Ishemik qon tomir - bu chuqur va uzoq muddatli nogironlik, shuningdek, bemorlarning ijtimoiy moslashuvchanligi sababli jiddiy tibbiy va ijtimoiy muammo. Shu munosabat bilan, tadqiqotning maqsadi ishemik insultning patogenetik subtiplarining reabilitatsiya imkoniyatlariga ta'sirini o'rganish edi.
Туберкулез - остается одним из смертоносных инфекционных заболевание в мире: по оценкам ВОЗ, в 2019 г. от туберкулеза умерло в общей сложности 1,4 миллиона человек. Но кроме этого, мы утрачиваем позиции в борьбе с устойчивыми формами туберкулеза.( WHO.2019.MDR-TB.Rx.Guidelines.prefmal.text)
Ўткир ичак инфекциялари муаммоси ҳозирги кунда ҳам педиатрия соҳасида муҳим ўрин тутиб келмоқда. Болаликнинг эрта даврида учраши, кенг тарқалганлиги, ўз кечими жараёнида оғир ва асоратли касаллик шаклларини ривожлантириши ва овқат ҳазм қилиш системасида турли хил инфекцион жараёнларни келтириб чиқариши билан алоҳида аҳамият касб этади (М.С.Григорович, Г.А.Зайцева, 2002й.)
Вирусли диареалар орасида Ротавирус инфекциясининг аҳамияти жуда катта (60-80%). Сўнгги йилларда ўткир ротавирусли ичак инфекцияси билан зарарланиш кескин даражада ортиб бормоқда. Яна шуни таъкидлаб ўтиш лозимки, касаллик асосан қишки-баҳорги мавсумда кўп учрайди (Л.Н.Мазанкова,Н.О.Ильина, О.А.Кондракова, А.М.Затевалов, 2005)
ЖССТ маълумотларига асосан денёда ҳар йили 1 млрд.га яқин диареяли касалликлар қайд қилинади ва ўшбу касалланганлардан 4 млн.га яқинида ўлим ҳолати қайд қилинади. Ўлганлар орасида 14 ёшгача бўлганлари 60 70% ни ташкил этади. Барча ўткир ичак инфекцияларининг 25% дан 60% гача бўлган миқдорини ротавирус инфекцияси чақиради. Ўткир ротавирусли диареядан эса, ҳар йили 2 млн.га яқин одам ўлади (М.И.Горбунова, Н.В.Тикунова, 2008й).
Ротавирусли инфекциянинг юқори контагиозлиги ва ташқи муҳитга чидамлилиги соғлиқни сақлаш муассасаларида катта муаммо туғдиради. Ривожланган мамлакатларда 27%, ривожланаётган мамлакатларда 32% гача касалхона ичида ротавирусли инфекциянинг беморлар орасида юқиши аниқлангани ҳақида маълумотлар бор. Янги туғилган чақалоқлар орасида симптомсиз кечиши ва 25% ҳолатларда саёҳатчилар касаллиги номини олади (А.Б.Горелов).
Ротавирус инфекцияси 5 ёшгача бўлган болалар орасида оғир диареяга сабаб бўлувчи асосий омил саналади ва натижада ривожланмаган давлатларда касалланиш ва ўлим сонини кўпайишига сабаб бўлади (Е.Т.Исакбаева,.Э.Мусабаев, Л.Антил, 2006).
Ҳозирги вақтда Россияда Ртоавирус инфекцияси билан касалланиш доимий ўсиб бормоқда. Бу эса инфекциянинг кенг тарқалганлиги ва патологиянинг ташхисотни анча ривожланганлини билан тушунтирилади (О.В.Тихомирова).
Ротавирус инфекцияси антгенлик хусусиятига кура 5 та гурух ва 9 та серотипларга ажратилади. Бу гурухлар орасида А гурухи ва биринчи тўртта серотипи аҳамият касб этади. 1-4,8,9 серотиплари инсонда касаллик чақиради, 5-7 серотиплари ҳайвонларда аниқланган ва одам учун патоген ҳисобланмайди (Ферьева).
Болаларда ротавирусли гастроэнтеритни эрта аниқланиши касалликни ўз вақтида ва тўғри даволаш (регидратацион, дезинтоксикацион, симптоматик даволаш) ва вируснинг тарқалиш даражасини камайтириш имконини беради. (А.Г. Боковой, Л.Г. Карпович, 2000й.). Касалликнинг давомийлиги ва оқибати ўз вақтида ва тўғри даволашга боғлиқ.
Вирус этиологияли диареяларга ташхис қўйишдаги энг муҳим хусусиятлардан бири бу осмотик турдаги диареядир ва бу ўз навбатида адекват даво чораларини талаб қилади.
