ИЗУЧЕНИЕ УЛЬТРАСТРУКТУРНЫХ ИЗМЕНЕНИЙ В НЕРВНЫХ ВОЛОКНАХ НА ЭКСПЕРИМЕНТАЛЬНОЙ МОДЕЛИ ОСТРОЙ ТРАВМЫ НИЖНЕГО АЛЬВЕОЛЯРНОГО НЕРВА

ВАК
elibrary
inLibrary
Google Scholar
doi
 
Выпуск:
CC BY f
32-35
42
9
Поделиться
Калиберденко, В., Полещук, О., Хамидова, С., Халлаев, К., & Шанмугарадж, К. (2019). ИЗУЧЕНИЕ УЛЬТРАСТРУКТУРНЫХ ИЗМЕНЕНИЙ В НЕРВНЫХ ВОЛОКНАХ НА ЭКСПЕРИМЕНТАЛЬНОЙ МОДЕЛИ ОСТРОЙ ТРАВМЫ НИЖНЕГО АЛЬВЕОЛЯРНОГО НЕРВА. Стоматология, 1(2(75), 32–35. извлечено от https://inlibrary.uz/index.php/stomatologiya/article/view/1527
Crossref
Сrossref
Scopus
Scopus

Аннотация

Предложен способ формирования моделей травматического неврита на экспериментальной модели острой травмы нижнего альвеолярного нерва. Авторы проанализировали ультраструктурные изменения в нервном волокне на третий, десятый и тридцатый день На третий день после травмы мы наблюдали нарушение внутрисистемной гемомикроциркуляции, вызванное повышенной проницаемостью сосудов. К 10-му дню эксперимента в периневральной ткани и самом нервном волокне преобладали дегенеративные и воспалительные процессы. На 30-е сутки после повреждения сосудисто-нервного пучка нижнего альвеолярного нерва дегенеративные и воспалительные явления в нервном волокне сменились дегенеративными и склеротическими процессами.

Похожие статьи


background image

http://dx.doi.org/10.26739/2091-5845-2019-2-26

УДК: 616.315-007.254-089.844

ФАРГО НА ВИЛОЯТИ КЕСИМИДА ЮЦОРИ

ЛАБ ВА ТАНГЛАЙНИНГ ТУГМА
КЕМТИКЛАРИНИНГ

ТАРКИБИ ВА МОНИТОРИНГИ

М.М. Исмоилов, А.И. Хасанов, Н.Н. Хайдаров,
F.O.

Каюмов

Фаргона вилояти стоматология ва юз-жаг

жаррохлиги маркази

Ташкент давлат стоматология институти

Аннотация

В статье изложены результаты изучения структуры

врожденной расщелины губы и неба больных детей по
материалам

Ферганской

областной

больницы

специализированной по челюстно-лицевой хирургии.
Проведение мониторинга в начале года и соблюдение
основных принципов реабилитации детей с врожденной
расщелиной губы и неба требует длительного комплексного
лечения с участием многих специалистов. Необходимо
прогнозирование ожидаемых результатов и четкий план
проведения различных этапов. Перечень мероприятий,
проводимых в процессе основных этапов, включает раннее
ортопедическое лечение первых дней жизни ребенка,
обоснованное планирование хирургических вмешательств.

Ортодонтическое лечение, логопедическое обучение,

санационные мероприятия вместе с периода ростам
развития верхней губы и нёба, являются стержневыми на
основных этапах хирургического лечения, не только
значительно улучшает эстетические и функциональные
результаты лечения, но и сводит до минимума количество
повторных исправляющих операций.

Ключевые слова:

расщелина губы и нёба; врожденные

пороки развития; комплексная и поэтапная реабилитация;
детская челюстно-лицевая хирургия.

