ISSN:
2181-3906
2024
International scientific journal
«MODERN
SCIENCE
АND RESEARCH»
VOLUME 3 / ISSUE 4 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
87
XOJA ABDULXOLIQ G’IJDUVONIY
Toshpo’latova Shaxnoza Shuhratovna
Osiyo Xalqaro Universiteti
“Tarix va filologiya” kafedrasi
Tarix fani o’qituvchisi.
Tursuntoshova Sabrina Toshpo’lot qizi
Tarix ta’lim yo’nalishi 1-kurs talabasi.
https://doi.org/10.5281/zenodo.10934696
Annotatsiya. Mazkur maqolada Xoja Abdulxoliq G’ijduvoniyning hayot yo’li,
G‘ijduvoniy
dunyoqarashining poklanishida malomatiya ta’limoti va qalandarlar harakati anchagina ta’sir
ko‘rsatganligi haqida. O‘zining bir qancha hajm jihatdan katta bo‘lmagan risolalarida
tasavvufiyzohidlik bilan shug‘ullangan dindor, e’tiqodli musulmon nuqtai nazaridan kelib chiqib,
shariat ahkomlari va payg‘ambar alayhissalom sunnatlarini hamda tasavvufdagi yangiliklarni
ildiz oldirib, mustahkamlashni targ‘ib qilganliklari haqida ma’lumotlar bayon etilgan.
Kalit so’zlar: Qur’oni Karim, suls xati, Malatya shahri, Yusuf Hamadoniy, Islom, Xizr,
Naqshband, Rasulolloh, Savr g’ori.
KHOJA ABDULKHOLIQ GIJDUVANI
Abstract. This article is about the life path of Khoja Abdulkhaliq Gijduvani, the influence
of the doctrine of malamatia and the Qalandar movement on the purification of Gijduvani's
worldview. From the point of view of a pious, religious Muslim engaged in Sufism asceticism, in
several of his small treatises, he advocated rooting and strengthening the principles of Sharia and
the Sunnah of the Prophet, as well as innovations in Sufism. information is provided.
Key words: Holy Quran, Suls Khati, Malatya city, Yusuf Hamadani, Islam, Khizr,
Naqshband, Rasulullah, Sawr cave.
ХОДЖА АБДУЛХОЛИК ГИДДУВАНИ
Аннотация. В данной статье речь идет о жизненном пути Ходжи Абдулхалика
Гиждувани, влиянии учения маламатии и движения Каландара на очищение мировоззрения
Гиждувани. С точки зрения благочестивого, религиозного мусульманина, занимающегося
суфийским аскетизмом, он в нескольких своих небольших трактатах выступал за
укоренение и укрепление принципов шариата и сунны Пророка, а также новшества в
суфизме.
Ключевые слова: Священный Коран, Сулс Хати, город Малатья, Юсуф Хамадани,
Ислам, Хизр, Накшбанд, Посланник Аллаха, пещера Савр.
XIX asr oxiri — XX asr boshlarida Gʻijduvonda 15 ta masjid, 55 xususiy maktab va
madrasa, 3 ta hammom, 300 dan ortiq savdo doʻkonlari, 24 juvozxona faoliyat koʻrsatgan.
G‘ijduvondan uncha uzoq bo‘lmagan joyda buyuk tojik Sadriddin Ayniy va
tojik qoʻrboshisi Fuzayl Maxsum tavallud topgan.
1
1
Qaxramon Rajabov, Sulaymon Inoyatov “Buxoro tarixi” “tafakkur nashriyoti” TOSHKENT 2016.
ISSN:
2181-3906
2024
International scientific journal
«MODERN
SCIENCE
АND RESEARCH»
VOLUME 3 / ISSUE 4 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
88
Buxorodagi yetti pirning birinchisi, musulmon sharqida mashhur tariqat-xojagon
naqshbandiya silsilasi asoschisi Abdulxoliq G’ijduvoniy taxminan 1103-yili Buxoro yaqinidagi
G’ijduvonda dunyoga kelgan. Xoja Abdulxoliq G’ijduvoniyning otasi imom Xoja Abduljamil
Rumiy Rahmatullohi Alay imom Molik avlodidan bo’lib, masjidda imomlik qilgan. Rum
podshohlari avlodiga ham mansubligi bor. Ul zot o’z zamonasining allomasi-zohiriy va botniy
ilimlarning olimi. Xizr alayhissalomga suhbatdosh bo’lgan ekan. Zoti sharifning tushiga Xizr
alayhissalom kirib, Buxoroi sharifga safar qilishi, G’ijduvonda nashu namo topib, farzand ko’rishi
va tug’ulajak farzandning muborak ismini Abdulxoliq qo’yishini bashorat qilgan. Xoja Abduljamil
Rumiy roziyalloxu anhu Rumdan karvon bilan Buxoroi sharifga yo’l olgan va tushda ayon
bo’lganidek, G’ijduvonda nashu namo topib 1103-yilda farzand ko’rib ismini Abdulxoliq
qo’ygan
2
. Xoja Abdulxoliq G’ijduvoniy diniy oilada, islomiy tasavvur va urf-odatlar qurshovida
unib o’sgan. Xizr alayhissalomning savoba farzandi hisoblangan. Uning onasi oliy janob oiladan
chiqqan. U ilk ta’limni otasidan olgan. Keyinchalik G’ijduvoniy diniy ilimni Buxorodan olgan.
