Винилакетнинг кислородли органик бирикмаси майда би г у фаза каталитик синтези

ВАК
inLibrary
Google Scholar
Выпуск:
CC BY f
98-99
12
3
Поделиться
Мусульманов, Н., Икромов, А., & Советов, К. (2022). Винилакетнинг кислородли органик бирикмаси майда би г у фаза каталитик синтези. Журнал вестник врача, 1(1), 98–99. извлечено от https://inlibrary.uz/index.php/doctors_herald/article/view/6121
Н Мусульманов, Самаркандский государственный медицинский институт

Кафедра биоорганической, биоорганической и биологической химии

А Икромов, Самаркандский государственный медицинский институт

Кафедра биоорганической, биоорганической и биологической химии.

Crossref
Сrossref
Scopus
Scopus

Аннотация

Ўзбекистон Республикаси Президенти раҳбарлигида иқтисодий инновасияларни ривожлантириш ва инқирозга қарши курашиш дастурлари негизида иқтисодни ислоҳ қилиш, маҳаллий хомашёлар асосида озиқ-овқат. фармасевтика ва саноат ишлаб чиқариш маҳсулотларини маҳаллийлаштириш ётади. Бу эса тадқиқотчилар олдига маҳаллий хомашёлар асосида Республикамиз иқтисодиёти учун зарур маҳсулотларни ресустежамкор усулларда ишлаб чиқариш вазифасини қўяди

Похожие статьи


background image

(Doctor a\6orotnomasi, Satnarqand.

2013, № 1

(Вестни^врача, Самарканд

98

KISLORODLI ORGANIK BIRIKMA VINILACETA TNI BI G’
FAZADA YANGICHA KATALITIK SINTEZLASH

SarnMI Bioanorganik, bioorganic va biologic kimyo kafedrasi.
TKTI Toshkent kimyo-texnologiya instituti

O’zbekiston Respublikasi Prezidenti rahbarligida

iqtisodiy innovasiyalarni rivojlantirish va inqirozga
qarshi kurashish dasturlari negizida iqtisodni isloh qilish,
mahalliy xomashyolar asosida oziq-ovqat. farmasevtika
va

sanoat

ishlab

chiqarish

mahsulotlarini

mahalliylashtirish yotadi. Bu esa tadqiqotchilar oldiga
mahalliy xomashyolar asosida Respublikamiz iqtisodiyoti
uchun zarur mahsulotlarni resustejamkor usullarda ishlab
chiqarish vazifasini qo’yadi.

Asosiy

organik,

neftkimyoviy

sintez

mahsulotlarining va kislorodli organik birikmalarning
orasida muhim o’rinlardan birini vinilasetat egallaydi.

Viniasetat asosan sanoatda asetilen va sirka

kislotadan rux asetati katalizatorligida olinadi. Bunda
katalizatorning o’zagi sifatida faollashtirilgan ko’mirdan
foydalaniladi. MDH da ham bu faollashtirilgan ko’mir
bo’lmaganligi uchun u Italiyaning «Monte-Kantin»
firmasidan keltiriladi.

«Navoiazot» OAJ da yiliga 20 ming tonnadan ziyod

sirka kislota va 30 ming tonna asetilen ishlab
chiqarilmoqda. Kelajakda asetilenning ishlab chiqarish
quvvatini 50 ming tonnadan oshirish rejalashtirilgan.
Respublikamizda

bitta

korxonasida

ishlab

chiqarilayotgan ayni shu ikki sanoat mahsulotlari (sirka
kislota va asetilen) asosida vinilasetat olishni yo’lga

qo’yish mumkin. Respublikaning vinilasetatga bo’lgan
ehtiyoji yiliga 10 ming tonnadan yuqorini tashkii etadi.
Respublikamizda vinil-asetat ishlab chiqarish mavjud
bo’lmaganligi tufayli u hozirgi kunda xorijdan valyuta
evaziga keltirilmoqda.

