Клинико-лаборатороное особенности течение вирусного гепатита “а” у детей на фоне лямблиоза

ВАК
elibrary
inLibrary
Google Scholar
Выпуск:
CC BY f
151-154
45
6
Поделиться
Ярмухамедова, Н., & Ачилова, М. (2017). Клинико-лаборатороное особенности течение вирусного гепатита “а” у детей на фоне лямблиоза. Журнал проблемы биологии и медицины, (1 (93), 151–154. извлечено от https://inlibrary.uz/index.php/problems_biology/article/view/2925
Crossref
Сrossref
Scopus
Scopus

Аннотация

В статье представлены данные о 47 больных в возрасте от 3 до 14 лет, инфицированных гепатитом А и гепатитом А в сочетании с лямблиозом кишечника. Из 47 больных у 23 (48,9%) выявлен гепатит А в сочетании с кишечным лямблиозом. Лямблиоз кишечника в сочетании с гепатитом А чаще встречается у мальчиков в возрасте от 11 до 14 лет. гепатит А в сочетании с кишечным лямблиозом имеет свои особенности: более длительное течение инкубационного и продромального периода; в желтушном периоде часто выявляют интоксикационный и диспепсический синдромы; длительное восстановление биохимических показателей крови в восстановительном периоде; страсть к частоте рецидивов в период выздоровления

Похожие статьи


background image

Биология ва тиббиёт муаммолари, 2017, №1 (93) 149

УДК: 616-07.36-002.993.161.22.053

БОЛАЛАРДА ВИРУСЛИ ГЕПАТИТ “А” ни ИЧАК ЛЯМБЛИОЗИ ФОНИДА КЕЧИШИНИ

КЛИНИКО-ЛАБОРАТОР ХУСУСИЯТЛАРИ

Н.А. ЯРМУХАМЕДОВА, М.М. АЧИЛОВА

Самарқанд Давлат медицина институти, Ўзбекистон Республикаси, Самарқанд

КЛИНИКО-ЛАБОРАТОРОНОЕ ОСОБЕННОСТИ ТЕЧЕНИЕ ВИРУСНОГО ГЕПАТИТА “А” У

ДЕТЕЙ НА ФОНЕ ЛЯМБЛИОЗА

Н.А. ЯРМУХАМЕДОВА, М.М. АЧИЛОВА

Самаркандский Государственный медицинский институт, Республика Узбекистан, г. Самарканд

CLINICAL LABORATORY COURSE OF HEPATITIS “A ”IN CHILDREN WITH LYAMBLIA

N.A. YARMUXAMEDOVA, M.M. ACHILOVA

Samarkand State Medical Institute, Republic of Uzbekistan, Samarkand

Мазкур маколада 3 ёшдан 14 ёшгача булган 47 нафар вирусли гепатит А ва ВГАнинг ичак

лямблиози фонида кечиши урганилган. Умумий беморлар сонидан 23 нафарида (48,9%) ВГА ичак

лямблиози фонида кечиши аникланди. Ичак лямблиози ва ВГА билан биргаликда зарарланиш 11-14

ёшгача уғил болалар ўртасида кўпроқ учрайди. ВГА ичак лямблиози билан кечганда ўзига хос клиник

кўринишда кечади: инкубацион ва продромал даврнинг узоқ кечиши, сариқлик даврида интоксикацион

ва диспептик синдромни кўпроқ учраши, соғайиш даврида биохимик кўрсатгичларни нормаллашуви

чўзилиши, реконвалесценция даврида рецидивлар частотасини ошиши аникланди.

Калит сўзлар:

вирусли гепатит, ичак лямблиози, болалар.

This article presents data on 47 patients from 3 to 14 years, infected hepatitis A and hepatitis A in con-

junction with giardiasis intestines. From 47 patients were identified in 23 (48,9%) for the hepatitis A in con-

junction with intestinal giardiasis. Giardiasis intestines in conjunction with hepatitis A is more common in boys

aged 11 to 14 years. hepatitis A in conjunction with intestinal giardiasis has its own characteristics: longer

during the incubation and prodromal period; in icteric period often revealed intoxication and dyspeptic syn-

dromes; long bounces back blood biochemical parameters in the recovery period; passion for the frequency of

relapses in a period of convalescence.

