As it is known, the social status of occupation in the communication is determined, compared to the
participants-curry, relationship status, position and role in the family. Speech communication is an important tool for providing information about the social status of the participants. For example, the speech units selected by the owner, the speech etiquette forms can transport information about the social status of the speaker. In particular, the participants' concluding remarks in the life of society are received great attention in the communication culture of Uzbekistan. In this article deixis theory in linguistics, deixis of the social condition, its representatives are discussed. In communication gestural units they are mainly used to express participants' social condition. The social status of linguistics in the speech of the participants of the dialogue is pointed as social deixis, we used terminology of social condition deixis. After all, the social status (social further status) of speech participants is provided in terms of social deixis. The speech units that
express social status deixis not only explain speaker and social condition of other participants, but also inform about its subjective evaluation. Linguistic and also extralinguistic units are used to make deixis of social status in the Uzbek language. Language units of deixis of social status language include pronouns, contact units, social lexic units and some supplements. Personal pronoun organize complicated deictic character as a tool to form of social status and person's deixis. They indicate participants of the speech which makes clear individual's deixis and determine social status deixis via showing their relations and
social factors in the same time. Supplement -s which indicates grammar meaning of possession, personal
suffixes, respect does a task of clarifying social status deixis too. Also, one of active language units that could explain speech participants' social status is reference units. Reference units' have a special duty of not only grabbing attention of listener in the speech, but also defining social relationship between speech participants. Communication units are actively used as a tool of indicating speech participants' social status in our speech. Even spelling name incorrectly to the listener indicates disrespectfulness, lowness of listener's social status or using words that mean relativity with strangers’ services as a respect. In speech deictic points which have social symbol are used in lexical field too. This include socially specialized lexic units. In
the conversion of speech participants practicing certain field's representatives' special words, slangs indicate that they are in a one group and they are socially equal. Character (right) which was formed by human's job, position, adorenes identifies not only that person's duty (responsibility), but also his position along communicative act. Overall, in Uzbek language expression units of the social condition deixis are various, therefore when each of them are analysed deeply they could obviously give intriguing informations about not only pragmalinguistics, but also sociolinguistics of Uzbek linguistics' researches
Мазкур мақолада Ўзбекистон Республикаси Президентининг Олий Мажлисга 2018 йилдаги Мурожаатномасида илгари сурилган таклиф ва ташаббуслар, концептуал ғоялар асосида ижтимоий ривожланишнинг ҳозирги давридаги устувор йўналишлари таҳлил қилинган. 2017–2021 йилларда Ўзбекистон Республикасини ривожлантиришнинг бешта устувор йўналиши бўйича Ҳаракатлар стратегияси юртимиз аҳолисининг ҳаётий эхтиёжларини ва қонуний манфаатларини таъминлаш ҳамда муносиб бўлган фаровон ҳаёт асосларини мустаҳкамлаш учун стратегик заминларни такомиллаштиришга хизмат қилаётгани қайд этилади. Шу муносабат билан мақолада Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёев томонидан Олий Мажлисга 2018 йил 28 декабрда тақдим этилган Мурожаатномада 2019 йилга “Фаол инвестициялар ва ижтимоий ривожланиш йили” деб ном берилгани мамлакатимизда “Халқ билан мулоқот ва инсон манфаатлари”, “Фаол тадбиркорлик, инновацион ғоялар ва технологияларни қўллаб-қувватлаш” йилларининг мантиқий давоми бўлгани таъкидланади. Бу эса, ислоҳотлар стратегиясининг учинчи босқичида ижтимоий ривожланиш соҳаси давлат сиёсатининг устувор йўналиши сифатида аҳамияти янада ортиб бораётганидан далолатдир. Муаллиф фикрича, инвестициялар жалб этиш ҳисобига мамлакатимиз иқтисодий салоҳиятининг юксалаши ўз-ўзидан ижтимоий соҳалар ривожланишига туртки беради. Мақолада ижтимоий соҳани ривожлантириш масаласига асосий эътибор қаратилган. Муаллиф томонидан “ижтимоий ривожланиш” тушунчасининг моҳияти очиб берилган. “Ижтимоий ривожланиш” жамиятда янги ижтимоий муносабатлар, институтлар, меъёрлар ва қадриятлар юзага келишига олиб келувчи ўзгаришлар деб қайд этилган. Шу жиҳатдан ижтимоий ривожланишнинг ўзига хос белгилари, мезонлари кўрсатиб берилган. Мақолада Президент Мурожаатномасида белгилаб берилган ижтимоий соҳани янада ривожлантиришнинг 2019 йилдаги асосий вазифаларига изоҳ берилган. Жумладан, илм-фан, замонавий ва узлуксиз таълим тизимини янада такомиллаштириш, ёшларни давлат томонидан ижтимоий қўллаб-қувватлашни янада кучайтириш, миллий ғояни ривожлантириш масалаларига доир илгари сурилган ташаббуслар ва концептуал ғояларга шарҳ берилган. Мақолада “инсон капиталига сармоя” тушунчаси кенг ёритилган. Мақолада қайд этилишича, инсон капиталига ажратиладиган сармояларга соғлиқни сақлаш, умумий ва махсус таълим олишга кетадиган харажатлар, иш билан таъминлаш, касбий тайёргарлик, болаларни вояга етказиш ва бошқалар билан боғлиқ сарф-харажатлар киради. Бундай сармояларнинг самараси ҳар жабҳада жамият тараққиётининг суръатларида акс этади. Мақолада мамлакатимиз ижтимоий ривожланишида ёшларга замонавий таълим-тарбия бериш ва уларни ижтимоий қўллаб-қувватлаш масаласи нақадар долзарб аҳамиятга эгалиги кўрсатиб берилган. Мамлакатимизда таълим-тарбия соҳасининг бевосита инсон камолотига янада хизмат қилишини таъминлаш йўлида қўйилган муҳим амалий қадамлар таҳлил қилинган.
