshr/Volume03Issue10-16

21.

Nuriddinov, A. (2023). Sport sotsiologiyasi: uning o'tmishdan hozirgi kungacha
rivojlanishi va kelajakka umidlari. Research and Publications, 1(1), 74-85.

22.

Nuriddinov, A. (2024). IMPACT OF GLOBALIZATION AND SPORTS. International
Bulletin of Engineering and Technology, 4(3), 78-83.

23.

Nuriddinov, A. (2024). A COMPILATION STUDY OF INNOVATION IN SPORT.
Modern Science and Research, 3(2), 346-352.

24.

Nuriddinov, A. (2024). KARL MARX AND THE THOUGHTS OF CLASS THEORY ON
SPORTS CULTURE. Modern Science and Research, 3(1).

25.

Nuriddinov, A. (2024). THE CONNECTION BETWEEN SPORT AND PHILOSOPHY.
Modern Science and Research, 3(1), 308-317.

26.

Nuriddinov, A. (2023). MANAGING THE PROCESS OF TALENT DEVELOPMENT IN
SPORTS ANATASIA. American Journal Of Social Sciences And Humanity Research,
3(11), 121-132.

27.

Nuriddinov, A. (2023). PHYSICAL ACTIVITY, HEALTH AND ENVIRONMENT.
American Journal Of Social Sciences And Humanity Research, 3(12), 189-200.

28.

Nuriddinov, A. (2023). Use Of Digital Sports Technologies in Sports Television. American
Journal Of Social Sciences And Humanity Research, 3(11), 208-219.

29.

Nuriddinov, A. (2023). A STUDY OF THE AGGRESSIVE STATUS OF FOOTBALL
FANS. American Journal Of Social Sciences And Humanity Research, 3(11), 73-80.

30.

Nuriddinov, A. (2023). THE ROLE OF FAIR PLAY IN PHYSICAL EDUCATION.
Modern Science and Research, 2(10), 244-250.

31.

Nuriddinov, A., Sayfiyev, H., & Sirojev, S. (2023). WHY FOOTBALL IS THE FIRST
SPORT THAT COMES TO MIND TODAY. Modern Science and Research, 2(9), 200-203.

32.

Sirojev, S., Nuriddinov, A., & Sayfiyev, H. (2023). THE CONCEPT AND İMPORTANCE
OF SHOOTİNG SPEED İN VOLLEYBALL. Modern Science and Research, 2(9), 187-
191.


background image

ISSN:

2181-3906

2024

International scientific journal

«MODERN SCIENCE АND RESEARCH»

VOLUME 3 / ISSUE 4 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ

551

33.

Bahodir o‘g‘li, N. A. (2023). YEVROPA MAMLAKATLARIDA YUQORI MALAKALI
FUTBOLCHI VA MURABBIYLARNI TEXNIK TAKTIK HARAKATLARINI TADBIQ
QILISH METODIKASI. THEORY AND ANALYTICAL ASPECTS OF RECENT
RESEARCH, 2(14), 187-189.

34.

Sirojev Shoxrux. (2023). BEHAVIORAL CHARACTERISTICS, PRINCIPLES AND
WORKING METHODS OF COACHES. American Journal Of Social Sciences And
Humanity Research, 3(11), 50–60.

35.

Shoxrux, S. (2023). VOLEYBOLDA OTISH TEZLIGI TUSHUNCHASI VA
AHAMIYATI. Новости образования: исследование в XXI веке, 1(11), 913-917.

36.

Sirojev, S. (2023). THE CONCEPT AND İMPORTANCE OF SHOOTİNG SPEED İN
VOLLEYBALL. Modern Science and Research, 2(9), 187-191.

37.

Sirojev Shoxrux. (2023). THE CONNECTION BETWEEN SPORTS AND LOGIC.
American Journal Of Social Sciences And Humanity Research, 3(11), 97–106.

38.

