ISSN:
2181-3906
2024
International scientific journal
«MODERN SCIENCE АND RESEARCH»
VOLUME 3 / ISSUE 2 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
1219
ULIWMA BILIM BERIWSHI ORTA MEKTEPTIŃ BASLAWISH KLASS
OQIWSHILARIN ÁDEP-IKRAMLILIQQA TÁRBIYALAWDA KLASTAN TIS
TÁRBIYALIQ ISLERDIŃ TUTQAN ORNI.
Dúysenbaev Jolmırza Temirbek ulı
NMP I Pedagogika fakult eti 2 -kurs t al abas ı.
Saparbaev Tajibay (ilimiy basshı)
Ájiniyaz atindaǵi NMPI Pedagogika kafedrası docenti, pedagogika ilimleri .
kondidatı.
https://doi .or g/10.5281/z enodo.10719115
Annotaciya.
Maqalada ulıwma bilim beriwshi orta mekteptiń baslawısh
klas s oqıws hılarını ń ádep i kramlı lıqqa tárbi yal awda kl astan tıs is lerdiń
pedagogikalıq áhmiyeti hám texnologiyaları sóz etiledi.
Gilt sózler:
Mektep,baslawısh klass oqıwshıları,ádep -ikramlılıq,klastan
tıs,jámiyet, tártiplilik,qarım-qatnaslar, ádebiy shıǵarmalar, úlgi,órnek.
THE ROLE O F EXTRACURRICULAR EDUCATIO NAL ACTIVITIES
IN THE EDUCATI ON O F ELE MENT ARY S CHOOL ST UDENTS O F A
GE NERAL SE CONDARY SCHOOL .
Abstract .
The art icle talks about t he pedagogi cal s igni ficance and
technologi es of extr acurri cul ar acti vit ies in the moral education of el ementar y
school students of gener al education secondar y school .
Key wor ds :
School , el ement ar y s chool st udents, manner s, ext racurri cul ar,
soci et y, or derliness , communi cati on, works of art, model, r ol e model .
РОЛЬ ВНЕКЛАССНОЙ ОБРАЗОВАТЕЛ ЬНОЙ ДЕЯТЕЛЬНОСТИ В
ОБУЧЕНИИ УЧАЩИХСЯ НАЧАЛЬНЫХ КЛАССОВ
ОБЩЕОБРАЗОВАТЕЛЬНОЙ ШКОЛЫ.
Аннотация.
В статье говорится о педагогическ ой значимости и
технологиях внеклассной деятельности в нравственном воспитании
учащихся начальных классов общеобразовательной сре дней школы.
Ключевые слова:
Школа, млад шие школьники, ман еры, внеклассн ое
время, общество, упорядоченность, общение, произведения искусства,
модель, образец для подражания.
Oqıwshılardı ádep-ikramlılıqqa tárbiyalaw ulıwma bilim beriwshi orta mekteplerdiń eń
tiykarǵı wazıypalarınıń biri bolıp esaplanadı. Ádep-ikramlılıq tárbiyasi hár qanday tárbiyanıń
jetekshisi wazıypasın atqaradı. Ádeplilik degende adamlardıń belgili bir jámiyet ushın tán bolǵan
insaniy múnásebetler sisteması menen baylanıslı bolǵan minez qulıqların belgilep beretuǵın
nızamlılıq qádelerin túsiniw múmkin. Ádeplilik hár bir jeke adamnıń jámiyetlik ómirinde eń
áhimiyetli qásiyetlerdiń biri bolıp esaplanadı. Hesh qanday jámiyet óz aǵzalarınıń belgili ádep-
ikramlılıq qádelerin retlestirmey olardıń óz-ara normal qatnasın támiyinlewi múmkin emes.
Jámiyet tárepinen belgilengen qádeler, talaplar jeke adam minez-qulqın bahalaw ushın
tiykar bolıp esaplanadı.
