ISSN:
2181-3906
2024
International scientific journal
«MODERN
SCIENCE
АND RESEARCH»
VOLUME 3 / ISSUE 2 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
500
ETNOLINGVISTIKA
Toshpo’latova Shaxnoza Shuhratovna
Osiyo Xalqaro Universiteti
“Tarix va filologiya” kafedrasi tarix fani o’qituvchisi
toshpulatovashaxnozashuhratovna@oxu.uz
https://doi.org/10.5281/zenodo.10656890
Annotatsiya.
Ushbu maqolada
etnolingvistikaning
o’rganilishi,
shuningdek,
etnolingvistikaning etnomadaniyat va til bilan aloqasi haqida ma’lumotlar berilgan.
Etnolingvistika etnosning lingvistik xususiyati, ichki va xalqaro munosabatlardagi etnolingvistik
jarayonlar, tilning etnik jamoalarining shakllanishi va faoliyatida tutgan o’rni, til va an’anaviy
madaniyat, tafakkurning etnik o’ziga xosligi, jahon tillarining etnolingvistik tasnifidir.
Kalit so’zlar: etnolingvistika, etnologiya, etnolisoniy, nomshunoslik (onomastika), areal
(hududiy) lingvistika, lingvistik jo‘g‘rofiya, dialektologiya (shevashunoslik), til tarixi,
sotsiolingvistika, xaritashunoslik.
ETHNOLINGUISTICS
Abstract. This article provides information on the study of ethnolinguistics, as well as the
relationship between ethnolinguistics and ethnoculture and language. Ethnolinguistics is the
linguistic feature of ethnos, ethnolinguistic processes in internal and international relations, the
role of language in the formation and activity of ethnic communities, language and traditional
culture, ethnic identity of thought, ethnolinguistic classification of world languages.
Key words: ethnolinguistics, ethnology, ethnolinguistics, onomastics, areal (territorial)
linguistics, linguistic geography, dialectology (dialectology), language history, sociolinguistics,
cartography.
ЭТНОЛИНГВИСТИКА
Аннотация. В данной статье представлены сведения по изучению
этнолингвистики, а также взаимосвязи этнолингвистики с этнокультурой и языком.
Этнолингвистика – лингвистическая особенность этноса, этнолингвистические процессы
во внутренних и международных отношениях, роль языка в формировании и деятельности
этнических общностей, язык и традиционная культура, этническое своеобразие
мышления, этнолингвистическая классификация мировых языков.
Ключевые слова: этнолингвистика, этнология, этнолингвистика, ономастика,
ареальная
(территориальная)
лингвистика,
лингвогеография,
диалектология
(диалектология), история языка, социолингвистика, картография.
Etnolingvistika— tilshunoslikning til va til egasi boʻlgan xalq orasidagi bogʻliqlik hamda
munosabatlarni, til rivoji vazifaviy xususiyatlariga lisoniy, etnik omillarning birgalikdagi taʼsirini
oʻrganuvchi sohasi. Til bilan etnik xususiyatlarning oʻzaro munosabati, bir-biriga taʼsiri ikki
tomonlama boʻladi:
–
etnik omillar (etnosning urf-odatlari, milliy anʼanalari, falsafiy, diniy qarashlari va
boshqalar) ning til rivojiga taʼsiri
–
til vazifaviy imkoniyatlarining etnos va etnik xususiyatlarning shakllanishiga ijobiy taʼsiri.
ISSN:
2181-3906
2024
International scientific journal
«MODERN
SCIENCE
АND RESEARCH»
VOLUME 3 / ISSUE 2 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
501
Etnolingvistika til va uning rivojiga turli etnik guruhlarning qanchalik hissa qoʻshganini,
bu jarayonda etnoslar orasidagi yaqinlik, mushtaraklik yoki ularning bir-biridan ajralish,
uzoqlashish xususiyatlarini tadqiq qiladi. Tilshunoslikning etnik onomastika, areal lingvistika,
lingvistik geografiya, dialektologiya, til tarixi, sotsiolingvistika, xaritashunoslik sohalari
etnolingvistika erishgan ilmiy natijalardan foydalanadi. Etnolingvistika ayniqsa, yozuvga ega
boʻlmagan xalqlarning etnografiyasini oʻrganishda, ularning tillaridagi etnik xususiyatlar bilan
bogʻliq lisoniy materiallarni toʻplash va tadqiq qilishda qoʻl keladi.
