SHARQSHUNOSLIK /
ВОСТОКОВЕДЕНИЕ
/ ORIENTAL STUDIES 2018,
№
3
134
Аллома
Таботабоий
шеъриятидаги
антропоморфизм
образлари
унинг
фалсафий
илоҳиётшунослигидаги
Худонинг
мавҳумлиги
концепциясига
зид
келмайди
,
чунки
икки
ҳолатнинг
ҳам
ўз
ўрни
бор
.
Бу
иккала
мезон
ўртасидаги
муносабатда
рационал
изоҳлаш
ва
образли
ифодалаш
мумкинлиги
қўллаб
қувватланади
.
Мистик
шеърият
фалсафий
илоҳиётшуносликнинг
рационал
шарҳлаш
шаклини
образли
ифодалайди
.
Диний
фурсат
,
он
монистик
ёки
шахсга
хос
ҳолат
сифатида
,
уни
образли
ифодалашда
шахсиятга
хослигини
,
уни
рационал
шарҳлашда
шахсиятга
хос
эмаслигини
изоҳлаш
,
тушунтириш
мумкин
эмас
.
ТЎРАЕВ
ЛАЗИЗ
Тадқиқотчи
,
ТошДШИ
Маҳмуд
Замахшарий
маънавий
меросида
ахлоқий
қадриятларнинг
ўрни
Аннотация
.
Ушбу
мақолада
XI–XII
асрларда
яшаб
ижод
қилган
йирик
аллома
,
мутаффаккир
Маҳмуд
Замахшарийнинг
ахлоқий
қарашлари
асарларидаги
турли
хил
ҳикоялар
,
ўгитлар
,
панд
-
насиҳатлар
ва
рамзларни
ўрганиш
орқали
таҳлил
қилинган
.
Маҳмуд
Замахшарийнинг
ўрта
асрлардаги
асосий
ахлоқий
тушунчалар
–
ботиний
гўзаллик
ва
зоҳирий
гўзалликка
оид
танқидий
қарашлари
очиб
берилади
.
Унинг
фалсафий
қарашлари
,
хусусан
,
инсоннинг
ахлоқ
-
одобига
оид
қарашлари
кўриб
чиқилган
.
Таянч
сўз
ва
иборалар
:
Атвок
уз
-
заҳаб
,
Рабиъ
ал
-
аброр
,
мезон
,
ички
ва
ташқи
гўзаллик
,
ақлий
тарбия
,
комил
инсон
,
адолат
.
Аннотация
.
В
данной
статье
анализируются
этические
взгляды
великого
уче
-
ного
,
мыслителя
Маҳмуда
Замахшари
,
через
изучение
различных
рассказов
,
сове
-
тов
и
символов
в
его
работах
.
Раскрывается
его
критический
подход
к
важнейшей
этической
концепции
средневековой
эпохи
–
теории
внутренней
и
внешней
красоты
.
Рассматриваются
его
философские
взгляды
,
в
частности
,
о
марально
нравственной
стороне
личности
.
Опорные
слова
и
выражения
:
Атвак
уз
-
захаб
,
Раби
аль
-
абрар
,
критерий
,
внутрен
-
ней
и
внешней
красоты
,
умственное
образование
,
умный
человек
,
справедливость
.
Annotation.
This article analyzes ethical views of the great scientist, thinker Mahmud
Zamakhshari through studying various stories, narratives, advices and symbols in his
works. The article investigates his approach on the major ethical concept in the medieval
era – theory of internal and the external beauty. His philosophical views, in particular his
views of moral of human being are examined.
Keywords and expressions:
Atvok uz-zakhab, Rabi' al-abrar, criterion, internal and
the external beauty, mental education, intelligent man, justice.
Инсониятга
,
ўзи
туғилиб
вояга
етган
Ватанининг
тарихини
,
насл
-
наса
-
бини
,
келажак
авлодга
илмий
-
маънавий
мерос
қолдирган
алломалар
тари
-
хини
,
фалсафасини
,
дунёқарашини
ўрганиш
хос
.
Қадимдан
ахлоқий
тамойилларга
,
ахлоқий
қадриятларга
алоҳида
эъти
-
бор
қаратилиб
келинган
.
Аслида
“
ахлоқ
”
юнонча
сўз
бўлиб
, “
хулқ
,
одат
”
SHARQSHUNOSLIK /
ВОСТОКОВЕДЕНИЕ
/ ORIENTAL STUDIES 2018,
№
3
135
деган
маъноларни
беради
.
