А. Выражение степени сходства в китайском языке посредством конструкции [A 跟 GĒN B… 一样 YÍ YÀNG]

ВАК
inLibrary
Google Scholar
Выпуск:
Отрасль знаний
CC BY f
62-66
38
6
Поделиться
Махамадтоирова, А. (2020). А. Выражение степени сходства в китайском языке посредством конструкции [A 跟 GĒN B… 一样 YÍ YÀNG]. Иностранная филология: язык, литература, образование, (2 (75), 62–66. извлечено от https://inlibrary.uz/index.php/foreign_philology/article/view/1386
Адиба Махамадтоирова, Ташкентский государственный университет востоковедения

учитель

Crossref
Сrossref
Scopus
Scopus

Аннотация

В современном китайском языке сщуствует много способов выражения различия или сходства между предметами и явлениями, их свойствами или качественными особенностями. В основном они используются для сопоставления высокой или низкой степеней различия между сравниваемыми объектами. В то же время они помогают сделать речь стилистически выдержанной и лаконичной. Сравнительные предложения в китайском языке выражаются термином 比较句 bǐjiào jù. Разобрав это понятие, можно увидеть, что конструкция 比较 bǐjiào выражает сравнение, а 句 jù является предложением. В китайском языке отсутствуют прямые эквиваленты узбекским словам, таким как сравнение, схожесть, сопоставление и все это передается одной сравнительной конструкцией 比较句

Похожие статьи


background image

Хорижий филология  

№2, 2020 йил 

 

 

62 

 

XITOYTILIDA [A 

GĒN B….

一样

YÍ YÀNG] KONSTRUKSIYASI ORQALI DARAJA 

TENGLIGINING IFODALANISHI 

 

Maxamadtoirova Adiba Botir qizi, 

Toshkent davlat sharqshunoslik universiteti o‘qituvchisi 

 

Kalit so‘zlar: 

qiyos, taqqos, o‘xshatish, qiyosiy daraja, old ko‘makchi, qiyos obyekti, qiyos 

subyekti, konstruksiya. 

 

Kirish.

 

O‘zbek 

tilshunosi 

G‘.A.Abdurahmonov, 

rus 

tilshunosi 

В.И.Горелов  va  xitoy  tilshunosi

刘月花

Liú 

Yuèhuā 

fikrlariga 

tayanib 

ularni 

umumiylashtirgan 

holda 

xitoy 

tilidagi 

qiyoslash  mazmunidagi  gaplarni  ikkita  katta 
guruhga ajratamiz. 

Birinchi  guruh,  sifat  va  darajalarning 

o‘zaro  farqini,  baland  yoki  pastligini 
ifodalovchi 

sof 

qiyoslash, 

taqqoslash 

mazmuniga  ega  bo‘lgan  konstruksiyalar 
guruhi  bo‘lib,  ushbu  guruhga  quyidagi 
konstruksiyalarni kiritamiz: 

 

 bǐ 

old ko‘makchisi ishtirokida; 

 

一天比一天

yìtiān 

bǐ 

yìtiān

一年比一年

yìnián bǐ yìnián

,  

一次比一次

yícì 

bǐ yícì 

ishtirokida; 

 

不如

bùrú, 

不比

bùbǐ,

没有

meiyou

 

ishtirokida; 

 

越来越

yuèláiyuè

 

ishtirokidagi 

konstruksiyalarni kiritamiz. 

Ikkinchi  guruh,  narsa,  hodisa  va 

holatlarning  o‘zaro  bir  xilligi,  tengligini 
ifodalovchi 

o‘xshatish  mazmuniga  ega 

bo‘lgan  konstruksiyalar  guruhi  bo‘lib,  ushbu 
guruhga quyidagi konstruksiyalarni kiritamiz: 

 

gēn

…. 

一样

yīyàng

 ishtirokida;  

 

gēn

…. 

相同

xiāngtóng

gēn

…. 

相似

xiāngsì

gēn

….

近似

jìnsì

gēn

….

类似

lèisì

  konstruksiyalari  hamda 

ularning inkor shakli ishtirokida; 

yǒu 

fe’li ishtirokidagi konstruksiyalar.  

