Возможности стандартных режимов магнитно-резонансной томографии совместно с диффузионно-взвешенной магнитно-резонансной томографией в оценке местной распространенности рака прямой кишки

CC BY f
28-35
56
6
Поделиться
Карабаев, Б., Умиров, А., & Газиев, Л. (2016). Возможности стандартных режимов магнитно-резонансной томографии совместно с диффузионно-взвешенной магнитно-резонансной томографией в оценке местной распространенности рака прямой кишки. Журнал проблемы биологии и медицины, (1 (86), 28–35. извлечено от https://inlibrary.uz/index.php/problems_biology/article/view/3385
Crossref
Сrossref
Scopus
Scopus

Аннотация

В этой статье мы представляем современные взгляды на визуализацию рака прямой кишки. Точная начальная и последующая постановка рака прямой кишки жизненно важна и предоставляет информацию, необходимую для принятия решения о лечении, предоперационной терапии и планирования операции. Почти во всем мире магнитно-резонансная томография (МРТ) в настоящее время считается наиболее передовым методом определения стадии рака прямой кишки; однако обычные последовательности МРТ имеют некоторые диагностические ограничения и не всегда позволяют дифференцировать фиброзную ткань (присутствующую либо десмопластическая реакция или фиброзные изменения вследствие предоперационной лучевой терапии) опухоли. На основании собственного опыта и опубликованных данных мы попытались продемонстрировать визуализационные возможности обычной и диффузионно-взвешенной (ДВ) МРТ при локальном стадировании рака прямой кишки.

Похожие статьи


background image

Биология ва тиббиёт муаммолари, 2016, №1 (86) 27

УДК: 616-073.756.8.-616-006-039:616-006.

МАХАЛЛИЙ ТАРҚАЛГАН ТЎҒРИ ИЧАК САРАТОНИНИ БОСҚИЧЛАШДА СТАНДАРТ
ТАРТИБЛИ МАГНИТ-РЕЗОНАНС ТОМОГРАФИЯ БИЛАН БИРГА ДИФФУЗ-МУАЛЛАҚ
ТАРТИБЛИ МАГНИТ-РЕЗОНАНС ТОМОГРАФИЯНИНГ АҲАМИЯТИНИ БАҲОЛАШ

Б.Р. КАРАБАЕВ, А.А. УМИРОВ, Л.Т. ГАЗИЕВ
Тошкент Тиббиёт Академияси, Ўзбекистон Республикаси, Тошкент

LOCAL STAGING OF RECTAL CANCER WITH CONVENTIONAL AND DIFFUSION-
WEIGHTED MAGNETIC RESONANCE IMAGING

B.R. KARABAEV, A.A. UMIROV L.T. GAZIEV
Tashkent Medical Academy, Republic of Uzbekistan, Tashkent

ВОЗМОЖНОСТИ СТАНДАРТНЫХ РЕЖИМОВ МАГНИТНО-РЕЗОНАНСНОЙ
ТОМОГРАФИИ СОВМЕСТНО С ДИФФУЗИОННО-ВЗВЕШЕННОЙ МАГНИТНО-
РЕЗОНАНСНОЙ ТОМОГРАФИЕЙ В ОЦЕНКЕ МЕСТНОЙ РАСПРОСТРАНЕННОСТИ РАКА
ПРЯМОЙ КИШКИ

Б.Р. КАРАБАЕВ, А.А. УМИРОВ, Л.Т. ГАЗИЕВ
Ташкентская Медицинская Академия, Республика Узбекистан, г. Ташкент

Мақола актуал муоммо тўғри ичак саратони(ТИС) диагностикасига бағишланган. ТИС тўлиқ

ташхислаб диагностика қилиш даволаш тактикасини белгилаб беради, шунингдек операциядан
олдинги терапия ва хирургик аралашувни белгилаш мумкин. Бугунги кунда кўпчилик давлатларда
магнит-резонанс томография (МРТ) ТИС босқичлашда асосий усул ҳисобланади, лекин хар доим хам
фиброз тўқима (кейинчалик ривожланган десмопластик реакция ёки нурдан кейинги фиброзни)
билан ўсма тўқимасини ажратиб бермайди.