Yosh Abdulxoliq to’qqiz yoshida Qur’onni yod oladi va o’n yoshidan boshlab so’fiylarning zikr
majlislarida ishtirok eta boshlaydi. U o’sha davrda mashhur olim alloma Sadriddinning shogirdi
bo’lgan. Abdulxoliq 22 yoshga to’lgach, Buxoroga kelgan o’sha davrning mashhur shayxi Xoja
Yusuf Hamadoniy bilan uchrashib unga shogirdlikka tushadi. G’ijduvoniyning kelishi bilan
Muhammad Bahouddin Naqshbandgacha tariqat, ’’Tariq hojigan’’ (xodjiganiya)deb atala
boshlandi. Bahouddin Naqshbandga nisbat beriluvchi mashhur ,,Dil ba yoru dast ba kor!’’-
,,ko’ngling Allohda, qo’ling ishda bo’lsin!’’ shiori ham g’oya sifatida dastlab Abdulxoliq
G’ijduvoniy tomonidan ilgari surilgani bejiz emas.Abdulxoliq G’ijduvoniyning ustozi Yusuf
Hamadoniy bo’lib, u ham Ahmad Yassaviyning shayxi edi.Xoja Abdulxoliq G’ijduvoniy
manbalarda yozilishicha u baland bo’yli, oq tanli, chehrasi chiroyli, qora qoshli bo’lgan. Uning
boshi katta, ko’krak va yelkalari keng, o’zi esa katta tanali, ulug’ zot bo’lgan ekan.
Rivoyatlarga ko’ra, Xoja Abdulxoliq Alloh taolo uni ruxoniy kamolotda to’g’ri yo’lni
ko’rsata oladigan kimsa bilan birga olib kelishini kuta boshlagan. U tez orada Xizir bilan
uchrashdi. Xizir Abdulxoliqni ruhiy o’g’il sifatida qabul qilib, unga ,,vukuf adedi’’(zikir sanash
zarurati) ,,yashirin zikr’’ni o’rgatadi.Rasululloh solallohu alayhi vassallam Abu Bakrga Savr
g’orida birinchi marta o’rgatgan bu zikr turi Abdulxoliq G’ijduvoniyning unga kirishi bilan o’z
ahamiyatini topdi. Xoja Abdulxoliq vafotidan keyin bu zikr turi Xojigan tariqati tarafdorlari
tomonidan yana unitildi, ammo Abdulxoliqning uveysiy g’oyib muridiy bo’lgan Shoh Naqshband
nihoyat yashirin zikrni qayta tikladi. Shuningdek,Xizir G’ijduvoniyga yashirin zikrdan tashqari
tavhid zikiri-nafi va isbat(inkor va tastiq)ni ham o’rgatgani aytiladi.G’ijdivoniyning haqiqiy
murshidiy Yusuf Hamadoniy edi. Biroq u bilan tanishish Xizr sharofati bilan yuz berdi. Taxminan
yigirma yoshida o’ziga ustoz bo’lgan hoj Abdulxoliq qisqa fursatda bilimi o’zlashtirib oldi.
Abdulxoliq bir qancha musulmon davlatlariga sayohat qilib, bir muddat Suriyada yashadi.
Hayotligida ham u haqidagi yaxshi shuxrat Islom xalifaliginung barcha hududlariga
tarqaldi. Minglab odamlar uni ko’rish va eshtish uchun kelish. Bir darvesh undan so’radi. Agar
Alloh menga do’zax va jannatni tanlash erkinligini bergan bo’lsa, men do’zaxni tanlayman.