O‘zbek 

tilshunosi 

A.Xojiyev 

“Tilshunoslik  terminlari  lug‘atida”  o‘xshatish 
quyidagicha 

keltiradi: 

“O‘xshatish 

bir 

predmetning  belgi,  harakat  jihatdan  boshqa 
predmetga  o‘xshash  ekanligini  bildiruvchi 
shakl  bo‘lib,  -dek,  -day  affiksi  yordamida 
yasaladi:  toshdek,  ipakdek  kabi:  Bahor 

quyoshining  zarrin  shu’lasi  aksida  simobdek 
yiltirab, oynadek yarqirab oqmoqda

29

”.  

  O‘xshatish 

mazmunidagi 

konstruksiyalar  narsa,  hodisa  va  holatlarning 
o‘zaro  bir  xilligi,  tengligini  ifodalab,  ushbu 
guruhga kiruvchi

 

[A 

gēn B….

一样

yí yàng] 

konstruksiyasining  grammatik  xususiyatlarini 
ko‘rib  chiqamiz.  Ushbu  konstruksiya  narsa, 
hodisa  va  holatlarning  o‘zaro  bir  xilligini 
ifodalovchi  konstruksiyalar  qatoriga  kiradi. 
Ushbu  konstruksiya  A  va  B,  ya’ni  ikkita 
o‘xshash  bo‘lgan  predmet  yoki  holatni  
taqqoslash uchun qo‘llanilib, bunda natijaning 
teng darajada ekanligini ifodalaydi. 

Asosiy  qism. 

[A 

gēn  B….

一样

yí 

yàng]  konstruksiyasida,  A  hodisa  yoki 
holatlarni  ifodalasa,  A  va  B  taqqoslanuvchi 
ikki  xil  narsa

一样

yí  yàng

  solishtirish  natijasi 

bo‘lib,  kesimning  asosiy  tarkibiy  qismi 
hisoblanadi.  Kesimning  asosiy  komponenti 
bo‘lgan 

gēn 

B  esa,  hol  vazifasida  keladi. 

Ba’zida 

一样

yíyàng 

dan  so‘ng  sifat,  his-

hayajon  ifodalovchi  fe’llar  yoki  fe’lli  so‘z 
birikmalarini  uchratishimiz  mumkin.  Bu 
vaqtda   

gēn   

B  …. 

一样

yíyàng

    sifat  va 

fe’lning 

holiga 

aylanadi. 

B….

一样

+sifat/fe’l  modelida  A  qaysidir 

xususiyati  B  bilan  bir  xil  ekanligini 
anglatadi

30

. Masalan:  

1. 

这个字的声调跟那个字的声调一样。

 

Zhège  zì  de  shēngdiào  gēn  nàge  zì  de 

shēngdiào yíyang. 

Bu  ieroglifning  ohangi  bilan  anavi 

ieroglifning ohangi bir xil. 

                                                           

29

  Ҳожиев  А.  Тилшунослик  терминларининг  изоҳли 

луғати.  –  Т.:  Ўзбекистон  миллий  энциклопедияси, 
2002. – Б. 140.

 

30

 

刘月化等著

实用现代汉语语法

. – 

北京

商务印书馆

, 2001. – 

 833. 


background image

Хорижий филология  

№2, 2020 йил 

 

 

63 

2. 

这间屋子跟那间屋子一样大。

 

Zhèjiān wūzǐ gēn nàjiān wūzǐ yiyang

Bu  xona  bilan  anavi  xonaning  kattaligi 

bir

 xil. 

3. 

他跟我一样喜欢孩子

31

 

Tā  gēn wǒ yíyàng xǐhuan háizi. 
U ham bolani mendek yaxshi ko‘radi. 

Birinchi  misoldagi 

一样

yíyàng

  gapdagi 

ikki 

ohangning 

bir 

xilda 

ekanligini 

ta’kidlamoqda.  Ikkinchi  misolda  esa  ikkita  
xonaning  ham  hajmi  bir  xilda  katta  ekanligi 
keltirilgan bo‘lsa, uchinchi misolda esa uning 
bolani yaxshi ko‘rish darajasi “men” bilan bir 
xilda ekanligi keltirilgan.  

