ИЗУЧЕНИЕ РАЗВИТИЯ КАРИЕСА ПРИ ОРТОДОНИЧЕСКОМ ЛЕЧЕНИИ НА УСЛОВИЯХ БУХАРСКОЙ ОБЛАСТИ

ВАК
elibrary
inLibrary
Google Scholar
doi
 
Выпуск:
CC BY f
36-38
41
7
Поделиться
Фозилов, У., & Ризаева, С. (2020). ИЗУЧЕНИЕ РАЗВИТИЯ КАРИЕСА ПРИ ОРТОДОНИЧЕСКОМ ЛЕЧЕНИИ НА УСЛОВИЯХ БУХАРСКОЙ ОБЛАСТИ. Стоматология, 1(3(80), 36–38. https://doi.org/10.34920/2091-5845-2020-64
Crossref
Сrossref
Scopus
Scopus

Аннотация

В данной статье описана актуальность профилактики и диагностики кариеса на ранних стадиях с помощью современных методов диагностики. А так же представлено исследование кариесоподверженности ортодонтических пациентов (детей и подростков) на разных стадиях лечения в Алатском. Гиждуванском. Ромнтанском и Каракульском районах Бухарской области. Изучено влияние различных реминирализирующих препаратов на ткани эмали и дентина.

Похожие статьи


background image

36

groups depending on age: 1st group - 32 children 6-9 

years old with early bite, 2nd –26 children with late bite 

(10-14 years). 

Results:

 After using the LM activator, 

in 70% of cases, occlusion anomalies are leveled, and 

the occlusion corresponds to the age norm, subsequent 

orthodontic  treatment  is  not  required.  LM  activator 

treatment  has  been  more  successful  in  patients  who 

are  also  doing  therapeutic  exercises.  In  cases  of 

non-carious lesions of teeth and multiple caries, LM 

activators have advantages over other devices due to 

the  absence  of  prolonged  direct  contact  of  metal  or 

plastic parts of the device with the enamel of the teeth. 

Conclusions:

 Treatment should be started during the 

period of mixed bite, during the eruption of the first 

permanent  teeth,  since  the  normalization  of  the  jaw 

growth vector can be most effectively corrected at this 

age.

Key  words:

  early  changeable  bite,  orthodontic 

treatment,  speech  disorders  in  case  of  vertical 

anomalies of the dentoalveolar system, myofunctional 

apparatus LM-activator.

Maqsad:

  dentoalveolyar  tizimning  vertikal 

anomaliyasi  bo’lgan  nutqida  nuqsoni  bo’lgan 

bemorlarda  profilaktika  dasturlari  va  myofunksional 

LM-aktivator  vositalaridan  kompleks  foydalanish 

orqali  ortodontik  davolash  samaradorligini  oshirish. 

Materiallar  va  usullar:

  6  yoshdan  9  yoshgacha 

bo’lgan  tishlarning  tish  vertikal  anomaliyalari 

va  nutqning  zaiflashishi  bilan  erta  o’zgaruvchan 

tishlash bilan 58 bola kuzatildi, ular yoshiga qarab 2 

guruhga  bo’lingan:  1-guruh  -  6-9  yoshdagi  32  bola 

erta luqma bilan, 2–26 kech tishlagan bolalar (10-14 

yosh). 

Natijalar:

  LM  aktivatoridan  foydalangandan 

so’ng,  70%  hollarda  okklyuziya  anomaliyalari 

tenglashtiriladi  va  okluziya  yosh  normasiga  to’g’ri 

keladi,  bundan  keyin  ortodontik  davolanish  talab 

qilinmaydi.  LM  aktivatorini  davolash,  shuningdek 

terapevtik  mashqlarni  bajaradigan  bemorlarda 

yanada  muvaffaqiyatli  bo’ldi.  Tishlarning  kariyessiz 

shikastlanishi  va  ko’p  kariyes  holatlarida  LM 

aktivatorlari uzoq vaqt davomida qurilmaning metall 

yoki  plastmassa  qismlarini  tish  emaliga  to’g’ridan-

to’g’ri tegmasligi sababli boshqa qurilmalarga nisbatan 

afzalliklarga ega. 