ISSN:
2181-3906
2024
International scientific journal
«MODERN SCIENCE АND RESEARCH»
VOLUME 3 / ISSUE 2 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
1220
Mine usı talaplardıń orınlanıwına qaray jeke adamnıń minezindegi ayırım háreketler hám
ádetler maqullanadı yáki qaralanadı.Jámiyettiń rawajlanıwı menen ádep-ikramlılıq tárbiyası
quramalasıp, jámiyettiń ózgerwi menen ózgerip otıradı. Jámiyettegi adamlardıń ádep ikramlılıq
qásiyetleriniń qanday dárejede qálipleskenligi olardıń óz watanın qan day dárejede súyiwinen
belgili boladı desek qátlespeymiz. Sonlıqtan mektepte sabaq paytında, sonday-aq sabaqtan tıs alıp
barılatuǵın tárbiyalıq islerde oqıwshılardı ásirese baslawısh klass oqıwshılarınan baslap ádeplilik
qádelerin qáliplestirip barıwımız tiyis.
Adamlarda ádep-ikramlılıqtıń dárejesi onıń basqalar menen bolǵan qatnaslarında da anıq
sáwlelenedi. Mısalı: basqalardı húrmet etiwi, basqalarǵa dıqqat bóliwi, basqalarǵa járdemge
tayarlıǵı t.b qásiyetlerinde anıq kórinedi. Ádep – ikramlılıqtıń adamlarda qalay qálipleskenligi
onıń jáámátke bolǵan qatnaslarında da belgili boladı. Haqıyqatlıq, hadallıq, ǵárezsizlik,
juwapkershilik, uyat, ar, namıs, sarraslıq, tabanlılıq taǵı basqada páziyletler ádep-ikramlılıqtıń eń
áhmiyetli belgileri bolıp esaplanadı. Ádep –ikramlılıq tárbiyasın beriwdiń hár qanday túrleri,
jolları, usılları, metodları Ózbekstan óz ǵárezsizligin alǵannan soń bir qansha jetilistirilip atır.
Ǵárezsizlik sharapatı jas óspirimlerdi xalqımızdıń milliyligi tiykarında tárbiyalawǵa úlken
jol ashıp berdi.
Haqıyqatında da milliy mádeniyatımızdıń hár tárepleme rawajlanıwında milliy tárbiyanıń,
milliy mekteptıń tutqan ornı oǵada ullı. Házirgi waqıtta mekteplerde ádep – ikramlıq tárbiyasın jas
óspirimlerge beriwde ata – babalarımızdıń násiyatları, oy – pikirleri, jol – jobaları keńnen
úyrenilmekte. Beruniy, Farabiy, Rudakiy, Saadiy, Omar Hayyam, Maqtumqulı Berdaq, Ájiniyaz,
Abay t.b.Jas óspirimlerge, ásirese baslawısh klass oqıwshılarına ádep – ikramlıq tárbiyasın
ósiriwde klastan tıs islerdiń tárbiyalıq áhemiyeti ullı. Olardan oyınlar háreketli, yarım háreketli,
komandalı, estafeta formasındaǵı sonday – aq mazmunlı t.b. Ertekler, gúrrińler, ushrasıwlar,
qızıqlı kesheler, bayramlar ( Ǵárezsizlik bayramı, Jańa jıl bayramı, 8 – mart bayramı Nawrız
bayramı t.b ) Viktorinalar, jarıslar, kórgizbeler, teatrlarǵa aparıw t.b klastan tıs islardı alıp barıw
arqalı oqıwshılarǵa ádep – ikramlıq tárbiyasın beriw múmkin.
Ádep-ikramlılıqqa tárbiyalaw durıslı sanası tereń mazmunlı morallıq sezimlerdiń,
minezdiń morallıq erk kelbetlerin, durıs minez qulıq penen birlikte qáliplestiriwdiń uzaq dawam
etetuǵın quramalı barısı bolıp esaplanadı.Mektepke 1-kalsqa jańa kelgen balalarda geypara
morallıq túsinikler, minez kelbetleri, minez-qulıqtıń belgili dárejedegi kónlikpeleri ornaǵan boladı.