Ma’lumki, etnolingvistika — tilshunoslikning xalq (millat, elat) va uning tili orasidagi
aloqa va munosabatni etnolisoniy (etnik madaniyat va etnik til mushtarakligi tamoyili) asosda
o‘rganuvchi soha.
U, asosan, ikki yo‘nalishda ish ko‘radi:
– xalqning etnolisoniy xususiyatini tavsifiy asosda o‘rganish;
– xalqning etnolisoniy xususiyatini tavsiyaviy asosda o‘rganish.
Birinchi maqsadni shartli ravishda tashqi va ikkinchisini ichki maqsad deyish mumkin. Til
va etnik xususiyat munosabati, ularning bir-biriga ta’siri ikki yo‘sinda kechadigan jarayon:
– etnik omil (urf-odat, an’ana, falsafiy, diniy qarashlar va h.) ning til rivojiga ta’siri;
– lisoniy omilning etnos (va etnik xususiyat) rivojiga ta’siri.
Deylik, bir xalqda etnik xususiyat (urf-odat, an’ana, falsafiy, diniy qarashlar) unutilib,
bunga mos ravishda ularni ifodalovchi til birliklari ham faol lisoniy xazinadan chiqib, o‘tmish
voqeligiga aylana boradi. Natijada millat, xalq, elatning o‘zligiga putur yeta boshlaydi. Millat,
xalq, elat o‘z ma’naviyatidan mahrum bo‘lib boradi. Bu, muqarrar ravishda, faol leksikada ham
o‘z aksini topadi. Til leksikasida etnografik mikrosistema tanazzulga uchray boshlaydi. Bu etnik
omillarning tilga ta’siridir. Pirovardida etnografik leksikaga ega bo‘lmagan millat farzandlari
ongidagi etnolisoniy bo‘shliq g‘ayriyot lisoniy unsurlar bilan to‘lib boradi. Til va etnik xususiyat
ta’sirini ajratish faqat tadqiqiy maqsadda bo‘lib, bu ajratish nisbiy tabiatga ega, aslida ular yaxlit
sodir bo‘ladigan uzluksiz va uzviy jarayon.
Etnolingvistika til va uning rivojiga etnik guruhlarning qanchalik xissa qo‘shganini ham,
bu jarayonda etnoslar orasidagi yaqinlik, mushtaraklik yoki ularning bir-biridan ajralish,
uzoqlashish xususiyatlarini ham tadqiq qiladi. Bu yuqorida aytilgan birinchi, tashqi maqsad uchun
ahamiyatliroq. Birinchi maqsadda ko‘proq tavsifiy tadqiq metodikasi asosida ish ko‘riladi.
Tilshunoslikning etnik nomshunoslik (onomastika), areal (hududiy) lingvistika, lingvistik
jo‘g‘rofiya, dialektologiya (shevashunoslik), til tarixi, sotsiolingvistika, xaritashunoslik sohalari
etnolingvistikaning mazkur tavsifiy usulda qo‘lga kiritgan ilmiy natijalardan foydalanadi.