Annotation

The article reports on the study of the structure of the

congenital cleft lip and palate of sick children on the materials of
the Fergana regional hospital specialized in maxillofacial
surgery. Monitoring at the beginning of the year and compliance
with the basic principles of rehabilitation of children with
congenital cleft lip and palate requires long-term comprehensive
treatment with the participation of many specialists. It is
necessary to predict the expected results and a clear plan for the
various stages. The list of activities carried out during the main
stages includes early orthopedic treatment of the first days of the
child's life, reasonable planning of surgical interventions.

Orthodontic

treatment,

speech

therapy

training,

rehabilitation measures together with the period of growth and
development of the upper lip and palate, are pivotal in the main
stages of surgical treatment, not only greatly improves the

stages of surgical treatment, not only greatly improves the
aesthetic and functional the results of treatment, but also
minimizes the number of repeated corrective operations.

Key words:

cleft lip and palate; congenital malformations;

complex and gradual rehabilitation; pediatric maxillofacial
surgery.

Мавзуннингдолзарблиги:

Юз-жаг сохаси н ин г тугма

аномалиялари

хозирги

замон

тиббиётида

катта

муаммолардан бири хисобланади. Ушбу аномалиялар юз-
жаг сохасининг анатомик, физиологик ва функционал
бузилишлари

билан

боглиц

булиб

беморларни

согломлаштириш хамда жамиятда уз урнини топиш хам
долзарб муаммолардан бири булиб цолди .[2,9] Жахон
Согликни сацлаш ташкилоти маълумотлари буйича юз- жат
аномалияларини 80-85 фоизи юкори лабни ва танглайни
кемтиклари билан боглик;лиги такидланган. Узбекистонда
уртача 850-900 та болага 1 та бола юцори лаб ва танглай
кемтиклари билан тугилган болалар ташкилэтади. Бу
беморларда овк,атланиш, нафасолиш, нутк; талафузи
бузилишлари кузатилиб тугилганидан бошлаб ногирон
болалар хисобланади [1,3,4,8]. Хозирги кунда юк;ори лаб ва
танглай тугма кемтикларини даволаш тадбирларида
эришилаётган

ютукщарга

карамай

Республикамиз

худудларда бу беморларни тугилиш мониторинги, уларни
таркиби ва тизимли реабилитация тадбирларида узига хос
ташкиллий муаммолар мавжуд булиб уларни мониторинги
ва диспансеризацияси тадбирлари биртизимга солинмаган
[4,6,7].

Мониторингутказишдан максад:

Фаргона вилояти

кесимида юцори лаб ва танглайнинг тугма кемтикларини
тизимли тартибга солиш, уларни тугилиши, таркиби ва
реабилитация тадбирлари урганиб чицишдан иборат булди.

Фаргона вилояти мициёсида юк;ори лаб ва танглай

тугма кемтиклари бор булган болалар таркибини ва
тугилишини сон жихатдан урганишни туманлар тиббиёт
бирлашмаларига царашли стоматология булимлари ва
туман куп тармокщи марказий поликлиника стоматолог,
педиатр хоналарида, вилоят болалар стоматология
поликлиникасида тиббий курикдан утказилиб уларни
муаммолари ва холати урганилди. Фаргона вилоятида
болалар юк;ори лаб ва танглай тугма кемтиги бор булган
беморларни реабилитация маркази йуц булгани учун ушбу
беморларга

ихтисослашган

ёрдам

вилоят

юз-жаг

жаррохлиги ва стоматология марказида амалга ощирилди.
2016-

2018 йиллари Фаргона вилояти туманлар кесимида

туманлар стоматология булимларида чуцур тиббий курик
утказилдй. Уч йил ичида 607 та беморга малакали
ихтисослашган ёрдам берилди. Шулардан 529 тасида
жаррохлик амалиётлари утказилди. 78 та беморда
фацатортодонтикдаво утказилган. Жаррохлик амалиётлари
утказилган беморларда йил давомида ортодонт, педиатр,
ЛОР шифокорларини назоратлари ва даволаш тадбирлари
утказилди. Туманларда логопед етишмаслиги сабабли
беморлар

Фаргона

шахрига

логопедга

к;атнаб

шугуланишди.