Адабиёт маълумотлари бўйича махаллий тарқалган ТИСда баҳолашда фақатгина стандарт

тартибли МРТ режими намоён қилиб бера олмайди, лекин диффуз-муаллақ МРТ(ДМ-МРТ)
текширувида тўлиқ баҳолаш мумкин.

Калит сўзлар:

тўғри ичак саратони, диагностика, магнитно-резонанс томография, диффуз-

муаллақ магнитно-резонанс, тарқалганлигини баҳолаш, ўтказилган давога жавоби.

In this article we present up-to-date views on rectal cancer imaging. Accurate initial and follow-up

staging of rectal cancer is vitally important and provides information essential for treatment decision making,
preoperative therapy and surgery planning. Almost worldwide magnetic resonance imaging (MRI) is
currently considered as the most advanced staging modality for rectal cancer; however conventional MRI
sequences have some diagnostic limits and not always allow to differentiate fibrotic tissue (present either
desmoplastic reaction or fibrotic changes due to preoperative radiotherapy) from tumor. On the basis of our
own experience and published data we tried to demonstrate imaging possibilities of conventional and
diffusion-weighted (DW) MRI in local staging of rectal cancer.

Key

words:

rectal cancer imaging, magnetic resonance imaging in rectal cancer staging, diffusion-

weighted magnetic resonance imaging in tumor response assessment, magnetic resonance imaging in rectal
cancer delineation.

Колоректал

саратон

кенг

тарқалган

онкологик касаллик ҳисобланади. Тўғри ичак
саратони (ТИС) ўлим кўрсаткичи бўйича дунё
миқёсида етакчи ўринда туради. Халқаро
саратонга қарши уюшма (UICC) маълумотларига
кўра колоректал саратон (КРС) бўйича йилига 1
млн. бемор рўйхатга олинади, шундан ушбу
касаллик бўйича 500 мингдан ортиғи вафот
этади.[1–3]

Россия

Федерация

статистик

маълумотларига кўра охирги 10 йилда КРС
билан касалланиш ўсиши кузатилган.ТИСда
умумий 5 йиллик яшовчанлик кўрсаткичи 50-
60% ташкил этади [5, 6].

Ўзбекистон статистик маълумотларига

(2014й. РОИМ) кўра 100 минг аҳолига нисбатан
2,2ни ташкил қилади. Касаллик босқичлари
бўйича I-II босқич-12,8%, III-босқич-65,9% IV-

20,7%ни ташкил қилади. 5 йиллик яшовчанлик
кўрсаткичи-33% тўғри келади.

ТИС касаллигида даволашда замонавий

комплекс ёндошув узоқ натижаларни ва умумий
яшовчанликни

оширади.

ТИС

махаллий

тарқалган тури ўсмани редукцияга учратиш
мақсадида неоадъювант терапия ўтқазиш қийин
беморлар

сарасигига

киради,

шунингдек

кейинчалик радикал жаррохлик аралашуви ва
локорегионар рецидивларни камайтириш хам.
Кўп сонли текширувлар шуни асослайдики,
операциядан олдинги химиянур терапия (ХНТ)
олган беморлар ўсмани ўлчами кичрайиши, Т ва
N критерияларини кичрайиши (TNM таснифи
бўйича), рецидивларни камайтиради ва 5-йиллик
яшовчанлик ва рецидивсиз яшовчанликни
оширади. Хозирги вақтда кўпгина Европа


background image

Маҳаллий тарқалган тўғри ичак саратонини босқичлашда стандарт тартибли магнит-…

28 Проблемы биологии и медицины, 2016, №1 (86)

клиникаларидаги ва АҚШ стандартларида туғри
ичак ўрта ва пастки ампуляр қисми саратонида
тўлиқ операциядан олдин нур терапия (НТ) ёки
ХНТ ўтқазилади [4].