Etnolingvistika, ayniqsa, yozuvga ega bo‘lmagan xalqlarning etnografiyasini o‘rganishda,
ularning tillaridagi etnik xususiyat bilan bog‘liq lisoniy materiallarni to‘plash va tadqiq qilishda
ham o‘zining birinchi maqsadini ko‘proq namoyon qiladi. Etnografizmlarni o‘rganish bevosita
tarixiy etnologiya fanlari bilan bog‘liq. Urf-odatlar, xalqlarning turmush tarzi va ular bilan bog‘liq
bo‘lgan tarixiy jarayonlarni etnologiya o‘rgansa, urf-odat, an’analar leksikasi (etnografik leksika)
— tilshunoslikning o‘rganish obyekti. Har bir millat madaniyatini uning urf-odat, an’ana va
qadriyatlaridan ajratgan holda tassavvur etib bo‘lmaydi. Etnografik leksika nomi ostida birlashgan
etnografizlarni o‘rganish milliy urf-odat va qadriyatlarni tadqiq etishda ahamiyatli. Urf-odatlar
muayyan etnosning o‘ziga xosliklarini namoyon etadi, butun etnografik sistemada lisoniy belgi
ISSN:
2181-3906
2024
International scientific journal
«MODERN
SCIENCE
АND RESEARCH»
VOLUME 3 / ISSUE 2 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
502
sifatida faol o‘ringa ega, shu jihati bilan tilshunoslik uchun muhim. Har bir til leksik
makrosistemasida alohida bir mikrosistemani tashkil etuvchi, etnografik tushunchani ifodalovchi
leksemalar tizimi mavjud. Ushbu leksemalarni o‘rganish uchun tilshunoslikning maxsus sohasi —
etnolingvistika shakllangan, u lingvistik soha sifatida lingvistik universaliyalarni ham, xususiy
jihatlarni ham o‘rganadi. Shuning uchun umumiy va xususiy etnolingvistika farqlanadi. Umumiy
etnolingvistika etnografik til hodisalarining paydo bo‘lishi, rivojlanishi kabi umumiy masalalar
bilan shug‘ullansa, xususiy etnolingvistika ayrim tillarga xos etnografizmlarni shu nuqtai nazardan
tadqiq qiladi.
Keyingi yillarda tilshunoslik sohasida etnolingvistik tadqiqotlar faollashdi. Til va
madaniyatning o’zaro bog’liqlik jihatlari jahon tilshunosligida xalq menentaliteti, ma’naviy
madaniyat, xalq og’zaki ijodi, mifologiya, folklore janrlarida etnolingvistika namunasi sifatida
qayta tiklanadi. Etnolingvistika mustaqil fan sohasi sifatida XIX-XX asrlarda vujudga keldi va
1970-yillarda AQSh da rivojlandi. Jahon tilshunosligida sotsial-madaniy omillarning tilga ta’sirini
D. X.Hames, H. Hoyer, G. M. Xoengisvald va Rossiyada muammoni o’rganish F. I. Buslaev, A.
N. Afanasyev, A. A.Potebnya nomlari bilan bog’liq.
Tilshunoslikda etnografik tahlil uchun aksar hollarda xalq urf-odatlari, an’analariga
tegishli tushuncha nomlari obyekt sifatida olinadi. O‘zbek tilshunosligida etnografizmlar
tadqiqiga, asosan, XX asrning 70–80-yillarida kirishildi. Sobiq Ittifoq davrida xalq urf-odatlariga
yetarli darajada e’tibor berilmasdan, ularning eskilik sarqiti deya baholanishi bu muammoga doir
ilmiy tadqiqotlar doirasini ham cheklab qo‘ygan. Bu boradagi ilk tadqiqot ishlarini A.Jo‘raboyev
va Z.Husainovalar amalga oshirdilar. A.Jo‘raboyev tadqiqotda xalqimizning xilma-xil ko‘rinishga
ega urf-odati mavjudligi va ularning tilimizdagi nomlari hamda ularni o‘rganishning nazariy-
amaliy ahamiyatini ko‘rsatib o‘tgan. Bundan tashqari, urf–odat, an’ana ifodalari bo‘lgan
etnografizmlar Sh.Nurullayeva, Y.Bobojonov kabi tadqiqotchilarning ishlarida formal tadqiq
usullarida keng o‘rganilgan. M.Qahhorova esa etnografizmlarni lison nutq musanniyati asosida
sistemaviy tadqiq qilgan. Turkiy tilshunoslikda etnografizmlar tadqiqiga M. I. Byatushgova, A. K.
Apoyevkabilarning ilmiy izlanishlari ham katta hissa bo‘lib qo‘shildi.