Bundan tashqari ushbu modelda qiyosiy 

darajani  ifodalovchi  sifat  odatda 

gāo 

baland, 

cháng

  uzun, 

kuān

  keng, 

hòu

 

qalin,  chuqur, 

dà 

katta, 

duō

    ko‘p, 

  ǎi 

past,   

duǎn 

kalta,  qisqa, 

zhǎi 

tor, 

ingichka, 

báo

  yupqa, 

xiǎo 

kichkina 

sifatlari  bilan  bir  qatorda, 

长度

chángdù

 

balandlikni, 

宽度

kuāndù

 

 

kenglikni, 

厚度

hòudù

 

qalinlikni, 

容积

róng 

jī 

ko‘lamlilikni, 

面积

miànjī

 maydonni, 

数量

shù 

liàng

  sanoq  miqdorini  ifodalovchi  so‘zlardan 

iborat  bo‘ladi.  Shu  bilan  birga  ularning 
antonimlarini ham qo‘llash mumkin. Masalan: 

这本书跟那本书一样厚

,

大概都是二

百多页

32

(

这明厚度

Zhèběn  shū  gēn  nàběn  shū  yíyang  hòu, 

dàgài dōushì èrbǎi duō xié.

 

Bu kitob bilan u kitob bir xil qalinlikda, 

jami taxminan ikki yuz betdan ko‘proq. 

Quyida 

….

一样

konstruksiyasining 

grammatik xususiyatlarini ko‘rib chiqamiz:

 

[

gēn

….

一样

yí  yang

]  hol  vazifasida 

kelganda,  undan  so‘ng 

de

  qo‘yilishi 

mumkin. 

Ayniqsa 

so‘z 

brikmalarini 

qo‘llayotganimizda. Masalan: 

他会跟我们一样地想念祖国。

 

Tā  huìgēn  wǒ  men  yíyàng  dìxiǎng  niàn 

zǔ guó. 

U ham mendek Vatanini sog‘inadi. 

                                                           

31

 

桂菲

对外汉语比较句教学研究

黑龙江大学受社硕士学位论文

, 2015 

. – 

 9. 

32

 

李德津

程美珍

外国人实用汉语语

. – 

北京

北京语言大学出版社

, 2008. – 

526

.

 

[

gēn

  …. 

一样

yí  yang

]  aniqlovchi 

vazifasida  ham  kelishi  mumkin.  Bu  vazifada 
odatda 

一样

yíyang 

dan 

keyin, 

de

 

qo‘shimchasi qo‘llanilishi shart

33

.  Masalan: 

还有跟这本一样的字典吗

Hái  yǒu  gēn  zhè  běn  yíyàng  de  zìdiǎn 

ma? 

Yana shu bilan bir xildagi lug‘at bormi? 

gēn

  old  ko‘makchisining  oldi  va 

ortida  joylashgan  A  va  B  ot,  olmosh  bo‘lishi 
bilan  bir  qatorda,  fe’l,  sifat  va  fe’lli  so‘z 
birikma  hamda  sifatli  so‘z  birikma  ham 
bo‘lishi mumkin. Masalan: 

1. 

读跟写一样需要下功夫。

 

Dú gēn xiě yíyang xūyào xià gōngfu.

 

O‘qish  yozishdek  bir  xil  mehnat  talab 

qiladi

.

 

2. 

长跟短怎么能一样呢

?

 

Cháng gēn duǎn zěnme néng yíyàng ne? 
Uzun va qisqa qanday qilib bir xil bo‘la 

olishi mumkin? 

 

3. 

用钢笔写和用毛笔写一样吗

Yòng  gāngbǐ  xiě  hé  yòng  máobǐxiě 

yíyàng ma? 

Ruchkada  yozish  bilan  qalamda  yozish 

bir xilmi? 

4. 

你来跟他来一样

,

谁来都能解决问题。

 

Nǐ lái gēntā lái yíyàng,shuí lái dōunéng 

jiějué wèntí. 

Seni  kelishing  bilan  uni  kelishi  birdek, 

kim kelsa ham muammoni hal eta oladi. 