Mısalı ayrım balalar óz joldasları menen tatıw qatnas jasay aladı, birin-biri húrmet etedi al
geybir balalarda bul qásiyetlerdiń kerisi júz beriwi múmkin.Olardı ádep ikramlı jaslar etip
tárbiyalawda klastan tıs tárbiyalıq islerdiń haqiyqatındada tutqan ornı oǵada ullı. kerekli jerinde
járdem beredi, sheriklesedi. Mekteptiń kishi, orta hám joqarı jastaǵı oqıwshılarda qáliplestiriwi
lazım bolǵan áhimiyetli morallıq qásiyetleri I-IV klaslarǵa arnalǵan “Mekteptegi tárbiyalıq
jumıstıń úlgi joybarında” kórsetilgen. Tárbiyalıq jumıstıń maqseti muǵallimdi balalarda ádep-
ikramlıq belgileriniń baslamasın qáliplestiriwge baǵdarlaydı. Bul eń aldı menen balalardıń
kúndelikli minez-qulqınıń mazmunına kiretuǵın mektep oqıwshısınıń minez-qulqınıń durıs hám
durıs emes qılıqlar haqqında túsinikler boladı: olardıń óz minnetlerine bolǵan qatnasları,
mekteptegi, úydegi, kóshedegi, jámiyetlik orınlardaǵı minez-qulqı . Kishi jastaǵı oqıwshılar ushın
diydilengen morallıq kriteryalar olarǵa túsinikli bolıp keletuǵın jaqsı menen jamandı ápiwayi ǵana
ajiratıp alıw prinspinde ornatıladı: “... jaqsı qılıq degenimiz- oqıwshınıń barlıq minnetlerin tolıq
ISSN:
2181-3906
2024
International scientific journal
«MODERN SCIENCE АND RESEARCH»
VOLUME 3 / ISSUE 2 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
1221
hám sarras orınlawı … jaman qılıq degenimiz- kórsetilgen talaplardı orınlamawǵa jol qoyıw,
jámáátti, joldasların sıylamaw, olardıń pikirlerin bahalamaw”.
Morallıq minez-qulıqtı tárbiyalawdıń wazıypaları balardı minez-qulıqtıń ózleriniń
kúshlerine ılayıq keletuǵın normaların hár kúni orınlap barıwǵa úyretiwdi, durıs ádetlerdi
qáliplestiriwdi talap etedi. Ádep-ikramlılıq qádeleri tárbiyanıń jańa wazıypalarına hám
oqıwshılardıń jaslarına muwapıqlastırıp alınǵan: olar oqıwshıdan inta menen oqıwdı, kópshiliktiń
paydası ushın isleytuǵın miynetke qatnasıwdı , jámiyetlik hám jeke múlikke ıqtıyat penen qarawdı,
ózinen úlkenlerdi hám kishkenelerdi húrmetlewi, durıs sózlik hám haqıyqatshılıqtı kishi peyillik
hám azadalıqtı talap etedi.
Alippeni ózlestiriw bunnan bılay oqıtıw ushın tiykar bolǵanı sıyaqlı ádep-ikramlılıqqa
tárbiyalaw ushın óz aldına álippe bolıp qızmet etedi. Sonday aq “Jas óspirimler”, “Jaslar awqamı”
basqıshlarınıń talapları da bahalar- balarǵa arnalǵan. Múǵallimniń wazıypası- kishkeneler hám jas
óspirimlerde qádeler hám nızamlardı orınlaw ushın juwapkerlik sezimlerin tárbiyalawda
tárbiyashılarǵa járdem beriwden ibarat boladı. Kishi jastaǵı oqıwshınıń minez-qulqın belgilep
beretuǵın morallıq túsinikler, sezimler, ádetlerdiń ózine tán bolǵan kompleksı usılay dúziledi.