Ўрта
асрларда
ахлоқий
қарашлар
шахс
шаклла
-
нишида
ва
ижтимоий
бошқарув
жараёнларидаги
роли
тўғрисида
кўплаб
фикрлар
,
ғоялар
илгари
сурилган
.
Ахлоқий
фалсафий
тушунчалар
,
ахлоқий
қадриятлар
ва
ахлоқий
мезонлар
мутафаккирларнинг
илмий
меросларида
турли
ибратли
ҳикоялар
,
пандномалар
орқали
баён
этиб
келинган
.
Бизгача
улкан
илмий
-
маънавий
мерос
жумладан
,
ибратли
панд
-
насиҳат
-
лар
,
ахлоқий
ўгитлар
қолдирган
аждодларимиздан
бири
аллома
Маҳмуд
Замахшарийдир
.
Маҳмуд
Замахшарий
фалсафа
,
калом
,
тафсирчилик
,
ада
-
биёт
,
араб
тили
грамматикаси
каби
соҳаларда
илмий
-
ижодий
изланишлар
олиб
борган
.
Алломанинг
ахлоқий
дунёқараши
ва
ахлоққа
доир
фикрлари
,
асосан
,
бизгача
етиб
келган
қуйидаги
асарларида
ёритилган
:
“
Атвок
уз
-
заҳаб
фи
-
л
-
мавоиз
ва
-
л
-
хутаб
” (“
Ваъз
ва
хутбаларда
олтин
шодалар
”); “
Рабиъ
ал
-
аброр
ва
нусус
-
ул
аҳёр
” (“
Тақводорлар
баҳори
ва
фо
-
зиллар
ахбори
”); “
Мақомот
аз
-
Замахшарий
” (“
Маҳмуд
Замахшарий
мақом
-
лари
”); “
Навобиғ
ул
-
калим
” (“
Нозик
иборалар
”); “
Насоих
ул
-
кибар
” (“
Улуғ
-
ларга
насиҳат
”); “
Насоих
ус
-
сиғар
” (“
Кичикларга
насиҳат
”)
ва
бошқалар
.
Бу
асарларда
мутафаккирнинг
ахлоқий
қарашлари
турли
хил
ҳикоялар
,
ўгитлар
,
панд
-
насиҳатлар
ва
рамзлар
шаклида
ифода
этилади
.
Мутафаккир
ботиний
(
ички
)
гўзаллик
–
асосий
,
белгиловчи
,
илоҳий
нарсадир
,
зоҳирий
(
таш
-
қи
,
юзаки
)
гўзаллик
эса
иккинчи
даражали
ҳосила
нарсадир
,
дея
таъкидлайди
.
Унинг
фикрича
,
ташқи
кўриниш
ҳам
,
ҳусн
,
жамол
ҳам
инсоннинг
қалб
гўзал
-
лигини
ифода
этмайди
.
Зеро
,
инсоннинг
қалб
гўзаллиги
,
ҳаётий
тажрибаси
муҳим
аҳамиятга
эга
,
сабаби
бир
кун
келиб
ташқи
кўринишдаги
гўзаллик
юқолади
аммо
инсоннинг
қалб
гўзаллиги
ҳамиша
абадий
қолади
.
Фикримизча
,
кишининг
зоҳирий
(
ташқи
)
ва
ботиний
(
руҳий
-
маънавий
)
гўзаллиги
орасида
мувозанат
,
мутаносиблик
мавжуд
бўлсагина
у
ҳақиқий
гўзал
,
комил
шахс
ҳисобланади
.
Маҳмуд
Замахшарий
ўзининг
ахлоқий
қарашларида
ўз
замонасининг
турли
табақа
кишилари
ва
касб
-
ҳунар
эгаларининг
жамиятда
тутган
мавқеи
ва
ахлоқ
-
одоби
тўғрисида
фикр
юритар
экан
,
мутафаккир
шахснинг
қандайлигидан
,
ким
-
лигидан
қатъий
назар
,
аввало
у
яхши
хулқ
ва
одамийлик
зийнатига
эга
бўлмоғи
кераклиги
тўғрисида
гапиради
ва
“
Гўзал
сифат
ва
хушхулқлик
сийратлари
безамаган
кишини
ҳеч
қандай
чиройли
кийимлар
кўркам
қилолмас
,
гуноҳ
ва
хатолардан
сақланмаган
кимсанинг
қалби
сира
айбдан
фориғ
бўлмас
”
1
–
дейди
.