Xulosa:

 davolashni aralash tishlash 

davrida,  birinchi  doimiy  tishlarning  otilishi  paytida 

boshlash  kerak,  chunki  jag’ning  o’sish  vektorini 

normallashtirish  ushbu  yoshda  tuzatish  uchun  eng 

samarali hisoblanadi.

Kalit  so’zlar:

  erta  o’zgaruvchan  luqma, 

ortodontik  davolash,  dentoalveolyar  tizim  vertikal 

anomaliyalarida  nutqning  buzilishi,  LM-aktivator 

miofunktsional apparati.

https://doi.org/10.34920/2091-5845-2020-64

УДК:616.314-002-06-053.2-08

ОРТОДОНТИК ДАВОЛАШДА КАРИЕСНИНГ РИВОЖЛАНИШИНИ  БУХОРО ВИЛОЯТИ 

ҲУДУДЛАРИ НЕГИЗИДА ЎРГАНИШ

     

2

Фозилов

 

У.А., 

1

Ризаева С.М.

Тошкент давлат стоматология институти

Бухоро давлат тиббиёт институти

Дунёда  ортодонтик  даволашда  болаларда 

кариеснинг  эрта  белгиларини  ташхислаш 

ва  аниқлаш,  шунингдек  ташхислаш  ва 

даволаш-профилактик 

чора-тадбирларнинг 

самарадорлигини оптималлаштириш бўйича кенг 

миқёсли  илмий  тадқиқотлар  олиб  борилмоқда, 

ташхислашнинг  мавжуд  усуллари  энди  етарли 

эмас,  тадқиқотнинг  қўшимча  усулларига  бўлган 

қатъий  зарурат  юзага  келди.  Ушбу  жиҳатдан 

болаларга ортодонтик ёрдам кўрсатишнинг сифат 

кўрсаткичларини 

оширишга 

йўналтирилган 

диагностик  ва  даволаш  тадбирларини  ўрганиш 

муҳим 

ҳисобланади. 

Эрта 

босқичларда, 

ортодонтик даволаш вақтида кариесни ташхислаш 

ва  даволашга  бўлган  энг  максимал  яқин 

ёндошувни ишлаб чиқиш, ортодонтик беморларни 

даволашда барқарор  эстетик натижани олиш, ва 

қайталанишдан қочишга имкон беради.

Сўнгги  пайтларда  маҳаллий  ортодонтияда 

сезиларли  ўзгаришлар  юз  берди.  Агар  илгари 

олинадиган ортодонтик мосламалар 90% ҳолларда 

ишлатилган бўлса, энди улар фақат 16% ҳолларда 

фойдаланилмоқда.  Бугунги  кунда  беморларнинг 

84% 

олинмайдиган 

ускуналар 

ёрдамида 

даволанмоқда.  Шу  муносабат  билан,  ортодонтик 

даволаниш жараёнида тиш кариеси ва периодонт 

касалликларнинг олдини олиш муаммоси айниқса 

долзарбдир.  Масаланинг  амалий  аҳамияти 

аҳоли  орасида  тиш  кариесининг  кенг  тарқалиши 

ва  периодонт  тўқималар  касалланиши  билан 

белгиланади.


background image

37

Дентоальвеоляр  аномалияларни  олинадиган 

ёки  олинмайдиган  ортодонтик  асбоблар  билан 

даволашда  кариес  пайдо  бўлишининг  олдини 

олишга  ва    ёки  ушбу  патологик  жараёнга  олиб 

келадиган  хавфли  омилларини  бартараф  этишга 

қаратилган турли хил тадбирлар мажмуидир.

