Ушбу мақолада 2017-2019 йилларда қўшилган қиймат солиғини такомиллаштириш бўйича Ўзбекистонда амалга оширилаган ислоҳотларнинг самарадорлиги, товарлар (хизматлар) нархини шакллантиришда қўшилган қиймат солиғининг таъсири, қўшилган қиймат солиғи бўйича занжирнинг ўзаро номутаносиблиги ва солиқ режими такомиллаштирилиши кўриб чиқилган.
Возрастная макулярная дегенерация (ВМД) является одной из ведущих медико-социальных проблем во всем мире. Целью данного исследования явилось - оценка эффективности медикаментозной терапии пациентов с ВМД ранней стадии лютеин-зеаксантин содержащим витаминно-минеральным комплексом. В клиническое исследование вошли 50 пациентов основной группы, принимавших лютеин-зеаксантин содержащий витаминно-минеральный комплекс по 1 капсуле 1 раз в день в течение 3 месяцев, в течении 3 лет подряд и 50 пациентов контрольной группы, не получавших медикаментозную терапию. У пациентов основной группы отмечалось повышение остроты зрения, улучшение показателей по данным ОКТ, улучшение субъективного восприятия собственных зрительных функций. Одновременно, у пациентов контрольной группы наблюдалось ухудшение остроты зрения, прогрессирование заболевания по данным ОКТ, что проявлялось переходом в следующую стадию ВМД. Заключение: медикаментозная терапия ВМД ранней стадии оказывает профилактическое действие на прогрессирование патологического процесса в макулярной зоне.
Диссертация мавзусининг долзарблиги ва зарурияти. Жахонда сўнгги йилларда травматизмни структураси ўзгарди, оғир ксчадиган кўшма жарохатларнинг сони кескин ортди. Уч ёки тўрг анатомик сохаларнинг биргаликда жароҳатга учраши, юз скелета суякларининг қўшма жароҳати (ЮССҚЖ) олган беморларга ёрдам кўрсатиш тартиби ва жарроҳлик даволаш чораларини аниклашда бир канча кийинчиликлар туғдирмоқда. Ҳар хил анатомик тузилмаларни биргаликдаги жарохатларида бир бирига узвий боғлиқ бўлган оғирлашув синдроми ривожланади. Ушбу турдаги жаро-хатларни хилма хиллиги, патологик жараёнларни жадал ва оғир ксчиши ЮССҚЖга учраган беморларга ташхис кўйишни кийинлаштиради. Жаро-хатнинг клиник белгиларини мураккаблиги, жарохагдан кейинги ривож-ланадиган шокнинг ўзига хос кечишини, жароҳат касаллигининг ривож-ланиши бсморларни текширув жараёнида кийинчиликлар келтириб чиқаради ва мутахассислардан ЮССҚЖда диагностика ал1 оритмларини ва даволашда эрга жаррохлик усулларини ишлаб чикишни такозо этади.
ЮССҚЖлар 34,8 фоиздан 63,3 фоизгача учрайди. Юз скелета суяклари кўшма жароҳатларининг (ЮССҚЖ) аксариятида (98%) кўз косасининг синиши кузатилади. Кўз косаси синиши 66% ҳолларда кўз олмаси ва уни ёрдамчи аъзоларининг жароҳати билан бирга кечади. Кўриш аъзоларининг жароҳати ногиронликнинг асосий сабабларидан бўлиб, 50% ҳолларда кўришнинг батамом йўқолишига олиб келиши мумкин. Аҳоли орасида ўлим сабаби бўйича кўшма жароҳатлар кон томир ва онкологик касалликлардан кейин учинчи ўринни эгаллайди. ЮССҚЖ 12-57% ҳолатда юзни хунук-лаштирувчи нуксон ва шакл бузилишлари, 23% ҳолатда ногиронлик, бош мия жароҳати (БМЖ) қўшилган ҳолатларда эса 60%гача ўлимга сабаб бўлади.