Etnografizmlarni monografik planda tadqiq etish lingvistik birliklarning o‘zaro
munosabatini ochishga, ularni maydon sifatida o‘rganishga qulay imkon yaratadi. O‘zbek tilidagi
rasm-rusumlar bilan bog‘liq tushunchalarning nomlarini sistemaviy asosda maxsus o‘rganish
ehtiyojidan kelib chiqib, turli urf-odatlar, marosimlar bilan bog‘liq tushunchalarni muayyan
mikromaydonga birlashtirish va ularni semik jihatdan tahlil etish o‘ziga xos ahamiyatga ega.
Etnografizmlarning ichki tuzulishi va tuzilish birliklari o‘rtasidagi xilma-xil
munosabatlarni ochish ham hozirgi o‘zbek tilshunosligi uchun katta ahamiyatga ega. Yuqoridagi
ishlarda O‘zbekiston hududida mavjud bo‘lgan o‘zbeklar urf-odatlari etnografizmlari o‘rganilgan.
Shimoliy Afg‘oniston o‘zbek elatlarining ham O‘zbekiston bilan mushtarak va o‘ziga xos
etnografizmlari mavjud, ular ham o‘zbek millatining umumiy boyligi hisoblanadi. Ikki hudud
orasida madaniy-ijtimoiy aloqalar doimo faol bo‘lgan. Aslida bir hududda yashovchi, bir xalqqa
mansub ikki elning urf-odatlari ko‘proq umumiy, qisman o‘ziga xosliklarga ega. Bu o‘xshashlik
va farqli xususiyatlarni to‘y marosim etnografizmlari misolida ham kuzatish mumkin. Afg‘oniston
o‘zbeklari etnografizmlari, asosan, etnografiya hamda leksikografiyaga oid ishlarda, o‘z aksini
topgan. Afg‘on ziyolilari Fayzullo Aymoq, Nurullo Oltoy, Ibrohim Rahim, Usmon Orif, Halim
ISSN:
2181-3906
2024
International scientific journal
«MODERN
SCIENCE
АND RESEARCH»
VOLUME 3 / ISSUE 2 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
503
Yorqin kabilarning ishlarida Shimoliy Afg‘oniston o‘zbek etnomadaniayatiga xos atamalarni
uchratish mumkin.Ta’kidlash o’rinliki, etnografik leksika mavzu va hajmi jihatdan juda keng.
To‘y marosimlariga oid etnografizmlar alohida o‘rganishni taqozo etadi. O‘zbek to‘y
marosimlarini o‘rgangan H.Ismoilov o‘zbek to‘y marosimlarini quyidagi ma’noviy guruhlarga
ajratadi:
— muhim sana bilan bog‘liq to‘ylar (tug‘ilish to‘yi, beshik to‘yi, soch to‘yi va boshq.);
— sunnat to‘ylari;
— yigitlik to‘ylari (yigitlik oshi, mo‘ylov to‘yi);
— nikoh to‘yi (qiz ko‘rish, non sindirish, to‘qqiz taboq);
— to‘y bilan birga o‘tkaziladigan marosimlar (ijob to‘yi, qiz oshi);
— to‘ydan so‘ng o‘tkaziladigan marosimlar.
Bu ma’noviy guruhlar Shimoliy Afg‘oniston o‘zbek to‘ylari uchun ham mos. Ammo ayrim
urf-odatlar Shimoliy Afg‘oniston o‘zbeklari o‘zi uchungina xos. O‘zbekistondagi urf-odatlardan
tur va xususiyatlari jihatidan ma’lum darajada farqlanadi. Farqlar ko‘proq to‘y hodisalari
nomlanishida namoyon bo‘ladi. Misol uchun, “Qand sindi”, “Farog‘at to‘yi”, “Savod to‘yi”,
“Mullo to‘yi”, “Moshin to‘yi”, “Shayton aralashma”, “Xino qo‘ydi” kabi to‘y-marosim nomlari
O‘zbekistondagi o‘zbeklar orasida uchramaydi. Bir vaqtlar O‘zbekistonda ham amal qilgan
“Moshin to‘yi” bugungi kunda respublikaning ayrim tog‘li hududlarda saqlanib qolgan.
REFERENCES
1.