Vinilaseta asosan sirka kislota va asetilen reaksiyasi

bilan suyuq va bug’ fazada olinadi. Suyuq fazada olish
Vakker jarayonidan iborat bo’lib asetilenni sirka
kislotadan 60-65

u

C da o’tkaziladi. Bu jarayonda

katalizator vazifasini sulfat kislota asetilenni simobli tuzi
qo’llaniladi. Bunda o'ta zaharli bo’lgan simob birikmalari
ishlatiladi. Ikkinchi usulda sirka kislotani vinillash
stasionar yoki katalizatorning ‘‘qaynab’’ qavat hosil
qilish (psevdoojijennyy sloy) usuliga asoslangan. Bu
jarayon 170-270°C da sodir bo’lib katalizator sifatida rux
asetatining faollashtirilgan ko’mirga o’tkazilganligi
ishlatiladi. Jarayonda sirka kislota va asetilenning nisbati
4:10 ni tashkii qiladi.

Mahalliy xomashyo - asetilen va sirka kislota asosida

vinilasetatning ishlab chiqarish texnologiyasini yaratish.
ularni olish uchun samarali katalizatorlar ishlab chiqarish
eng dolzarb muammolaridan biri bo’libhisoblanadi.

Yuqoridagilarni inobatga olib biz tomondan jarayon

uchun yangi katalitik sistemalar yaratildi. darning
tarkibiga ko’ra turlari quyidagilar:

1.

Zn(CH

2

COO)

2

- 70%, Cd(CH

3

COO)

2

- 20%. Cu(CH,COO)

2

- 10%.

2.

Cd(CH

3

COO)

2

-l 5%. Zn(CH

3

COO)

2

-l 5%, у - Al

2

0

3

-70,0%.

3.

Zn(CH

2

COO)

2

-l 1%, Cd(CH

3

COO)

2

-11%. Bi(CH

3

COO), -1%. y-ALO

3

-77%

4.

CdF

2

- 10%, ZnO - 10%.

у

A1

2

O

3

- 70% (КЦА -1)

5.

ZnO - 10%. у - A1

2

O

3

- 70% (ЦА-1),

Ularda katalitik o’zak sifatida mahalliy xomashyo

bentonit asosida olingan y-Al

2

O

3

dan foydalanildi.

Olingan katalizatorlarning fizik- mexanik tavsifnomalari,
mustahkamligi. regen- erasiyaga uchrash vaqti. termik
barqarorligi va selektivligi sanoat namuna katalizatori
Zn(CH

3

COO)

2

/ Cfaoiiashurganga nisbatan silishtirildi.

Ustunligi aniqlandi.

Sintezlangan katalizatorlar yordamida bug’ fazada

sirka kislota (CFLCOOH) va asetilen (C

2

H

2

) asosida

vinilasetat (CH

3

COOCH=CH

2

) sinteziga harorat (t°),

hajmiy

tezlik.

CH

3

COOH:C

2

H

2

mol

miqdorlari

katalizatorlam- ing tarkibiga ko’ra turlarining ta’siri
o'rganildi.

Katalizatorlarning

\inilasetat

sinteziga

ta’sir

mexanizmiqo’yidagicha:

Cd(OAc)

2

+ AcOH

—►

H[Cd(OAc)

3

] + C,H

2

—►

H[Cd(OAc)

3

(C

2

H

2

)]

H[Cd(OAc)

2

(CH = CHOAc)]

H[Cd(OAc)

3

]

H[Cd(OAc)

3

(C

2

H

2

)]

H[Cd(OAc)

2

(Cl I = CHOAc)]

Cd(OAc)

2

+ CH

2

= CHOAc

Jarayonda asetilenning hajmiy tezligi 200 1 . soaf'da
vinilasetat unumi 88% bo’lishi, t = 170- 180°C da
optimal bo’lishi va CH

3

COOH:C

2

H

2

mol nisbatlari 1

: 5-

6

bo’lishi aniqlandi.