Кўшма жарохатлардан ксйинги салбий оқибатларининг кслиб чиқиш сабаблари ЮССҚЖга учраган бсморларни тскширишда бир нсча мутахас-сисларни ўзаро ва кетма - кет бажарадиган вазифаларини белгилайдиган аник маълумот бсрувчи тскширув усулларини ўз ичига олган диагностик алгоритмларининг мавжуд эмаслигидир. Шу нуқтаи назардан, баъзи холлар-да яъни бир нсча анатомик сохаларни биргаликдаги жарохатларида хаст учун хавф туғдирадиган оқибатларни олдиндан объектив бахолаш мезонларини, жарроҳлик муолажаларини характерный, ҳажмини ва кстма кетлигини, бажариш вақтини белгилашда аникликлар киритиш талаб килинади.
Ушбу илмий-тадқикот иши Узбекистан Рссиубликаси Прсзидснтининг 2011 йил 28 ноябрдаги «Соғлиқни сақлаш тизимини ислох килишни янада чукурлаштириш чора-тадбирлари тўғрисида»ги №ПҚ-1652 сонли карорида бслгиланган вазифалар, яъни замонавий талаблар ва стандартларга мувофиқ аҳолига юкори сифатли тиббий ёрдам кўрсатишни таъминлашга хизмат килади. Шу жихатдан ЮССҚЖ бсморларни диагностика алгоритмларини ва эрга жарроҳлик даволаш усулларини ишлаб чикиш диссертация мавзусининг заруратини изоҳловчи муҳим омиллардан бири хисобланади.
Тадкикотнинг мақсади: бсморларда юз-жағ суяклари ўткир қўшма жароҳатларининг оғирлиги ва жойлашишига кўра диагностика ва даволаш усулларини такомиллаштириш.
Диссертация тадқиқотининг илмий янгилиги куйидагилардан иборат:
юз скелети кўшма жароҳати бўлган беморларни структураси ва Узбекистан Рсспубликаси шароитида кстма кет кўрсатилган тиббий ёрдам-нинг ўзига хослиги аникланган;
“АДИЛ” компьютер дастури ёрдамида ЮССҚЖ олган беморларнинг умумий холатига боғлиқ холда диагностика ва даво чораларини амалга оши-риш кетма-кетлиги аникланган;
ЮССҚЖларда суяк синикларини эрга репозиция ва фиксация килиш-нинг инновацион усуллари ишлаб чикилган;
ЮССҚЖ олган бсморларда жароҳатни кечишига таъсир килувчи эндоген омиллар таҳлили асосида жароҳатдан кейинги асоратларни ривож-ланиш механизми сритилган;
бсморларда жарохагдан кейинги иккинчи - учинчи кунлари конда ҳужайравий ва гуморал иммунитет кўрсаткичларини иасайиши, яллиғланиш олди цитокинларни ошиб кетиши(огир ахволдаги бсморларда уларни микдорини 2,8 баробар ошиши) ва яллигланишга карши цитокинларни камайиб кстиши исботланди. Яллигланиш олди цитокинларининг ошиб кстиши ва яллигланишга карши цитокинларнинг камайиб кстиши яллигланиш асораглари (суяк жарохатини йиринглаши, жагларнинг остеомиелита, юмшок тўктма абсцссслари) ривожланишининг аниклаб бсрадиган башорат омиллардан эканлиги аникланди;
ЮССҚЖ олган бсморларда жарохагдан кейинги иккинчи - учинчи кунлари конда умумий оксил ва микроэлементлар (кальций, фосфор ва калий) микдорининг ксскин камайиши асоратларнинг ривожланишини башорат омили эканлиги аникланди;
жарохагдан кейинги асоратларни ривожланишига олиб кслувчи эндоген омилларни дори воситалари билан комплекс тузатиш чизмаси ишлаб чикилган.
1. ЮССҚЖ 100% ҳолатда БМЖ, 27,7% тана скелета ва ички аъзолар жарохати билан бирга ксчади. ЮССҚЖ беморларга ташҳис кўйиш ва даво-лашда реаниматолог, юз-жағ жарроҳи, нсйрожаррох, офтальмолог, оториноларинголог иштирок этиши зарур. Умумий холати комиснсацияланган бс-морларга дастлабки 3 соат, субкомпенсация ҳолатадагиларга 1 кун, декомпенсация ҳолатдагиларга эса 3 кун давомида жароҳатни БЖИ, суяк синиқ-ларининг репозицияси ва фиксацияси амалга оширилиши лозим.