Иил бошидан вилоят буйича туманлар кесимида юз-

жаг булими етакчи мутахассислари томонидан 2016-18 йил
январ, феврал ойларида юк,ори лаб ва танглай кемтиклари
билан беморларни алохида гурухга киритиб диспансер
назоратга олиниб уларни мониторинги утказилди. Ушбу
беморларда мониторинг утказилганда 4 та гурухга булинди:
1. Юк;ори лаб ва танглай кемтиклари

36

Стоматология • №2(75)2019


background image

the
Iso

ns;

2ia
l

■ма
•та
юз-
ian
ни

.ам
сон
юз-
ва

ан.
зри
лар

ИШ,

дан
рги

1ЭШ

1ай
иш
дия
куд
леи

яти
ини

ва

рат

тай

ва

иёт
1 ва
тог,
гия
они
ида
тан
чун
жат
пга
лар
КУР
рга
529
рда
иёт-
энт,
таш
лиги
наб

юз-
5-18
пай
|ТИ
б

НГИ

да 4

:

---

итутилган беморлар хисобиутказилибтуман-

• -:' е-замида руйхати тузилди. Ушбу бирламчи бемор-

- -.

г

Фролова таснифи буйича ташхис куйилиб

-\_

’адбирлари

режаси тузилди. 2. Бир ва икки

—»«: -гача

юкрри

лаб ва

танглайнинг тут ма кесиб утувчи

* гари билан тутилган

беморларни

боскичли

а:::

’.••

ама-

лиётимудатларибелгиландивауларни

-

гз=:иила

мутахассисларда даволаш тадбирлари гб

берилди.

3.

Хейлопластика ва ураноплас-

■t.: :-тзация-лари булган

беморларжаррохлик

«л -- ;

_

казил-гандан кейинги лаб,

бурун, альвеоляр

:*• -

за 'англайни

шакл бузилишлари

урганилиб

-:: -

: ■ ■ кати

тузилди. Ушбу беморларни ота-

онала-

=

*гаш

тадбирларини режаси ва катта булгунча

-

с: ::ата булиши тушунтирилди. 4. Юкори лаб ва тутма

кемтиклари билан тутилган беморларни

.

назоратга

олиш ва ортодонтиидаволанишга

„ беморлар

руйхати тузилибулар вилоятболалар

-; -

"ия

поликлиника™ортодонтларигабирикти-

2

1' :-

йилни

бошида Фартона вилоятида 214 та

-: I * -

ва танглай кемтиклари беморлар вилоят

■Ь-огю-гия

шифохонаси

юз-жатжаррохлари

--

_---

иббийкурикданутказилдиваулардан74,7%

-wa-

боскич

жаррохлик амалиёти утказилди.

: ..---

утказилишида ва

беморларни

ота-онаси

В

ба

т

утказилганда28-

30%беморларниусиш . = сз ;з вакдидаота-оналарини
мутахассисларга

::

-

в-з

т

маслиги

ва

даволаш

тадбирларини - аслиги уларни катта ёшга бориб юцори
жатида, : --гз =а лабларида шакл бузилишларга олиб
келиши

Ее ::.-арни

74,7

% уз вацтида бажарилган сифатли

Мер

уларни

комплекс реабилитациясини

tzza-

.*ятли

бошланишиваижтимоий хаётга

-

г = --_.'-а олиб

келган.Чукур тиббий курикда юкрри

Е

z t

-=--

айни

тутма

кемтикларини таркиби урганилиб

: : м -ахассистомонидан

бемор курилиб даволаш

LT

:

:

-

В

:/-

режасини

тузибберилди.Жаррохташхис

< >z :

_

е:ация

мудати ва хажми тушунтирилди.