2
Qaxramon Rajabov, Sulaymon Inoyatov “Buxoro tarixi” “tafakkur nashriyoti” TOSHKENT 2016.
ISSN:
2181-3906
2024
International scientific journal
«MODERN
SCIENCE
АND RESEARCH»
VOLUME 3 / ISSUE 4 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
89
Chunki jannat mening nafsim xoxlagan narsadir. Men nafsning turtki va istaklariga qarshi
kurashmoqchiman. Bunga Abdulxoliq G’ijduvoniy javob berdi; Sizning fikringiz nafsdan
chiqqani uchun xato va notog’ri. Qulning irodasi yoki tanlovi qanday qiymatga ega bo’lishi
mumkin. Bizning ishimiz Rabbiy bizni olib boradigan joyda ergashtir.U bizga nima buyursa, biz
bajarishimiz kerak va faqat bu bandaning haqiqiy xizmati va nafsga qarshiligidir.
3
Abdulxoliq G’ijduvoniy hayoti haqida to’liq ma’lumot yo’q.Uning o’limi haqida ham
ma’lumot kam. Ayrim manbalarda uning 1179,1189 yoki 1220-yillarda vafot etgani qayt etilgan.
Ammo uning shayxi sakson yilga yaqin yashab,1140-yilda G’ijduvoniy yigirma yoshda
vafot etganidan kelib chiqib, uning o’lim sanasi 1199-yil deb atash mumkin. G’ijduvoniyning
qabri Samarqand yo’l bo’yida Buxorodan 40 km uzoqlikda G’ijduvon shahrida joylashgan.
Buxoro xoni AbdulaxonII davrida 1583-yil madrasa va masjid qayta ta’mirlangan. Mirzo
Ulug’bek madrasasi peshtoqida Alaq surasining 1-7 oyatlari keltirilgan bo’lib,2003 yilda qayta
ta’mirlangan. Mazkur yozuvlar suls xatida yozilgan. Biroq ularning aksariyati qulab tushgan.
Abdulxoliq G’ijduvoniyning qabrtoshi toshdan yasalgan va yon tomonlarida suls xatida Qur’oni
Karimdan ,,Mujodala’’ surasining 11 oyati bitilgan. Qabrtoshning qisqa yon tomonlarida
esa epitafiya (baxshida yozuv) yozilgan. Majmuadagi hovuzda esa nastaqil xatida Xofiz
Sheroziyning g’azalidan parcha keltirilgan.Xoja Abdulxoliq G’ijduvoniy majmuasidagi masjid esa
2003-yilda yangidan qayta qurilgan.Hozirgi kunda Xoja Abduxoliq G’ijduvoniy majmuasida
ziyoratchilar uchun barcha shart-sharoitlar yaratilgan.
Xulosa qilib aytishimiz mumkinki, dunyoga endigina kelgan chaqaloqni go‘yo oppoq, top-
toza daftarga tashbeh qilish mumkin. Endi bu daftarga u ko‘radigan, eshitadigan, sezadigan barcha
narsalar yozila boshlaydi. Demak, inson hayotining ilk lahzalaridan boshlab beixtiyor ilm ola
boshlaydi. Ammo «ilm» so‘zi lug‘atda «bilish, anglab, tushuncha hosil qilish, bir narsaning
haqiqatini, mohiyatini bilish» kabi ma’nolarni anglatadi. Shuning uchun Islom ulamolari ilmga
«haqiqatni xuddi voqe’likdagidek idrok qilish ilmdir» deb ta’rif berishgan. Buning ma’nosi shuki,
olingan ma’lumot bir narsaning asl mohiyatini to‘g‘ri anglatsagina, undan dunyo va oxiratimizga
manfaat hosil bo‘lsagina chinakam ilm hisoblanadi.
REFERENCES
1.
Xoja Abdulxoliq G’ijduvoniy “VASIYATNOMA” G’afur G’ulom nomidagi adabiyot va
san’at nashriyoti “TOSHKENT” 1993-YIL
2.
Qaxramon Rajabov, Sulaymon Inoyatov “Buxoro tarixi” “tafakkur nashriyoti”
TOSHKENT 2016.
3.
Abduxoliq G‘ijduvoniy. iroda. - V.176a.
4.
Abduxoliq G‘ijduvoniy. Maqsad mustahkam. -B.17.
5.
Abduxoliq G‘ijduvoniy Maslak al-arifin. - V. 17b.
6.
Boltayev M.N. Xoja Abduxoliq G'ijduvoniy, insonparvar donishmand - Rifoot Shayx.