Бугунги кунда ТИС диагностикасида

бирмунча тўлақонли маълумот берадиган усул,
ичак

деворидаги

интрамурал

инвазияни

бахолашда

критериясини

TNM

классификацияда) ва кичик тосда махаллий
тарқалган

ўсма

жараёнида

трансректал

ультратовуш текшируви (ТРУТТ) ва магнитно-
резонансная томография (МРТ) хисобланади.
ТРУТТ билан дифференциалланади ичак девори
қаватини

ва

ўсмани

чуқурлиги,

унинг

инвазиясини. Адабиёт маълумотларига кўра, Т-
критерияни ТРУТТ билан аниқлаш турлича
бўлиб 69-97% ташкил этади. Шундай бўлишига
қарамасдан

МРТдан

кам

информацияли

хисобланади.

Бир

неча

имконияларни

ололмаслик мумкин ўсмани мезоректал фацияга
алоқасини ва мезоректал фацияни холатини.
Шунингдек ТРУТТда ичак бўшлиғи ўсма билан
кескин торайишида ва тарқалган ўсмада ўтқазиб
бўлмаслиги шулар жумласидан.

Шундай қилиб, хозирги вақтда МРТ

текшируви ТИС махаллий тарқалган формасида
аниқлашда бирмунча етарлича маълумотли усул
бўлиб қаралмоқда. Юмшоқ тўқималарни юқори
контрасли килиб кўрсатиши: ўсмани ичак
ичкарисига ва ташқарисига тарқалишини, ичак
деворидаги бузилишларни аниқлаш, ўсмани
мезоректал клетчаткага тарқалишини, шу билан
биргаликда кичик тос аъзоларини, суяк-мушак
структурасини,

лимфатик

тугунлардаги

ўзгаришларни,

параректал

клечатка

ва

шунингдек экстрафациал (тоздаги клечатка).
Юқоридаги кўрсатилганларни барчаси махаллий
тарқалган бирламчи ўсмаларда МРТ текшируви
орқали аниқ босқичлашда, неоадювант даволаш
тартибини режалаштиришда ва жаррохлик
аралашуни хажмини белгилаб беради.

Текширув ўтказиш усули.

Махаллий

тарқалган ўсма жараёнини баҳолашда мақсадли
текширув усули МРТаппарати 1,5 Т кам
булмаган майдонда. Расм сифати ичак деворини
қаватма қават дифференциалланади.

Адабиёт маълумотлари бўйича, беморни

таёрлашда хеч кандай дастлабки муолажа талаб
қилинмайди. Лекин биз текширувдан бироз
олдин тозаловчи ҳуқна ўтказамиз. Модомики
бир қанча беморларда per rectum контрастли
восита ичак бурмасини тўғирлайди ва ичак
деворини

қайси

соҳасида

ўсма

билан

зарарланганлиги кўрсатади. Лекин бир нарсани
ҳисобга олиш керак ўсмани латерал қирғоғини
ва мезоректал фацияни баҳолашда қийинчилик
туғдириш мумкин.

Текширув протоколи.
1. TSE T2 cor, large FOV – тўғри ичак

жойлашувини аниқлаштириш.(расм. 1).

2. TSE T2 oblique sag, small FOV (ичак

узунаси бўйича параллел – қизил чизиқ)
(расм.2).

3. TSE T2 oblique axial, small FOV (ичак

бўшлиғига перпендикуляр – қизил чизиқ расм.
2).

4. DWI с b-value 0, 800, 1000 с/мм2(b

фактор

тасвир

кучи,

давомийлиги

ва

фойдаланиш оралиқ давомийлигини градиенти.)

5. 2D T1 TSE axial (short echo train 3-5)

(бутун кичик тос бифуркация аортагача).

6. TSE T2 cor, small FOV – ичак

бўшлиғини бўйлама кесими (анал канали
соҳасидаги ўсмага, тўғри ичакни пастки ампуляр
бўлимида).