Musultnonov N.X.,

Ikromov A.,

Sovetov Q.T.


background image

Doctor aj(6orotnoiuasi, Samarqancf

2013, № 1

Фестнш^врача, Самарканд

99

Xulosa o’rnida shuni aytish mumkinki olin- gan

katalizatorlarning tarkibiga ko’ra turlari t = 170 - 180°C da
samarali bo’lib, vinilasetat hosil bo’lishini 85 - 86% ga
yetkazadi. Sanoat namuna katalizatoriga nisbatan CjH?
konversiyasini 1,3 marotaba oshiradi. Zn(CH

3

COO)

2

/

CfeoUashiuiigan ga nisbatan mexanik mustahkamligi mahalliy
xo-

Adabiyotlar

1..

H.X. Мусулмонов, H.C. Тангяриков, А. Икрамов. Разработка и исследование свойств новых катали-

тических систем для синтеза винилацетата. // Кимёвий технология. Назорат ва бошкарув журнали. 2009 й. №3. 5-
9- бетлар. 2. Н.Х.Мусулмонов. А.Икрамов. Х.И.Кодиров. Роль ацетатов при синтезе винилацетата. // Узбекистон
кимё журнали. 2010 й. №1, 22-26 бетлар. 3. Батыров Б.Б., Пак В.В., Тен А.В., Икрамов А., Мусулмонов Н.Х.
Каталитический парофазный синтез винилацетата винилированием уксусной кислоты.

И

Кимё ва кимёвий

технология журнали. 2010 й. №2. 30-34 бетлар.

ЭФФЕКТИВНОСТЬ ПРИМЕНЕНИЯ КОРРЕКТОРОВ
ПУРИНОВОГО ОБМЕНА У БОЛЬНЫХ ИБС С ГИ-
ПЕРУРИКЕМИЕЙ

Кафедра терапии по подготовке ВОП №2 (зав. - проф. Хаитова
Н.М.) и Самаркандский филиал (директор - проф. Ахмедов Ю.М.)
РНЦЭМП

Актуальность проблемы.

Сердечнососудистые

заболевания (ССЗ), в частности ишемическая болезнь
сердца (ИБС) по- прежнему остаются ведущей
причиной инвалидизации и смертности во всем мире
[1,2,11]. По данным мировой статистики, распростра-
ненность ИБС достигла 2-4 % . В последние годы в
современных рекомендациях по профилактике ССЗ
уделяегся большое внимание выявлению и коррекции
факторов риска, оценки вероятности развития
осложнений и прогнозу ССЗ [7,9]. Значительное
место в этой проблеме занимают факторы риска -
нарушение

липидного

обмена,

инсулинорезистентность, тромбогенные факторы,
избыточная масса тела и гиперурикемия (ГУ). У
больных с ГУ риск развития острого инфаркта
миокарда (ОИМ) и смертность от него возрастает в
1,5-2,0 раза, развитие ИБС в 2,2-3 раза выше, чем у
больных с метаболическим синдромом (МС). Ряд
исследователей, в связи с этим, рассматривают ГУ
как самостоятельный предиктор и патогенетический
фактор развития ИБС и ОИМ [10,12].

Цель исследования.

Оптимизация лечения

больных ишемической болезнью сердца с бес-
симптомной гиперурикемией путем обоснованного
назначения в комплекс интенсивной терапии
препарата Гепа-Мерц.

Материалы и методы.

В обследование были

влючены 129 больных ИБС в возрасте 46.4±3,49 лет,
в том числе 24 пациентов стабильной стенокардией
(СС) и 105 - СС с бессимптомной гиперурикемией
(БГУ). Условиями проведения исследований у
больных СС были: ранее перенесенные НС, наличие
приступов в грудной клетке в покое и при физической

нагрузке, переходящие изменения интервала ST-T на
ЭКГ вне болевого приступа без подъема сегмента ST
и свежих зубцов Q. В группы обследования не
включали больных ИМ, застойной сердечной
недостаточностью (II Б- III стадии по Стражеско-
Василенко, III- IY ФК по NYHA), сахарным диабетом
(тип I),острыми и хроническими заболеваниями
печени, почек, легких, желудка и кишечника,
тяжелой стадией АГ, анемией (НЬ ниже 90-100 г/л),
нарушениями

мозгового

кровообращения,

обменными нарушениями.

