Бугунги кунда қишлоқ хўжалиги тармоқларида ерларда фойдаланишни такомилаштириш бизннг асосий вазифамиздир. Ушбу мақола ерлардан оқилона ва самарали фойдаланиш хамда Жиззах вилояти Бахмал туманида интенсив боғларни жойлаштириш ва интенсив боғларни мунтазам сонини ошириб боришда бир қанча таклиф ва тавфсиялар бериб ўтилган.
Епифиз ташхиси қўйилган болани интенсив даволашнинг клиник холати келтирилган:бронхиектатик касаллик, хирургик sepsis (>рсофа шкаласида 10 балл);
асоратлар билан: 2 - даражали C ДН, 2 - даражали КСФЛАР, оқсил - енергетик етишмовчилик, гиперкатаболизм - гиперметаболизм синдроми, токсик инфексион енсефалопатия, йирингли фиброз ендобронхит; ёндош Еҳлерлар билан. Реанимация бўлимига қабул қилингандан сўнг болага БДЛ ўпка шакли, бактериал sepsis, 2- даражали нафас етишмовчилиги ташхиси
қўйилди. Ташхис instrumental тадқиқот усуллари асосида тасдиқланди. Нафас олиш ва озуқавий қўллаб - қувватлаш, антибактериал ва инфузион даволаш, реабилитация
бронкоскопи: комплекс интенсив даволаш амалга оширилди. Ўпканинг 11 дан ортиқ сегментлари мағлубияти туфайли жарроҳлик муолажаси рад етилди. Тизимли қайтмас жараёнларга олиб келган бронхиектатик касалликнинг кеч ташхиси натижасининг тасвирий намунаси келтирилган.
Активное внедрение методов восстановительного лечения у больных, переживших критическое состояние, способствует снижению частоты возникновения инфекционных, тромботических, трофических осложнений связанных с длительной иммобилизацией.
Республикада, озиқ-овқат хавфсизлигини таъминлаш сиёсатини амалга оширишда паррандачиликни ривожлантиришга, ишлаб чиқаришга интенсив технологияни кенг жорий этиш бўйича кейинги йилларда олиб борилаётган ишлаб чиқариш ҳажмларини, ички истеъмол бозорларида паррандачилик маҳсулотлари нарх-наволарининг барқарорлигини, паррандачилик корхоналарига ўзи ишлаб чиқарган тухум ва гўшт маҳсулотларини экспорт қилиш, бошқа шу каби долзарб масалаларига эътибор қаратилган
Мақолада республикада тадбиркорлик фаолиятини ривожлантиришга қаратилган қонунлар, Ўзбекистон Республикаси Президентининг қарорлари, Янги Ўзбекистонни барпо этишнинг зарур сиёсий-ҳуқуқий, ижтимоий-иқтисодий ва илмий-маърифий асослари яратилганлиги, қишлоқ хўжалигидаги таркибий ўзгаришлар, эришилган ижобий натижалар, истиқболли вазифалар, аҳолини янги иш ўринлари ва кафолатли даромад, малакали тиббий ва таълим хизматлари, муносиб яшаш шароитлари билан таъминлашда сифат жиҳатидан янги босқичга кўтариш, қисқа ва узоқ даврдаги истиқболда қишлоқ хўжалиги самарадорлигини ошириш ва тадбиркорликни ривожлантириш буйича илмий асосланган тавсиялар берилган.
Мақолада Ўзбекистон гилос етиштириш ва уни экспорт қилиш. Гилосни ҳимояланган майдонда етиштириш теxнологиясини самарадорлигини баҳолаш масалалари кўриб чиқилган. Гилос етиштиришда инновацион теxнологияларни жорий этиш самарадорлиги кўрсаткичлар орқали хисоб-китоблар амалга оширилган. Тошкент давлат аграр университети ахборот-маслаҳат марказида интенсив гилос боғларини ҳимоялаш бўйича таклиф ва хулосалар келтирилган.
Бугунги кунда аутизмни коррециялашнинг энг самарали усулларидан бири бу хулқ-атвор терапияси ёки АВА (Applied behavior analysis) хулқ-атворни амалий таҳлил қилиш усулидир. АВА терапия - бу хулқ-атворнинг таълим технологиялари ва усулларига асосланган интенсив ўқув дастури. АВА фан сифатида атроф-муҳит омилларининг хулқ-атворга таъсирини ўрганади ва инсон хатти-ҳаракатларини ўзгартириш учун ушбу омиллардан фойдаланади [1,9].
Проблемы интенсивной терапии у детей включают в себя различные аспекты, такие как повышенный риск развития инфекций, нарушения гемодинамики, острые состояния органов, токсикозы и многие другие. В связи с этим возникает необходимость постоянного совершенствования методов интенсивной терапии и оптимизации лечения у детей.