Ádep-ikramlılıq qásiyetlerin tárbiyalaw tárbiyalıq jumıstıń aytarlıqtay óz aldına ayrıqsha
túri emes, al balalar menen alıp barılatuǵın oqıw tárbiya jumısınıń barlıq bólimshelerinde,
sabaqlarda, oqıtıw hám miynetke tárbiyalawda estetikalıq hám fizikalıq tárbiyanıń hámme
procesinde ámelge asıratuǵın tutas xizmet bolıp esaplanadı. Bul jumıslar ádep-ikramlılıqtı
tárbiyalawdıń tiykarǵı jolı, basqalardıń gúllan turmısın hám qizmetin, eń aldı menen mektep
jámááttegi oqıwın hám miynetin shólkemlestiriw arqalı ádep-ikramlı minez-qulıq tájiriybelerin
toplaw boladı. Ádep-ikramlılıq normaların biykardan biykarǵa úyrenip alıwǵa bolmaydı:
baslawısh klass múǵallimlerine kishi jastaǵı oqıwshılardiń hár qanday norma hám talaplardı
yadlap alıwı qánshelli jeńil bolsa, olardı umıtıwı da sonshelli ańsat ekenligi málim. Túsinilgen eń
baslısı jeke tájiriybede tereń hám emotsional dárejede sınalǵan nárseler bala sanasına bekkem
ornalasadı. Bunnan balarǵa olardıń minez-qulıq normaların túsindiriwi usı normalarǵa
muwapıqlastırıp olardıń xizmetin sholkemlestiriw menen úylestiriwden ibarat tárbiyalıq
isenimlerdiń áhimiyetli prinsipi kelip shıǵadı. Túsindiriw jumısı ballardı qorshaǵan jámiyetlik
miynet penen baylanıstırılsa, olaraǵı ádep-ikramlı minez qulıqtıń tájireybesine, olardıń ózleriniń
kúshine qaray kópshilik paydası ushın isleytuǵın jumıslarına súyense tásirlirek boladı.
Kishi mektep jasındaǵı oqıwshıları ushın jámiyetlik turmıs penen tanıstırıwdında áhmiyetli
orın tutadı, olarǵa ápiwayı, mektepke jaqın jerlerdegi islep shıǵarıw orınları menen tanıstırıw
arqalıda bir qansha turmısıy túsiniklerdi qáliplestiriw múmkin.Bul waziypalardı ámelge asırıwdıń
birden-bir jolı sol óndiris orınlarına seyiller, sayaxatlar jasaw múmkin. Sayaxatlardı alıp barıwda
mektep pedagog-xizmetkerleriniń juwapkershiligi oǵada ullı. Aldınǵı qatar miynet adamları
menen ushırasıw balalarǵa kúshli emotsional tásir kórsetedi. Múǵallim hám tárbiyashılardıń
morallıq normaları menen qádelerdi túsindiriwge baylanıslı sózlerin kartinalar kóriw, kino filimler
kóriw siyaqlı kórsetpeli qurallar menen jiyi-jiyi biriktirip turıw kerek. Túsindirilgen maǵlumatlardı
balalar anıqraq hám emotsional túrde uǵıp alsa, olar bekkemrek ózlestiredi. Oqıwshılardı
jámiyetlik miynet waqıyaları menen tanıstırǵanda, olar ózleriniń isleri boyınsha ózleri juwmaq
shıǵarıwǵa úyrengen bolsa ǵana bul tanıstırıw olardıń morallıq jaqtan tárbiyalanıwına járdem
etedi. Tásirlilik – túsindiriw jumısına qoyılatuǵın minnetli talap. Bul balalardı kópshilik mápi
ISSN:
2181-3906
2024
International scientific journal
«MODERN SCIENCE АND RESEARCH»
VOLUME 3 / ISSUE 2 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
1222
ushın birlesip islenetuǵın jumıstı ózleri belgilep alıwǵa, bir-birine járdem beriwge, óz miynetiniń
nátiyjesin jámáát bolıp bahalaw menen hár bir iske de qatnasıwǵa alıp baratuǵın jol.
