Тадкикот объектлари: кафт ва бармок бугимлари ревматоид артрити касаллиги билан 116-та бемор ва 25 сог шахслар.
Ишнинг максади: сонография ва магнит-резонанс томография ёрдамида ревматоид артрит касаллиги ташхисини яхшилаш.
Тадкикот методлари: рентгенография, сонография, магнит-резонанс томография ва контрастли магнит-резонанс томография.
Олинган натижалар ва уларнинг янгилиги:
Кафт ва бармоклар бугимлари ревматоид артритини ташхислашда сонография, магнит-резонанс томография ва контрастли магнит-резонанс томографияни ахамияти илк бор курсатилган. Натижалар буйича кафт ва бармок бугимлари ревматоид артритида сонография юмшок тукималардаги, синовиал каватдаги, бугим юзаларидаги ва пайлардаги узгаришларни аниклашга имкон беради. Кафт ва бармок бугимлари ревматоид артритида сонография ёрдамида ташхислашга ва характерли белгиларни аниклашга бахо берилган. Кафт ва бармок бугимлари ревматоид артритида синовиал каватидаги узгаришларни ва субхондрал кисталарни аниклашда магнит-резонанс томография юкори информатив усул деб топилди. Контрастли магнит-резонанс томография ревматоид артритда фаолик даражасини ва жараённи таркалишини ишончли аниклайди.
Амалий ахамияти: кафт ва бармоклар бугимлари ревматоид артиритида характерли сонографик ва магнит-резонанс томографик белгиларини аниклаш ва ушбу касалликда нур ташхислаш алгоритмини ишлаб чикиш. Тадбик этиш даражаси: тадкикот натижалари Биринчи ТашДавТИнинг бод касалликлари ва нур ташхиси булимларида ва Биринчи ТошДавТИнинг Нур ташхиси кафедрасидаги укув жараенига киритилган .
Кулланиш сохаси: нур ташхиси, ревматология, травматология ва ортопедия.
Тадқиқот объектлари: 107 та климактерий давридаги ревматоид артрит билан хасталанган аёллар.
Ишнинг мақсади: РА нинг аёлларда клиник, иммунологик ва рентгенологик кўрсаткичларининг климактерий даврлари билан боғликликда ўрганиш ва даволашга ёндошувларини такомиллаштиришдан иборат бўлди.
Тадқиқот усуллари: клиник текширувлар, ВАШ, қон зардобидаги прояллиғланиш цитокинларини аниқлаш, рентгенденситометрия, тана вазни индексини аниқлаш, климактерик синдромнинг оғирлик даражасини модификацияланган менопаузал индекс ёрдамида аниқлаш, Ричи ва Ли тести бўйича бўғим синдромини аниқлаш.
Олинган натижалар ва уларнинг янгилиги: климактерий давридаги РА ли аёлларда репродуктивлик фаолияти бузилиш даражаларининг клиник-лаборатор кўрсаткичлар билан ўзаро боғлиқлиги илк бор тавсифланди. Ўткир фаза кўрсаткичлари, РО ва Ли тести натижалари билан климактерик синдром оғирлик даражаси ўртасида боғлиқлик аникланди. РА ва климактерик синдромнинг бир-бирини ўзаро огирлаштирувчи таъсири мавжудлиги исботланди. Климактерий давридаги аёлларда РА нинг прогностик аҳамиятли омиллари аникланди. РА ли аёлларда остеопороз климактерий давридан қанчалик аввал бошланган бўлса, климактерий даврида шунчалик суяк минерал зичлигининг кескин пасайиши билан кечади. Климактерий даврида бошланган РА да суяк минерал зичлигининг камайиши тезкор кечиши кўрсатилди. Прояллигланиш цитокинлари даражаси касаллик давомийлигига боғлиқлиги, ҳайз фаолияти нормал сақланган РА ли аёлларда ИЛ-ip кўрсаткичларининг регресси климактерий давридаги беморларга нисбатан секинроқ кечиши маълум бўлди. Климактерий давридаги аёлларда касаллик кечиши хусусиятларини ҳисобга олган ҳолда РА ни даволаш стратегиялари бўйича тавсиялар ишлаб чикилди.
Ишнинг амалий ахамияти: климактерий давридаги РА билан хасталанган аёлларда рентгеноденситометрия ўтказиш, ЎНО-а, ИЛ-ip цитокинларини, Купперман бўйича модифицирланган менопаузал индексни аниклаш, ташхислаш ва прогнозлаш, адекват даво олиб боришга ёрдам беради. Комплекс давода плазмаферез ва климадиноннинг қўлланилиши РА ва климактерик синдром белгиларини камайтиради.