Маҳмуд
Замахшарий
ўзининг
“
Атвоқ
уз
-
заҳаб
” (“
Олтин
шодалар
”)
асарида
ўз
даврининг
ижтимоий
,
мафкуравий
ва
ислом
дунёси
учун
инсон
ва
унинг
дунёдаги
маънавий
ўрни
,
инсон
ва
жамият
муносабатлари
,
инсоннинг
ахлоқий
интилишлари
каби
масалаларни
баён
қилган
.
Мутафаккирнинг
фикрича
,
доно
-
лик
,
камтарлик
,
сахийлик
,
гўзаллик
ва
мардлик
каби
хислатлар
ахлоқи
етук
ки
-
шиларга
хосдир
.
У
инсон
ахлоқидаги
мардлик
,
олижаноблик
,
дўстлик
,
ҳалоллик
ва
шу
каби
фазилатларни
улуғлаш
билан
бирга
такаббурлик
,
хасислик
,
ялқовлик
,
порахўрлик
,
ғийбат
,
ҳийлагарлик
,
миннат
каби
иллатларни
қаттиқ
қоралайди
.
1
Уватов
У
.
Хоразмлик
буюк
аллома
. –
Т
.:
Янги
аср
авлоди
, 2006. –
Б
. 90.
SHARQSHUNOSLIK /
ВОСТОКОВЕДЕНИЕ
/ ORIENTAL STUDIES 2018,
№
3
136
Маҳмуд
Замахшарий
ўзининг
диний
эътиқодидан
келиб
чиқиб
,
ақлий
тарбияга
алоҳида
эътибор
каратган
.
Маҳмуд
Замахшарийнинг
ақлли
киши
ва
аҳмоқ
киши
ҳақидаги
фикрлари
диққатга
сазовордир
: “
Ақлли
инсон
ақл
ва
мантиқ
нимани
тақозо
қилса
,
ўша
хайрли
ишга
қўл
уради
.
Аҳмоқ
эса
бир
марта
иши
юришмай
қолса
,
ҳафсаласи
йўқолиб
,
ҳеч
бир
ишда
ташаббус
кўрсатмас
ва
чарчаб
,
ҳориган
юк
ташувчилар
каби
ўтириб
қолур
”
1
.
Маҳмуд
Замахшарийнинг
“
Навобиғ
ул
-
калим
” (“
Нозик
иборалар
”)
аса
-
рида
тарбия
,
маънавият
,
баркамоликка
оид
ўгитлар
билан
бир
қаторда
илм
ва
илмли
бўлиш
,
илму
-
маърифатнинг
куч
-
қудрати
,
халққа
ўз
оқиллиги
би
-
лан
зиё
тарқатувчи
илм
аҳлини
ҳурмат
қилиш
,
уларни
эъзозлашга
оид
бир
қатор
ноёб
ва
ибратли
фикрлар
битилган
.
Ўз
кузатишлари
ва
ҳаёт
тажри
-
баларига
таяниб
яратган
бу
панд
-
насиҳатлари
бугунги
кун
илм
-
фани
ва
таълим
-
тарбия
тизимининг
миллий
-
маънавий
негизларини
бойитишда
му
-
ҳим
манба
бўлиб
хизмат
килиб
келмоқда
.
Дарҳақиқат
,
маънавияти
етук
олимлар
,
илмли
кишилар
,
салоҳиятли
ёш
-
лар
,
умуман
олганда
,
таълим
-
тарбия
,
маънавият
соҳасидаги
инсонлар
ҳар
бир
даврда
жамият
ривожланишида
муҳим
ижтимоий
омил
бўлган
.
Маҳмуд
Замахшарий
илмни
“
қалбнинг
нодонликдан
фориғ
бўлиши
,
за
-
коватнинг
чироғи
,
зулматда
нур
,
заиф
баданда
қувватдир
,
илм
ила
инсон
олий
даражадаги
ахборотлар
манзилига
етишади
”
2
,
деб
таърифласа
,
илм
аҳ
-
ли
-
олимлар
ҳақида
сўзлаб
,
шундай
ёзган
эди
: “
Еру
заминнинг
кўркамлиги
олимлар
бўлганидек
,
осмону
фалакнинг
зийнати
эса
юлдузлардир
”
3
.