Keywords:

hepatitis, Giardiasis intestines, children.

Мавзу долзарблиги:

Жаҳон миқёсида

вирусли гепатит А (ВГА) га қарши тегишли

тиббий-ташкилий

тадбирларнинг

амалга

оширилиши ва болаларда вирусли гепатитни

ташхислаш ва даволаш соҳасида эришилган

муайян ютуқларига қарамай, ушбу муаммо бутун

дунёда долзарблигича қолмоқда. Жаҳон Соғлиқни

Сақлаш Ташкилотининг (ЖССТ) маълумотларига

кўра, дунёда вирусли гепатит билан оғриган

инсонлар сони 500 млн.дан ортиқни ташкил

қилиб, ҳар йили 1,5 млн дан ортиқ инсонлар ВГА

ташхиси билан рўйхатга олинади. Аммо бу

кўрсатгич нисбий бўлиб, ҳақиқий кўрсатгич 3-10

баробар юқори ҳисобланади.

Ер юзи аҳолиси орасида тарқалган

паразитлардан бири ичак лямблияси ҳисобланади

(20-30%гача). Лямблиоз инвазияси билан

болаларнинг зарарланиши 40-60%ни ташкил

этмоқда. Хусусан, ЖССТ маълумотларига кўра,

Осиё,

Африка

ва

Лотин

Америкаси

мамлакатларида ҳар йили 200 млн. га яқин инсон

лямблиоз билан зарарланади, йилига 500 минг

бемор унинг клиник шаклидан азият чекади.

Бунда G.lamblia билан зарарланиш болалар ва

ўсмирлар орасида 80%гача учрайди (2-8 ёш

оралиғида 50%гача аниқланиб, 16 ёшга келиб 7-

10% гача пасаяди).

Аниқланишича, ҳамрох касалликлардан

инфекцион ва ноинфекцион преморбид фон

вирусли гепатитларни нохуш кечишига ва

оқибатларига сабаб бўлади. (Блюгер А.Ф., 1988,

Подымова С.Д., 1993, Соринсон С.Н., 1996 и др.)

Ичак паразитар касалликлари вирусли гепатит

кечишига маълум даражада таъсир килади.

(Онищенко Г.Г., 2002). Вирусли гепатитлар 11%

ҳолатларда лямблиоз ва гельминтозлар билан

қўшилиб келади (Ланда А.Л., Илинич В.К., 1973).

Ҳозирги кунда ичак паразитларидан

лямблиозни вирусли гепатит А билан биргаликда

учраши,

эпидемиологияси

ва

инфекцион

жараённинг ўзига хос кечиши, даволаш усуллари,

микст-жараённинг оқибати хақида адабиётларда

маълумотлар мавжуд эмас.

Шунингдек,

болаларда

вирусли

гепатитларни лямблиоз фонида клиник кечишини

ўзига хослиги амалий жиҳатдан ўрганилмасдан

қолмоқда. Паразитар ва вирусли агентларни бир-

бирига таъсири: лямблиозни вирусли гепатитлар


background image

Болаларда вирусли гепатит “А” ни ичак лямблиози фонида кечишини клинико-лаборатор …

150 Проблемы биологии и медицины, 2017, №1 (93)

оқибатига, вирусли гепатитни лямблиоз кечишига

таъсири аниқланмаган.

Материаллар ва текшириш усуллари:

ВГА билан ичак лямблиози биргаликда 23

та беморни ўз кузатувимизга олиб клиник ва

лаборатор текширдик (1 гурух). ВГА билан 23

бемор (2 гурух) ва ичак лямблиози билан 21

беморни (3 гурух) таққослаш учун текширдик.

Беморларнинг ёши 3 дан 14 ёшгача ташкил қилиб,

болалар ёши ўсиб бориши билан лямблиоз билан

касалланиш

кўрсатгичи

юқори

бўлиши

аниқланди. ВГА ичак лямблиози билан кечганда

сентябрдан январь ойигача кўп учраши

кузатилди. Касалликни давомийлиги ўртача 16

кунни ташкил қилди.