Sirojev Shoxrux. (2023). APPLICATIONS OF SPORT PSYCHOLOGY IN THE WORLD.
American Journal Of Social Sciences And Humanity Research, 3(11), 107–120.

39.

Sirojev, S. (2023). TEACHING ACTIVITIES AND PHILOSOPHY IN PHYSICAL
EDUCATION AND SPORTS. Modern Science and Research, 2(10), 235–243.

40.

Sirojev Shoxrux. (2023). THE IMPORTANCE OF MUTUAL RESPECT AND
KINDNESS IN SPORTS. American Journal Of Social Sciences And Humanity Research,
3(12), 215–225.

41.

Sirojev, S. (2024). EFFECTS OF SOCIAL PHOBIA ON SPORTS. Modern Science and
Research, 3(1), 318–326.

42.

Sirojev Shoxrux. (2023). STUDYING SPORTS PSYCHOLOGY. American Journal Of
Social Sciences And Humanity Research, 3(12), 176–188.

43.

Sirojev, S. (2024). EFFECTS OF WARM-UP AND STRETCHING EXERCISES ON
PROPRIOCEPTION AND BALANCE. Modern Science and Research, 3(2), 353–361.

44.

Fayzullo o’g’li, S. S. (2023). YEVROPA ITTIFOQI VA SPORT. International journal of
scientific researchers, 2(2), 7-16.

45.

Sirojev, S. (2024). SPORTS MASSAGE. International Bulletin of Engineering and
Technology, 4(3), 84-88.

46.

Azamat Orunbayev. (2023). PANDEMIYA DAVRIDA MOBIL SOG’LIQNI SAQLASH
VA FITNES DASTURLARI (PROGRAM). Research Focus International Scientific
Journal, 2(7), 37–42. Retrieved from https://refocus.uz/index.php/1/article/view/414

47.

Azamat Orunbayev. (2023). APPROACHES, BEHAVIORAL CHARACTERISTICS,
PRINCIPLES AND METHODS OF WORK OF COACHES AND MANAGERS IN
SPORTS. American Journal Of Social Sciences And Humanity Research, 3(11), 133–151.
https://doi.org/10.37547/ajsshr/Volume03Issue11-16

48.

Azamat Orunbayev. (2023). GLOBALIZATION AND SPORTS INDUSTRY. American
Journal Of Social Sciences And Humanity Research, 3(11), 164–182.

49.

Azamat Orunbayev. (2023). SOCIAL SPORTS MARKETING. American Journal Of
Social

Sciences

And

Humanity

Research,

3(12),

121–134.

https://doi.org/10.37547/ajsshr/Volume03Issue12-17


background image

ISSN:

2181-3906

2024

International scientific journal

«MODERN SCIENCE АND RESEARCH»

VOLUME 3 / ISSUE 4 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ

552

50.

Azamat Orunbayev. (2023). RECOVERY STRATEGY IN SPORTS. American Journal Of
Social

Sciences

And

Humanity

Research,

3(12),

135–147.

https://doi.org/10.37547/ajsshr/Volume03Issue12-18


References

Yarasheva, D. (2024). TYPES AND EFFECTIVENESS OF FITNESS TRAINING. Modern Science and Research, 3(1), 299–307. Retrieved from https://inlibrary.uz/index.php/science-research/article/view/28041

Yarasheva, D. (2024). SUBJECTIVE AND SPORT. Modern Science and Research, 3(1). Retrieved from https://inlibrary.uz/index.php/science-research/article/view/28960

Yarasheva, D. (2024). SPONSORSHIP RELATIONSHIPS IN SPORTS MARKETING. Modern Science and Research, 3(2), 337–345. Retrieved from https://inlibrary.uz/index.php/science-research/article/view/29029

Dilnoza, Y. (2023). SUB'YEKTIV VA SPORT.

Dilnoza, Y. (2024). SOG'LOMLASHTIRUVCHI MASHG'ULOTLARNING TURLARI VA SAMARADORLIGI.