Иқтидор
эгаси
Маҳмуд
Замахшарий
илмли
кишиларни
таърифлаётганда
шундай
қиёслар
қилади
.
Масалан
,
унинг
“
Олтин
шодалар
”
асарида
илм
ва
амал
ҳақида
қуйидаги
фикрлари
эътиборга
моликдир
:
Илмга
амал
қилувчи
одам
учун
илм
–
қурувчи
устанинг
девор
ва
устунларни
текис
ва
тўғри
бўлишини
таъминловчи
ипи
,
шайини
(
тарозиси
)
кабидир
.
Шайини
бўлма
-
ган
уста
бинони
қийшиқ
қилиб
қургандек
,
мезони
(
ўлчови
)
йўқ
олим
ҳам
сув
йўқ
жойдан
сув
чиқаролмас
.
Ким
комил
инсон
бўлишни
истаса
–
ҳам
олим
,
ҳам
оъмил
(
амал
қилувчи
)
бўлсин
.
4
Маҳмуд
Замахшарийнинг
ижтимоий
қарашлари
ҳам
диққатга
сазовордир
.
Умуман
,
Маҳмуд
Замахшарий
ўзининг
ижтимоий
,
фалсафий
,
ахлоқий
қарашларида
ақлий
тарбияни
илғор
,
маънавий
,
тараққий
топган
муътадил
жамиятнинг
манбаи
деб
билади
.
Ақлий
тарбиянинг
моҳиятини
ва
камол
топишини
адолатли
подшоҳ
жамиятида
деб
билади
.
Адолат
ва
инсоф
билан
бошқариладиган
давлатда
юксалиш
ва
ривожланиш
юз
беради
.
Агар
под
-
шоҳ
адолатли
бўлса
,
албатта
ўз
давлатида
иззат
-
ҳурматда
бўлади
,
ҳар
бир
иш
юзасидан
адолатли
ҳукм
чиқаради
,
ҳамма
учун
бир
хил
қонун
-
қоидалар
1
Маҳмуд
Замахшарий
.
Олтин
шодалар
. 71-
мақома
. (
Маҳкам
Маҳмуд
,
Назарбек
Раҳим
). –
Т
.: Extremum Press, 2010. –
Б
. 64.
2
Махмуд
аз
-
Замахшарий
.
Робеъ
ул
-
аброр
(
Хақгўйлар
(
яхшилар
)
баҳори
). 3-
жилд
. –
Бағдод
,
1982. –
Б
. 74.
3
Маҳмуд
аз
-
Замахшарий
.
Навобиғ
ул
-
калим
(
Нозик
иборалар
).
У
.
Уватов
таржимаси
. –
Т
.:
Камалак
, 1992. –
Б
. 75.
4
Маҳмуд
Замахшарий
.
Олтин
шодалар
. 77-
мақома
. (
Маҳкам
Маҳмуд
,
Назарбек
Раҳим
). –
Т
.: Extremum Press, 2010. –
Б
. 67.
SHARQSHUNOSLIK /
ВОСТОКОВЕДЕНИЕ
/ ORIENTAL STUDIES 2018,
№
3
137
ишлаб
чиқади
,
ижтимоий
тенгликни
вужудга
келтиради
ва
шундай
қилиб
,
давлатини
ёки
халқини
тараққий
этишига
замин
яратади
.
Маҳмуд
Замахшарий
муътазилий
сифатида
“
Рабиъ
ул
-
аброр
ва
нусус
ул
-
ахёр
”
асарида
юнон
файласуфлари
Суқрот
,
Афлотун
ва
Аристотелларнинг
фикр
-
муло
-
ҳазаларидан
фойдаланган
.
Масалан
,
у
мазкур
асарнинг
“
Адолат
,
инсоф
ва
тенг
-
лик
”
бобида
адолат
ва
адолатсизлик
ҳақида
мулоҳаза
юритиб
,
Аристотелнинг
:
“
Адолат
гўзалликдир
,
у
барча
гўзалликлар
сабаби
,
шунинг
учун
ҳар
нарсанинг
ўртаси
гўзалдир
;
адолатсизлик
разилликдир
,
у
барча
разилликлар
сабаби
,
шунинг
учун
ҳар
нарсада
ҳаддан
ошиш
разилликдир
”
ва
Суқротнинг
: “
Хотиржам
қалб
инсон
хурсандчилигининг
манбаи
,
одил
подшо
олим
шодлигининг
масдари
,
бе
-
зовта
қалб
инсон
ғам
-
ғуссасининг
манбаи
бўлса
,
адолатсиз
подшо
олим
қайғуси
-
нинг
сабабидир
”
1
,
деган
фикрларини
келтиради
.