Тадқиқотнинг мақсади

Белгиланган технологиядан фойдаланган ҳолда 

беморларни  ортодонтик  даволашда  асоратларни 

ривожланишини  олдини  олишга  қаратилган 

профилактик тадбирлар режасини Бухоро вилояти 

туманларида ишлаб чиқиш ва амалга ошириш.

Материаллар ва усуллар

Бухоро  вилоятининг  тўртта  ҳудудида  олиб 

борилган илмий тадқиқот ишлари, Олот, Ромитан, 

Ғиждувон ва Қоракўл туманларида 120 нафар бола 

ўрганилди, беморларнинг ёши 7 ёшдан 17 ёшгача.

Тадқиқот натижалари

Тадқиқот  натижалари  ортодонтик  даволаниш 

пайтида  кариес  учун  хавфли  омилларини 

аниқлашга  ёрдам  беради.  Ортодонтик  даволаш 

жараёнида қаттиқ ва бириктирилмаган мосламалар 

атрофидаги  тишларнинг  қаттиқ  тўқималарининг 

ҳолатига  баҳо  берилади.  Ортодонтик  воситалар 

билан  даволаш  босқичларида  тиш  кариесини 

ривожланиш хавфи камайган ва ортган беморларда 

профилактика 

чоралари 

комплексининг 

самарадорлиги ўрганилади.

Тадқиқотни  ўтказиш  учун  4  та  туман  ва 

унинг  атрофида  доимий  яшовчи  7  ёшдан  17 

ёшгача  бўлган  болалар  текширилди.  Шартли 

танлов  ушбу  тадқиқот  мавзуси  билан  бир 

қаторда  тўртта  тумандаги  болаларда  қаттиқ  тиш 

тўқималари  касалликларини,  шу  жумладан  тиш 

касалликларини  ривожланишининг  минтақавий 

муаммоси  билан  боғлиқ.  Ушбу  Олот,  Ғиждувон, 

Ромитан ва Қоракўл туманларининг барча тиббиёт 

бирлашмаларида  болаларни  клиник  текшируви 

ўтказилди.  Тадқиқот  мақсадини  амалга  ошириш 

учун  7-17  ёшли    мактабгача  ва  мактаб  ёшидаги 

болалар тишлари ортодонтик  касалликлари билан, 

Ғиждувон туманидан 36 бола, Ромитан туманидан 

28  бола  ва  Қоракўл  туманидан  38  бола  олинди. 

Барча болалар ўрта мактабларда таҳсил олишади. 

Респондентларнинг  ёш-жинс  таркибини  таҳлил 

қилиш  шуни  кўрсатдики,  ушбу  параметрлар 

бўйича текширилганлар бир-бирига яқин гуруҳлар 

эканлиги аниқланди.

Ортодонтик касалликларни даволаш жараёнида 

тиш  кариеси  ва  периодонтал  касалликларнинг 

олдини  олиш  муаммоси  айниқса  долзарбдир. 

Масаланинг амалий аҳамияти аҳоли орасида тиш 

кариесининг  кенг  тарқалиши  ва  периодонтал 

тўқималар билан касалланиш билан белгиланади. 

Нотўғри  ортодонтик  даволаш  ҳам  ушбу 

ўзгаришларга ёрдам беради. Бундай асоратларнинг 

олдини  олиш  учун  таркибида  калций  ва  фтор 

бўлган турли дорилар таклиф этилади. Бироқ, улар 

ҳар  доим  ҳам  керакли  натижани  бермайдилар, 

чунки текширилаётган беморларнинг 65-67% оғиз 

гигиенаси  ёмон  ва  маҳаллий  фторланиш  калций 

фторид  кристалларининг  тез  йўқолиши  туфайли 

етарли даражада самарали эмас.

Кариоз    жараённинг  эрта  босқичларини 

ташхислашнинг  қўшимча  усуллари  орасида, 

эмалнинг  деминерализациясида  кучаювчи,  тиш 

қаттиқ  тўқималарининг  флюоресценциясини 

чақирувчи, замонавий аппаратлар эътиборга лойиқ. 