Yarasheva Dilnoza. (2023). SPORTS PEDAGOGY BASED ON PSYCHOMOTOR AND DEVELOPMENT THEORIES. American Journal Of Social Sciences And Humanity Research, 3(12), 26–41. https://doi.org/10.37547/ajsshr/Volume03Issue12-05

Yarasheva Dilnoza. (2023). PHYSIOLOGICAL REACTIONS TO INTERNAL LOAD STUDY. American Journal Of Social Sciences And Humanity Research, 3(12), 47–56. https://doi.org/10.37547/ajsshr/Volume03Issue12-07

Yarasheva Dilnoza. (2023). SPORTS, CULTURE AND SOCIETY. American Journal Of Social Sciences And Humanity Research, 3(11), 152–163. https://doi.org/10.37547/ajsshr/Volume03Issue11-17

Yarasheva, D. (2024). IN HANDBALL GYMS: SAFE PHYSICAL EXERCISES AND INJURY PREVENTION. Modern Science and Research, 3(2), 23–32. Retrieved from https://inlibrary.uz/index.php/science-research/article/view/30639

Yarasheva, D. (2024). USE OF HANDBALL INDUSTRY AND TECHNOLOGY. Modern Science and Research, 3(2), 9–Retrieved from https://inlibrary.uz/index.php/science-research/article/view/30575

Yarasheva, D. (2024). THE İMPORTANCE OF ENDURANCE İN HANDBALL. International Bulletin of Engineering and Technology, 4(3), 73–77. Retrieved from https://internationalbulletins.com/intjour/index.php/ibet/article/view/1406

Dilnoza, Y. (2023). GANDBOL MURABBIYLARINING FIKRIGA KO'RA, SPORTCHILARNING KO'RSATKICHLARIGA PSIXOLOGIK TA'SIR ETUVCHI OMILLAR. Research and Publications, 1(1), 86-100.

Dilnoza, Y. (2023). FOCUS ON AEROBIC (LI) TYPE OF MOTOR ACTIVITY BASED ON FITNESS PROGRAMS. American Journal Of Social Sciences And Humanity Research, 3(11), 81-90.

Yarasheva Dilnoza. (2023). METHODS OF ORGANIZING NON-TRADITIONAL FITNESS CLASSES. American Journal Of Social Sciences And Humanity Research, 3(11), 61–72. https://doi.org/10.37547/ajsshr/Volume03Issue11-09

Yarashova, D. (2023). THE IMPACT OF PLAYING SPORTS IN EARLY CHILDHOOD ON SOCIAL DEVELOPMENT. Modern Science and Research, 2(10), 230–234. Retrieved from https://inlibrary.uz/index.php/science-research/article/view/24325

Ярашева, Д. (2023). СТИЛИ ОРГАНИЗАЦИИ НЕТРАДИЦИОННЫХ ОЗДОРОВИТЕЛЬНЫХ ЗАНЯТИЙ. ОБРАЗОВАНИЕ НАУКА И ИННОВАЦИОННЫЕ ИДЕИ В МИРЕ, 19(5), 6-10.

Дильноза Ярашева. (2023). ФИТНЕС КАК ОЗДОРОВИТЕЛЬНАЯ ДЕЯТЕЛЬНОСТЬ. Proceedings of International Conference on Modern Science and Scientific Studies, 2(283. Retrieved from https://econferenceseries.com/index.php/icmsss/article/view/1777

Yarasheva, D. (2022). BOLALARDA MASHQ QILISHNING AHAMIYATI. PEDAGOGS jurnali, 19(1), 139-142.