Маҳмуд
Замахшарий
адолат
ва
ҳақиқат
каби
ахлоқий
қадриятларнинг
одамлар
ўртасидаги
муносабатларда
мустаҳкам
ўрин
тутиши
учун
ҳаракат
қилган
.
Илмда
фақат
рост
гапирар
ва
адолат
юзасидан
иш
тутар
эди
.
Бу
ҳақда
у
билан
яшаб
ижод
этган
тарихчи
ва
шоир
Рашидуддин
ал
-
Ватвот
шундай
дейди
: “
Ростдан
ҳам
бу
инсон
,
гарчанд
барча
билимларни
пухта
эгаллаган
ва
жами
воқеаларнинг
соҳиби
бўлсада
,
ҳақиқатнинг
аччиқлиги
-
ю
,
ҳалолу
покликнинг
ҳароратига
қарамасдан
жуда
сабр
-
тоқатли
киши
эди
.
У
ҳатто
ўзига
зарар
бўлсада
,
доимо
адолат
юзасидан
иш
тутар
эди
”
2
.
Махмуд
Замахшарий
ёшларни
янгиликка
,
юксакликка
,
янгилик
қилишга
чақириб
, “
Атвоқ
уз
-
заҳаб
”
асарида
шундай
дейди
:
“
Кечаги
иззат
-
шарафга
қаноатланма
,
у
отангнинг
топгани
.
Сен
унга
янги
-
сини
қўш
,
шунда
икки
шарафга
эга
бўласан
.
Модомики
,
ўз
обрўйингни
кўз
-
кўз
қилмаётган
экансан
,
отанг
топган
обрў
билан
ҳам
ғурурланма
.
Чунки
ўзингда
улуғлик
ҳосил
этмаган
экансан
,
отангнинг
улуғлигидан
сенга
фойда
йўқ
.
Сенинг
топган
шарафинг
билан
отанг
топган
шараф
ўртасидаги
фарқ
–
бугунги
ризқинг
билан
кечаги
ризқинг
ўртасидаги
фарқ
мисолидир
.
Кечаги
ризқ
бугунги
очликни
кетказадими
?
Ҳеч
ҳам
кетказмайди
”
3
.
Дарҳақиқат
,
инсон
кечаги
иш
,
кечаги
воқеа
-
ҳодиса
,
тарих
билан
қаноат
-
ланмасдан
,
бугуни
ва
эртаси
ҳақида
қайғуриши
лозим
.
Биз
ёшлар
ота
-
онала
-
римиз
,
бобо
-
бувиларимиз
ва
аждодларимиз
қилган
ишлар
билан
мақтанмас
-
дан
аксинча
,
ўтмишдаги
ишлардан
хулоса
чиқарган
ҳолда
,
уларга
қўшимча
қилишимиз
,
бойитишимиз
,
ривожлантиришимиз
ва
шундагина
биз
ҳам
иззат
-
икромга
эришмоғимиз
мумкин
.
Ўзимизнинг
ҳаракатимиз
,
ўзимизнинг
обрўйимиз
билан
мақтана
олмас
эканмиз
,
бошқаларники
билан
мақтанмас
-
лигимиз
керак
.
Шунинг
учун
ҳам
муҳтарам
юртбошимиз
Ш
.
М
.
Мирзиёев
айтганларидек
4
,
биз
ҳақли
равишда
ҳар
доим
аждодларимиз
билан
фахрла
-
нишимиз
,
балки
ўзимиз
ҳам
уларга
муносиб
авлод
бўлишимиз
,
улар
қолди
-
1
Махмуд
Замахшарий
.
Рабъе
-
ул
-
аброр
ва
нусусу
-
ул
-
ахёр
. –
Бағдод
, 1982. –
Б
. 176.
2
Қориев
У
.,
Ҳакимжонов
М
.
Арабу
ажамлар
устози
. –
Т
.:
Ўзбекистон
адабиёти
ва
санъати
, 1995.
3
Фозил
Зоҳид
.
Замахшар
тасбеҳи
ёхуд
101
манзума
. –
Б
. 57.