Педиатр беморнинг умумий холатига бахо бериб

овкатлантириш тартиби ургатилди. Педиатр томонидан
бемор биринчи жаррохлик амалиётига тайёрланди. Хар бир
бола билан алохида оилавий шароитини инобатга олган
холда операцияга тайёрлади. Агар хамрох касаллиги булса
кушимча тор мутахассисларни куриги ташкил этилди.
Опрециядан олдин ва кейин ортодонт назорати ва давоси,
психологлар маслахати режа асосида олиб борилди.

Болани хар бир ёшига нисбатан, цайси боскичда

даволаниш жараёни кетишига цараб операциядан олдин ва
кейин ортодонтик даво олиш ва педиатр томонидан
тайёрлаш ва парвариш реабилитация даврини узига хос
ахамияти каттадир. Алохида кузатувга лойик; беморлар бу
кщори лаби ва бурун шакли бузилган беморлар булди.
Операциядан кейинги чандикларни бир йилдан кейин
бартарф этиш тавсия этилди. Ортодонтик даво олишдан
олдин юцори лаб утув бурмаси ва от из дахлизи пластика-
сини хейлоплпастикадан бир йил утгач амалга ошириш
тавсия этилди. Биз чукур тиббий кури к утказган беморлар-
да (12-16 ёш) бирламчи хейлопластикадан кейин кемтик
томонида колемуллани калталиги, бурун цанотини
яссилиги, бурун тешикларини хар-хил холатдалиги, бурун
учини шакл бузилиши кузатилди. Усмир ёшдаги
беморларда бурунни ва говори лабни шакли бузилишига
юк;ори жатни ривожланишдан орцада колиши, ноксимон
тешикни шакли бузилиши ва лаб, бурун мушакларини
ривожланишдан

оркада

колиши

кузатилди.

Ушбу

беморларни ёшига караб 2018 Йили 36 тасида Фартона
шахридаги юз-жат жаррохлиги шифохонасида даволаш
тадбирлари утказилиб берилди ва давом эттирилиб
келмокда.

Хулоса

Фартона вилояти кесимида юкрри лаб ва танглайнинг

тутма кемтикларини таркиби ва мониторинги урганилиши
натижасида беморларга уз вактида реабилитация
тадбирлари утказилди ва уларни даволаш тадбирлари
тушунтирилди. Уз навбатида мониторинг утказишда
ушбубеморларга тиббий ёрдамни такомиллаштириш
юзасидан куйидаги таклифларни берамиз:

1

.Республикамизда хар бир худуд марказида бемор-

s

зстона

вилоят юз-жатжаррохлиги марказида болалар стоматология поликлиникасида ва стацинар

из::

• --za

даволанганбеморларнингтаркиби

Курсаткичлар нозологияси

2016 й.

2017 й.

2018 й.

жами

_

абни

бир томонлама тутма кемтиклари

50

45

46

141

“з-'-зл-и тутма

кемтиклари

38

40

46

124

-

: ’= ^онлама

юк,ори лаб ва танглай тутма кесиб утувчи

25

24

25

74

-

эмонлама

юцори лаб ва танг-лайни тутма кесиб

^емтиги

22

19

18

59

•2 •: с •• габ ва

буруннинг хейлоплас-тикадан кейинги

бузилишлари

22

29

36

87

•?>.:: ■ ■ -кат

алвеоляр уситини шакл бузилиши ва

нуцеони

19

15

18

52

-

чатни

уранопластикадан кейин шакл

: . 3- - -

г^лари

18

27

25

70

194

199

214

607

Стоматология • №2(75)2019

37


background image

2018 йил январ ва феврал ойларида вилояттуманлар кесимида утказилган чукуртиббий курик