Ўсма жараёнини баҳолашда операциядан

олдинги химиянур давони режалаштириш билан
кейинги ўтқазиладиган терапияни аниклашда
ахамиятлидир.

Т критерияни аниқлаш. МРТ-тасвирида

ичак деворидаги ўсма дефекти аниқланади ёки
унинг қаватлари тўлишишда бузилиш билан
дифференциясиланади. Ўсма одатда Т1ва
Т2тасвирда гипто- ва изоинтенсив сигналга эга.
(расм. 3).

Муциноз аденокарциномада ва ўсма

тўқимасининг некроз ўзгаришларида ичак
деворида суюқлик аниқланади, бунда Т2
тасвирда интенсив сигнал аниқланади.

TNM таснифи бўйича Т критерия қуйидаги

градацияга эга.

Т1 –ўсма зарарлайди шиллиқ ва шиллиқ

ости қаватини.

Т2 – ўсма мушак қаватигача тарқалган

(расм. 3);

Т3 – ўсма тарқалган мушак қаватидан

мезоректум клечаткага.

Мезоректал клечаткага инфилтрацияси

чуқурлиги қуйидаги вариантларда бўлади. Бир
қатор

муаллифлар

хисоблайдики,

ўсмани

тарқалиши босқичлаш ва даволашни танлашда
ичак деворига ўсишига қараб белгилайди.

T3a

– мезоректал клетчаткага ўсма

тарқалишни бошланиши.

T3b

– мезоректал клетчаткага ўсма

тарқалиши 5 мм (расм. 4);

T3c

– мезоректал клетчаткага ўсма

тарқалиши 5–15 мм;

T3d – мезоректал клетчаткага тарқалиши

15 мм дан катта;

T4a/b

–мезоректал

фасциюга

ўсма

инфилтрацияланган,

тос

қоринпардаси,

аъзоларни ўраб олган ва тўқималарга (расм. 5).


background image

Б.Р. Карабаев, А.А. Умиров, Л.Т. Газиев

Биология ва тиббиёт муаммолари, 2016, №1 (86) 29

Расм. 1.

Беморда ўрта ампуляр бўлимда ўсма. Т2

cor кўришга имкон беради. T2 sag (small FOV)
ичак бўшлиғига узунлигига параллел (қизил
чизиқ).

Расм. 2.

Ушбу беморда; Т2 sag (small

FOV)кўришга имкон беради. T2 axial ичак
бўшлиғи перпендикуляр (қизил чизиқ).

Расм. 3.

Бемор, 41 ёш, Тўғри ичак юқори ампуляр кисми аденокарциномаси: а – даволашгача ичак

бушлиғида яримциркуляр холатда аниқланади, Т2-тасвирда гипо(изо) интенсив сигнал аниқланади.
Ўсма ичак деворини шиллиқ-шилликости қавати билан чегараланган, 3 соатли циферблат шароитда
мушак қавати қўшилганлиги аниқланади(қизил стрелка), мезоректал клечаткага тарқалганлик
белгиси аниқланмайди: б-неоадъювант химянурдаводан кейин олдинги аниқланган ўсма жойида
гиперинтенсив сигнал, бу ўсма тўқимасида некротик ўзгаришлар хисобига, шу билан бирга мушак
қавтида фиброз ўзгаришлар. Гистологик текширувларга кўра шиллиқ ости ва мушак қавтида шубхали
қолдиқ ўсма тўқимаси аниқланади, патоморфоз IV босқич. Т2N0M0 босқичи.

Т3-босқичда ўсма тарқалиш чегарасини

баҳолаш ичак девори параректал клечаткада.
Параректал клечаткада ўсма инфилтрацияси МР-
сигнал ўсма интенсивлигидаги ёки ундан
пастроқ бўлади.

КРС учун десмопластик реакция хос,

бунда бирламчи ўсма атрофида фиброз тўқима
билан характерланади, неопластик хужайра
бўлмаган. Шуни ёдда тутиш керакки, стандарт
МРТ-текшируви хар доим хам десмопластик
реакция билан параректал клечатка, атроф
структураси ва кичик тос аъзолари хақиқий ўсма
инфилтрацияси ажратиб беролмайди.