ВГА ташхиси касаллик анамнези, клиник ва

лаборатор-инструментал текшириш натижаларига

асосланиб

қўйилди.

Ҳамма

беморларга

иммунофермент анализ (ИФА) орқали НAV IgM

аниқланди. Ичак лямблиози ахлатни 3-марта

микроскопик текширилиб, цистаси аниқланиб

ташхис қўйилди. Клиник белгилар синдромлар

асосида ўрганилди. Астеновегетатив синдром:

чарчаш, ҳолсизлик, уйқунинг бузилиши, бош

оғриги, бош айланиши, тиклар булиши, бруксизм,

гиперкинезлар ва энурез белгилари киритилди.

Аллерго-дерматологик синдром ҳакида тери

ҳолатини аниқладик: тери ранги оқариши, тери

қуриши,

аллергик

тошмаларни

бўлиши,

қичишиш, терида депигментация соҳаларини

бўлиши, гиперкератозлар, лаб бичилишлари ва

ҳок.

Диспептик

синдромда-иштаҳанинг

бузилиши, қусиш, кўнгил айниши, қоринда оғриқ,

метиоризм ва қорин қулдираши, ахлатнинг

бузилиши аниқланди. Холестаз синдромида-тери

ва кўз склерасини сарғайиши, гепатолиенал

синдромда - жигар ўлчамларининг ўзгарганлиги,

қаттиқлиги, юзаси ва қирраларини тузилиши

ҳакида тўхталиб ўтдик.

Натижалар:

ВГА ни ичак лямблиози билан

биргаликда кечишини 23 та болада текширдик.

Лямблиоз сурункали ва субклиник шаклда,

интоксикация симптомлари кам ривожланган,

гиповитаминоз, диспепсия ва терида аллергик

белгилар билан кузатилди. Болаларда ВГА ичак

лямблиози фонида клиникаси ҳар хил, кечиши

яққол, жигарда патологик жараённинг активлиги

юқорилиги билан намоён бўлди.

ВГА билан касалланган гуруҳлар орасида

алоҳида симптомлар текширилганда уларнинг

ривожланганлик даражаси лямблиоз инвазияси

бор ёки йўқлиги билан боғлик. Шундай қилиб,

астеновегетатив синдром ҳолсизлик, тез чарчаш,

уйқунинг бузилиши ва бош оғриши кўринишида

ВГА лямблиоз инвазияси билан кечганда барча

беморларда кузатилди (1-гр 100%, 2-гр 82,6%).

Холестатик синдром белгилари ВГА лямблиоз

фонида кечган беморларда доминантлик қилди.

Обеъктив текширганда тери қопламалари ва

склерани

иктериклиги

асосий

гуруҳдаги

беморларда (82,6% ва 91,3%) таққослаш гуруҳига

(54,2% ва 62,5%) нисбатан кўпроқ учради.

Диспептик синдромни ривожланганлик даражаси

текширилганда, метиоризм ва қоринда оғрик

таққослаш гуруҳига нисбатан юқорилиги

аниқланди (1-гр 86,9%, 2-гр 70,8%). Ахлат

қилишнинг бузилиши асосий гуруҳда 78,2% ич

кетишига мойил сифатида бузилган бўлса,

таққослаш гуруҳида спастик ич қотиши сифатида

58,3% намоён бўлди. Иштаҳанинг пасайиши ва

тил устининг караш билан қопланиши иккала

гуруҳда ҳам деярли бир хил кузатилди.

Барча текширилган беморларда жигар

катталашган

бўлиб,

улар

ўлчами

ва

консистенцияси билан бир-биридан фарқланади.

Асосий гуруҳда жигар ўлчамлари +3 см дан

юқори бўлиб, консистенцияси таққослаш гуруҳга

нисбатан қаттиқроқ, таққослаш гурухида 3 см дан

камроқ ўлчамда катталашгани ва эластик

консистенцияда эканлиги аниқланди.