Eliklewge kóbirek beyimlesken kishi jastaǵı oqıwshılardı ádep ikramlılıqqa tárbiyalawda
jaqsı úlgi kórsetiwdiń rolı ayrıqsha. Qala hám awıllardaǵı aldınǵı qatardaǵı miynetkeshler balalar
ushın ádep-ikramli minez-qulıqtıń janlı mısalları bolıp xızmet etedi. Jaqsı jasawǵa hám islewge
umtılıp atırǵan miynet adamları menen jaqsı tárbiyalıq kórilip shólkemlestirgen ushırasıwlardıń
tárbiyalıq áhimiyeti oǵada ullı. Balalar xalıq mápi ushın xizmet etken adamlardıń miyneti menen
xizmetin qánshelli anıq etip kóz aldına elesletse, olarǵa eliklewide sonshelli boladı Sabaqta oqıw
barısında qáliplesetuǵın ádep-ikramlılıq qatnas sıpatı klastan tıs jumıslarda bekkemlenedi yamasa
bir qansha ózgerislerge ushraydı. Klastan tıs jumıslar oqıwshılar xizmetiniń hár túrli formalarına
hám onıń mazmunına kútá bay. Balalar sabaqtan tıs waqıtta jámiyetlik paydalı miynetke aralasadı,
kishi mektep jastaǵı balalar tapsırmalardı orınlaydi, birge oynap, birge sayaxatlarǵa baradı,
sonday-aq sport islerine qatnasadı juwırıwdan, sekiriwden, mergenlikten hám taǵıda basqada
sporttıń túrleri menen shuǵıllanadı. Nátiyjede sporttıń hár bir túriniń shártlerin orınlaw arqalı
tártiplilik, sarraslıq, ádillik, sabırlılıq, shıdamlılıq qásiyetleri qáliplesip baradı. Balalardıń óz-ara
qarım-qatnası ushın olardıń jámáát túrde islesiwin, oynawınıń áhimiyeti ullı. Balalardıń óz
háreketlerin basqalardıń háreketleri menen úylestire biliwi, bir-birine járdem bere almawı, olardıń
birge bolıwǵa umtılıwın payda etedi, olardıń óz – ara qarım – qatnasına unamsız tásirin tiygizedi.
Balalardıń birlesip háreket etiwge úyrenıwı ushın jumıstı jobalastırıw miynetti bólistiriw,
ózine berilgen tapsırmanı orınlaw hám barlıq isti bir tutas jumıs túrinde dıqqatta tutıw, ortaq
jumısqa esap bere biliwi ushın múǵállim balalarǵa kórsetpe beredi hám bul islerdi qalay orınlaw
kerekligin túsindiredi. Balalardı jámáátlik hárekettiń usıllarına úyretiw muǵállimniń ayrıqsha hám
arnawlı wazıypasın quraydı. Jámáátlik jumıs ústinde balalardıń arasındaǵı payda bolatuǵın iskerlik
qarım – qatnaslar kóplegen jaǵdayda úlkenler tárepinen retlestiredi. Muǵállim jumıstıń sapasına ,
oyın barısına sonıń menen birge usı jámáátlik háreketlerge qatnasıwshılar arasında payda
bolatuǵın qarım – qatnaslarǵa da anıq talaplar qoyıwı kerek. Balalar bul talaplardı biliwi hám
túsiniwi tiyis.
Óz oqıwshıların oqıtıp hám tárbiyalay otırıp baslawısh klass muǵállimleri olardı
miynetkesh qol menen isleytuǵın jerlerde miynet etiwge, bilimin dawam etiwge tayar turatuǵın
mektepti pitkeriwshiler retinde kóredi. Bul idealǵa muǵállim miynet tárbiyasınıń maqsetin,
mazmunın, sıyasıy hám ádep – ikramlıq tárbiya menen birge jobalastıra otırıp jumısın baǵdarlaydi.