Yuqorida  keltirib  o‘tilgan  misollarning 

birinchisida  fe’l,  ikkinchi  gapda  sifat, 
uchinchi gapda sifatli brikma hamda to‘rtinchi 
gapda  fe’lli  so‘z  birikmalarini  kuzatishimiz 
mumkin. 

[

B….

一样

konstruksiyasining 

bo‘lishsiz shakli quyidagicha ko‘rinishga ega: 
[A

B  …. 

不一样

],  [A

不跟

B  ….

一样

bo‘lib,  [A 

B….

不一样

]  konstruksiyasiga 

quyidagicha misollarni keltirishimiz mumkin: 

1. 

七班的节目跟别班的都不一样

他们跳了一个名族舞。

 

Qi bān de jiémù gēn bié bān de dōu bù 

yīyàng, tāmen tiàole yígè míngzú wǔ

.  

                                                           

33

 

刘月化等著

实用现代汉语语法

. – 

北京

商务印书馆

, 2001. –  

 835. 


background image

Хорижий филология  

№2, 2020 йил 

 

 

64 

Yettinchi  guruhning  dasturi  boshqa 

guruhlarnikiga  o‘xshamaydi,  ular  milliy 
raqsni tanlashgan. 

2. 

他的意见跟我的意见不一样。

 

Tāde yìjiàn gēn wǒde yì jiànbú yíyàng. 
Uning  fikri  bilan  mening  fikrim  bir  xil 

emas. 

Ba’zi 

vaqtlarda 

esa 

不跟

bùgēn

….

一样

yíyang

  ko‘rinishida  ham 

foydalansa  bo‘ladi.  Bunday  gap  tuzilishida  

gēn

.…  inkor  shakli  bo‘lib  xizmat 

qiladi,

一样

yí yang

 emas

34

. Masalan: 

1. 

他不跟我一样高

,

跟我妹妹一样高。

 

Tā  bú  gēn  wǒ  yíyàng  gāo,  gēn  wǒ 

mèimèi yíyàng gāo. 

U men bilan emas, singlim bilan birdek 

baland. 

Bunday 

gaplarning 

tasdiq-inkor 

ko‘rinishdagi  savol  shakli  quyidagicha 
yasaladi:  

1. 

他的意见跟我的意见一样不一样

Tā de yìjiàn gēn wǒ de yìjiàn yíyang bù 

yīyang

Uning fikri bilan sening fikring bir xilmi 

yo‘qmi? 

2. 

他跟你一样高不一样高

?

35

 

Tā gēn nǐ yíyàng gāo bù yīyàng gāo?

 

Uning bo‘yining balandligi seniki bilan 

bir xilmi yoki yo‘qmi? 

E’tibor  beradigan  jihatimiz  shundaki, 

ikkinchi  misolda 

他跟你一样高不高

tā  gēnnǐ 

yíyàng  gāo  bù  gāo

  deb  bo‘lmaydi.  Chunki 

yuqoridagi  gapda  balandlikning  bir  xil  yoki 
bir  xil  emasligi  emas,  balki  baland-pastligi 
so‘ralmoqda.  Bunday  holatda  esa  qiyoslash 
mazmunidagi  gap  emas,  balki  oddiy  so‘roq 
gapga aylanib qoladi.  

Narsa, 

hodisa 

yoki 

holatdagi 

o‘xshashlik yoki farqli tomonlarni ifodalashda 
shaklan  bir  xil,  mazmunan  yaqin  bo‘lgan, 
[A

gēn

  B 

一样

yí  yang

]  konstruksyasi 

o‘rnida 

kela 

oluvchi 

[

gēn

….

相同

xiāngtóng

], 

[

gēn

相似

xiāngsi

],

 

[

gēn

….

近似

jìnsì

], 

                                                           

34

 

李德津

程美珍

外国人实用汉语语

. – 

北京

北京语言大学出版社

, 2008. – 

528

.

 

35

 

桂菲

对外汉语比较句教学研究

黑龙江大学受社硕士学位论文

, 2015 

. – 

 43. 

[

gēn

….

类似

lèisì

]

 

kabi konstruksiyalar ham 

mavjud. 

 [A

B….

一样

konstruksiyasiga 

ekvivalent  sifatida [A

B  ….