1. Расм.

ВГА ва ичак лямблиози бирга кечганда

кузатиладиган синдромларни асосий ва таққослов

гурухида учраши

2. Расм.

ВГА лямблиоз фонида кечганда кузатилган

клиник белгиларни асосий ва таққослов гурухида

учраши


background image

Н.А. Ярмухамедова, М.М. Ачилова

Биология ва тиббиёт муаммолари, 2017, №1 (93) 151

Тахлил курсатгичлари

ВГА ичак лямблиози фонида

(ўртача кўрсатгич)

ВГА

(ўртача кўрсатгич)

1

Умумий билирубин

38,9

27,6

2

Боғланмаган билирубин

9,7

3,1

3

Боғланган билирубин

29,2

24,5

4

АлАТ

3,22

2,32

5

АсАт

2,25

1,71

6

Тимол синамаси

15,14

13,24

Невротик белгилардан тиклар ва бруксизм

асосий гуруҳда 43,5% ва 26,1%, таққослов

гуруҳида 4,3% ва 13% кузатилди.

Гиперкинезлар (21,7%) ВГА лямблиоз

фонида кечганда: тирноқни ғажиш, бармоқни ва

бошка жиҳозларни сўриш, лабларни тишлаш

кўринишида

кузатилди.

Бошқа

невротик

синдромлардан энурез (1-гр 34,8%, 2-гр 8,3%)

асосий гуруҳдагиларда кўпрок учраши аниқланди.

Терида

трофик

ўзгаришалар

аллерго-

дерматологик синдром кўринишида намоён

бўлди. Бунда тери қуруклашуви ва оқимтирлиги

лямблиоз инвазияси бор беморларда (100% ва

95,6%), ВГА лямблиозсиз кечганга (86,9% ва

70,8%) нисбатан кўпрок учради. Шу билан бирга

болаларда ВГА лямблиоз инвазияси билан

кечганда бўйин, қўлнинг ёзувчи юзалари,

қориннинг

ён

томонлари

терисида

гиперкератозлар (1-гр 43,5%, 2-гр 13%), юз ва

елка сохалари терисида депигментация (1-гр

100%, 2-гр 21,7%), лабларда бичилишлар ва оғиз

атрофида қипиқланишлар (1-гр 26,1%, 2-гр 8,3 %)

аниқланди.

ВГА

вируси

таъсирида

организмда

патологик жараённи ривожланиш механизмини

ўрганишда биохимик силжишлар ҳолатини

баҳолаш муҳим аҳамиятга эга. Шунингдек, вирус-

паразитар

инфекцияда

қандай

биохимик

ўзгаришлар бўлишини аниқлаш зарур. Қон

зардобини биохимик текшириш натижалари

жадвалда кўрсатилган. Жадвалдан кўринадики

ферментлар

активлиги

инфицирланиш

характерига

боғлик.

Хусусан,

кўпроқ

гиперферментемия лямблиоз билан ВГА кечганда

кузатилди. АлАТ ўртача кўрсатгичи 3,22 ва АсАТ

кўрсатгичи 2,25 ташкил қилди.

Холестатик

синдром

кўрсатгичлари

гуруҳлар ўртасида фарқлар аниқланди. Бунда

умумий билирубин миқдори ВГА лямблиоз билан

кечганда 1,4 баробар юқорилиги кузатилди.

Мезенхимал-яллиғланиш белгилардан тимол

синамаси

ўртача

кўрсатгичи

асосий

гуруҳдагиларда 15,14 таққослаш гуруҳда 13,24

аниқланди. Олинган биохимик текширишдаги

маълумотлар

вирус-паразитар

инфекция

биргаликда кечганда, жигарнинг функционал

ҳолати чуқурроқ ўзгаришлар бўлишини тақозо

этади.

Хулосалар:

1.

Юқумли касалликлар шифохонасига ВГА

ташхиси

билан

ётқизилган

болаларни

ретроспектив таҳлил қилганда, 100 та ҳолатдан 10

тасида УВГ ичак лямблиози фонида кечади.