Маълумки, флюоресценция, агар тўлқиннинг бир 

узунлигига эга бўлган нур, флюоресценцияланувчи 

материалга  тушганида  юзага  келади,  сўнгра  у, 

энергияни сақлаш қонунига мувофиқ, доимо қизил 

спектр йўналишига силжиган, тўлқиннинг бошқа 

узунлиги  билан  нур  таратади.  Шунга  боғлиқ 

ҳолда  интакт  ва  кариес  билан  шикастланган 

эмал 

тўлқинларнинг 

турли 

узунлигидаги 

нурларни  ютгандан  сўнг  флюоресценцияланади. 

Диагностик  аппаратларнинг  замонавий  арсенали 

лазерли  флюоресценция  ва  миқдорий  нурли 

индукцияланган лазерли флюоресценция ёрдамида 

эмал 

деминерализациясининг 

бошланғич 

босқичини самарали баҳолашга қодир.

Ҳозирги  вақтда  ортодонтик  даволаниш 

жараёнида  профилактиканинг  кўплаб  асосий 

жиҳатлари  ҳали  тўлиқ  ҳал  қилинмаган. 

Ортодонтияда 

чуқур 

флюоресценциядан 

фойдаланиш  тўғрисида  маълумотлар  йўқ. 

Тиш  эмалининг  қаршилигини  ва  ортодонтик 

даволаниш  жараёнида  электрометрик  усул 

ёрдамида 

реминерализация 

воситаларининг 

самарадорлигини  баҳолаш  масалалари  етарлича 

ёритилмаган.  Ортодонтик  беморларда  тишларни 

тозалаш  сифатини  ўргатиш  ва  ўз-ўзини  назорат 

қилиш учун самарали мотивацион усуллар мавжуд 

эмас.  Шу  муносабат  билан  ортодонтик  даволаш 

жараёнида  профилактика  чораларини  янада 

ривожлантириш долзарб вазифа ҳисобланади.

Тадқиқот  натижалари  ортодонтик  даволашда 

кариес учун хавфли омилларини аниқлашга ёрдам 

беради. Ортодонтик даволаниш жараёнида қаттиқ 

ва  бириктирилмаган  брекетлар,  халқалар,  ёйлар  

атрофидаги  тишларнинг  қаттиқ  тўқималарининг 

ҳолатини баҳолаш амалга оширилади. Ортодонтик 

усуллар  билан  даволаш  босқичларида  тиш 

кариесини  ривожланиш  хавфи  камайган  ва 

ортган  беморларда  профилактика  чоралари 

мажмуасининг самарадорлиги ўрганилади.

Хулоса

• 

динамикада  гигиеник  ва  пародонтологик 

статуснинг  кўрсаткичлари  бўйича  ечилмайдиган 

ва  ечиладиган  техника  ёрдамида  ортодонтик 

даволаш  жараёнида  кариес  резистентликнинг 

турли даражаси бўлган болаларда тишлар қаттиқ 

тўқималари ҳолатининг ўзгариши ўрганилди.