4
Ўзбекистон
Республикаси
Президенти
Шавкат
Мирзиёевнинг
2017
йил
1
сентябрдаги
Тошкент
шаҳри
Олмазор
туманидаги
Ҳазрати
Имом
(
Ҳастимом
)
мажмуасига
ташрифлари
чоғидаги
нутқлари
.
SHARQSHUNOSLIK /
ВОСТОКОВЕДЕНИЕ
/ ORIENTAL STUDIES 2018,
№
3
138
риб
кетган
маънавий
меросини
ўқиб
-
ўрганишимиз
,
уларни
янада
бойитиши
-
миз
ҳамда
жаҳон
даражасига
кўтаришимиз
лозим
.
Хулоса
қилиб
шуни
айтиш
мумкинки
,
энг
аввало
,
Маҳмуд
Замах
-
шарийнинг
ахлоқий
қарашлари
ўзимизнинг
шарқона
одоб
-
ахлоқ
меъёрлари
асосида
шахс
дунёқарашини
шакллантиришга
қаратилганки
,
уни
ҳуқуқий
,
фуқаролик
жамиятида
амал
қилиш
тамойилларини
яратиш
ва
ижтимоий
муносабатлар
жараёнинга
олиб
кириш
муҳимдир
.
Иккинчидан
,
Маҳмуд
Замахшарийнинг
ахлоқий
қарашларини
таҳлил
қилиб
,
уларда
ўз
-
ўзини
тарбиялаш
,
ақл
,
янги
билимларни
эгаллашга
ҳаракат
қилиш
,
жоҳиллик
,
ахлоқсизликни
қоралаш
,
адолат
юзасидан
иш
тутиш
каби
йўналишлар
мавжуд
деган
хулоса
қилиш
мумкин
.
Учинчидан
,
Алломанинг
панд
-
насиҳатларини
,
ибратли
ўгитларини
ўр
-
ганган
,
улардан
баҳра
олган
кишилар
кибрдан
,
манманликдан
,
баҳилликдан
,
жоҳиллик
,
тошбағирлик
,
зиқналик
,
хасислик
,
таъмагирлик
,
очкўзлик
,
мол
-
дунёга
ҳирс
қуйиш
,
бошқаларга
ёмонлик
қилиш
каби
турли
салбий
иллатлардан
воз
кечиб
,
уларнинг
ўрнига
бағрикенглик
,
камтарлик
,
адолат
,
меҳр
-
мурувват
,
ростгўйлик
,
ҳалоллик
,
поклик
,
хушмуомалалик
,
садоқат
каби
гўзал
фазилатларни
ўзларида
жо
этишга
интиладилар
.
РАВШАНОВА
МАХФУРАТ
Тадқиқотчи
,
ТошДШИ
The essence of the concept of national identity
in the context of globalization processes
Аннотация
.
Мақолада
миллий
ўзлик
масаласи
таҳлил
қилинган
бўлиб
,
глобал
-
лашув
жараёнида
япон
маданияти
ва
япон
миллий
ғоясини
сақлаб
қолиш
масаласи
қадрият
нуқтаи
назаридан
тадқиқ
этилган
.
Таянч
сўз
ва
иборалар
:
миллий
ўзлик
,
глобализация
,
маданият
,
миллий
ғоялар
,
маданият
фалсафаси
,
миллий
ўзликри
сақлаш
,
шахс
.
Аннотация
.
В
статье
рассмотрен
вопрос
национального
самосознания
.
Представ
-
лен
анализ
ценностно
-
гносеологического
подхода
к
исследованию
особенностей
нациоль
-
ноого
самосознания
в
эпоху
глобализации
.
Раскрыта
сущность
японской
философии
культуры
,
которая
понимается
как
выработка
национальной
идеи
Японии
,
необходи
-
мой
для
сохранения
культуры
человека
в
глобализирующемся
мире
.
Опорные
слова
и
выражения
:
национальное
самосознание
,
глобализация
,
культура
,
личность
,
философия
культуры
,
национальные
идеи
,
сохранение
нациольноого
самосознания
.
Abstract.
The article analyzes the concepts of national identity. The value-gnoseolo-
gical approach to the study of features of national identity in the era of globalization was
analyzed in detail. Characterize the essence of the concept of national identity in the
context of the processes of globalization.
Keyworlds and expressions:
national identity, globalization, culture, philosophy of
culture, national ideas, save national identity, creative thinking, person
.
In today's world, there are fundamental social, political and economic changes
that subsequently lead to the expansion of the relationships and interdependence of