2.

ВГА билан касалланганларда лямблиозни

учрашиш частотаси биологик ва ижтимоий

факторлар билан боғлик. Ичак лямблиози ва ВГА

билан биргаликда зарарланиш 11-14 ёшгача уғил

болалар ўртасида кўпроқ учрайди (р<0,05).

Шунингдек, болалар ёши ўсиб бориши билан

лямблиоз билан касалланиш кўрсатгичи юқори

бўлиши ва касаллик сентябрь ойидан январь

ойигача кўпроқ учраши аниқланди.

3.

Эпидемиологик анамнезига кўра асосий

гуруҳдаги 23та бола ва 23 та моногепатит А билан

касалланган (таққослаш гуруҳи) болалар ўртасида

асосий гуруҳдаги болаларда ВГА ва лямблиоз

билан касалланиш эҳтимоли юқорилигини

кўрсатади. ВГА билан ичак лямблиози билан

касалланиш микст инфекция учоғи бўлган оилада,

қониқарсиз шароитда ва шаҳардан ташқарида

яшайдиган болалар ўртасида кўпроқ учраши

аниқланди.

4.

ВГА ичак лямблиози билан кечганда ўзига хос

клиник кўринишда кечади: инкубацион ва

продромал даврнинг узоқ кечиши, сариқлик

даврида интоксикацион ва диспептик синдромни

кўпроқ учраши, соғайиш даврида биохимик

кўрсатгичларни

нормаллашуви

чўзилиши,

реконвалесценция

даврида

рецидивлар

частотасини ошиши.

5.

ВГА лямблиоз фонида кечган касалларда

клиник–лаборатор белгиларга қараб, замонавий ва

рационал паразитларга қарши препаратни уни

жигарга салбий таъсирини инобатга олиб,

даволаш схемасини коррекциялаш зарур.

Беморларни реконвалесценция даврида қайта

рецидив ва паразитларга қарши даволашни

назорат қилиш учун лаборатор текшириш ва

мутахассис назоритида бўлиши зарур.

Амалий тавсиялар:

1.

ВГА билан касалланганларда лямблиоз

қўшилиб келганлигини аниқлаш учун динамикада

паразитологик текшириш ўтказиш:

- юқумли касалликлар шифохонасига тушганда;

- стационар даволаниш вақтида;

-

паразитларга

қарши

даволаш

курси

якунланганда;


background image

Болаларда вирусли гепатит “А” ни ичак лямблиози фонида кечишини клинико-лаборатор …

152 Проблемы биологии и медицины, 2017, №1 (93)

- касалхонадан чиқаришдан олдин;

- реконвалесценция даврида диспансер назорати

жараёнида.

2. ВГА ни ичак лямблиози билан биргаликда

келишини

эпидемиологик

ташхислаш

эффективлигини аниқлаш яъни: лямблиоз

ҳолатини аниқлаш ва тартибли рўйхатга олиш,

ВАГ билан беморларда лямблиозни аниқлаш,

инфекцион шифохоналар гепатит бўлимларида

ташқи

жихозларни

санитар-паразитологик

назорат қилиш.

3. Юқумли касалликлар шифохонасида ВГА

билан касалларда лямблия цистаси аниқланганда

санитар-эпидемияга қарши чораларини қўллаш.

4.

Даволаш-профилактик

чора-тадбирларни

коррекция қилиш мақсадида ВГА ва лямблиоз

биргаликда кечганда рационал паразитларга

қарши препаратни тавсия қилиш, шифохонада

даволанаётган ва диспансер кузатувида бўлган

беморларни клиник - лаборатор текширувни

кучайтириш. Реконвалесценция даврида беморда

рецидивни олдини олиш ва кейинги паразитларга

қарши препаратни қўллаш учун инфекционист

назоратида бўлиш.

5. Микст-касаллик (ВГА-лямблиоз) ўчоғида

эпидемиологик текшириш мақсадида лямблиоз

инвазияси манбаи билан мулоқатда бўлганларни

лямблиозга текшириш.