Balalar jámáátinde ádep – ikramlı minez – qulıq rejeleri úlgi normalarǵa tiykarlanıp
dúziliwi kerek. Biraq turmıstaǵı hámme qubılıslarǵa, barlıq anıq jaǵdaylarǵa , arnap aldın ala dál
rejelerdi islep qoyıw múmkin emes. Hár bir jaǵdayǵa sáykes minez – qulıqtı quraytuǵınday etip
morallıq normalardı belgilew baǵdarında is alıp barıw kerek. Ádep – ikramılı minez – qulıq
rejelerdi dáslep úlken adamlardan, sońınan keyin barıp balalardıń ózlerinen shıǵatuǵın sırtqı
talaplar bolıp tabıladı. Bular balanıń óz- ara qarım – qatnasqa baylanıslı belgili bir háreket
normaların payda etiwine járdem etedi, yaǵnıy minez – qulıq rejeleri minez – qulıq normaların
anıqlap beredi. Mektep tájriybesinde bul rejeler jeterli jaǵdayda anıq bolıwı kerek. Bul eń aldı
menen tapsırma wazıypalardı bólistiriw menen, qollanıw hám járdem beriw menen baylanıslı
jaǵdaylar bolıp tabıladı.
ISSN:
2181-3906
2024
International scientific journal
«MODERN SCIENCE АND RESEARCH»
VOLUME 3 / ISSUE 2 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
1223
Baslawısh klastıń oqıwshıları oqıwdıń tórt jılı dawamında ilimiy bilimler aladı, tárbiya hám
ulıwma ruwxıy rawajlanıw basqıshlarınan ótedi . Olar bul waqıtta ózleriniń bilim toplawǵa aktiv,
haqıyqat qatnası menen kózge túsedi. Baqlawlarǵa baylanıslı óz betinshe islewge berilgen
tapsırmalardı orınlaw waqtında olar ózlerin kishkene izertlewshilerdey sezinedi dep joqarı baha
beriwgede boladı. Muǵállimniń tábiyat qubılısların baqlawǵa balardıń maqsetli isi, oqıwshılardıń
dúnya tanıwdıń jańa qırların ashıp beretuǵın ádebiyat shıǵarmaları menen tanıstırıwı balardıń
sezimin, sóylew tilin bayıtadı, olardıń tábiyattı burınǵıdan da tereńrek hám názigirek túsiniwin
tárbiyalawǵa járdem beredi. Balalardıń kewil–keypiniń kóterińki bolıwı ádep – ikramlılıq
túsinigine oǵada kúshli tásir jasaydı. Oqıwshılardı baslawısh klasslarınan baslap ádep –
ikramlılıqqa tárbiyalaw ómirdiń ózi talap etken, eń áhmiyetli mashqalalardıń biri bolıp esaplanadı.
Sebebi jámiyettiń rawajlanıwı, jámiyet aǵzalalarınıń sanasına olardıń tárbiyalıq dárejesine
tikkeley baylanıslı. Al usi áhmiyetli mashqalanı sheship, alǵa qoyǵan wazıypalardı turmısqa
asırıwda mekteptiń atqaratuǵın xizmeti oǵada ullı. Mekteplerde baslawısh klass oqıwshıları menen
klastan tıs jumıslardı durıs alıp barıw hám onıń oqıwshılarǵa tásirli bolıwı pedagog-
xizmetkerlerden jumıstı durıs shólkemlestirwdi talap etedi.
REFERENCES
1.
Мирзиёев Ш.М. Эркин ва фаровон, демократик Ўзбекистон давлатини биргаликда
барпо этамиз. - Т.: “ Ўзбекистон”, 2016.
2.