Надим, Хумaюн Мухаммeд. Etnolingvistika va etnografik leksika haqida / Хумaюн
Мухаммeд Надим. — Текст : непосредственный // Молодой ученый. — 2019. — №
30 (268). — С. 147-149.
2.
Sh. N. Baxtiyor qizi. Etnolingvistika / International scientific-online conference.
3.
https://pedagoglar.uz/index.php/ped/article/download/2360/896
4.
Toshpo’latova, S. (2023). MS ANDREYEV-SCIENTIFIC CAREER.
Modern Science and
Research
,
2
(12), 801-807.
5.
Toshpolatova Shakhnoza Shuhratovna. (2023). ETHNOLOGICAL ANALYSIS OF
NATIONAL COSTUMES AND RITUALS OF TAJIKS IN THE WORKS OF M. S.
ANDREYEV.
International Journal Of History And Political Sciences
,
3
(12), 42–47.
https://doi.org/10.37547/ijhps/Volume03Issue12-08
6.
Shakhnoza Shuhratovna, T. (2023). M. S. ANDREYEV’S WAY OF LIFE.
American
Journal of Language, Literacy and Learning in STEM Education (2993-2769)
,
1
(10), 655–
659. Retrieved from http://grnjournal.us/index.php/STEM/article/view/2280
7.
Toshpo’latova, S. (2024). RELIGIOUS ANTHROPOLOGY.
Modern Science and
Research
,
3
(1),
504–510.
Retrieved
from
https://inlibrary.uz/index.php/science-
8.
Toshpulatova Shakhnoza Shuhratovna. (2023). ETYMOLOGY OF TAJIK MARRIAGE
CEREMONY.
International Journal Of History And Political Sciences
,
3
(11), 17–23.
ISSN:
2181-3906
2024
International scientific journal
«MODERN
SCIENCE
АND RESEARCH»
VOLUME 3 / ISSUE 2 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
504
9.
Naimov, I. & Toshpo‘latova, S. . (2023). MARRIAGE CEREMONY OF TAJIKS IN THE
WORK OF MIKHAIL STEPANOVICH ANDREYEV “TADJIKI DOLINI
KHUF”.
International Journal of Intellectual Cultural Heritage
,
3
(1), 12–16.
10.
Sh.Sh.Toshpo‘latova, & I.N.Naimov. (2023). M.S. ANDREYEV – O’RTA OSIYO
XALQLARI ETNOGRAFIYASINING YIRIK OLIMI.
Innovations in Technology and
Science Education
,
2
(8), 1214–1222.
11.
Toshpo’latova, S., & Ashurova, G. (2023). THE HISTORY AND DESCRIPTION OF
THE WORK OF M. S. ANDREYEV - "ARK BUKHARI".
Modern Science and
Research
,
2
(9), 404–409.
12.
Toshpo’latova, S. (2023). ETHNOLOGICAL ANALYSIS OF CALENDRICAL
CALCULATION AND LENGTH MEASUREMENTS OF KHUF VALLEY TAJIKS IN
THE RESEARCHES OF M.S. ANDREYEV.
Modern Science and Research
,
2
(10), 291–
299.
13.
Toshpo’latova, S. (2023). A STUDY OF THE WEDDING CEREMONY OF THE
TAJIKS OF AFGHANISTAN.
Modern Science and Research
,
2
(9), 84–89.
14.
Toshpo‘latova S. S. (2023). TOJIKLAR MILLIY KIYIM-KECHAKLARI VA
“BESHMORAK” MAROSIMINING ETNOLOGIK TAHLILI.
SCHOLAR
,
1
(28), 395–
401.
15.
Muxamedovna, G. M. (2023). INNOVATSION TALIM-BUYUK KELAJAK
POYDEVORI.
World scientific research journal
,
17
(1), 74-76.
16.
Muxamedovna, G. M. (2023). UCHINCHI RENESANS DAVRIDA AJDODLARIMIZ
MEROSINI ORGANISH ORQALI INTEGRATSION TA’LIMNI YANADA
TAKOMILLASHTIRISH
TAMOYILLARI.
ОБРАЗОВАНИЕ
НАУКА
И
ИННОВАЦИОННЫЕ ИДЕИ В МИРЕ
,
22
(1), 35-38.