• 

ортодонтик 

даволаш 

жараёнида 

фиксацияланган  брекетлар  атрофидаги  тишлар 

ОРТОДОНТИЯ


background image

38

қаттиқ  тўқималарининг  ҳолати  баҳоланди 

ва  реминерализацияловчи  воситалар  ва  нур 

индукцияловчи  флуоресценциядан  фойдаланиш 

билан  каппалар  таъсирининг    самарадорлиги 

аниқланди

• 

фиксацияланган  брекетлар  атрофида, 

визуал  кўзга  ташланмайдиган,  бироқ  нур 

индукцияловчи 

флуоресценция 

ёрдамида 

аниқланувчи, 

эмал 

деминерализациясининг 

бошланғич  ўчоғи,  қотирилган  ортодонтик 

мосламадан  фойдаланиш  билан  ортодонтик 

даволанишда  бўлган  барча  беморларда  юзага 

келиши аниқланган  

• 

брекет  атрофида  эмалнинг  ўчоқли 

деминерализацияси  юқори  ва  пастки  жағ 

тишларининг  бўйин  олди  соҳасида  анча  эрта 

муддатларда юзага келиши кузатилган

Адабиётлар рўйхати

1.  Гилева,  О.С.  Клиническая  оценка 

эффективности 

применения 

CLINPRO

™ 

XTVARNISHдля 

лечения 

очаговой 

деминерализации  эмали  зубов  /  О.С.  Гилева, 

М.А.  Шакуля,  А.Д.  Левицкая,  Я.В.  Сарвилина, 

Т.Н.  Овчинникова,  А.С.  Юндт  //  Стоматология 

большого Урала: сб. науч. тр. / Екатеринбург, 2015. 

C. 24-27.

2.  Кариес зубов и изменение проницаемости 

эмали  при  ортодонтическом  лечении  пациентов 

с  применением  несъемной  аппаратуры  /  Е.И. 

Сувкова, А.Э. Пашковская, Н.Н. Белозерова, Т.Ю. 

Фокина,  Е.Д.  Юрцева,  М.Н.  Куваева  //  Cathedra

кафедра. Стоматологическое образование. - 2014. 

- №50. - С. 48-50.

3.  Изучение динамики микробиологического 

статуса 

пациентов 

с 

несъемными 

ортодонтическими конструкциями. Лабораторное 

обоснование выбора профилактического средства 

на  основе  бактериофагов  /  Е.А.  Картон,  К.Е. 

Исаджанян,  Г.С.  Пашкова,  Ж.А.  Ленденгольц, 

С.О.  Янушевич,  В.М.  Попова,  Е.Л.  Жиленков  // 

Ортодонтия. - 2015. - №11(60). - С. 28-34.

4.  Изучение  эффективности  применения 

средства на основе бактериофагов в комплексном 

лечении  гингивита  у  пациентов  с  несъемными 

ортодонтическими конструкциями / В.В. Никитин, 

Г.С. Пашкова, Е.А. Картон, К.Е. Исаджанян, В.М. 

Попова // Пародонтология. - 2015. - Т. 19, №3. - С. 

36-43.

5.  Диагностика 

кариеса 

зубов 

при 

ортодонтическом лечении несъемной аппаратурой 

/  Н.И.  Крихели,  Е.И.  Сувкова,  И.Р.  Аракелян, 

А.Э.  Пашковская,  И.Н.  Михалева  //  Российская 

стоматология. - 2016. - Т. 9, №1. - С. 95-96.

Резюме: 

в данной статье описана актуальность 

профилактики  и  диагностики  кариеса  на  ранних 

стадиях  с  помощью  современных  методов 

диагностики. А так же представлено исследование 

кариесоподверженности 

ортодонтических 

пациентов (детей и подростков) на разных стадиях 

лечения в Алатском, Гиждуванском, Ромитанском и 

Каракульском районах Бухарской области. Изучено 

влияние 

различных 

реминирализирующих 

препаратов на ткани эмали и дентина. 

Abstract:

 This  article describes  the  relevance of 

the  prevention  and  diagnosis  of  caries  in  the  early 

stages  using  modern  diagnostic  methods.  It  also 

presents a study of caries susceptibility of orthodontic 

patients (children and adolescents) at different stages 

of treatment in Alat, Gijduvan, Romitan and Karakul 

districts  of  Bukhara  region.  The  effect  of  various 

remineralizing  agents  on  enamel  and  dentin  tissues 

was studied.

Детская стоматология                                                                

https://doi.org/10.34920/2091-5845-2020-65

УДК: 616.7-08-611.018.4-615.47

УЛЬТРАЗВУКОВАЯ ОСТЕОМЕТРИЯ ПРИ ОСТРЫХ ОДОНТОГЕННЫХ 

ВОСПАЛИТЕЛЬНЫХ ЗАБОЛЕВАНИЯХ

Азимов А.М., Азимов И.М.