Buxoro. 1994 yil.
3
Boltayev M.N. Xoja Abduxoliq G'ijduvoniy, insonparvar donishmand - Rifoot Shayx. Buxoro. 1994 yil.
ISSN:
2181-3906
2024
International scientific journal
«MODERN
SCIENCE
АND RESEARCH»
VOLUME 3 / ISSUE 4 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
90
7.
Sulton I. Bahouddin Naqshband mangulik. - T. : O'z-o'zidan. R. FA. Muxlis. 1994 yil - B.
30-31.
8.
Xoja Muhammad Orif ar Revgariy. Sertifikat. forscha - tojik tilidan sadriddin Salim
Buxoriy tarjimasi, Isroil Subhoniy. - T.: Navro'z. 1994. - B.
9.
Xoja Yusuf Hamadoniy.Odob-odob.Toshkent.“Movarounnahr”,2018.
10.
Akimushkin O.Al-G‘ijduvoniy.Islom.Entsiklopedik lug‘at.- Moskva: Nauka, 1992 yil.
11.
Berezikov E. Xonadonlarning egasi.Sharq yulduzi.1992. 10-son.
12.
Bertels E.E.Tasavvuf va so‘fiy adabiyoti.- Moskva: Nauka, 1965 y.
13.
O‘zbekiston Respublikasi Fan va texnologiyalarni rivojlantirishni muvofiqlashtirish
qo‘mitasi Toshkent islom universiteti © «YANGI NASHR», 2011
14.
Toshpo’latova, S. (2024). ETHNOLINGUISTICS OF ETHNOLOGIES OF
BUKHARA.
Modern Science and Research
,
3
(2), 1004–1011. Retrieved from
https://inlibrary.uz/index.php/science-research/article/view/29523
15.
Toshpo’latova, S. (2024). ETHNOLINGUISTICS.
Modern Science and Research
,
3
(2),
500–507.
Retrieved
from
https://inlibrary.uz/index.php/science-
16.
Toshpo’latova, S. . (2024). RELIGIOUS ANTHROPOLOGY.
Modern Science and
Research
,
3
(1),
504–510.
Retrieved
from
https://inlibrary.uz/index.php/science-
17.
Shakhnoza Shuhratovna, T. (2023). M. S. ANDREYEV’S WAY OF LIFE.
American
Journal of Language, Literacy and Learning in STEM Education (2993-2769)
,
1
(10), 655–
659. Retrieved from
https://grnjournal.us/index.php/STEM/article/view/2280
18.
Shuhratovna, T. S. . (2024). Linguistic Anthropology.
EUROPEAN JOURNAL OF
INNOVATION IN NONFORMAL EDUCATION
,
4
(3), 432–437. Retrieved from
https://inovatus.es/index.php/ejine/article/view/2792
19.
Toshpolatova Shakhnoza Shuhratovna. (2023). ETHNOLOGICAL ANALYSIS OF
NATIONAL COSTUMES AND RITUALS OF TAJIKS IN THE WORKS OF M. S.
ANDREYEV.
International Journal Of History And Political Sciences
,
3
(12), 42–47.
https://doi.org/10.37547/ijhps/Volume03Issue12-08
20.
Toshpo’latova , S. (2023). M. S. ANDREYEV-SCIENTIFIC CAREER.
Modern Science
and Research
,
2
(12), 801–807. Retrieved from
https://inlibrary.uz/index.php/science-
21.
Sh.Sh.Toshpo‘latova, & I.N.Naimov. (2023). M.S. ANDREYEV – O’RTA OSIYO
XALQLARI ETNOGRAFIYASINING YIRIK OLIMI.
Innovations in Technology and
Science
Education
,
2
(8),
1214–1222.
Retrieved
from
https://humoscience.com/index.php/itse/article/view/698
22.
Toshpulatova Shakhnoza Shuhratovna. (2023). ETYMOLOGY OF TAJIK MARRIAGE
CEREMONY.
International Journal Of History And Political Sciences
,
3
(11), 17–23.
https://doi.org/10.37547/ijhps/Volume03Issue11-05
23.
Toshpo‘latova , S. S. (2023). TOJIKLAR MILLIY KIYIM-KECHAKLARI VA
“BESHMORAK” MAROSIMINING ETNOLOGIK TAHLILI.
SCHOLAR
,
1
(28), 395–
401. Retrieved from
https://researchedu.org/index.php/openscholar/article/view/5071
ISSN:
2181-3906
2024
International scientific journal
«MODERN
SCIENCE
АND RESEARCH»
VOLUME 3 / ISSUE 4 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
91
24.