17.
Muxamedovna, G. M. (2023). KREATIV YONDASHUV ASOSIDA DIDAKTIK
MATERIALLAR YARATISH MEXANIZMLARI.
ОБРАЗОВАНИЕ НАУКА И
ИННОВАЦИОННЫЕ ИДЕИ В МИРЕ
,
21
(3), 12-14.
18.
Gadayeva, . M. . (2023). THE UNIQUE SIGNIFICANCE OF MASTERING SOCIAL
SCIENCES DURING THE DEVELOPMENT OF THE NEW UZBEKISTAN.
Modern
Science
and
Research
,
2
(10),
459–464.
Retrieved
from
https://inlibrary.uz/index.php/science-research/article/view/25292
19.
Gadayeva, M. (2023). THE UNIQUE SIGNIFICANCE OF MASTERING SOCIAL
SCIENCES DURING THE DEVELOPMENT OF THE NEW UZBEKISTAN.
Modern
Science
and
Research
,
2
(10),
459–464.
Retrieved
from
https://inlibrary.uz/index.php/science-research/article/view/25292
20.
Gadayeva
Mohigul
Muxamedovna.
(2023).
HISTORY
OF
PATRIOTIC
WOMEN.
International Journal Of History And Political Sciences
,
3
(12), 69–75.
https://doi.org/10.37547/ijhps/Volume03Issue12-12
21.
Shokir
o’g’li,
S.
U.
(2023).
MAHALLANING
JAMIYAT
IJTIMOIY
TARAQQIYOTIDAGI O’RNI. Научный Фокус, 1(6), 369-371.
ISSN:
2181-3906
2024
International scientific journal
«MODERN
SCIENCE
АND RESEARCH»
VOLUME 3 / ISSUE 2 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
505
22.
Sadullayev,
U.
(2024).
THE
NEIGHBORHOOD
IS
THE
CRADLE
OF
VALUES.
Modern
Science
and
Research
,
3
(1),
607–613.
Retrieved
fromhttps://inlibrary.uz/index.php/science-research/article/view/28343
23.
Sadullayev, U. (2023). ABOUT THE EMERGENCE OF THE CONCEPT OF
NEIGHBORHOOD.
Modern Science and Research
,
2
(12), 722-727.
24.
Sadullayev Umidjon Shokir O’g’li. (2023). THE IMPORTANCE OF THE MAHALLA
SYSTEM’S REFORMATIONS IN NEW UZBEKISTAN. International Journal Of
History And Political Sciences, 3(10), 25–30.
https://doi.org/10.37547/ijhps/Volume03Issue10-05
25.
Sadullayev Umidjon Shokir o’g’li. (2023). The History of the Creation and Formation of
the Neighborhood. American Journal of Language, Literacy and Learning in STEM
Education
(2993-2769),
1(10),
480–485.
Retrieved
from
https://grnjournal.us/index.php/STEM/article/view/2142
26.
O’gli, S. U. S. (2023). ELUCIDATION OF ISSUES OF THE HISTORY OF BUKHARA
GUZARS IN OA SUKHAREVA AND HER STUDIES.
International Journal Of History
And Political Sciences
,
3
(11), 30-35.
27.
Sadullayev, U. (2023). ABOUT THE EMERGENCE OF THE CONCEPT OF
NEIGHBORHOOD. Modern Science and Research, 2(12), 722–727.
28.
Shokir o’gli, S. U. (2023). The Essence of State Policy on Youth in New
Uzbekistan.
American Journal of Language, Literacy and Learning in STEM Education
(2993-2769)
,
1
(9), 554-559.
29.
Sadullayev, U. (2023). THE ROLE OF THE NEIGHBORHOOD IN RAISING A
SPIRITUALLY MATURE GENERATION.
Modern Science and Research
,
2
(10), 488-
493.
30.
Sadullayev, U. (2023). O’zbekistonda xotin-qizlarga berilayotgan e’tibor: mahalla
boshqaruvida xotin-qizlarning roli. In
Oriental Conferences
(Vol. 1, No. 1, pp. 551-556).