Ҳозирги кунда фекаль-орал йўл билан юқувчи вирусли инфекциялар тарқалиши буйича ҳаво-томчи орқали юқувчи инфекциялардан кейинги ўринда туради. Барча касалликларнинг 16% ини ошқазон-ичак трактида вирусли диарея синдроми билан кечадиган касалликлар ташкил қилади. (Р.Х.Жўраев, Э.Т.Мусабоев 2006й.).
Ротавирусли гастроэнтерит касаллигини даволаш чора тадбирлари самарадорлигини ошириш учун жараённинг патогенезини, иммун системасининг айнан қайси қисмида ўзгариш кетаётганлигини билиш муҳим аҳамият касб этади. (М.С. Григорович, Ю.В. Залоторев, Г.А. Зайцева, 2001й.).
Болаларда ротавирусли гастроэнтерит микст шаклда ҳам кенг тарқалган.Ҳар бир микст шаклдаги инфекция келтириб чиқарадиган касалликнинг ўзига хос клиникаси мавжуд бўлиб, эрта ёшдаги болаларда моноинфекция шаклидан кескин фарқ қилади. Бу эса ёш болаларда микст ва моноинфекцион жараёнларни ўрганишда мақсадни тўғри қўйишни талаб қилади.
Клиник ташхисни тасдиқлаш учун ИФА усулида нажасда ротавирус антигенини аниқлаш, микст шаклида эса, нажасда ичакдаги патоген ва шартли- патоген микроорганизмларни бактериологик текширув орқали тасдиқлаш лозим бўлади (Ю.Б. Белан, Н.А. Полянский, 2008й.).
Сўнгги йиллардаги изланишлар шуни кўрсатмоқдаки вирус этиологияли ўткир ичак инфекцияларини клиник кечишида катарал ўзгаришлар аниқланмоқда ва бу ўзгаришларнинг 81,2% улуши ротавирус инфекциясига тегишлидир.(Т.А. Даминов; Л.Н. Туйчиев; Н.У. Таджиева, 2000й.)
Ротовирусли диарея синдроми кузатилган беморларда замонавий диагностика усулларидан фойдаланиб эрта ташҳис қўйиш, лаборатор кўрсаткичлар асосида сифатли ва ишончли маълумотлар олиш борасида услубий тавсиянома ишлаб чиқиш ва амалиётга жорий этиш катта аҳамиятга эгадир.
Tadqiqotning maqsadi. Orbital devor sindromi bo'lgan bemorlarda ularning lokalizatsiyasiga qarab tartibsizliklarning ingl. Vazifasini o'rganish. Materiallar va usullar. Toshkent Davlat Dental Institutining stomatologik shifoxonasining Maksillofasiyal jarrohlik bo Umida va Toshkent tibbiyot akademiyasining 2 klinikasida statsionar davolanishda bo Igan 16 yoshdan 60 yoshgacha bo'lgan 62 yoshgacha bo'lgan 62 nafar bemorning toliq klinik tekshiruvi tahlili o'rganildi. . Natijalar va munozaralar. Bemorlarning keng ko'lamli so'rovnomasi bizga jarohatlarning og'irligini aniqlashda ob'ektiv yondashuvni ta'minlash uchun engil zo'ravonlikning miya shikastlanishi bilan birga, orbitadagi ko'rish travma organining patologiyasini yo 'q qilishimizga imkon berdi. Kranioserebral jarohatlarning dastlabki davrida rekonstruktiv operatsiyalar 98,4% da o'mulyashar kasalliklarining regressiyasi, ko'zning dipopiyasi - 82,5%, diplopiya - 86,5% va yaxshi kosmetik natijalarga erishish mumkin.
Ko‘psuvlilik rivojlanish muammosi homiladorlik va tug‘ilishning ona va homila uchun yuzaga keladigan asoratlari bilan bog‘liq. Eng xavfli asoratlardan biri tug‘ruqdan keyingi davrda gipotonik qon ketishdir, bu esa onaning kasalligi va o‘lim darajasining oshishiga olib keladi. Qon ketishining sabablari orasida homilador ayollarning umumiy sonidan 1–8% o‘rnini ko‘psuvlilik egallaydi. Tadqiqot maqsadi klinikaning o‘ziga xos xususiyatlarini va turli darajadagi ko‘psuvlilik bilan bachadon devorining morfologik tuzilishini o‘rganishdir. Bularning barchasi ko‘psuvlilik homilador ayollarda gipotonik tug‘ruqdan keyin qon ketishining oldini olish usullarini takomillashtirish zarurligini ta’kidlaydi.
