ushbu maqolada bino va inshootlar qurilishida qo’llaniladigan yog’och konstruksiyalarini yonishdan himoya qilish usullari hamda ushbu usullarni ijobiy va kamchilik tomonlari keltirilgan. Shu bilan birga bino tom qismida qollaniladigan stropil qurilmasini yonishdan himiya qilishning konstruktiv usuli keltirilgan.
Bu maqolada asfalt qoplamalarga polimerlardan va sirt-faol struktura hosil qiluvchi qo’shimchalar qo’shilishidan hosil bo’lgan modifikatsiyalangan asfaltbetonning past haroratda mo‘rtlikning oshishiga va deformatsiyaga bog’liq bo’lgan asosiy ko’rsatkichlari ta’sirida chidamliligini oshirish tadbiqi ko’rsatib o’tilgan.
Ushbu izlanishda ikki qatlamli kompozit materiallardan tashkil topgan yupqa plitalarni mustahkamligi va deformatsiyalanganlik xolatlari tatqiqoti keltirilgan. Ikki qatlamli yupqa plitalarning birinchi qatlami metall yoki temirbeton qatlamlardan iborat bo’lib, ularning qalinliklari ikkinchi kompozit qatlamlarning qalinliklaridan ancha katta deb olinadi. Qatlamlarning fizik-mexanik xossalari va qalinliklari bo’yicha farq qiluvchi va metall yoki temirbeton materiallardan tashkil topgan.
Ushbu maqolada kompozit armaturali beton konstruksiyalarni loyihalashda birinchi va ikkinchi guruh chegaraviy holatlar bo‘yicha hisoblashda Yevropa, Yaponiya, Rossiya, Amerika me’yorlarida keltirilgan formulalar, hisoblash tartiblari va hisoblash uslublari bayon etilgan. Shuningdek, shisha kompozit armaturali konstruksiyalarni hisoblashdagi asosiy gipotezalar, tamoyillar va konstruksiyalarning chegaraviy qiymatlari keltirib o‘tilgan.
Ushbu maqolaning qisqacha mazmuni shundan iboratki, chet elda qo’llanilib ommalashayotgan
qurilish konstruksiyalarinig montaji taxnologiyasi va materialini O’zbekiston sharoitiga mos bo’lgan turini tanlab Respublikamizda qurilishga tadbiq etish maqsadida ko’p bo’shliqli monolit orayopmalarni nazariy asosda hisoblab, xozirda Respublikamizda qo’llanilayotgan konstruksiyalar bilan montaj texnologiyasi jihatidan raqobatbardosh ekanini isbotlash.
Maqolada zamonaviy axborot texnologiyalari va raqamli vositalardan foydalangan holda qurilishda moddiy resurslarni boshqarishni rivojlantirish istiqbollari muhokama qilinadi. Tahlil shuni ko‘rsatdiki, moddiy resurslarni boshqarishning mavjud usullari o‘zining afzalliklari va kamchiliklariga ega, ammo zamonaviy axborot texnologiyalari va raqamli loyiha va resurslarni boshqarish vositalaridan foydalangan holda ularning samaradorligini oshirish mumkin. Biroq, buning uchun tegishli me'yoriy hujjatlarni ishlab chiqish va amalga oshirish va qurilish kompaniyalari xodimlarini yangi moddiy resurslarni boshqarish vositalaridan foydalanishga o‘rgatish kerak.
Maqolada ohak chiqindisini (shlamni) ko‘pikbetonga qo‘llashni tahlili va ohak chiqindili ko‘pikbetonning issiqlik izolyasiyasi va konstruktiv ko‘pikbetonning siqilishga mustahkamligini o‘rganish natijalari, yangi ko‘pikbeton qurilish materiallarini ishlab chiqish uchun qattiq ohak chiqindisining yanada samarali foydalanish uchun ohak chiqindisining har xil nisbati o‘rganildi va laboratoriya tajribalari asosida ko‘pikbetonga ohak chiqindisini (shlamni) to‘ldiruvchi sifatida foydalanish mumkinligi keltirilgan.
В статье обобщены и критически проанализированы данные ученых из разных стран, информация в СМИ, фото и видео материалы о причинах столь катастрофических последствий землетрясений в Турции. Показано, что сейсмостойкость зданий безусловно определяется научно-техническим уровнем применяемых строительных норм и их неукоснительным соблюдением.
Рассмотри! состояние применения различных конструктивных систем зданий, обеспечения качества строительства, соблюдения строительных норм в нашей стране. Формулируются основные напрвления принятия мер по обеспечению сейсмобезопасности зданий и сооружений.