ООО «SupportScience».
31.
Sadullayev, U. (2023). THE ROLE OF THE NEIGHBORHOOD IN THE SOCIAL
DEVELOPMENT OF SOCIETY.
Modern Science and Research
,
2
(10), 755-757.
32.
Хасанова, Ш. (2024). https://doi.org/10.5281/zenodo.10651477. MODERN SCIENCE
AND RESEARCH, 3(2), 425–435. https://doi.org/10.5281/zenodo.10651477
33.
Xasanova, S. (2024). DIFFERENCE BETWEEN PROVERB AND SAYING. Modern
Science
and
Research,
3(1),
140–147.
Retrieved
from
https://inlibrary.uz/index.php/science-research/article/view/27853
34.
Shaxnoza Baxadirovna, X. (2023). PROVERBS IN THE LEXICOGRAPHICAL
ASPECT.
International Journal of Formal Education
,
2
(12), 429–437. Retrieved from
http://journals.academiczone.net/index.php/ijfe/article/view/1771
35.
Xasanova, S. (2023). STRUCTURAL – SEMANTIC CHARACTERISTICS OF
PROVERBS.
Modern Science and Research
,
2
(12), 619–625. Retrieved from
https://inlibrary.uz/index.php/science-research/article/view/27109
36.
Xasanova, S., & murodova, D. (2023). REPRESENTATION OF THE SYSTEMIC
RELATIONS OF RUSSIAN VOCABULARY IN PROVERBS AND SAYINGS.
Modern
ISSN:
2181-3906
2024
International scientific journal
«MODERN
SCIENCE
АND RESEARCH»
VOLUME 3 / ISSUE 2 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
506
Science
and
Research
,
2
(10),
276–280.
Retrieved
from
https://inlibrary.uz/index.php/science-research/article/view/24346
37.
Xasanova, S. (2023). USING EXPRESSIVE VOCABULARY IN RUSSIAN
PROVERBS.
Modern Science and Research
,
2
(10), 403–408. Retrieved from
https://inlibrary.uz/index.php/science-research/article/view/25248
38.
Баходировна, Х. Ш. (2023). Гендерная Лексика В Русском Языке. International Journal
of
Formal
Education,
2(11),
324–331.
Retrieved
from
http://journals.academiczone.net/index.php/ijfe/article/view/1505
39.
Hasanova, S. (2023). SYSTEM RELATIONS IN THE RUSSIAN LANGUAGE
VOCABULARY.
Modern Science and Research
,
2
(9), 72–74. Retrieved from
https://inlibrary.uz/index.php/science-research/article/view/23900
40.
Хасанова, Ш. Б. (2023). РЕПРЕЗЕНТАЦИЯ СИСТЕМНЫХ ОТНОШЕНИЙ
РУССКОЙ ЛЕКСИКИ В ПОСЛОВИЦАХ И ПОГОВОРКАХ.
Finland International
Scientific Journal of Education, Social Science & Humanities
,
11
(4), 1220-1226.
41.
Gulamova D. (2024). EUPHEMISM INTERPRETATION IN ENGLISH AND UZBEK
LANGUAGE.
Modern Science and Research
,
3
(1), 817–823. Retrieved from
https://inlibrary.uz/index.php/science-research/article/view/28458
42.
Gulamova, D. (2023). METHODOLOGY FOR DEVELOPING THE CULTURE OF
USING EUPHEMISMS IN 9TH GRADE NATIVE LANGUAGE CLASSES.
Modern
Science
and
Research
,
2
(12),
483–493.
Retrieved
from
https://inlibrary.uz/index.php/science-research/article/view/26960
43.
Gulamova, D. I. (2023). 5-6-SINF ONA TILI DARSLARIDA EVFEMIZMLARDAN
FOYDALANISH MADANIYATINI SHAKLLANTIRISH USULLARI.
44.
Gulamova, D. I. (2023). EVFEMIZMLAR O ‘QUVCHI NUTQ MADANIYATINI
RIVOJLANTIRUVCHI OMIL SIFATIDA.
45.
Vahobovna, S. G. (2021). Khoja Abdulkhaliq Ghijduvani And Its Method.