натижаси

Шацар ва туманлар

Кфрикдан утказилган

беморлар сони

Жаррохлик

амалиётига мухтож

Ортодонт

давосига мухтож

Логопед ва

педиатр

Фартона шах,ар

16

14

2

2

Мартилон шах,ар

12

10

2

2

К,уцон шах,ар

9

6

3

3

К,увасой шах,ар

9

8

1

1

Ботдод туман и

12

11

1

1

Бешарик, тумани

5

4

1

1

Бувайда тумани

9

6

3

3

Дантара тумани

11

6

5

5

Ёзёвон тумани

7

5

2

2

Олтиарик, тумани

16

12

4

4

Риштон тумани

16

11

5

5

Сух тумани

3

3

Тошлок, тумани

8

6

2

2

Учкуприк тумани

7

5

2

2

Фартона тумани

19

16

3

3

Фурк,ат тумани

7

6

1

1

Узбекистон тумани

18

12

6

6

К,ува тумани

14

8

6

6

Куштепа тумани

16

11

5

5

Жами

214

160 (74,7 %)

54(25,3%)

54

ларни даволаш тадбирларини тупик олиб боришучун юз- жаг
сохаси тугма ва ортирилган нуксонлар билан шугуланувчи
булим ташкил этиш керак ва бу булим худуд ихтисослашган
юз-жаг жаррохлиги ва стоматология марказини кршида
булиши керак.

2

.Марказкошида замонавий клиник лабораторияси

булиши билан бирга операцияга тайёрланиш даврида,
малакали жаррохлик амалиётини утказиш вацтида ва
операциядансунгтикланишжарраёнлариучунмалакали' юз-
жаг

жаррохи,

неонатолог,

педиатр,

анестезиолог-

реаниматолог, ортодонт, логопед, оториноларинголог ва
оила психологи хизматини ташкил этиш керак.

З.Худудлар юз-жаг жарохлиги ва стоматология мар-

казлари фаолиятида юз-жаг сохаси тут ма ва ортирилган
нуксонлар билан шутуланувчи булим ахоли орасида юкори
лаб ва танглай кемтиги билан фарзанд оилада тутилишини
олдиндан билиш (скрининг), скрининг марказ- лари ва тугрук
уйларида бола тутилганда юкори лаб ва танглай кемтиги
аникланганда хомиладорнинг индуви- дуал картаси ва тугрук
картасига нуксонларни кайд этиш ва стоматолог куриги
картасини тадбик этиш керак.

4. Шифокор стоматологлар томонидан бирламчи

бутинда ахоли орасида тутма нуксонларни олдини олиш,
сотлом турмуш тарзи мавзуларида сухбатлар ташкил этиш,
газета ва журналларда илмий омабом маколалар чоп этиш
зарур. Хар йилни бошида худудларда чукур тиббий курик ва
мониторингутказилиб беморларни даволаш режалари билан
таништириб тушунтириб бориш керак.

Списоклитературы

1.Абалмасов Н.Г., Абалмасов Н.Н. Ортодонтия.-М,-
«МЕДпресс-информ».-2008. -С. 27-33

2

.Амонуллаев Р.А. Совершенствование медицинской

реабилитации детей с врожденной расщелиной верхней

губы и неба в Республике Узбекистан автореф. дис.... док.
мед. наук/Р.А. Амонуллоев Ташкент - 2005. С. 201.

3

.Водолацкий, М. П. Дистракционный метод лечения

верхней ретрогнатии у больных с врожденной расщелиной
верхней губы и неба Текст. /М. П. Водолацкий, В. М.
Водолацкий//Стоматология. 2008. -№ 2. -С. 66-70.

4

.Долгополова Г. В. Раннее ортопедическое лечение

детей с врожденной расщелиной губы, альвеолярного
отростка и неба Текст.: автореф, дис.... канд. мед. наук
/Г. В. Долгополова. Екатеринбург, 2003.-С. 31.

5

.Першина, М.

А

Костная пластика альвеолярного

отростка у детей с врожденной расщелиной верхней губы,
альвеолярного отростка, неба (одно- и двусторонней)
Текст.: автореф. дис.... канд. мед. наук/М. А. Першина.-М.,
2001.-

С. 24.

6

. Свиридов Н. Н. Эпидемиологическая ситуация и

структура заболеваемости у детей с врожденной,
наследственной

челюстно-лицевой

патологией

в

Саратовской области Текст.: дис.. канд. мед. наук/Н. Н.
Свиридов. - М,- 2003. - С.-200.