Ташкентский государственный стоматологический институт

Несмотря  на  значительные  успехи  в 

диагностике  и  профилактике  кариеса  и  его 

осложнений,  в  последнее  десятилетие  возрос 

интерес  к  острой  одонтогенной  инфекции. 

Это  объясняется,  прежде  всего,  изменением 

клинической  картины  заболевания,  особенно 

в  начале  его  развития,  что  создает  трудности  в 

диагностике.  Стоматологические  учреждения, 

особенно первичного звена, не имеют современное 

неинвазивное  диагностическое  оборудование,  в 

Библиографические ссылки

Гилева. ОС. Клиническая оценка эффективности применения CLINPRO™ XTVARNISHrm лечения очаговой деминерализации эмали зубов / О С. Гилева. М.А. Шакуля. АД. Левицкая. Я.В Сарвилина. Т.Н. Овчинникова. А С. Юндт // Стоматология большого Урала: со. науч. тр. / Екатеринбург. 2015. - С. 24-27.

Кариес зубов и изменение проницаемости эмали при ортодонтическом лечении пациентов с применением несъемной аппаратуры / Е.И. Сувкова. А.Э. Пашковская. Н.Н. Белозерова. Т.Ю. Фокина. Е.Д. Юрцева. М.Н. Куваева // Cathedra-кафедра. Стоматологическое образование. - 2014. - №50. - С. 48-50.

Изучение динамики микробиологического статута пациентов с несъемными ортодонтическими конструкциями. Лабораторное обоснование выбора профилактического средства на основе бактериофагов / Е.А. Картон. К.Е. Исаджанян. ЕС. Пашкова. Ж.А. Ленденгольц. СО Янушевич. В.М. Попова. Е.Л. Жиленков // Ортодонтия. - 2015. - №11(60). - С. 28-34.

Изучение эффективности применения средства на основе бактериофагов в комплексном лечении гингивита у пациентов с несъемными ортодонтическими конструкциями / В.В. Никитин. Г.С. Пашкова. Е.А. Картон. К.Е. Исаджанян. В.М. Попова // Пародонтология. - 2015. - Т. 19, №3. - С. 36-43.

Диагностика кариеса зубов при ортодонтическом лечении несъемной аппаратурой / Н И. Крнхели. Е.И. Сувкова. И.Р. Аракелян. А.Э. Пашковская. И.Н. Михалева // Российская стоматология. - 2016. - Т. 9. №1. - С. 95-96.

inLibrary — это научная электронная библиотека inConference - научно-практические конференции inScience - Журнал Общество и инновации UACD - Антикоррупционный дайджест Узбекистана UZDA - Ассоциации стоматологов Узбекистана АСТ - Архитектура, строительство, транспорт Open Journal System - Престиж вашего журнала в международных базах данных inDesigner - Разработка сайта - создание сайтов под ключ в веб студии Iqtisodiy taraqqiyot va tahlil - ilmiy elektron jurnali yuridik va jismoniy shaxslarning in-Academy - Innovative Academy RSC MENC LEGIS - Адвокатское бюро SPORT-SCIENCE - Актуальные проблемы спортивной науки GLOTEC - Внедрение цифровых технологий в организации MuviPoisk - Смотрите фильмы онлайн, большая коллекция, новинки кинопроката Megatorg - Доска объявлений Megatorg.net: сайт бесплатных частных объявлений Skinormil - Космецевтика активного действия Pils - Мультибрендовый онлайн шоп METAMED - Фармацевтическая компания с полным спектром услуг Dexaflu - от симптомов гриппа и простуды SMARTY - Увеличение продаж вашей компании ELECARS - Электромобили в Ташкенте, Узбекистане CHINA MOTORS - Купи автомобиль своей мечты! PROKAT24 - Прокат и аренда строительных инструментов