European
Journal of Humanities and Educational Advancements
,
2
(10), 39-40.
46.
G. (2024). SOLUTIONS, RESULTS AND PROBLEMS OF REFORMS IN THE FIELD
OF EDUCATION.
Modern Science and Research
,
3
(1), 782–788.
47.
Srojeva,
G.
(2023).
LOWER
ZARAFSHAN
OASIS
TOURISM
OPPORTUNITIES.
Modern Science and Research
,
2
(10), 199–204.
48.
Bobojonova, D. (2023). THE IMPORTANCE OF UZBEK FOLK PROVERBS.
Modern
Science
and
Research
,
2
(10),
670–675.
Retrieved
from
https://inlibrary.uz/index.php/science-research/article/view/25751
49.
Bobojonova Dilnoza Okhunjonovna. (2023). A Proverb is a Product of Folk
Wisdom.
American Journal of Language, Literacy and Learning in STEM Education
(2993-2769)
,
1
(9),
333–338.
Retrieved
from
https://grnjournal.us/index.php/STEM/article/view/1509
50.
Akmal B. (2024). THE GREAT WALL OF THE EARLY MIDDLE AGES - KANPIRAK
WALL.
Modern
Science
and
Research,
3(1),
694–698.
Retrieved
from
https://inlibrary.uz/index.php/science-research/article/view/28381
ISSN:
2181-3906
2024
International scientific journal
«MODERN
SCIENCE
АND RESEARCH»
VOLUME 3 / ISSUE 2 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
507
51.
Bobohusenov Akmal. (2023). BUXORO VOHSINING ANTIK DAVRI SHISHA
BUYUMLARI.
TADQIQOTLAR
,
25
(2),
208–211.
Retrieved
from
http://tadqiqotlar.uz/index.php/new/article/view/307
52.
Bobohusenov Akmal Ashurovich. (2023). THE MATERIAL CULTURE OF THE
TOMBS OF THE ANCIENT AND EARLY MEDIEVAL PERIOD.
International Journal
Of
History
And
Political
Sciences
,
3
(11),
24–29.
https://doi.org/10.37547/ijhps/Volume03Issue11-06
53.
Ashurovich, B. A. (2023). VARAKHSHA MURAL GANCH AND CLAY
PAINTINGS.
International Journal Of History And Political Sciences
,
3
(12), 48-53.
54.
Akmal, B. (2023). ANTIK VA ILK O ‘RTA ASRLAR DAVRI MOZOR-
QO‘RG‘ONLARI
MODDIY
MADANIYATI.
ОБРАЗОВАНИЕ
НАУКА
И
ИННОВАЦИОННЫЕ ИДЕИ В МИРЕ
,
35
(3), 65-70.
55.
Bobohusenov,
A.
(2023).
BUXORO
VOHASINING
ANTIK
DAVRI
YODGORLIKLARI.
SCHOLAR
,
1
(28), 298-302.
56.
Akmal, B. (2023). BUXORO VOHASI QOYATOSH SURATLARINING DAVRIY
TASNIFI.
ОБРАЗОВАНИЕ НАУКА И ИННОВАЦИОННЫЕ ИДЕИ В МИРЕ
,
29
(1),
142-146.
57.
Berdiyeva, S. (2023). BENEFITS OF TEACHING FOREIGN LANGUAGES THROUGH
ROLE-PLAYING ACTIVITIES. MODERN SCIENCE AND RESEARCH, 2(10), 723–
729.
https://doi.org/10.5281/zenodo.10034991
58.
Berdiyeva, S. (2023). A STORY-BASED APPROACH IN TEACHING FOREIGN
LANGUAGE.
Modern Science and Research
,
2
(10), 262-266.
59.
Berdiyeva, S. (2023). THE IMPORTANCE OF ROLE PLAYING ACTIVITIES IN
IMPROVING LEARNERS’LANGUAGE SKILLS.
Modern Science and Research
,
2
(9),
75-78.
60.
Utkirovna, B. S. (2023). Characteristics of the Works of Charles Dickens.
European
Science Methodical Journal
,
1
(3), 24-28.