Yarashova, D. (2023). STRENGTH TRAINING AND STRENGTH TRAINING IN CHILDREN. Modern Science and Research, 2(9), 211–215. Retrieved from https://inlibrary.uz/index.php/science-research/article/view/24177

Yarasheva Dilnoza Ismail Qizi. (2023). TECHNICAL AND TACTICAL SKILLS IN SPORTS. American Journal Of Social Sciences And Humanity Research, 3(10), 105–116. https://doi.org/10.37547/ajsshr/Volume03Issue10-16

Nuriddinov, A. (2023). Sport sotsiologiyasi: uning o'tmishdan hozirgi kungacha rivojlanishi va kelajakka umidlari. Research and Publications, 1(1), 74-85.

Nuriddinov, A. (2024). IMPACT OF GLOBALIZATION AND SPORTS. International Bulletin of Engineering and Technology, 4(3), 78-83.

Nuriddinov, A. (2024). A COMPILATION STUDY OF INNOVATION IN SPORT. Modern Science and Research, 3(2), 346-352.

Nuriddinov, A. (2024). KARL MARX AND THE THOUGHTS OF CLASS THEORY ON SPORTS CULTURE. Modern Science and Research, 3(1).

Nuriddinov, A. (2024). THE CONNECTION BETWEEN SPORT AND PHILOSOPHY. Modern Science and Research, 3(1), 308-317.

Nuriddinov, A. (2023). MANAGING THE PROCESS OF TALENT DEVELOPMENT IN SPORTS ANATASIA. American Journal Of Social Sciences And Humanity Research, 3(11), 121-132.

Nuriddinov, A. (2023). PHYSICAL ACTIVITY, HEALTH AND ENVIRONMENT. American Journal Of Social Sciences And Humanity Research, 3(12), 189-200.

Nuriddinov, A. (2023). Use Of Digital Sports Technologies in Sports Television. American Journal Of Social Sciences And Humanity Research, 3(11), 208-219.

Nuriddinov, A. (2023). A STUDY OF THE AGGRESSIVE STATUS OF FOOTBALL FANS. American Journal Of Social Sciences And Humanity Research, 3(11), 73-80.

Nuriddinov, A. (2023). THE ROLE OF FAIR PLAY IN PHYSICAL EDUCATION. Modern Science and Research, 2(10), 244-250.

Nuriddinov, A., Sayfiyev, H., & Sirojev, S. (2023). WHY FOOTBALL IS THE FIRST SPORT THAT COMES TO MIND TODAY. Modern Science and Research, 2(9), 200-203.

Sirojev, S., Nuriddinov, A., & Sayfiyev, H. (2023). THE CONCEPT AND İMPORTANCE OF SHOOTİNG SPEED İN VOLLEYBALL. Modern Science and Research, 2(9), 187-191.

Bahodir o‘g‘li, N. A. (2023). YEVROPA MAMLAKATLARIDA YUQORI MALAKALI FUTBOLCHI VA MURABBIYLARNI TEXNIK TAKTIK HARAKATLARINI TADBIQ QILISH METODIKASI. THEORY AND ANALYTICAL ASPECTS OF RECENT RESEARCH, 2(14), 187-189.

Sirojev Shoxrux. (2023). BEHAVIORAL CHARACTERISTICS, PRINCIPLES AND WORKING METHODS OF COACHES. American Journal Of Social Sciences And Humanity Research, 3(11), 50–60.

Shoxrux, S. (2023). VOLEYBOLDA OTISH TEZLIGI TUSHUNCHASI VA AHAMIYATI. Новости образования: исследование в XXI веке, 1(11), 913-917.

Sirojev, S. (2023). THE CONCEPT AND İMPORTANCE OF SHOOTİNG SPEED İN VOLLEYBALL. Modern Science and Research, 2(9), 187-191.

Sirojev Shoxrux. (2023). THE CONNECTION BETWEEN SPORTS AND LOGIC. American Journal Of Social Sciences And Humanity Research, 3(11), 97–106.

Sirojev Shoxrux. (2023). APPLICATIONS OF SPORT PSYCHOLOGY IN THE WORLD. American Journal Of Social Sciences And Humanity Research, 3(11), 107–120.