Адабиётлар:

1.

Под ред. Н. Д. Ющука, Ю. Я. Венгерова.

М.Инфекционные болезни: национальное руко-

водство.: ГЭОТАР-Медиа, 2009. 1056 с.

2.

Актуальные вопросы эпидемиологии и

профилактики гепатита А. Сб. тезисов

Всероссийской конференции, 2010. 44 с.

3.

Актуальные вопросы эпидемиологии и профи-

лактики гепатита А. Сб. тезисов Всероссийской

конференции, 2010. 44 с.

4.

Облокулов А.Р. Вирусли гепатит "В" лямблиоз

билан кечган миксинфециянинг клиник -

иммунологик ва аллергологик хусусиятлари: Дис.

... тиббиёт фанлари доктори. - УзРес ССВ,

ЭМЮКИТИ – Тошкент.- 2008. - 237б;

5.

Абидов

А.Б.

Клинико-патогенетическая

характеристика

реконвалесценции

острого

вирусного гепатита В на фоне лямблиоза и

некоторые аспекты фармакокорригирующей

терапии. // Автореф. Дис. канд. мед.наук.- 2008. –

Ташкент.- 23с.

6.

Корниенко Е.А., Минина С.Н., Фадина С.А.,

Лобода Т.Б. Клиника, диагностика, и лечение

лямблиоза

у

детей

//

Педиатрическая

фармакология. – 2009, том 6, №4, С.2-7;

7.

Гардеробова Л.В. Эпидемиологическая и

клинико-лабораторная характеристика вирусных

гепатитов в сочетании с лямблиозом у детей.

Дисс. Канд….мед.наук.- Санкт-Петербург.- 2006.

8.

Danquah I., Gahutu J.B., Ignatius R.,

Musemakweri A., Mockenhaupt F.P. Reduced

prevalence of Giardia duodenalis in iron-deficient

Rwandan children.// Trop Med Int Health. 2014 May.

vol.19.-N5. pp563-567;

9.

Almirall P, Alfonso M, Ávila I, Salazar Y,

Escobedo AA, Núñez FA, Cimerman S. Clinical

features of giardiasis in different age groups of

pediatric in-patients// Rev Chilena Infectol.- Cuba

(La Habana), 2013.- vol.30.-N5.- pp.502-506;.

10.

Morken M.H., Lind R.A., Valeur J. Sunjective

health complaints and quality of life in patients wityh

irritable bowel syndrome following Giardia lamblia

infection: a case control study // Scand. J.

Gastroenterol. – 2009. –Vol.44, N3. – pp. 308-313;

11.

Cotton J.A., Beatty J.K., Buret A.G.. Host parasite

interactions and pathophysiology in Giardia

infections. // Int J Parasitol.- Canada (Calgary),

2011.- Aug. 1.-vol.41.-N9.-pp.925-933.

КЛИНИКО-ЛАБОРАТОРОНОЕ

ОСОБЕННОСТИ ТЕЧЕНИЕ ВИРУСНОГО

ГЕПАТИТА “А” У ДЕТЕЙ НА ФОНЕ

ЛЯМБЛИОЗА

Н.А. ЯРМУХАМЕДОВА, М.М. АЧИЛОВА

Самаркандский Государственный медицинский

институт, Республика Узбекистан, г. Самарканд

В этой статье представлены данные о 47

больных от 3 до 14 лет, заболевших ВГА и ВГА в

сочетании с лямблиоз кишечника. Из 47 больных

у 23 (48,9%) было выявлено течение ВГА в соче-

тании с лямблиозом кишечника. Лямблиоз ки-

шечника в сочетании с ВГА чаще встречается у

мальчиков в возрасте от 11 до 14 лет. ВГА в соче-

тании с лямблиозом кишечника имеет свои осо-

бенности: более длительное течение инкубацион-

ного и продромального периода; в желтушном

периоде чаще выявляются интоксикационный и

диспептический синдромы; длительный приход в

норму биохимических показателей крови в пери-

од выздоровления; увлечение частоты рецидивов

в период реконвалесценции.