Љандли диабетда товонлар зарарланиши сонининг њсиб бориши ушбу муаммонинг долзарблигини асослаб беради. Љандли диабет асоратлари ољибатидаги њлим сони њлишнинг бевосита сабаблари ичида учинчи њринни эгаллайди, шу сабабли бу муаммо ижтимоий аќамият касб этади.
Муаллиф томонидан, 4 гуруќга ажратилган 1895 та беморнинг даволаш ва текшириш натижалари таќлил этилган. Назорат гуруќи (биринчи гуруќ) –125 та пациент; 2 гуруќ - 728 та бемор «диабетик товон» билан стационарда даволанганлар; 3- гуруќдаги 723 та беморда товоннинг эконом ампутацияси ва бармољлар экзартикуляцияси њтказилган ва 4-гуруќдаги 319 та беморларда комплекс давосига узољ ваљтли артерия ичи катетер терапияси киритилган. киритилган.
Назорат гуруќининг љониљарсиз натижаларининг муаллиф томонидан олиб борилган таќлили шуни књрсатди-ки, љандли диабетда товоннинг йирингли некротик зарарланишини ошиб боришининг асосий сабаби - пайсиновиал ќосилалар эканлиги аниљланди. Товоннинг анатомик тузилишини ќисобга олган ќолда, товон зарарланишининг турли локализацияларида саљловчи оператив аралашувлар тавсия этилди: бу аралашувларнинг моќияти
– аэроб-анаэроб ифлосланишнинг ишлаб чиљилган проксимал-дистал градиенти коэффициентини ќисобга олган ќолда, товон бармољларининг зарарланган пай-синовиал пардаларини олиб ташлашдан иборатдир.
Шунингдек, љандли диабет билан касалланган беморларга тиббий ёрдам књрсатувчи муайян функционал мажбуриятлар ва турли соќа мутахассисларини (диабетологлар, жаррохлар, кардиологлар, киропадистлар ва б.) њз ичига олувчи 3 босљичдан иборат бњлган интеграллашган тизим ишлаб чиљилди ва тадбиљ этилди.
Тарљалган (генерализациялашган) йирингли-некротик жараёнда узољ ваљтли артерия ичи терапиясини њтказиш услуби такомиллаштирилди. Бу услуб, антибиотикларнинг кунлик ќажмининг 50%-ни доимий тарзда томчилаб юборилади ва 50%-ни кунига 3-4 марта узлуксиз сифатида юборишдан иборатдир. Асосий ингридиентлар бњлиб; спазмолитиклар, кенг љамровдаги антибиотиклар, љоннинг реологик хусусиятини яхшилайдиган препаратлар ќисобланади. Кунлик инфузатнинг умумий ќажми 1-1,4 литрдан ошмайди. Бунда катетерли терапиянинг давомийлиги 7 10 кунни ташкил этади.
Оёљлар диабетик гангренасининг турли локализацияли зарарланишидаги ишлаб чиљилган харрохлик даволаш усулини љњллаш натижасида, юљори ампутациялар сони 40,8 дан 8,4% гача ва њлим 12,0 дан 3,0% гача камайтириш имконини берди. 5 йилгача бњлган узољ ваљт кузатувлар оёљларнинг таянч функцияси 38,4 дан 75,2% гача ошганлигини књрсатди. Бу эса, њз навбатида турмуш тарзини яхшиланиши сабабли 5 йилгача бњлган летал ољибатнинг 72,2 дан 24,5% гача камайишига олиб келди.
Оёљларнинг диабетик гангренасини такомиллаштирилган узољ ваљтли артерия ичи катетер терапияси усули билан комплекс давоси яљин муддатлардаги кузатувларда оёљларнинг таянч функциясини саљланишини 59,2 дан 78,0% гача оширди. Бунда њлим 12,0 дан 3,2% гача камайди. Узољ ваљтли кузатувда (5 йил) оёљларининг таянч функцияси саљланган беморлар сони 38,4 дан 54,5% гача ошди. Беморларнинг яшаб кетиши 28,8 дан 48,2% гача њсди.
Парентеральное питание предназначено для больных, у которых невозможно или недостаточно применение других способов питания и занимает высшую ступень в иерархии вариантов клинического питания, поскольку считается наиболее сложным как по технике проведения, так и по разнообразию принятия решений при его назначении в клинической практике у наиболее тяжелого контингента больных. Одной из основных причин смерти у пациентов при полиорганной недостаточности, является развитие иммунного и воспалительного ответа. Ряд исследований показал снижение тяжести и частоты развития септических осложнений, у пациентов на энтеральном питании, после тяжелых механических и термических травм, после объёмных оперативных вмешательств, также оно позволяет сохранять и поддерживать барьерную функцию кишечника, что предотвращает транслокацию микрофлоры. Исходя из вышесказанного, можно предположить, что энтеральное питание будет иметь положительный эффект и на течение при полиорганной недостаточности.