Sirojev, S. (2023). TEACHING ACTIVITIES AND PHILOSOPHY IN PHYSICAL EDUCATION AND SPORTS. Modern Science and Research, 2(10), 235–243.

Sirojev Shoxrux. (2023). THE IMPORTANCE OF MUTUAL RESPECT AND KINDNESS IN SPORTS. American Journal Of Social Sciences And Humanity Research, 3(12), 215–225.

Sirojev, S. (2024). EFFECTS OF SOCIAL PHOBIA ON SPORTS. Modern Science and Research, 3(1), 318–326.

Sirojev Shoxrux. (2023). STUDYING SPORTS PSYCHOLOGY. American Journal Of Social Sciences And Humanity Research, 3(12), 176–188.

Sirojev, S. (2024). EFFECTS OF WARM-UP AND STRETCHING EXERCISES ON PROPRIOCEPTION AND BALANCE. Modern Science and Research, 3(2), 353–361.

Fayzullo o’g’li, S. S. (2023). YEVROPA ITTIFOQI VA SPORT. International journal of scientific researchers, 2(2), 7-16.

Sirojev, S. (2024). SPORTS MASSAGE. International Bulletin of Engineering and Technology, 4(3), 84-88.

Azamat Orunbayev. (2023). PANDEMIYA DAVRIDA MOBIL SOG’LIQNI SAQLASH VA FITNES DASTURLARI (PROGRAM). Research Focus International Scientific Journal, 2(7), 37–42. Retrieved from https://refocus.uz/index.php/1/article/view/414

Azamat Orunbayev. (2023). APPROACHES, BEHAVIORAL CHARACTERISTICS, PRINCIPLES AND METHODS OF WORK OF COACHES AND MANAGERS IN SPORTS. American Journal Of Social Sciences And Humanity Research, 3(11), 133–151. https://doi.org/10.37547/ajsshr/Volume03Issue11-16

Azamat Orunbayev. (2023). GLOBALIZATION AND SPORTS INDUSTRY. American Journal Of Social Sciences And Humanity Research, 3(11), 164–182.

Azamat Orunbayev. (2023). SOCIAL SPORTS MARKETING. American Journal Of Social Sciences And Humanity Research, 3(12), 121–134. https://doi.org/10.37547/ajsshr/Volume03Issue12-17

Azamat Orunbayev. (2023). RECOVERY STRATEGY IN SPORTS. American Journal Of Social Sciences And Humanity Research, 3(12), 135–147. https://doi.org/10.37547/ajsshr/Volume03Issue12-18

inLibrary — это научная электронная библиотека inConference - научно-практические конференции inScience - Журнал Общество и инновации UACD - Антикоррупционный дайджест Узбекистана UZDA - Ассоциации стоматологов Узбекистана АСТ - Архитектура, строительство, транспорт Open Journal System - Престиж вашего журнала в международных базах данных inDesigner - Разработка сайта - создание сайтов под ключ в веб студии Iqtisodiy taraqqiyot va tahlil - ilmiy elektron jurnali yuridik va jismoniy shaxslarning in-Academy - Innovative Academy RSC MENC LEGIS - Адвокатское бюро SPORT-SCIENCE - Актуальные проблемы спортивной науки GLOTEC - Внедрение цифровых технологий в организации MuviPoisk - Смотрите фильмы онлайн, большая коллекция, новинки кинопроката Megatorg - Доска объявлений Megatorg.net: сайт бесплатных частных объявлений Skinormil - Космецевтика активного действия Pils - Мультибрендовый онлайн шоп METAMED - Фармацевтическая компания с полным спектром услуг Dexaflu - от симптомов гриппа и простуды SMARTY - Увеличение продаж вашей компании ELECARS - Электромобили в Ташкенте, Узбекистане CHINA MOTORS - Купи автомобиль своей мечты! PROKAT24 - Прокат и аренда строительных инструментов