Ключевые слова:

вирусный гепатит, лям-

блиоз кишечника, дети.

Библиографические ссылки

Под ред. Н.Д. Ющука, Ю. Я. Венгерова. М.Инфекционные болезни: национальное руководство.: ГЭОТАР-Медиа, 2009. 1056 с.

Актуальные вопросы эпидемиологии и профилактики гепатита А. Сб. тезисов Всероссийской конференции, 2010. 44 с.

Актуальные вопросы эпидемиологии и профилактики гепатита А. Сб. тезисов Всероссийской конференции, 2010. 44 с.

Облокулов А.Р. Вирусли гепатит ’’В" лямблиоз билан кечган миксинфециянинг клиник иммунологик ва аллергологик хусусиятлари: Дис. ... тиббиёт фанлари доктори. - УзРес ССВ, ЭМЮКИТИ - Тошкент.- 2008. - 2376;

Абидов А.Б. Клинико-патогенетическая характеристика рсконвалссцснции острого вирусного гепатита В на фоне лямблиоза и некоторые аспекты фармакокорригирующей терапии. // Автореф. Дис. канд. мед.наук.- 2008. -Ташкент.- 23с.

Корниенко Е.А., Минина С.Н., Фадина С.А., Лобода Т.Б. Клиника, диагностика, и лечение лямблиоза у детей // Педиатрическая фармакология. - 2009, том 6, №4, С.2-7;

Гардеробова Л.В. Эпидемиологическая и клинико-лабораторная характеристика вирусных гепатитов в сочетании с лямблиозом у детей. Дисс. Канд....мед.наук.- Санкт-Петербург.- 2006.

Danquah I., Gahutu .1.В., Ignatius R., Musemakweri A., Mockenhaupt F.P. Reduced prevalence of Giardia duodenal is in iron-deficient Rwandan children.// Trop Med Int Health. 2014 May. vol.19.-N5. pp563-567;

Almirall P, Alfonso M, Avila I, Salazar Y, Escobedo AA, Niinez FA, Cimerman S. Clinical features of giardiasis in different age groups of pediatric in-patients// Rev Chilena InfectoL- Cuba (La Habana), 2013,- vol.30.-N5,- pp.502-506;.

Morken M.H., Lind R.A., Valeur J. Sunjective health complaints and quality of life in patients wityh irritable bowel syndrome following Giardia lamblia infection: a case control study // Scand. J. Gastroenterol. - 2009. -Vol.44, N3. - pp. 308-313;

Cotton J.A., Beatty J.K., Buret A.G.. Host parasite interactions and pathophysiology in Giardia infections. // Int J ParasitoL- Canada (Calgary), 2011,- Aug. 1 .-vol.41 .-N9.-pp.925-933.

inLibrary — это научная электронная библиотека inConference - научно-практические конференции inScience - Журнал Общество и инновации UACD - Антикоррупционный дайджест Узбекистана UZDA - Ассоциации стоматологов Узбекистана АСТ - Архитектура, строительство, транспорт Open Journal System - Престиж вашего журнала в международных базах данных inDesigner - Разработка сайта - создание сайтов под ключ в веб студии Iqtisodiy taraqqiyot va tahlil - ilmiy elektron jurnali yuridik va jismoniy shaxslarning in-Academy - Innovative Academy RSC MENC LEGIS - Адвокатское бюро SPORT-SCIENCE - Актуальные проблемы спортивной науки GLOTEC - Внедрение цифровых технологий в организации MuviPoisk - Смотрите фильмы онлайн, большая коллекция, новинки кинопроката Megatorg - Доска объявлений Megatorg.net: сайт бесплатных частных объявлений Skinormil - Космецевтика активного действия Pils - Мультибрендовый онлайн шоп METAMED - Фармацевтическая компания с полным спектром услуг Dexaflu - от симптомов гриппа и простуды SMARTY - Увеличение продаж вашей компании ELECARS - Электромобили в Ташкенте, Узбекистане CHINA MOTORS - Купи автомобиль своей мечты! PROKAT24 - Прокат и аренда строительных инструментов