2. «АДИЛ» компьютер дастури ердамида киска вақт ичида бсморлар-нинг умумий ҳолатини аниқлаш мумкин. Эс-хуш даражаси, гемодина-миканинг турғунлиги, шок индскси ва ҳарорат 1радиснти беморларнинг умумий ҳолатини аниқлаш имконини бсрувчи энг ахборий диагностик мезон ҳисобланади. Бсмор ҳолатининг оғирлик даражаси юз жарохатларининг жойлашишига тўғридан-тўғри боғлиқцир. Энг оғир жароҳатлар юзнинг юкори ва ўрта кисмини кўп сонли шикастларида кузатилади.
3. ЮССҚЖни олган, умумий ахволи компенсация ва субкомпенсация ҳолатида бўлган беморларга биринчи кунданок суяк синиқлари репозицияси ва фиксациясини камраб олган ҳолда тўлиқ ҳажмда (юз-жаг жарроҳи, травматолог, нсйрожаррох, жаррох, офтальмолог ва оториноларинголог) кечиктириб бўлмайдиган ердам кўрсагилиши лозим. ЮССҚЖ олган умумий ахволи декомпенсация холатида бўлган беморларга минимал даражада диагностик муолажалар бажарилиб, шошилинч ёрдам чегараланган хажмда амалга оширилиши лозим. Суяк синиқларининг репозицияси ва фиксацияси хает учун зарур бўлган аьзо ва тизимларнинг функцияси гиклангандан сўнггина амалга оширилиши ксрак.
4. Юз суякларининг қадалган йирик синиклари репозицияси учун тиган дис зрак гори дан фойдаланиш юкори клиник ва функционал натижаларга эришишни таъминлайди.
5. Ёнок ёйининг кадалган синишларида гаклиф этилган мосламанинг кўлланилиши суяк синикларини эрга (дастлабки биринчи кун) репозиция ва фиксация килиш имконини бсради ва яхши космстик натижаларга эриши-лади.
6. ЮССҚЖ олган бсморларда жарохагдан кейинги даврда (7-14-кун) СДЗ, СД4 хужайралар. иммун тизимининг гуморал ва сскрстор омилларини чукур пасайиши, CD95 некроз омили микдорининг ошиши, яллигланиш олди (ИЛ-6) цитокинларининг ошиши ва яллигланишга карши (ИЛ-10) цитокин-ларнинг камайиши кузатилади. 9-10-кунлари конда умумий оксид, кальций, калий ва фосфор микдорининг камайиши кайд этилади.
7. Ҳужайравий ва гуморал иммунитет кўрсаткичларининг пасайиши, яллиғланишолди цитокини ва ўсма некроз омили микдорининг оишиши, яллигланишга карши цитокин, конда оксил, кальций, калий ва фосфор микдорининг камайиши асорагларнинг ривожланишини башораг омили хисобланади.
8. Дастлабки 1-3-кундан бошлаб даволаш мажмуига иммуннологик (иммуномодулин, рибомунил), фермент (вобэнзим) воситалари, остеопластик материалларни киритиш бузилган гомеостаз кўрсаткичларини тўғирлаш имконини бсради ва асорагларнинг олдини олиш учун хизмат килади.
Mazkur maqolada O‘zbekistonning janubiy shaharlari markazlarini meʼmoriy-landshaft tashkil etishni takomillashtirish, hududlarni yanada ko‘kalamzorlashtirish orqali ekologik muhitni yaxshilash dolzarb muammolardan biri ekanligi haqida so‘z borgan. Ma‘lumki, janubiy shaharlar iqlimi keskin kontinental bo‘lganligi sabab qishning qahratonini ham, yozning jaziramasini ham ushbu hududda kuzatish mumkin. Shu sababdan meʼmoriy-landshaftini tashkil etishda innovatsion loyihalar asosida barpo qilish maqsadga muvofiqligi hamda shahar me‘morchiligi, landshaft arxitekturasi va dizaynini o‘zaro uyg‘unlashtirish orqali hududlarni samarali landshaft tashkillashtirish yo‘llarini ko‘rsatib berish dolzarb ahamiyat kasb etishi to‘g‘risida ma‘lumot berilgan.