Naimov, I. ., & Toshpo‘latova, S. . (2023). MARRIAGE CEREMONY OF TAJIKS IN
THE WORK OF MIKHAIL STEPANOVICH ANDREYEV “TADJIKI DOLINI
KHUF”.
International Journal of Intellectual Cultural Heritage
,
3
(1), 12–16. Retrieved
from
https://ihm.iscience.uz/index.php/ijich/article/view/205
25.
Toshpo’latova, S. (2023). ETHNOLOGICAL ANALYSIS OF CALENDRICAL
CALCULATION AND LENGTH MEASUREMENTS OF KHUF VALLEY TAJIKS IN
THE RESEARCHES OF M.S. ANDREYEV.
Modern Science and Research
,
2
(10), 291–
299. Retrieved from
https://inlibrary.uz/index.php/science-research/article/view/25092
26.
Toshpo’latova, S., & Ashurova, G. (2023). THE HISTORY AND DESCRIPTION OF
THE WORK OF M. S. ANDREYEV - "ARK BUKHARI".
Modern Science and
Research
,
2
(9),
404–409.
Retrieved
from
https://inlibrary.uz/index.php/science-
27.
Toshpo’latova, S. . (2023). A STUDY OF THE WEDDING CEREMONY OF THE
TAJIKS OF AFGHANISTAN.
Modern Science and Research
,
2
(9), 84–89. Retrieved
from
https://inlibrary.uz/index.php/science-research/article/view/23903
28.
Vahobovna, S. G. . (2024). Role of Preschool Educational Institutions in Education of a
Perfect Person.
EUROPEAN JOURNAL OF INNOVATION IN NONFORMAL
EDUCATION
,
4
(3),
208–214.
Retrieved
from
https://inovatus.es/index.php/ejine/article/view/2703
29.
Vahobovna, S. G. (2023). QUYI ZARAFSHON VOHASI TURIZM IMKONIYATLARI.
30.
Srojeva, G. . (2024). STRENGTHENING THE MATERIAL AND TECHNICAL BASE
OF PRESCHOOL EDUCATION AND TRAINING INSTITUTIONS. Modern Science
and Research, 3(2), 673–681. Retrieved from https://inlibrary.uz/index.php/science-
research/article/view/29450
31.
Srojeva, G. (2024). INTERNATIONAL COOPERATION IN THE FIELD OF
EDUCATION. Modern Science and Research, 3(2), 1041–1050. Retrieved from
https://inlibrary.uz/index.php/science-research/article/view/29547
32.
Srojeva , G. . (2024). SOLUTIONS, RESULTS AND PROBLEMS OF REFORMS IN
THE FIELD OF EDUCATION. Modern Science and Research, 3(1), 782–788.
33.
Srojeva, G. (2024). EFFECTIVE FORMS OF SPIRITUAL AND MORAL EDUCATION
AND EDUCATIONAL WORK IN A PRESCHOOL EDUCATIONAL INSTITUTION.
Modern
Science
and
Research,
3(2),
247–253.
Retrieved
from
https://inlibrary.uz/index.php/science-research/article/view/29010
34.
Vahobovna, S. G. (2021). Khoja Abdulkhaliq Ghijduvani And Its Method. European
Journal of Humanities and Educational Advancements, 2(10), 39-40.
35.
Srojeva Gulbahor. "CONTINUITY IN EDUCATION-CHIEF MEZON." Modern Science
and Research 2.12 (2023): 834-839.
36.
Srojeva, G. (2023). LOWER ZARAFSHAN OASIS TOURISM OPPORTUNITIES.
Modern Science and Research, 2(10), 199–204.
37.
Bobohusenov, A. ., & Ganiyev, H. . (2024). ORIGIN PROBLEMS OF SAK
ARCHAEOLOGICAL CULTURE OF CENTRAL ASIA. Modern Science and Research,
3(2), 641–645
ISSN:
2181-3906
2024
International scientific journal
«MODERN
SCIENCE
АND RESEARCH»
VOLUME 3 / ISSUE 4 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
92
38.
Bobohusenov, A. (2024). THE RESULTS OF THE ARCHAEOLOGICAL RESEARCH
WORKS CARRIED OUT IN BACTRIA. Modern Science and Research, 3(2), 671–675.
Retrieved from
https://inlibrary.uz/index.php/science-research/article/view/30363
39.