相同

] shaklidan 

ham  foydalanishimiz  mumkin.  Uning  inkor 
shakli 

sifatida 

[

….

不同

 

(

不相同

)] 

konstruksiyalaridan  foydalanishimiz  mumkin. 
Masalan: 

1.

 

这个零件跟那个零件的形状相同。

 

Zhège  lingjiàn  gēn  nàge  lingjiàn  de 

xíngzhuàng xiāngtóng. 

Bu  ehtiyot  qismning  unisi  bilan  shakli 

bir xil. 

2.

 

他的看法跟我们的看法不同。

 

Tāde kànfǎ gēn wǒmen de kànfǎ bùtong. 
Uning  fikri  bilan  mening  fikrim  bir  xil 

emas. 

Lekin 

[A

B…. 

一样

konstruksiyasidan  farqli  o‘laroq  [A

B…. 

], 

[

…. 

不同

konstruksiyasi 

hol 

vazifasida  kela  olmaydi. 

我跟他相同高

wǒ 

gēntā  xiāngtong  gāo

,   

我跟他不同高

wǒ 

gēntā bùtong gāo

 deyish mumkin emas.  

Agarda  predmet  yoki  holatning  bir  xil 

darajada 

shu 

bilan 

birga 

ularning 

o‘xshashligini 

ifodalamoqchi 

bo‘lsak, 

[

gēn

….

相似

xiāngsì 

(

近似

jìnsì

类似

lèisì

)], 

[

gēn

差不多

chàbuduō

konstruksiyalaridan 

ham 

foydalanishimiz 

mumkin

36

. Masalan: 

1.

 

个故事的情节跟那个故事相似。

 

Zhège  gùshì  de  qíngjié  gēn  nàge  gùshì 

xiāngsì.

 

Bu 

hikoyaning 

mazmuni 

anavi 

hikoyanikiga o‘xshash. 

2.

 

小张的个子跟他差不多。

 

Xiǎozhāng de gèzi gēn tā chàbuduo.

 

Xiaojangning  bo‘yi  uniki  bilan  deyarli 

bir xil. 

Yuqorida 

keltirib 

o‘tilgan 

konstruksiyaning  asosi  bo‘lmish 

gēn

  old 

ko‘makchisini 

tong

    kabi 

so‘zlar  bilan  almashtirilib  foydalansa  ham 
bo‘ladi. Masalan: 

1. 

今天才晓得他们的眼光

全同外面的那伙人一样。

 

                                                           

36

 

刘月化等著

实用现代汉语语法

. – 

北京

商务印书馆

, 2001. – 

 838. 


background image

Хорижий филология  

№2, 2020 йил 

 

 

65 

Jīntiān 

cái 

xiǎodé 

tāmende 

yǎnguāng,quántóng  wàimiànde  nà  huǒrén 
yíyàng. 

Bugun hozirgina paydo bo‘lgan uning 

qarashlari, tashqarida turgan ana u 
kishilarniki bilan bir xil. 

2. 

…. 

他们除双手外

,

别无长物

其经济地位和产业工人。

 

…. 

Tāmen  chú  shuāngshǒu  wài 

,biéwúchángwù,qí  jīngjì  dìwèi  hé  chǎnyè 
gōngrén.

 

…. 

Ularning ikki qo‘lidan bo‘lak hech 

narsasi yo‘q, iqtisodiy holati esa ishchilarniki 
bilan bir xil.

 

3. 

这些学生和旧式学生也不同

他们不是过去的干部

,

就是未来的干部。

 

Zhèxiē xuésheng hé jiùshì xuésheng 

yěbú xiāngtóng,tāmen búshì guò qùde gànbù, 
jiùshì wèi láide gànbù. 

Bu  talabalar  bilan  eskicha  o‘qigan 

talabalar  birdek  emas,  ular  avvalgi  kadrlar 
emas, balki kelajak kadrlaridir. 

4. 

他的样子没有多大的变化

但是服装却与土改时的补钉衣服明显的不
同了

37

 

Tā de yang zǐméi yǒu duō dà de 

biànhuà, dànshì fúzhuāng què yǔ tǔ gǎi shíde 
bǔ ding yīfu míngxiǎn de bùtóng le

Uni  ko‘rinishida  u  qadar  katta 

o‘zgarish  bo‘lmagan,  lekin  kyiyinishi  yer 
islohotlari  davridagi  yamoqli  kiymlaridan 
farq qilishi ko‘rinib turibdi. 