Потенциал латерал чегара резекциясини

аниқлаш.

Тўғри ичак пастки бўлими сероз қават

билан қопланмаган, лекин мезоректал клечатка
қоплаган, ичакни озуқлантирувчи томирлар

жойлашган, шу билан бирга нерв толалари ва
лимфа

тугун (ЛТ).

Барчаси биргаликда

мезоректум

деб

номланади.

Мезоректум

қопланган ўзининг мезоректал фасцияси билан,
бу бириктирувчи тўқима пластинкаси билан
ифодаланади.

Мезоректал фасциягача 1 мм кичик ўсма,

бевосита ўсмани инфилтрацияси, “мусбат
латерал

қирраси”

деб

номланади

ва

лакорегионар рецидив омили ҳисобланади. [28–
30]. МРТ мезоректал фасцияни ишочли кўришга
имкон беради ва ўсма тўқимаси билан алоқасини
аниқ ажратади, бу усулни сезгирлиги ва
махсуслиги адабиёт маълумотлари бўйича 94%
ва 85 % тенг келади. МРТ тасвирда мезоректал
фасция аниқ ингичка чизиқ аниқланади(расм. 6б
– қизил чизиқ).


background image

Маҳаллий тарқалган тўғри ичак саратонини босқичлашда стандарт тартибли магнит-…

30 Проблемы биологии и медицины, 2016, №1 (86)

Расм. 4.

Бемор, 27 ёш.Тўғри ичакни ўрта ампуляр бўлими паст дифференцирланган

аденокарциномаси: а – даволашдан олдин ичак девори қаватида циркуляр анатомик
дифференциясини бузилиши аниқланади. Ўсма тўқимаси гетероген тузилишли, ичак деворида кўпроқ
гипо(изо)интенсив сигнал гиперинтенсив ўчоқлар билан. ( муциноз ўсма учун характерли)). Мушак
қавати ичак деворида эмас, ўсма билан мезоректал клетчаткага тарқалган(сариқ стрелка). Параректал
клечатка ўзидаги лимфа тугунлар ўзгарган. Мезоректал фасция билан чамбарчас боғланган. Томир
экстрамурал қисмига ўтган (қизил стрелка) томир экстрамурал қисмига инвазияси биттаси белгиси.б
– даводан кейин ўсма ўлчами кичрайган, мезоректал клечаткадаги аниқланган ўсма инфилтрацияси
ўрнида фиброз тўқима аниқланади, макропрепаратдаги каби ўзгариш (в). Ушбу олинган препаратда
(ичак девори ва мезоректал клечаткадаги) яққол патоморфоз белгилари билан IV босқич. Т3N2Mх
босқичи.

Расм. 5.

Бемор, 56 ёш. Тўғри ичак юқори ампуляр

қисми аденокарциномаси. а – даводан олдин
бўшлиқичи циркуляр ўсмаси аниқланади (сариқ
стрелка) гипо(изо)интенсив сигналга эга. Бўшлиқичи
(ичакдан ташқари) ўсма тугуни (қизил стрелка)
олдинги ичак юзасига тарқалган, тос қорин пардасига
инфилтрацияланган чап уруғ пуфаги бўлагига
T4NxMx: б- неоадъювант ХНТ терапиядан кейинги
холат бўшлиқ ичи ўсма аниқланмайди.в-ичак
деворида ярасимон кўринишга эга. Ичакдан ташқари
ўсма компонент ўлчамлари кичрайган, ўсиш
белгилари йўқ.Ушбу олинган препаратда гистологик
текширувда. Патоморфоз III давража. Препарт
чегарасида ўсиш белгилари йўқ.

Расм. 6.

Мезоректал фасция МРТда кўриниши: а – Т2 axial тасвирда мезоректал фасция

гипоинтенсив чизиқ бўлиб аниқланади, мезоректум қоплаган; б – мезоректал фасция қизил ранг
чизиқ билан ўраб олинган.

