Aniqlangan nafas a’zolari silidan 77% ni o'pka sili, 2,3% ni nafas a’zolarning birlamchi sili, 7,7% ni sil plevriti, 12,1% ni ko'krak ichi limfa tugunlar sili tashkil etadi. O'pka silidan 16% o'choqli sil, 66% yallig’langan sil, 4,8% tarqoq sil, 2,8%ni fibroz-kavernali sil, 9% boshqa shakllari tashkil etgan. Sil kasalligining O'zbekistonda keng tarqalishiga ta’sir qiluvchi asosiy omil- lar: ijtimoiy va iqtisodiy muammolar. aholi migratsiyasining faollashuvi.sil kasalligini oz vaqtida aniqlash, ular- ni davolash jarayonining qiyinligi, ijti-moiy kam ta’minlangan aholining tib- biy yordamni o'z vaqtida ololmasligi, tibbiy xodimlarning kasallikni kechikib aniqlashlari, sil va OITS kasalligi bilan birga kechish holatlarining ko'paygan- ligi.Yuqorida keltirilgan omillar bilan bir qatorda sil kasalligini davolash sa- maradorligining pastligi ham muhim rol o'ynaydi.Keltirilgan ma’lumotlar asosi- da sil kasalligining mehnat migrantlari va ularning oila a’zolari o'rtasida kuza- tilish holatlari epidemiologiyasi va profilaktikasi hali yaxshi o'rganilmaganligi ushbu muammoni yanada chuqurroq o'rganish kerak ekanligini taqozo etadi.
Аniqlangan nafas a’zolari silidan 77 % ni o’pka sili, 2,3 % ni nafas a’zolarning birlamchi sili,
7,7 % ni sil plevriti, 12,1 % ni ko’krak ichi limfa tugunlar sili tashkil etadi. O’pka silidan 16 %
o’choqli sil, 66 % yallig’langan sil, 4,8 % tarqoq sil, 2,8 %ni fibroz-kavernoz sil, 9 % boshqa
shakllari tashkil etgan. Sil kasalligining O’zbekistonda keng tarqalishiga ta’sir qiluvchi asosiy omillar: ijtimoiy va iqtisodiy muammolar. aholi migratsiyasining faollashuvi, sil kasalligini o’z
vaqtida aniqlash, ularni davolash jarayonining qiyinligi, ijtimoiy kam ta’minlangan aholining
tibbiy yordamni o’z vaqtida ololmasligi, tibbiy xodimlarning kasallikni kechikib aniqlashlari, sil va
OITS kasalligi bilan birga kechish holatlarining ko’payganligi. Yuqorida keltirilgan omillar bilan
bir qatorda sil kasalligini davolash samaradorligining pastligi ham muhim rol o’ynaydi. Keltirilgan ma’lumotlar asosida sil kasalligining mehnat migrantlari va ularning oila a’zolari o’rtasida kuzatilish holatlari epidemiologiyasi va profilaktikasi hali yaxshi o’rganilmaganligi ushbu muammoni yanada chuqurroq o’rganish kerak ekanligini taqozo etadi.
Tuberculous lymphadenopathy without HIV infection, in comparison with those with HIV infection, was characterized by a more favorable clinical course, limited lesion and, especially important, limited caseous-necrotic changes. Analysis of the histological picture of the removed lymph nodes in patients with HIV-i made it possible to distinguish three activities of tuberculous lymphadenopathy: an inactive phase (with a predominance of a productive cellular reaction) - in 3 patients (5.3%), an active (with a predominantly productive-necrotic tissue reaction) - in 11 patients (19.3%), the phase of progression of the pathological process (mainly necrotic lesions, suppuration and formation of fistulas) - in 43 patients (75.4%). It was found that the inactive phase is 5.5 times more common in patients without HIV than in patients with HIV (29.3% and 5.3%, respectively, P˂0.001), while the active phase and the progression phase was 1.5 and 1.3 times more frequent in patients with HIV than in patients without HIV (19.3% and 13.1, respectively, P˃0.5; 75.4% and 57, 6%, respectively, P˂0.02).
Туберкулёз за последние годы все более распространяется во всём мире. Ещё в 1993 году заболевание объявлено всемирной организацией здравоохранения проблемой глобального уровня. В настоящее время инфицировано возбудителем
туберкулёза 1/3 населения мира, а 5-10% из них, в различные периоды своей жизни, становятся больными, включая открытые формы туберкулёза (Парпиева Н.Н., Белоцерковец В.Г. 2007 г.). Ежегодно в мире 16-20 млн. человек болеют туберкулёзом, из них 9-10 млн.- бациллярными формами, а 3 млн. человек умирают от туберкулёза. Каждый бациллярный больной инфицирует
10-15 здоровых лиц в год. По оценке ВОЗ, в период с 2000 по 2020 гг. около 1 млрд, людей будет инфицировано микобактериями туберкулёза
Подростковый возраст считается неблагополучным в отношении туберкулеза, что связано с физиологическими, психологическими и социальными особенностями подростков. Сопутствующие заболевания - фактор, снижающий резистентность иммунной системы и реализующий риск развития туберкулезной инфекции.
Vaccination is a costly activity, as it involves coverage of a wide population. Methods to assess the effectiveness of immunoprophylaxis and the quality of preventive (anti-epidemic) measures are discussed in this context.
Предотвращение развития активных форм туберкулеза осуществляется путем назначения профилактической терапии. Для этого необходима четкая дифференциальная диагностика и выявление людей с латентной туберкулезной инфекцией (ДТП).
Туберкулез - остается одним из смертоносных инфекционных заболевание в мире: по оценкам ВОЗ, в 2019 г. от туберкулеза умерло в общей сложности 1,4 миллиона человек. Но кроме этого, мы утрачиваем позиции в борьбе с устойчивыми формами туберкулеза.( WHO.2019.MDR-TB.Rx.Guidelines.prefmal.text)
Сил касаллиги ҳозирда глобал муаммолигича қолмоқда. Хомиладор аёллар ўртасида сил касаллик кўпинча ваҳимали чақиради.
Туберкулез остается одной из самых актуальных медицинских и социально-экономических проблем во всем мире. По данным Всемирной Организации Здравоохранения около трети населения земного шара инфицирована палочками Коха.
Проблема повышение эффективности комплексной терапии туберкулеза остается не до конца решенной проблемой фтизиатрии. В условиях повышения количество устойчивых форм туберкулеза, больных сопутствующими заболеваниями особую актуальность приобретает применение фитотерапии в комплексном лечении туберкулеза.