Защита телят и ягнят от болезней

inLibrary
Google Scholar
Журнал:
Выпуск:
CC BY f
32
1

Скачивания

Данные скачивания пока недоступны.
Поделиться
Элмуродов, Б. (2024). Защита телят и ягнят от болезней. in Library, 2(2), 32. извлечено от https://inlibrary.uz/index.php/archive/article/view/32998
Бозорбой Элмуродов, Ветеринарный научно-исследовательский институт

Директор Научно-исследовательского ветеринарного института, профессор, доктор ветеринарных наук

0
Цитаты
Crossref
Сrossref
Scopus
Scopus

Аннотация

В этой статье представлена ​​информация о том, как защитить телят и ягнят от болезней.


background image

УЎТ: 619.616.091.981.21._________________________ j

БУЗОЦ ВА ЦЎЗИЛАРНИ

КАСАЛЛИКЛАРДАН ҲИМОЯ ЦИЛИШ

Чорвачилик маҳсулотлари етиш-

тиришда асосий бўғинга айланаёт- ган
шахсий ёрдамчи, деҳқон ва фермер
хўжаликларини

янада

ри-

вожлантиришни ҳаётнинг ўзи тақо- зо
этмокда.

Соҳани ривожлантириш ва сама-

радорлигини ошириш кўп жиҳат- дан
чорва бош сонини кўпайти- риш,
маҳсулдорлигини ошириш, наслини
яхшилаш, тўғри парва- ришлаш, турли
касалликлардан

сакдаш

каби

омилларга боғлиқ. Ёш молларнинг
бактериал юқумли ка- салликлари
жиддий зарар етказади. Айниқса,
пастереллёз,

сальмонеллёз,

колибактериоз

каби

юқумли

касалликларга қарши самарали ку-
рашиш муҳим аҳамиятга эга.

Колибактериоз

ёш молларнинг

ҳолсизланиши, тана ҳароратининг
40,5—41 °C гача кўтарилиши, ич ке-
тиш (суюқ, қонли, йирингли), бар- ча
шиллиқ

пардаларининг

оқариши кузатилади. Касал-
лик 5-7 кун давом этиб, да-
воланмаса ўлим билан ту-
гайди. Мазкур касаллик билан
ёш молларнинг 75—80 фоизи
касалланади.

Касалликни даволаш учун

касал бузоқ ёки қўзи дарҳол
ажратилиб, гипер- иммун қон
зардобидан 100 кг тирик
оғирлигига 10 мл мивдорда 3
кун

давомида

даволаш

ишларини ўтказиш лозим.
Касал бузоқ ва қўзи- ларни
даволаш учун Оксамп

ёки Энрофлокс

5 фоизли антибио- тикларидан 1 мл
дозада бир кунда 2 марта инъексия
қилинади.

Касалликнинг олдини олишда

соғлом ва касал бузокдарга бери-
ладиган

сутни

пастерилизация

қилишнинг аҳамияти катта. Касал-
ланган қорамоллар сути бузоқлар- га
берилмайди.

Профилактика

си-

фатида институтимизда яратилган
колибактериоз касаллигига қарши
вакцинадан 1 йилда бир маротаба
бузокдарга 5, қўзиларга 3 мл. дан тери
остига йўриқнома асосида эмлаш
яхши самара беради.

Сальмонеллёз (паратиф) билан

кўпроқ 10-30 кунлик бузокдар ов- қат
ҳазм қилиш ҳамда нафас олиш

органлари орқали касалланади. Ка-
салланган бузокдарнинг тана ҳаро-
рати 41 °C гача кўтарилади, нафас
олиши тезлашади, ич кетади ва унда
қон излари пайдо бўлади. Касал
бузоқлар тезда орикдаб, акса- рияти
нобуд бўлади.

Даволаш учун касалланган бузоқ

ёки қўзи дарҳол ажратилиб, гипе-
риммун қон зардобидан 100 кг тирик
оғирлигига 10 мл микдорда 3 кун
давомида

даволаш

ишлари

ўтказилади. Бунда Оксамп ёки Эн-
рофлокс 5 фоизли антибиотиклари 1
мл дозада бир кунда 2 марта инъексия
қилинади.