Клинико-функционал отсенка натижалари комплексли лечения глаукомной оптик нейропатияларни қўллаш дори танакан в виде эндоназалного электрофореза ва сочетани с электростимулятсией учун даннйм оптической когерентной томография ва допплерового углеводород у. Материаллар ва методлар: обследованй 43 болнйҳ (74 глаза) с глаукомной оптик нейропатий возрасте от 58 то 76 лет. Резултатй: исползованнйй метод эффективно задерживаэт развитие атрофидаи зрителного нервва и, наряду с улуччением зрителнйх функция, удлиняет положителнйй эффект асосий лечения, что нашло своэ подтвержковие в достовергеном улппасеновического доствонического улппасениче. Вйводй: предложеннйй метод позволит повйсит эффективност лечения болнйх компенсацияланган открйтоуголной глаукомой ва улучшит прогноз по зрению ва качество реалитационнйҳ мероприятий.
Ушбу мақола мустақиллик йилларида мамлакатимизда пенсия таъминоти соҳасида амалга оширилган ислоҳотлар, пенсия таъминоти соҳасидаги қонунчилик таҳлили масалаларига бағишланади ҳамда пенсия таъминоти соҳасидаги қонунчиликни такомиллаштиришга оид таклиф ва тавсиялар илгари сурилади
Ушбу мақола Ўзбекистон Республикаси ҳудудидаги эркин иқтисодий зоналарда инвестицион лойиҳани амалга оширишнинг алоҳида жиҳатларига бағишланган. Мақолада инвестицион лойиҳани амалга оширишнинг маълум босқичлари таҳлил қилинган, айрим муаммолар ва уларнинг ечимлари ёритиб берилган. Инвесторларнинг ЭИЗлар доирасида фаолиятига алоҳида эътибор қаратилган ҳамда ушбу йўналишда айрим давлат органлари ваколатлари кўриб чиқилган, шу жумладан ер ажратиш жараёни ва уни такомиллаштириш йўллари ҳам. ЭИЗлар фаолиятини ривожлантириш мақсадида амалдаги қонунчиликни такомиллаштириш йўллари келтирилган ва ЭИЗ органларининг йиғилишларини ўтказиш механизмини яхшилашнинг маълум йўналишлари кўрсатиб ўтилган. Айрим давлат органлари фаолиятида электрон ҳужжат алмашинувини татбиқ қилиш ва амалий фойдаланиш, инвестицион аризаларни кўриб чиқишдаги камчиликларга алоҳида эътибор қаратилган. Ҳар бир муаммоли масала бўйича тегишли тавсиялар
берилган.
Ушбу мақолада 2017-2019 йилларда қўшилган қиймат солиғини такомиллаштириш бўйича Ўзбекистонда амалга оширилаган ислоҳотларнинг самарадорлиги, товарлар (хизматлар) нархини шакллантиришда қўшилган қиймат солиғининг таъсири, қўшилган қиймат солиғи бўйича занжирнинг ўзаро номутаносиблиги ва солиқ режими такомиллаштирилиши кўриб чиқилган.
The aim of the study was the clinical and functional assessment of the complex treatment of glaucomatous optic neuropathy with the administration of the drug tanakan in the form of endonasal electrophoresis in combination with electrical stimulation according to IST and ultrasound Doppler mapping. We examined 43 (74 eyes) patients with GON aged from 58 to 76 years. The results of the study showed that this method effectively delays the development of optic nerve atrophy and, along with the improvement of visual functions, lengthens the positive effect of the main treatment, which was confirmed by a significant improvement in hemodynamic parameters according to the ultrasound Doppler study.
Тадкикот объектлари: “Қамчиқ” довопи оркали нефт махсулотларини ташийдиган транспорт воситалари-тадкикот объекта, уларнинг ишончлиигипи ошириш эса предмета хисоблапади.
Ишнинг максадн: “Қамчиқ” довопи оркали пефт махсулотарипи ташишда транспорт воситаларипипг копструкциясипи такомиллаштириш ва эксплуатацией ишончлиигипи ошириш хисобига автомобиллар техник эксплуатация™ самарадорлигига эришиш.
Тадкикот методларн: харакат таркибининг эксплуатацией хусусиятларипи тадкик килиш ва ишончлилик курсаткичлари хусусиятларипи пазарий ва экспримептал тадкикотларига асослапгап.
Эксперимептлар тадкикотлар автомобилларни назорат остида эксплуатация килиш услуби билан реал шароитларда ўтказилди ва натижаларга ишлов беришда математик статистикадан фойдаланилди.