Мирзиёев Ш.М. Танқидий таҳлил, қатъий тартиб - интизом ва шахсий жавобгарлик
– ҳар бир раҳбар фаолиятини кундалик қоидаси бўлиши керак. - Т.:” Ўзбекистон”,
2017.
3 .
S h.Barakt ov. O`quvchi shax si ni o`rgan i sh usul l ari . T.: «O`qi t uvchi »,
1 9 9 5 y.
4.
Ochilov Z. Sinfdan tashqari tarbiyaviy ishlarda kasbga yollashni shakllantirish. – T:
“Oqituvchi”, 1996.
5 .
J o ` r a e v A . J . T a r b i ya v i y s o a t l a r n i o ` t i s h . – T . : O ` q i t u v c h i , 1 9 9 4 y.
6.
Tajimuratova S. CONCEPT OF FURTHER DEVELOPMENT OF NATIONAL
CULTURE IN UZBEKISTAN //Modern Science and Research. – 2024. – Т. 3. – №. 1. –
С. 251-254.
7.
Tajimuratova S. FORMATION OF STUDENTS'SKILLS OF INDEPENDENT
PERFORMANCE THROUGH THE TEACHING OF ART HISTORY //Modern Science
and Research. – 2023. – Т. 2. – №. 10. – С. 841-849.
8.
Saginbaevna T. S. FORMATION OF STUDENTS'SKILLS OF INDEPENDENT
PERFORMANCE THROUGH THE TEACHING OF ART HISTORY //Spectrum Journal
of Innovation, Reforms and Development. – 2022. – Т. 9. – С. 386-392.
9.
Sag’inbaevna T. S. Cultural Life in Uzbekistan during the Years of Independence //Spanish
Journal of Innovation and Integrity. – 2023. – Т. 18. – С. 39-41.
10.
Tajimuratova S. FORMATION OF STUDENTS'SKILLS OF INDEPENDENT
PERFORMANCE THROUGH THE TEACHING OF ART HISTORY //Modern Science
and Research. – 2023. – Т. 2. – №. 10. – С. 841-849.
11.
Saginbaevna T. S. Management and study of culture and art. – 2022.
ISSN:
2181-3906
2024
International scientific journal
«MODERN SCIENCE АND RESEARCH»
VOLUME 3 / ISSUE 2 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
1224
12.
Тажимуратова Ш. С. САНЪАТШУНОСЛИК ФАНЛАРИНИ ЎҚИТИШ ОРҚАЛИ
ТАЛАБАЛАРНИНГ
МУСТАҚИЛ
ИШЛАШ
КЎНИКМАЛАРИНИ
ШАКЛЛАНТИРИШ. – 2023.
13.
Tajimuraova S. S. INFORMATION AND COMMUNICATIONS IN MANAGEMENT
//Journal of Integrated Education and Research. – 2022. – Т. 1. – №. 5. – С. 509-511.
14.
SAGINDIKOVA N. RESPONSIBILITY AND ITS MANIFESTATION IN YOUTH
PSYCHOLOGY.
15.
Nargiza S. STUDENTS’SELF-CONFIDENCE AND MOTIVATION FEATURES IN
THE EDUCATIONAL ACTIVITY //European Journal of Research and Reflection in
Educational Sciences Vol. – 2016. – Т. 4. – №. 9.
16.
Сагиндикова Н. Д. Ж. ОСОБЕННОСТИ САМОУВЕРЕННОСТИ СТУДЕНТОВ
//PSIXOLOGIYA Учредители: Бухарский государственный университет. – №. 2. – С.
100-102.
17.
Сагиндикова Н. Ж. К вопросу об ответственности студентов в учебной деятельности
//Казанский педагогический журнал. – 2014. – №. 5 (106). – С. 155-162.
18.
Сагиндикова Н. РАЗРАБОТКА СТРУКТУРНОЙ СТРУКТУРЫ ГЕНДЕРНОЙ
ОТВЕТСТВЕННОСТИ ЛИЧНОСТИ ПЕДАГОГА //Академические исследования в
современной науке. – 2023. – Т. 2. – №. 24. – С. 169-174.