Eng 

muhim 

e’tibor 

qaratadigan 

jihatimiz  shundaki,  hech  qachon   

    va 

一样

yíyàng

  dan  birga  foydalanish  mumkin 

emas. Masalan: 

Bu ruchka bilan anavi ruchka bir xil. 

这支钢笔跟那支

(

钢笔

)

一样。

 

Zhè  zhī  gāngbǐ  gēn  nà  zhī  (gāngbǐ) 

yíyang. 

×

这支钢笔比那支一样。

 

Zhè zhī gāngbǐ bǐ nà zhī yíyang 

tarzida 

tarjima qilish mumkin emas. 

Xitoy 

tilida 

taqqosni 

ifodalovchi 

konstruksiyalar soni ko‘pligiga qaramay, ular 
ichidan 

faqatgina 

[A

B…. 

一样

                                                           

37

 

李德津

程美珍

外国人实用汉语语

. – 

北京

北京语言大学出版社

, 2008. – 

530

.

 

konstruksiyasi, 

o‘zning 

grammatik 

xususisyatlariga  ko‘ra  rang  barangliligi  bilan 
ajralib  turadi.  Faqatgina  [A

B….

一样

konstruksiyasida  inkor  elementining  gapdagi 
o‘rni  konstruksiyaning  ma’nosiga  tasir 
etmasligini  kuzatishimiz  mumkin.  Aynan 
[A

B…. 

一样

konstruksiyasi 

ekvivatlentlarga boyligi bilan ajralib turadi va 
aynan  shu  xususiyat  uning  og‘zaki  nutqdagi 
qulayligini ta’minlab beradi. 

Xulosa.

 

Maqola 

tahlili 

natijalari 

quyidagi xulosalarni keltirib chiqardi: 

1.  Zamonaviy  xitoy  tilida  qiyoslash 

mazmunidagi  gaplar  ikkita  katta  guruhga 
ajraladi.  Birinchi  guruh,  sifat  va  darajaning 
farqini,  baland  yoki  pastligini  ifodalofchi  sof 
qiyoslash, 

taqqoslash 

mazmuniga 

ega 

bo‘lgan: 

 

bǐ 

old  ko‘makchisi, 

不如

不比

没有

越来越

ishtirokidagi  konstruksiyalar. 

Ikkinchi  guruh,  narsa,  hodisa  va  holat 
darajalarining  o‘zaro  bir  xilligini  ifodalovchi 
o‘xshatish mazmuniga ega bo‘lgan: 

gēn old 

ko‘makchisi  va  (

…. 

一样

,

…. 

相同

…. 

相似

….

近似

….

类似

fe’li 

ishtirokidagi konstruksiyalar kiradi. 

2.  [A

一样

]  narsa,  hodisa  va 

holatlarning  o‘zaro  bir  xilligini  ifodalovchi 
konstruksiya  bo‘lib,  A  va  B  ya’ni  ikkita 
o‘xshash  bo‘lgan  predmet  yoki  holatni 
taqqoslashda, 

natijaning 

teng 

darajada 

ekanligi ifodalashda qo‘llaniladi.  

3.  Ushbu  konstruksiyaning  bo‘lishsiz 

shakli:  [A

B…

不一样

],  [A

不跟

B  ….

一样

bo‘lib,  inkor  elementining  gapdagi  o‘rni 
konstruksiyaning  ma’nosiga  tasir  etmasligi, 
uning  og‘zaki  nutqdagi  qulayligini  ta’minlab 
beradi.  

4. 

Tasdiq 

inkor 

shakli 

[A

一样不一样

]  ko‘rinishga  ega.  So‘roq  shakli 

esa 

gapning 

oxiriga 

so‘roq 

yuklamasi

qo‘yish  orqali  yasaladi.  Ushbu 

[A

B…. 

一样

]  konstruksiyasidagi  “

一样

” 

o‘rniga, 

相同

/

相似

/

近似

/

类似

  so‘zlaridan 

ham foydalanishimiz mumkin.  