В протокол обследования включали опре-

деление в крови и моче МК урикозоперокси- дантным
методом, глюкозы натощак, креатинина, мочевины.
Одновременно оценивали функцию печени по
показателям в крови ACT, АЛТ, прямого и непрямого
билирубина, щелочной фосфотазы, общего белка,

тимоловой пробы, гемоглобина.

Результаты и обсуждение.

Можно полагать, что

выявленные дисметаболические нарушения в печени
и почках связаны с процессами расстройств в
эндотелии сосудов. Механизмы поражения органов у
больных с БГУ до конца не изучены, однако доказано,
что важную роль в нарушении структуры и функции
сердечно-сосудистой системы, печени, почках играет
дисфункция эндотелия. Все это

mashyolardan olinishi bilan ajralib turadi. Olingan
vinilasetatni polimerlab polivinilasetat olish mumkin.
Polivinilasetat asosida hozirda Gni- lasetat olish
mumkinarb mamlakatlarida elastikligi yuqori bonilasetat
olish mumkinlgan suniy qon tomirlar tayyorlanmoqda.

Мухамадиева 3. У., Хайдарова Д.Д,,
Хасанжонова Ф. О., Юсупов Ш. Ш.,
Данияров Н.Э., Юсупова Ф.Ш.,
Касимова Б. С.

Библиографические ссылки

. H.X. Мусулмонов, H.C. Тангяриков, А. Икрамов. Разработка и исследование свойств новых каталитических систем для синтеза винилацетата. // Кимёвий технология. Назорат ва бошкарув журнали. 2009 й. №3. 5-

- бетлар. 2. Н.Х.Мусулмонов. А.Икрамов. Х.И.Кодиров. Роль ацетатов при синтезе винилацетата. // Узбекистон

кимё журнали. 2010 й. №1, 22-26 бетлар. 3. Батыров Б.Б., Пак В.В., Тен А.В., Икрамов А., Мусулмонов Н.Х.

Каталитический парофазный синтез винилацетата винилированием уксусной кислоты. И Кимё ва кимёвий

технология журнали. 2010 й. №2. 30-34 бетлар.

inLibrary — это научная электронная библиотека inConference - научно-практические конференции inScience - Журнал Общество и инновации UACD - Антикоррупционный дайджест Узбекистана UZDA - Ассоциации стоматологов Узбекистана АСТ - Архитектура, строительство, транспорт Open Journal System - Престиж вашего журнала в международных базах данных inDesigner - Разработка сайта - создание сайтов под ключ в веб студии Iqtisodiy taraqqiyot va tahlil - ilmiy elektron jurnali yuridik va jismoniy shaxslarning in-Academy - Innovative Academy RSC MENC LEGIS - Адвокатское бюро SPORT-SCIENCE - Актуальные проблемы спортивной науки GLOTEC - Внедрение цифровых технологий в организации MuviPoisk - Смотрите фильмы онлайн, большая коллекция, новинки кинопроката Megatorg - Доска объявлений Megatorg.net: сайт бесплатных частных объявлений Skinormil - Космецевтика активного действия Pils - Мультибрендовый онлайн шоп METAMED - Фармацевтическая компания с полным спектром услуг Dexaflu - от симптомов гриппа и простуды SMARTY - Увеличение продаж вашей компании ELECARS - Электромобили в Ташкенте, Узбекистане CHINA MOTORS - Купи автомобиль своей мечты! PROKAT24 - Прокат и аренда строительных инструментов