7

. Стоматологическое здоровье детей с врожден-

ными расщелинами губы и неба Текст./В. М. Елизарова [и
др.]

//

Врожденная и наследственная патология головы,

лица и шеи у детей: актуальные вопросы комплексного
лечения. М.: МГМСУ, 2006. - С. 207-209.

в.Суркин, А. Ю. Программа оценки результатов

лечения детей с врожденной расщелиной верхней губы и
неба на этапах реабилитации Текст.: автореф. дис....
канд. мед. наук/А. Ю. Суркин. - М. 2004,-С. 24.

8 .Biavati,

М. J. Cleft palate Electronic resource.

/

M. J.

Biavati

H

Med-scape. 2006. -

Режим доступа: http //mm.

Medscape.com.

lO.Karmacharya, J. Cleft lip Electronic resource.

/

J.

Karmacharya//Med-scape. - 2006. -

Режим доступа: http://

www. Medscape, com.

38

Стоматология • №2(75)2019

Библиографические ссылки

Syder D.J., Bartoshuk L.M. Oral Sensory Nerve Causes and Consequences // Rev. Endocrinol. MK=c 3 s- Vol. 17, №2. - P. 149-158.

Ceballos D.. Cuadras J., Verdii E., Navarro X. *yz’-:~etric and ultrastructural changes with ageing in -ж y-rpheral nerve//J. Anat. -1999. - Vol. 195 (Pt 4). - P. 563-Г5

Park J., Van Trinh N., Sears-Kraxberger I. et al. '-astructure changes in trigeminocervical complex

; x-rinal nerve injury // J. Comp. Neurol. - 2016. - Vol.-P. 309-322.

Chen Y.-J., Huang F, Zhang M., Shang H.-Y. :ccal Stress Alters Ultrastructure and Energy

..xc s- of Masticatory Muscle in Rats H J. Biomed. tec*» - 2010. - Vol. 2010.

Golub V.M., Brewer J., Wu X. et al. Neurostereology рмхо unbiased quantification of neuronal injury and ^s:c*:er.eration//Front Aging Neurosci. - 2015. - Vol. 196.

Johnston C.D., Owens PD. Reinnervation of ямксгс rat molars// J. Anat. - 1991. - Vol. 176. - P. 169-

Ch uwal A., Narayan R.K., Chaung IV. et al. Ъ.» x-fective Effects of Trigeminal Nerve Stimulation in > %- ~~sjmatic Brain Injury//Sci. Rep. - 2017. - Vol. 7.-P.

inLibrary — это научная электронная библиотека inConference - научно-практические конференции inScience - Журнал Общество и инновации UACD - Антикоррупционный дайджест Узбекистана UZDA - Ассоциации стоматологов Узбекистана АСТ - Архитектура, строительство, транспорт Open Journal System - Престиж вашего журнала в международных базах данных inDesigner - Разработка сайта - создание сайтов под ключ в веб студии Iqtisodiy taraqqiyot va tahlil - ilmiy elektron jurnali yuridik va jismoniy shaxslarning in-Academy - Innovative Academy RSC MENC LEGIS - Адвокатское бюро SPORT-SCIENCE - Актуальные проблемы спортивной науки GLOTEC - Внедрение цифровых технологий в организации MuviPoisk - Смотрите фильмы онлайн, большая коллекция, новинки кинопроката Megatorg - Доска объявлений Megatorg.net: сайт бесплатных частных объявлений Skinormil - Космецевтика активного действия Pils - Мультибрендовый онлайн шоп METAMED - Фармацевтическая компания с полным спектром услуг Dexaflu - от симптомов гриппа и простуды SMARTY - Увеличение продаж вашей компании ELECARS - Электромобили в Ташкенте, Узбекистане CHINA MOTORS - Купи автомобиль своей мечты! PROKAT24 - Прокат и аренда строительных инструментов