5.  [A

一样

]  konstruksiyasi  orqali 

taqqos 

olib 

borilganda,

de 

yordamchi 

so‘zining tushib qolishi ma’no o‘zgarishiga va 
uni  qo‘llashdagi  kamchiliklarni  keltirib 
chiqarish mumkin. 


background image

Хорижий филология  

№2, 2020 йил 

 

 

66 

6. 

Hech 

qachon

va 

一样

bitta 

konstruksiyani tashkil etmaydilar. Xitoy tilida 
[A

B…..

一样

]  yoki  [

…..

不一样

]  kabi 

modellar 

mavjud 

emas. 

Faqatgina 

[

/

/

……

一样

yoki 

[

/

/

不一样

] konstruksiyalari mavjud. 

Xitoy  tilida  [

一样

]  konstruksiyasi  ham 

mavjud emas 

7.  Old  ko‘makchi  “

” o‘rniga, 

  kabi so‘zlar bilan almashtirilib foydalansa 

ham  bo‘ladi.  [A

B…. 

一样

]  konstruksiyasi, 

o‘zning  grammatik  xususisyatlariga  ko‘ra 
ekvivatlentlarga  boyligi,  rang  barangliligi 
bilan  ajralib  turadi.  Aynan  shu  xususiyat 
uning  og‘zaki  nutqdagi  qulayligini  ta’minlab 
beradi.  

Foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxati: 

 

1.

 

Абдураҳмонов  Ғ.А.,  Шоабдураҳмонов.  Ш.Ш.,  Ҳожиев  А.П.  Ўзбек  тили 

грамматикаси. II. Синтаксис. – Тошкент: Фан, 1996. – 450 б. 

2.

 

Турсунов  У.,  Мухторов  Ж.,  Раҳматуллаев  Ш.  Ҳозирги  ўзбек  адабий  тили.  – 

Тошкент: Ўзбекистон, 1992. – 397 б.  

3.

 

Горелов В.И. Грамматика китайского языка. – Москва: Просвещение, 1992. – 278 с. 

4.

 

Драгунов  А.А.  Грамматическая  система  современного  китайского  языка.  – 

Лененград, 1992. – 250 c. 

5.

 

Задоенко Т.К., Хуан Шуин. Основы китайского языка. – М.: Наука, 1996. – 245 c. 

6.

 

Карцевский С. Сравнение. Вопросы языкознания. №1. – Москва: Муравей, 1976. – 

180 с.  

7.

 

刘月化等著

实用现代汉语语法

– 

北京

商务印书馆

, 2001. – 840 

8.

 

李德津

程美珍

外国人实用汉语语

– 

北京

北京语言大学出版社

, 2008. – 652 

9.

 

戴雪梅

张若莹

实用汉语语法三百点

– 

北京

新世界出版社出版

, 1999. – 240 

10.

 

故播刘

实用现代汉语语法

. – 

北京

新世界出版社出版

, 2003 

. – 455

11.

 

刘昊博

Syntactic 

Analysis 

of 

the 

Bi 

Comparative 

Construction. 

– 

四川

:

四川外国语大学硕士学位论文

,2013 

. – 78 

12.

 

苗东霞编煮

. HSK 

考前强化语法

. –

北京

北京大学出版社

, 2010

.  – 175

.  

13.

 

杨捷

杜欣

HSK

模拟题集

. (4/5

). – 

北京

中央编译出版社

, 2012. – 214

 

Maxamadtoirova  A

Expression  of  equal  degree  in  the  Chinese  language  by  [A 

GĒN 

B…

一样

YÍ YÀNG] construction

. In modern Chinese, there are many ways to express differences 

or similarities between things and events, situations and qualities, and also levels, to add they are 
mainly used to compare  differences in high or low  a situation. At the same time, it helps to make 
the  speech  stylistically  brief  and  fluent.  The  words  in  the  context  of  comparison  are  expressed  in 
Chinese by the term 

比较句

 bǐjiào jù. If we look at the analysis of this word, 

比较

 bǐjiào compares 

 jù which gives meaning of the sentence. There is no equivalent of the words analogy in Chinese 

language for the Uzbek language, all of which are called compression 

比较句

 bǐjiào jù. 