Ўткир респираторли инфекция (ЎРИ) фонида ривожланган бронхопневмония (БП) бутун дунё шифокорлари дуч келадиган кенг тарқалган клиник муаммо ҳисобланади. Ҳомиладор аёлларда ЎРИ фонида ривожланган бронхопневмониянинг ўзига хос хусусияти клиниканинг атипиклигидир. Шунга асосланиб биз ўз олдимизга мақсад қўйдик: касалликнинг оғирлиги ва ҳомиладорлик ёшига қараб, акушерлик асоратларини ривожланишида бронхопневмониянинг ролини аниқлаш. Aкушерлик ва перинатал асоратларнинг структураси ва частотаси бронхопневмония ўтказган ҳомиладорлик муддатига боғлиқ бўлди.
Для изучения реактивности организма при различных формах нефротуберкулеза, 237 пациентов были направлены в комплексное клиническое
- лабораторный осмотр. С целью выявления различных комбинаций генетических маркеров определяли фенотипы гаптоглобина, активность эритроцитов глюкозо- 6 фосфатдегидрогеназы, тип инактивации (HINA). По сочетаниям комплекса этих генетических маркеров определили 4 комбинации генетических маркеров: неблагоприятные, благоприятные, относительно неблагоприятные и относительно
благоприятный. Исследования показали высокую частоту распространенных форм нефротуберкулеза у лиц с неблагоприятными и весьма неблагоприятными сочетаниями генетических маркеров. Определение по сочетанию с хронической почечной недостаточностью различных комбинаций генетических маркеров может быть использовано для выявления групп риска по данному заболеванию
Reaktiv oqimni kuzatishning klinik holati keltirilgan. ko'z olmasining qo'shma shikastlanishi bo'lgan bolada operatsiyadan keyingi davr, Toshkent shahar klinikasining oftalmologiya bo'limida statsionar davolanayotgan pediatriya tibbiyot instituti. Tadqiqot natijalari shuni ko'rsatdiki: kombinatsiyalangan ko'z shikastlanishining etarli darajada ixtisoslashgan jarrohlik davolash intensiv terapiya bilan birgalikda ekssudativ jarayonni to'xtatishga imkon berdi ko'zning kameralari, vitreus tanasida, bu reaktiv oqimni barqarorlashtirishga imkon berdi operatsiyadan keyingi davr, ko'zni funktsional organ sifatida saqlash va oldini olish travmadan keyingi uveitning rivojlanishi.
В наше время нельзя недооценивать важность знаний в области законодательства и правовой культуры граждан. Построение государства, основанного на правовых принципах, и соблюдение законов играют ключевую роль в обеспечении стабильности и справедливости в обществе. В этом контексте юридические клиники становятся все более важными как инновационный инструмент в образовании и предоставлении общественных услуг. Они не только помогают студентам развивать практические навыки в сфере права, но также активно способствуют повышению правовой осведомленности и культуры среди населения Узбекистана. В данной статье мы рассмотрим вклад юридических клиник в поддержание норм и ценностей права, а также их роль в формировании ответственного гражданского поведения в современном узбекском обществе.
Туғма мия фалажига чалинган болалар ва ўспиринларда етиопатогенез, клиник хусусиятлари ва тиш касалликларини даволаш усулларига бағишланган сўнгги йиллардаги адабиётлар ўрганилди. Статистик маълумотларнинг таҳлили шуни кўрсатдики, болалар орасида туғма мия ярим палси билан касалланиш кўпаймоқда, уларга тиш касалликлари бўйича кўрсатилаётган ёрдам етарли даражада самарали емас. Беморларда оғиз бўшлиғи ва тишларнинг турли патологик ҳолатлари кўпаяди.
Тадқиқод мақсади. Анъанавий ингаляцион усули ва VIMA (Volatile Induction and Maintenance Anesthesia) анестезиясини қўллаш усули ва янги VIMA техникасини севофлуранли икки болюсли индукцияда қўллаш билан болаларда қўзғалиш, брадикардия ва ажитация ривожланишининг частотасига таъсирини солиштириш.
Материал ва услублар. Тошкент педиатрия тиббиёт институти клиникасида тадқиқотлар олиб борилди. Тадқиқотлар ретроспектив ва истиқболли ҳисобланади. Турли урологик, хирургик ва офтальмохирургик патологияли неврологик симптоматикаси бўлган болаларда севофлуран (анъанавий VIMA техникаси) билан 245 анестезиологик амалиётнинг клиник таҳлили ўтказилди.
Натижалар. VIMA усули севофлураннинг анестезияга индукцияни икки марта болюс қилиш техникаси прекондицирланган натижани таъминлайди ва брадикардия ривожланиш частотасини, шунингдек болалардаги қўзғалувчанликни ва ажитацияни минималлаштиради. Бизнинг фикримизча, ингаляцион анестезиянинг ушбу усулини қўллаш истиқболлидир, унинг тадқиқотларини давом эттириш зарур.