Олннган натижалар ва уларнинг янгилигн: Бажарилган тадкикотлар асосида ишончлиликни ошириш ва конструкцияпи такомиллаштириш хисобига автомобиллар техник эксплуатация™ самарадорлигини ошириш бўйича илмий - амалий масалалари уз ечимини топди.
Амалий ахамиятн:
Ford Cargo-1827, МАЗ-642208-020 ва ISUZU-EXZ51K
автошатакчиларпипг эксплуатацией хусусиятлари ва уларнинг кийматларипи аниклаш бўйича пазарий ва эксперимептал тадкикотларга асосланган “Қамчиқ” доводи оркали нефт махсулотарипи ташиш учун конструкциянинг мослашувини ва харакат таркибиии танлаш услуби ишлаб чикилган;
- Ford Cargo - 1827 ва МАЗ-642208-020 автошатакчиларпипг ишончлилик хусусиятлари кўрсаткичлари аникланди ва ишончлилик харитаси ишлаб чикилди;
- тог шароитида эксплуатация килишда ҳаракат таркиби конструкцияси такомиллаштирилди;
- автомобилга техник химат кўрсатиш ва таъмирлаш технологик жараёнлари такомиллаштирилди.
Татбиқ этиш даражаси ва иқтисодий самарадорлиги: харакат таркиби кострукциясини такомиллаштириш бўйича таклифларни “СамАвто” ва “МАЗ” ишлаб чикариш заводлари кабул килди. Автомобилга техник хизмат кўрсатиш ва таъмирлаш техиологик жараёплари такомиллаштириш бўйича ишланмалар Фарғоиа НҚИЗ “Автопефттранс” АТЖ фаолиятига тадбик этилди.
Ишланмаларнинг йиллик самарадорлиги 54,66 млп. сўмни ташкил этди.
Шунингдек тадкикот патижалари магистрлар тайёрлаш ўкув жараёнинииг 5А521205 “Автомобиллар ва автомобиль хўжалиги” мутахасисликлари учуп автотранспорт сохаси корхоналари ишлаб чикариш техника базаси фанини ўрганишда ва “Автонефттранс”АТЖ мухандис техник ходимларини малакасини ошириш курсларида фойдаланилмоқда.
Қўлланиш (фойдаланиш) сохаси: Автомобил транспорта.
Мақолада зўриқиш бош оғриғи (ГБН) бўлган беморларда Цитофлавин препаратининг самарадорлиги ва хавфсизлигини ўрганиш натижалари келтирилган. Ушбу патология билан оғриган беморларда когнитив ва ҳиссий бузилишларни баҳолаш амалга оширилди ва терапия курсидан кейин бу бузилишларнинг зўрайиш динамикаси кузатилди. Тадқиқотда 18 дан 50 ёш-гача бўлган 50 бемор ГБН билан оғриган. Тадқиқот усулларига неврологик текширув, цефалгия интенсивлигини визуал аналогик шкала (10 баллик версия) ёрдамида баҳолаш, Ч. Д. Спилбергер, Ю.Л. Ханин нинг ўз-ўзини баҳолаш шкаласи ёрдамида хавсизлик даражасини аниқлаш киритилган; РАВЛТ усули ёрдамида билим вазифаларини баҳолаш (Рей ешитув оғзаки таълим Тест) ва CФҚ анкетаси (билим муваффақияцизликлар анкетаси), психофизиологик тест ТОВА (диққат ўзгарувчилар Тест) эътибор бузилиши ва импульсивликликни миқдорий баҳолаш учун; электроэнсефалографик тадқиқот (мунтазам ва спектрал таҳлил). Цитофлавин бир курс клиник такомиллаштириш тадқиқот киритилган беморларнинг 62,0% кузатилди, деб кўрсатди кейинги Тест натижалари. Оғриқ частотаси ва интенсивлигини камайтириш билан бир қаторда даволаш сўнг кузатилган гуруҳда ҳам эътиборсизлик даражасини камайтириш ва реактив ташвишни камайтириш, хотирани ишончли такомил лаштиришини кўрсатди. Даволаш олдин ва кейин электроэнсефалографик маълумотлар қиёсий таҳлил учун махсус мияни тартибга солиш қувватсизликни пасайишига кўрсатди. Шундай қилиб, ушбу тадқиқот давомида олинган маълумотлар бизга зўриқиш бош оғриғини даволашда цитофлавин дори воситасидан фойдаланишни тавсия қилиш имконини беради.