Махамадтоирова  А.

 

Выражение  степени  сходства  в  китайском  языке 

посредством конструкции

 

[A 

GĒN B…

一样

YÍ YÀNG]. 

В современном китайском языке 

сщуствует  много  способов  выражения  различия  или  сходства  между  предметами  и 
явлениями, их свойствами или качественными особенностями. В основном они используются 
для  сопоставления  высокой  или  низкой  степеней  различия  между  сравниваемыми 
объектами.  В  то  же  время  они  помогают  сделать  речь  стилистически  выдержанной  и 
лаконичной.  Сравнительные  предложения  в  китайском  языке  выражаются  термином 

比较句

  bǐjiào  jù.  Разобрав  это  понятие,  можно  увидеть,  что  конструкция 

比较

    bǐjiào 

выражает  сравнение,  а

  jù  является  предложением.  В  китайском  языке  отсутствуют 

прямые  эквиваленты  узбекским  словам,  таким  как  сравнение,  схожесть,  сопоставление  и 
все это передается одной сравнительной конструкцией 

比较句

.  

Библиографические ссылки

Абдурахмонов F.A., Шоабдурахмонов. Ш.Ш., ожиев А.П. Узбек тили грамматикаси. П. Синтаксис. - Тошкент: Фан, 1996.-450 6.

Турсунов У., Мухторов Ж., Рахматуллаев Ш. Хозирги узбек адабий тили. -Тошкент: Узбекистан, 1992. - 397 б.

Горелов В.И. Грамматика китайского языка. - Москва: Просвещение, 1992. - 278 с.

Драгунов А.А. Грамматическая система современного китайского языка. -Лененград, 1992. - 250 с.

Задоенко Т.К., Хуан Шуин. Основы китайского языка. - М.: Наука, 1996. - 245 с.

Карцевский С. Сравнение. Вопросы языкознания. №1. - Москва: Муравей, 1976. -180 с.

ЭДЯШ. - 4ЬЖ: 2001. - 840

-4ЬЖ: 4ЬЖ®й А^ЖЖЙ, 2008.-652 Jt

Йс'гШ. - 4ЬЖ: ИтЙ^ЖЙЙ^ЖЙЙ, 1999. - 240 JX.

ЙШ11. - 4ЬЖ: Iff W Ж )W Ж Ж, 2003 - 4555L

И. A Syntactic Analysis of the Bi Comparative Construction.

ИЛНИЖ^ШВиА^'£.Й±тЧЙ1£з£,2013 - 78 Й.

HSK -4ЬЖ: 4ЬЖА^Ж®$±, 2010^. - 175 Ж.

ttlft. ЖНБКШШЖ. (4/5ЙЙ). - 4ЬЖ: ФАЙЙ$Ж1Ш, 2012. - 214Й.

inLibrary — это научная электронная библиотека inConference - научно-практические конференции inScience - Журнал Общество и инновации UACD - Антикоррупционный дайджест Узбекистана UZDA - Ассоциации стоматологов Узбекистана АСТ - Архитектура, строительство, транспорт Open Journal System - Престиж вашего журнала в международных базах данных inDesigner - Разработка сайта - создание сайтов под ключ в веб студии Iqtisodiy taraqqiyot va tahlil - ilmiy elektron jurnali yuridik va jismoniy shaxslarning in-Academy - Innovative Academy RSC MENC LEGIS - Адвокатское бюро SPORT-SCIENCE - Актуальные проблемы спортивной науки GLOTEC - Внедрение цифровых технологий в организации MuviPoisk - Смотрите фильмы онлайн, большая коллекция, новинки кинопроката Megatorg - Доска объявлений Megatorg.net: сайт бесплатных частных объявлений Skinormil - Космецевтика активного действия Pils - Мультибрендовый онлайн шоп METAMED - Фармацевтическая компания с полным спектром услуг Dexaflu - от симптомов гриппа и простуды SMARTY - Увеличение продаж вашей компании ELECARS - Электромобили в Ташкенте, Узбекистане CHINA MOTORS - Купи автомобиль своей мечты! PROKAT24 - Прокат и аренда строительных инструментов