Тадбиқ этиш ва иқтисодий самарадорлиги: текшириш натижалари ТТА 1-шифохонаси ревматология, кардиоревматология бўлимлари, Республика ревматология марказининг амалиётига, ТТА ички касалликлар кафедраларининг маъруза курсларига тадбик этилди.
Қўлланиш сохаси: рематология, ички касалликлар.
Тадқиқот объектлари: ревматоид артритли ЮЗта бемор, 20та соғлом хохловчилар.
Ишнинг мақсадн: паст частотали физик омилларининг цитокинларга ва липопероксидация жараёнларига таъсирини ўрганиш ва РА бўлган беморларда клиник-лаборатор кўрсаткичларга таъсирини хисобга олган ҳолда уларни кўлланишнинг самарадорлигини илмий асослаб бериш.
Тадқиқот усули: клиник-лаборатор текшириш, кон зардоби ва синовиал суюқликдаги цитокинлар даражасини иммунологик текшириш, ПОЛ ва АОС кўрсаткичларини биокимёвий текширишлар, фосфолипаза-А2 активлигини, носпецифик фосфатазаларни ва озод (эркин) оксипролинни текшириш.
Олинган натижалар ва уларнинг янгнлиги: РА бўлган беморларни даволашда ва реабилитация килишда бензкетозон ультрафонофорезининг клиник самарадорлиги ўрганилган. Яллигланиш олди ва яллигланишга карши цитокинлар ўртасидаги дисбаланс, шунингдек эритроцитлар мембраналаридаги ва кон зардобидаги ПОЛ активланиши хужайраларнинг мембрана стуктураларини дестабилизация килиши, фосфолипаза-А2 фаолиятини ошириши, шу тариқа яллигланиш медиаторлари -простагландинлар синтезини рагбатлантириши исботланган. Паст частотали физик омиллар кўшилган комплекс терапия ва айникса бензкетозон ультрафонофорезининг яққол ижобий эффект бериб, яллигланиш олди ва яллигланишга карши цитокинлар ўртасидаги нисбатни меъёрлаштириши, фосфолипаза-А2 активлигини, ПОЛ махсулотларини пасайтириши ва АОС кўрсаткичлари микдорини кўпайтириши исботланди.
Амалий ахамияти: Терапевтик амалиётга физикғфармакологик метод ғ бензкетозон ультрафонофорези киритилишининг максадга мувофиқлиги асослаб берилган. РА бўлган беморларни реабилитация килишда паст частотали физик даволаш методларини тайинлашга ишлаб чикилган дифференциацияланган кўрсатмалар ремиссия муддатларини узайтириш, пациентлар ҳаёт сифатини яхшилашга имкон беради.
Тадбик этиш даражаси ва иктисодий самарадорлиги: амалий тавсияномалар Республика Ревматологик Маркази артрологик ИАДКга, 1чи шаҳар клиник касалхонаси, Зангиота тумани Марказий шифоҳонаси амалиётига жорий килинган.
Қўлланиш сохаси: ревматология, физиотерапия.
This article describes functional renal failure and related factors in patients with rheumatoid arthritis, the complications of rheumatoid arthritis outside the joints, and methods for assessing renal function.
Маколада 189 ювенил идиопатик артритли болаларни текшириш натижалари келтирил ган. Текширувда олинган натижаларга кура, ювенил идиопатик артритни турли шакллари орасида касалликнинг олигоартритик (33,8%), полиартритик (32,8%) ва тизимли (27,5%) шакллари купрок учрайди. Болаларда ювенил идиопатик артрит хар хил ёшда бошланиши хамда турли даражали фаолликдаги артрит билан, касалликнинг тизимли шакли эса - ти зимли белгилар, касалликни огир кечиши ва тез-тез кайталаниши билан кечади.
Проблема изучения гендерных особенностей и качества жизни при ревматоидном артрите является одной из актуальных в ревматологии. Ревматоидный артрит (РА) – широко распространенное аутоиммунное заболевание неизвестной этиологии, характеризующееся хроническим эрозивным артритом (синовитом) и системным поражением внутренних органов, приводящее к снижению качества жизни и функциональных возможностей. Женский пол является фактором риска ревматоидного артрита. Женщин с РА в 2,5 раза больше, чем мужчин. Известно, что половой диморфизм РА у мужчин и женщин проявляется различиями в частоте метаболического синдрома, венозных тромбозов, развитии вовлечения в патологический процесс легких, однако не установлено влияние гендерных особенностей на клиническое течение и качество жизни пациентов с РА.