Ижтимоий педиатрия – бу боланинг соғлиғини жамият, атроф-муҳит, мактаб ва оила шароитида кўриб чиқадиган глобал, яхлит ва кўп тармоқли ёндашув. У боланинг саломатлиги ва ривожланишининг жисмоний, ақлий ва ижтимоий жиҳатларини, шунингдек, парвариш қилиш, касалликни олдини олиш, соғлиғини мустаҳкамлаш ва ҳаёт сифатини оширишни бирлаштиради. Ижтимоий педиатрия учта йўналишда фаолият юритади: ижтимоий сабаблар билан боғлиқ болалар саломатлиги муаммолари, болалар саломатлиги муаммоларининг ижтимоий оқибатлари ва жамиятда болалар саломатлигини муҳофаза қилиш. Шундай қилиб, ижтимоий педиатрия болаларни даволаш, саломатликни мустаҳкамлаш, касалликларнинг олдини олиш ва реабилитацияни ўз ичига олади. Ижтимоий педиатрия фани тиббиёт олий ўқув юртлари ва маҳаллалар ўртасида ижтимоий шерикчиликни ривожлантиради.
Тадкиког объектлари: Мустамлака ва совет даврида Узбекистан худудида жамият ижтимоий тузилмаси ва унинг трансформацияси.
Митинг максади: Узбекистан худудидаги жамият ижтимоий трансформациясини XIX аср охиридан XX аернинг 30-йиллари охирларида кечган сиёсий-ижтимоий ва ижтимоий-иктисодий жараёнлар билан узвий боғлиқликда тадқиқ этиш.
Тадкиког усуллари: муаммовий-хронологик, тарихий-ретроспектив, киёсий ва тизимли тахлил.
Олинган натижалар ва уларнинг янгилиги: Ишда Узбекистан худудида ижтимоий стратификация масаласини урганишга мамлакат тарихшунослигида авваллари қўлланилмаган жамиятни стратификациялаш назарияси асосидаги концептуал-мстодологик мавксъ нуктаи назаридан ёндашган холда комплекс тарзда кўриб чиқиб, узок давом этган тарихий давр мобайнида ўрганишга ҳаракат қилинди.
Амалий ахамияги: дисссртацияда тизимлаштирилган маълумотлар Узбекистоннинг тарихий ўтмиши хакидаги билимларнинг чуқурлашувига ва ёшлар дунёкарашининг шаклланишига ёрдам бериши мумкин.
Татбиқ этиш даражаси ва икгисоднй самарадорлиги: диссертация материаллари асосида жаъми 38 та иш эълон килинган, жумладан, 1 монография, 21 та журнал мақоласи (жумладан 3 таси хорижий журналларда), 3 та ўкув қўлланмадан иборат акс этган. Ушбу нашрлардан олий таълим муассасалари талабалари, олимлар фойдаланиб келмокда.
Қўлланнш сохаси: Тадкикот материаллари. қўлга олинган натижа ва хулосаларидан жамиятшунослар, сиёсатшунослар, тарихчилар Узбекистан тарихи фанидан олий ва ўрта махсус ўқув юртлари талабалари учун илмий-мстодологик қўлланмалар ёзишда, юқори малакали кадрларни тайёрлаш жараёнида фойдаланишлари мумкин.
Тадқиқотда бухгалтерия ҳисобининг ижтимоий табиатига оид муаммолар ва қарама-қаршиликлар хорижий тажриба асосида ўрганилган. Иқтисодчи олимларнинг ижтимоий ҳисобга оид тадқиқотларини ўрганиш натижасида муаллифлик ёндашуви шакллантирилган. Бухгалтерия ҳисоби илмий мактабининг социологик йўналиши вакилларининиг қарашлари батафсил таҳлил қилинган. Шунингдек, иқтисодий адабиётларни тадқиқи асосида бухгалтерия ҳисобининг ижтимоий табиати моҳиятини очиб берувчи илмий асосланган хулосалар келтирилган.
Hozirgi kunda Facebook, Twitter va LinkedIn kabi ijtimoiy media platformalari juda keng tarqalgan. Odamlar shunchaki shaxsiy profillarni va ulardan onlayn va oflayn ulanishlarning virtual tarmoqlarini yaratish uchun foydalanishlari mumkin. Facebook bugungi kunda 890 milliondan ortiq faol foydalanuvchiga ega, Twitter va LinkedIn esa mos ravishda 284 million va 300 millionga yaqin. Garchi odamlar orasida ijtimoiy mediadan foydalanish Qoʻshma Shtatlarda paydo boʻlgan boʻlsa-da, ijtimoiy media foydalanuvchilarining 80 %dan ortig’i hozirda Qoʻshma Shtatlarning norezidentlari boʻlib, ijtimoiy medianing global jozibadorligini va uning biznes va servis sohasidagi hayotiy ahamiyatini namoyish etadi. Ushbu loyiha akademiklar, tadqiqotchilar, turizm sanoatidagi tadbirkorlarga va hukumat amaldorlariga ijtimoiy media marketingning ahamiyati ko‘rsatishdan iborat.