Касалликнинг олдини олишда

бузоқ, қўзи ва чўчқа болаларининг
колибактериоз ва сальмонеллёз ка-
салликларига қарши институтимизда
ишлаб чиқарилаётган вакцинадан
биринчи марта 2, 14 кундан сўнг
иккинчи маротаба 3 мл. дан тери

остига эмланади.

Пастереллёз — геморрагик сеп-

тицемия, сут эмизувчилар ва пар-
рандаларнинг

юқумли

касаллиги

бўлиб, ўткир кечганда септицемия,
ярим ўткир ва сурункали кечганда эса
кўпроқ

ўпканинг

зарарланиш

белгилари намоён бўлади.

Даволаш учун гипериммун қон

зардобидан 100 кг тирик оғирли- гига
10 мл миқцорида 5 кун давомида
юборилади. Бунда Оксамп ёки
Энрофлокс 5 фоизли антибиотик-
ларидан 1 мл дозада бир кунда 2 марта
даволаш курси ўтказилади.

Соғлом ва касал бузокдарга пас-

терилизация қилинган сут ичириш
касалликнинг олдини олишда ало-

ҳида ўрин тутади. Касалланган қора-
моллар сутини бузокдарга умуман
бермаслик зарур. Шунингдек, ГОА
формол вакцинадан биринчи марта
бузокдарга 3, қўзиларга 2 мл. дан,
иккинчи марта 14 кундан сўнг бу-
зокдарга 5, кўзиларга 3 мл. дан тери
остига эмлаш мақсадга мувофиқ.

Бузоқ ва қўзиларни касалликлар-

дан ҳимоя қилишда қуйидагиларга
эътибор қаратишни тавсия этамиз:

1.

Ҳайвонлар бўғозлик даврида

озуқа рационига катта эътибор бе-
риш лозим. Чунки бўғоз ҳайвон
организмида ривожланаётган томила
учун витамин, минерал модда- лар
талаб этилади. Эндигина туғил- ган
бузоқ ва қўзилар касалликларга
чидамсиз бўлади.

2.

Ҳайвонларни туғишидан бир ой

олдин колибактериоз ва сальмонеллёз
касаллигига қарши вакцина билан
биринчи марта қора- моллар 5,

иккинчи марта 14 кундан сўнг
5 мл, совликдар биринчи
марта 2, иккинчи марта 14
кундан сўнг 3 мл тери остига
эмлаш мақсадга мувофиқ.
Бузокдарни биринчи марта 2,
иккинчи марта 14 кундан сўнг
3 мл, қўзиларни биринчи марта
I, иккинчи марта 14 кундан
сўнг 2 мл микдорда эмлаш
зарур.

Республикамизнинг ай- рим

ҳудудларида

апрель-

май

ойларида

пастереллёз

касаллигининг кўп учраши

кузатилади.

Ушбу

касалликнинг

олдини олиш мақса- дида апрелнинг
ўрталарида

пастереллёз касаллигига

қарши вакцина билан эмлаш керак.
Бу- нинг учун қорамоларга биринчи
марта 3, иккинчи марта 14 кундан сўнг
5 мл, қўйларга биринчи марта 2,
иккинчи марта 14 кундан сўнг 3 мл
микдорида тери остига эмлаш лозим.

Таъкидлаш жоизки, бир доза

вакцина ўртача бир бош қорамол учун
800, бир бош қўй учун 400 сўмга тўғри
келади. Ҳайвонлар ка- салланганда
эса уларни даволаш учун камида 40-50
минг сўм сарф- ланади. Шунингучун
ҳам касалликни даволагандан кўра,
олдини ол- ган маъқул.

Б. ЭЛМУРОДОВ,

в.ф.н., (ЎзВИТИ)


32

D‘ibekiston qishloq xo‘jaligi

№5. 2013