Ashurovich, B. A. . (2024). Results of the Archaeological Research Works Carried Out in
Bactria.
EUROPEAN
JOURNAL
OF
INNOVATION
IN
NONFORMAL
EDUCATION
,
4
(3),
113–119.
Retrieved
from
https://www.inovatus.es/index.php/ejine/article/view/2686
40.
Bobohusenov, A. (2024). HISTORICAL GEOGRAPHY OF BUKHARA OASIS. Modern
Science
and
Research,
3(2),
634–640.
Retrieved
from
https://inlibrary.uz/index.php/science-research/article/view/29429
41.
Akmal , B. (2024). THE GREAT WALL OF THE EARLY MIDDLE AGES - KANPIRAK
WALL.
Modern
Science
and
Research,
3(1),
694–698.
Retrieved
from
https://inlibrary.uz/index.php/science-research/article/view/28381
42.
Bobohusenov Akmal. (2023). BUXORO VOHSINING ANTIK DAVRI SHISHA
BUYUMLARI.
TADQIQOTLAR
,
25
(2),
208–211.
Retrieved
from
http://tadqiqotlar.uz/index.php/new/article/view/307
43.
Bobohusenov Akmal Ashurovich. (2023). THE MATERIAL CULTURE OF THE
TOMBS OF THE ANCIENT AND EARLY MEDIEVAL PERIOD.
International Journal
Of
History
And
Political
Sciences
,
3
(11),
24–29.
https://doi.org/10.37547/ijhps/Volume03Issue11-06
44.
Bobohusenov Akmal. (2023). ANTIK VA ILK O‘RTA ASRLAR DAVRI MOZOR-
QO‘RG‘ONLARI MODDIY MADANIYATI .
ОБРАЗОВАНИЕ НАУКА И
ИННОВАЦИОННЫЕ
ИДЕИ
В
МИРЕ
,
35
(3),
65–70.
Retrieved
from
https://www.newjournal.org/index.php/01/article/view/10037
45.
Bobohusenov Akmal. (2023). ANTIK VA ILK O‘RTA ASRLAR DAVRI MOZOR-
QO‘RG‘ONLARI MODDIY MADANIYATI .
ОБРАЗОВАНИЕ НАУКА И
ИННОВАЦИОННЫЕ
ИДЕИ
В
МИРЕ
,
35
(3),
65–70.
Retrieved
from
https://www.newjournal.org/index.php/01/article/view/10037
46.
Tursunova, M., & Bobohusenov, A. (2023). QADIMGI VARAXSHA DEVORIY
GANCH
VA
LOY
BEZAKLARI.
SCHOLAR,
1(28),
303–308.
https://doi.org/10.5281/zenodo.10026873
47.
Bobohusenov Akmal. (2023). BUXORO VOHSINING ANTIK DAVRI SHISHA
BUYUMLARI.
TADQIQOTLAR
,
25
(2),
208–211.
Retrieved
from
http://tadqiqotlar.uz/index.php/new/article/view/307
48.
Bobohusenov Akmal Ashurovich. (2023). VARAKHSHA MURAL GANCH AND CLAY
PAINTINGS.
International Journal Of History And Political Sciences
,
3
(12), 48–53.
https://doi.org/10.37547/ijhps/Volume03Issue12-09
49.
Bobohusenov Akmal, & Naimov Ismat. (2023). BAQTRIYANING BRONZA DAVRI
ARXEOLOGIYA
YODGORLIKLARINING
JOYLASHUVI
VA
MODDIY
MADANIYATI.
Innovations in Technology and Science Education
,
2
(8), 73–80.
Retrieved from
https://humoscience.com/index.php/itse/article/view/557
ISSN:
2181-3906
2024
International scientific journal
«MODERN
SCIENCE
АND RESEARCH»
VOLUME 3 / ISSUE 4 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
93
50.
Bobohusenov,
A.
(2023).
BUXORO
VOHASINING
ANTIK
DAVRI
YODGORLIKLARI.
SCHOLAR
,
1
(28),
298–302.
Retrieved
from
https://researchedu.org/index.php/openscholar/article/view/5055
51.
Bobohusenov Akmal. (2023). BUXORO VOHASI QOYATOSH SURATLARINING
DAVRIY TASNIFI.
ОБРАЗОВАНИЕ НАУКА И ИННОВАЦИОННЫЕ ИДЕИ В
МИРЕ
,
29
(1),
142–146.
Retrieved
from
https://newjournal.org/index.php/01/article/view/8667