В последнее время на территории Узбекистана происходят события, которые будоражат общественное мнение, подрывают авторитет строительной отрасли и доверие к продуктам её деятельности, - обрушение части 6-этажного строящегося жилого дома в г. Джизак (2021 г.), прорыв дамбы Сардобинского водохранилища (2020 г.), незапланированная осадка 9-ти этажного жилого дома в г. Чирчик (2023 г.), появившиеся трещины в строящемся жилом многоэтажном доме в Ссргслийском районе (2023 г.) и в новостройке Яшнабадского района столицы (2023 г.), обрушение пяти балок строящегося путепровода перед международным аэропортом Ташкента (2023 г.). И это - нс полный список «побед», а только часть, получившая широкое освещение в социальных сетях.
В статье рассмотрены современное состояние исследований по оценке сейсмического риска урбанизированных территорий в Узбекистане и очередные задачи по обеспечению сейсмической безопасности реципиентов в республике.
Стихийные действия сил природы, пока еще не в полной мере подвластные человеку, наносят экономике государства и населению огромный ущерб. Эти явления природы вызывают экстремальные ситуации, нарушают нормальную жизнедеятельность людей и работу объектов. По мере того, как растет население и усиливается урбанизация в населенных сейсмоактивных зонах, растет плотность застройки домов, дорог, мостов, трубопроводов, систем коммуникаций и всего того, что называем инфраструктурой.
Мазкур мақолада суюлтирувчи АЦФ ёки САФА ва ёғ-мой саноати чиқиндиси асосида олинган пластификатор СОАПСТОН - мажмуали қўшимчанинг қуйма бетон мустаҳкалигига, бир жинслигига, зичлигига ва ультратовушнинг қуйма бетонга тарқалиш тезлигига таъсири кўриб чиқилди.
Ushbu maqolada barxan qumini portlandsement tarkibiga mikro to’ldirg’ich sifatida foydalanib, egilishga va siqilishga mustahkamlig natijalari keltirilgan.
Today, with the development of the construction industry, the demand for cement is also increasing. In increasing the volume of construction, cement is one of the resources available at the price of finished objects is achieved through cost reduction due to the use in the construction of modern high-quality building materials and products with lower energy consumption and with improved characteristics. Of particular importance is the production of effective cements based on industrial waste. On a global scale, special attention is paid to the development of new compositions of cements that increase the fire resistance of building structures and the most important task of research in this direction is the development of compositions based on industrial waste for Portland cement. When developing composite additives and based on them new compositions of highly effective composite Portland cement, in this direction it is necessary to substantiate a number of the following scientific solutions, in particular: development of new methods for the production of effective types of building products based on composite additives; development of new compositions for the production of nanocements with the participation of secondary raw materials; increase of concrete strength indicators on sulfate-resistant cements; optimization of the composition of raw materials in obtaining energy saving clinkers and cements; modernization of production technologies for white and decorative Portland cement; to increase the production of auxiliary cements, the use of alternative sources of active mineral additives and filler additives.
Maqolada Sika Retarder superplastifikatorining portlandsementning fizik va mexanik xossalariga ta’siri laboratoriya sharoitida o’rganilgan hamda olingan natijalar jadval va grafik ko’rinishlarida berilgan.
Ушбу изланишда ички ва ташқи қатламлари композит материаллар билан ўралган ўртасида металл қатламли цилиндрсимон қобиқларнинг узоққа чидамлилиги ва мустаҳкамлиги кўриб чиқилган. Металл қувурлар маьлумки, кислота, ишқор каби агрессив мухитларга чидамсиз бўлади яьни коррозияга учраш натижасида ўзининг мустаҳкамлигини ва узоққа чидамлилигини йўқотади. Металл труба (қувурларнинг) юк кўтариш қобилятлари компазит қувурларникига нисбатан бир неча баровар катта бўлади. Агар юк кўтарувчи қатлам сифатида металл қувирларни танласак ва уларни ички , ташқи қатламларини агрессив муҳитга чидамлик композит материаллар билан ўраб чиқсак, коррозияга чидамлилик ҳам агрессив муҳитларга бардош берадиган ҳамда ташқи динамик ва статик юкларни бемалол кўтарувчи мустаҳкам ва узоққа чидамли резервуарлар ва қувирларни ҳосил қилишимиз мумкин. Бундай цилиндрсимон комбинацяланган уч қатламли қобиқларни мустаҳкамлигини ва устиворлигини ҳисоблашда ҳам анизотроп материалларни ҳамда изотроп материал сифатида металл (пўлат) қобиқларнинг физик-механик хоссаларини ҳисобга олишга тўғри келади.