Мазкур мақола XIX аср иккинчи ярмида Тошкент шаҳрининг ташқи савдо муносабатларида тутган ўрни масаласинингархив ҳужжатларида ёритилишига бағишланган. Шу мақсадда Ўзбекистон Миллий архиви фондларида сақланаётган ҳужжатлар мисолида Тошкент шаҳрининг ички ва ташқи савдодаги аҳамияти, у ердан ички ва ташқи савдога чиқарилган товарларнинг турлари, нархнаволари, ўлчов бирликлари, савдо молларидан олинадиган бож солиқлари тўғрисидаги маълумотлар таҳлил қилинади. Тарихимизга назар ташласак, Тошкент шаҳри азалдан Буюк ипак йўлининг муҳим бўғинларидан бири сифатида савдо муносабатларининг фаол марказлардан бўлиб келган. Тошкент Ўрта Осиё хонликлари доирасидаги интенсив ички савдо-иқтисодий муносабатлардан ташқари, Евросиё кўчманчи чорвадор минтақа билан ҳамда яқин ва узоқ хориж давлатлари, жумладан Хитой, Россиянинг Европа ва Сибирь қисмлари, Шарқий Туркистон, Еттисув билан савдо алоқалари олиб борадиган асосий билан шаҳар эди. Тошкентнинг савдо алоқаларида шаҳарнинг маълум товарларни ишлаб чиқаришга ихтисослашган маҳаллаларида яшайдиган уста-ҳунармандларнинг роли катта бўлган. Шунинг учун маҳаллалар қайси маҳсулотни ишлаб чиқаришга мослашган бўлса, шу маҳсулот номи билан аталган. Масалан, “пичоқчи”, “мисгарлик”, “сағбон”, “ўқчи”, “кўнчи”, дегрез, эгарчи ва б. Тошкент аҳолисининг катта қисми мавзуимиз хронологияси доирасида дала ҳовли-шаҳар ҳовли хўжалик тизими асосида яшар эди. Масалан, Себзор, маҳаллалари аҳолиси Юнусобод, Ҳасанбой, Кўктерак мавзеларида, Шайхонтаҳур даҳаси аҳолиси Кўкча, қисман Салор-Қорасув йўналишида, Бешёғоч маҳаллалари аҳолиси Чўпонота-Қаъни-Дўмбиработ мавзеларида ва ҳоказо, боғдорчилик билан шуғулланиб, ташқи савдога қуруқ мева етказиб берган. Тошкент шаҳри атрофидаги работлар ташқи савдони тартибга солиб туришда, бож ва хирож масалаларини ҳал қилишда алоҳида роль ўйнаган. Карвонсаройларда бошқа мамлакатлардан келган савдогарлар тўхташган ва молларини сақлаш билан баробар, кўпинча улгуржи савдо келишувларини амалга оширишган. Булар ўз навбатида Тошкент шаҳрининг хўжалик ҳаётида ташқи савдо муҳим ўрин эгаллаганидан далолат эди. Мақолада Тошкентдан четга олиб кетилган товарларнинг нарх-наволари, уларнинг миқдори, қандай транспорт воситаларида ташиб кетилганлиги, йиғилган бож солиқлари бўйича маълумотлар таҳлил қилинган.
Ишнинг мақсади: оқларида қандли диабетдан йирингли, некротик зарарланиши бўлган беморларда, жигар фаолияти бузилишларини мониторинг йўли билан ўз вақтида аниқлаш ва комплекс даво чоралари ёрдамида уларни бартараф этиш, қандли диабет оқибатидаги йирингли асоратларнинг олдини олиш.
Тадқиқот усуллари: клинико-биохимик тскшириш, ЭКГ, жигарни ультратовушли текшириш, ультратовушли допплерография, кислород танқислигиии траскутан усулда аниқлаш, рентгенкоитрастли ангиография.
Олинган натижалар ва уларнн янгилиги: текширув натижалари шуни кўрсатдики, қандли диабетнинг декомпенсация шакли оёқларнинг некротик зарарланиши ҳамда жигар фаолиятининг бузилиши билан кечади. Комплекс даво чораларига гепатопотскторлар ва антиоксидантларни қўшиш патогснстик асосланган даво бўлиб, асоратларнинг олдини олиш ва соғайиш муддатини қисқартириш имконини беради.
Ишнинг амалий ахамияти: таклиф этилган комплекс даво турлари, қандли диабетнинг йирингли, некротик асоратларида, жигар зарарланишининг олдини олиш ва даво самарасини ошириш учун хизмат килади.
Тадбик этилиш даражаси ва иктисодий самарадорлиги; олинган натижалар ТТА иккинчи клиникасининг анестезиология и реанимация бўлимлари ва Республика йирингли хирургия маркази амалиётига тадбиқ қилинган бўлиб бемор соғайиши муддатини қисқартиради.
Қўлланиш сохаси: реанимация, интенсив терапия ва хирургия.