19.
Сагиндикова Н. ПСИХОЛОГИЯДА “ЛОКУС ТЕКСЕРИЎ” КОНЦЕПЦИЯСЫНЫҢ
ИЗЕРТЛЕНИЎИ
Сагиндикова
НЖ
//ВЕСТНИК
КАРАКАЛПАКСКОГО
ГОСУДАРСТВЕННОГО УНИВЕРСИТЕТА ИМЕНИ БЕРДАХА. – 2016. – Т. 31. –
№. 2. – С. 58-60.
20.
Сагиндикова Н. Д. Ж. ОСОБЕННОСТИ САМОУВЕРЕННОСТИ СТУДЕНТОВ
//PSIXOLOGIYA Учредители: Бухарский государственный университет. – №. 2. – С.
100-102.
21.
Сагиндикова Н. Ж. Психологияда ижтимоий масъулиятнинг ўрганилиши
//Современное образование (Узбекистан). – 2017. – №. 2. – С. 41-46. Сагиндикова Н.
Ж. УУК: 370.153 ТАЛАБАЛАРДА МАСЪУЛИЯТ ХУСУСИЯТИНИНГ НАМОЁН
БУЛИШИ //ХАБАРШЫСЫ. – С. 58.
22.
Sagindikova N. J. THEORETICAL ANALYSIS OF THE CONCEPT OF GENDER
RESPONSIBILITY //International Scientific and Current Research Conferences. – 2023.
– С. 127-130.
23.
Sagindikova N. J. FACTOR ANALYSIS OF GENDER CHARACTERISTICS OF
STUDENTS'RESPONSIBILITY FOR LEARNING ACTIVITIES //Journal of Positive
School Psychology. – 2022. – Т. 6. – №. 2. – С. 3388-3395.
24.
Сагиндикова Н. Ж. Психологияда ижтимоий масъулиятнинг ўрганилиши
//Современное образование (Узбекистан). – 2017. – №. 2. – С. 41-46.
25.
Sagindikova N. J. THEORETICAL ANALYSIS OF THE CONCEPT OF GENDER
RESPONSIBILITY //International Scientific and Current Research Conferences. – 2023.
– С. 127-130.
ISSN:
2181-3906
2024
International scientific journal
«MODERN SCIENCE АND RESEARCH»
VOLUME 3 / ISSUE 2 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
1225
26.
Сагиндикова Н. РАЗРАБОТКА СТРУКТУРНОЙ СТРУКТУРЫ ГЕНДЕРНОЙ
ОТВЕТСТВЕННОСТИ ЛИЧНОСТИ ПЕДАГОГА //Академические исследования в
современной науке. – 2023. – Т. 2. – №. 24. – С. 169-174.
27.
SAGINDIKOVA N. RESPONSIBILITY AND ITS MANIFESTATION IN YOUTH
PSYCHOLOGY.
28.
Sagindikova N. J. RESEARCHING THE ESSENCE OF GENDER IN PSYCHOLOGY
//Modern Science and Research. – 2024. – Т. 3. – №. 1. – С. 999-1003.
29.
Sagindikov J. N. TAKE RESPONSIBILITY IN STUDENT LIFE //Modern Science and
Research. – 2024. – Т. 3. – №. 1. – С. 1038-1042.
30.
Sagindikova N. J. RESEARCHING THE ESSENCE OF GENDER IN PSYCHOLOGY
//Modern Science and Research. – 2024. – Т. 3. – №. 1. – С. 999-1003.
31.
Daribaev A., Sagindikova N. HISTORY OF PSYCHOLOGY //Modern Science and
Research. – 2024. – Т. 3. – №. 1. – С. 1162-1166.
Internet saytları:
32.
www. tdpu. Uz
33.
www. pedagog. Uz
34.
www. Ziyonet. Uz
35.
www. edu. Uz
36.
dpu-INTRANET. Ped