Maqolada arxitektura va badiiy temir-beton buyumlari qoliplarini ishchi yuzalarida qo‘llash uchun kompozit termoreaktiv epoksid polimer materiallari va qoplamalarining edirilishbardoshliligini, adgezion mustahkamligini, hamda fizik-mexanik xossalarini oshirish usullari muhokama qilinadi
Тақдим этилаётган мақолада маҳаллий чиқинди ҳом ашё пиролиз мойи асосида синтез қилинган суперпластификатор қўшимчасини Цемент тоши ДТТ нинг эгри чизиқлари ўрганилган. Оптимал таркибда суперпластификатор цемент қорищмасига (бетон қорищмасига) қўшилганда қоришманинг харакатланувчанлик хоссасига таьсири натижасида қўшиладиган сув миқдори 15-20% га камайган хамда мустахкамлик 15-20% га ошган. Шунингдек мақолада суперпластификатор таьсирида иқтисодий самарани ощганлиги тўғрисида маьлумотлар келтирилган.
Промышленное и гражданское строительство входят в группу ключевых направлений развития государства. Данной утверждение основывается, во-первых, на значительных темпах обновления жилищного фонда (введение в действие новых жилых домов). Во вторых, на необходимости активизации промышленности, которой требуются новые высокотехнологичные здания и сооружения, отвечающие современным стандартам безопасности и требованиям заказчиков подобных строек. Такие приоритеты для государства весьма очевидны. Дело в том, что решая проблемы жилья, хотя бы в той мере, что его предложение на рынке неизменно растет, с соответствующими изменениями цен и изменением конкуренции, государство создает условия для решения и социальных проблем. В частности, новые микрорайоны в обязательном порядке должны быть снабжены детскими садами и школами, а о появлении новых магазинов общественного питания и сферы услуг вообще не вызывают сомнений. Выполняются социальные обязательства, формируются условия для развития малого предпринимательства, происходит стимулирование процессов обмена и распределения накоплений населения, т.е. стимулирование экономики и экономического роста. Темпы строительства новых жилых многоквартирных домов на сегодняшний день одни из самых высоких за новейшую историю государства, а качество строений напрямую зависит от эффективности и соблюдения технологий строительства, а также качества и состава материала, из которого оно ведется.
Во всем мире проводятся научные исследования по совершенствованию технологии производства огне- и жаропрочных композиционных портландцементов и бетонов на их основе, в том числе по следующим приоритетным направлениям: разработка новых составов композиционных сырьевых смесей; экономия природных сырьевых ресурсов и применение вторичных сырьевых материалов; разработка энергоэкономичных технологий обжига клинкера; создание состава активных минеральных добавок, обеспечивающих ресурсосберегающую технологию производства портландцемента; разработка технологий производства новых составов добавочных, пуццолановых и цветных портландцементов [1].
Ushbu maqolada mikroto'ldiruvchining kompleks fizik-kimyoviy xossalarini, yengil betonning tuzilishi va xususiyatlarining shakllanishiga ta'sirini tadqiqotlar natijasi ko’rsatilgan.
Tadqiqot natijalarining ilmiy ahamiyati mahalliy xomashyolar va qishloq xo‘jaligi chiqindilarini keramik devorbop materialdagi faza hosil bo‘lish jarayoni va strukturasining shakllanishiga, shu bilan birga kuydirish sharoitida uning fizik mexanik xossalari va sifat ko‘rsatkichlariga ta'sirini aniqlash bilan izohlanadi.
Ушбу изланишда осесимметрик цилиндрсимон бир биридан физико-механик хоссалари ва қалинликлари бўйича фарқ қилувчи композит материалларданташкил топган икки қатламли қобиқларни мустахкамлиги ва деформациялари, силжиш диформацияларни ва физико-механик хоссаларини таъсирини тадқиқотлари келтирилган.
Приведена постановка задачи о продольном взаимодействии подземного магистрального трубопровода с окружающем его грунтом при действии низкочастотных сейсмических волн. Численным решением определены продольные напряжения в трубопроводе в зависимости от жесткости грунта. Установлена, что при больших жесткостях окружающего подземный трубопровод грунта, сейсмическая напряжения трубопровода существенно низкая. На основе этих инновационных результатов предлагается улучшения технологии строительства сейсмостойких подземных магистральных трубопроводов.