Паст жойлашган ўсмаларда тос туби

мушакпари билан алоқасини алоҳида этътибор
бериш лозим.: бу текширувни ўтқазиш учун TSE
T2 cor билан кичик FOV катта хажли тасвир
билан тос тубини кўриш лозим.

Ўсма чаноқни олдинги ярмида , ўрта ва

юқори ампуляр соҳада жойлашган бўлса ўсмани

тос қорин парда билан алоқасини баҳолаў
лозим,аниқлашда V-симон чизиқ аниқланди
(расм. 8-қизил чизиқ). Тос қорин пардаси
қалинлашган ёки бу жой атрофидаги суюқлик
ўсма

инфилтрациясига

характерли

белги

хисобланади ва Т4 босқич деб баҳоланади (TNM
классификацияси бўйича).


background image

Б.Р. Карабаев, А.А. Умиров, Л.Т. Газиев

Биология ва тиббиёт муаммолари, 2016, №1 (86) 31

Расм. 7.

Т2 cor тасвирда ўсма

тарқалганлиги ичак деворига ўнг
томонлама

тос

туби

мушакларига,ўнгда m. levator ani
йўғонлашган. (қизил стрелка)

Расм. 8.

Т2 axial тасвирда: тос қорин пардаси қоплаган олдинги юқори

мезоректум ва ингичка гипоинтенсив чизиқ(а), қизил билан қопланган(б).

N критериясини аниқлаш. ЛТ тугун

зараланганлигини аниқлаш, бир текислик билан
экстрамурал тарқалган ўсмаларда, ТИСда етакчи
прогностик омил хисобланади. ЛТ метастатик
зарарланиш аниқ босқичлаш асосий зарур
масала бўлиб ҳисобланади, даволашда аниқ
тактика ва ўтказиладиган терапияни натижасини
баҳолашда имкон беради. Лакорегионар рецидив
хавфи ошиши билан лимфа тугунларда ўсма
жараёни миқдори ошади. МРТ фақатгина
параректал клетчаткадаги лимфа тугунларни
аниқлаб қолмасдан тос клечаткасидаги, ички ва
ташқи ёнбош, чов соҳасидагиларни инкор
қилади. Лимфа тугунни метастатик зараланиш
асосий критерияси морфологик тасниф: ўлчами,
шакл ва чегараси, экстракапсуляр тарқалишини
мавжудлиги ва патологик ички архитектураси.
Гетероген МР-сигнал ва нотўғри контурли Т2 –
тасвирда катта харектерли лимфа тугунни
метастатик зараланиши (расм. 9). Бугнги кунда
битта усул йўқки лимфа тугунни яхши ёки ёмон
сифатли эканлигини ажратадиган.

V

критериясини

аниқлаш.

Асосий

диагностик

критерий

бўлиб

Т-

ва

N-

хисобланади. МРТ ўсма жараёнини томир
экстрамуралига ўтганлигигини аниқлашга имкон
беради. МРТ-тасвирида томир экстрамуралига

инвазиясини аниқлашда томир эгри ёки
найсимон тўқима кўпайган кўринишда, МР-
сигнал ўсма сигнали ўсмадаги МР каби
бўлади,ичак девори чегараси (расм.10). Вена
экстрамурал қисмига инфилтрацияси ёмон
прогностик омил хисобланади, рецидив келиб
чиқишига катта омил ҳисобланади, узоқлашган
метастаз ва ўлим кўрсаткичин оширади (расм
11.).

Шубхасиз, МРТ операциядан олдин

босқичлашда асосий диагностик текширув
бўлсада, лекин, хар қандай текширув усули,
ўзининг чегараси мавжуд. Стандарт режимли
МРТ хар доим десмопластик реакция билан
хакикий ўсма инфилтрацияни ажратиб олиш
қийин ҳисобланади. (расм. 12). Неоадъювант
(операциядан олдинги) терапия эффективлигини
баҳолаш

стандарт

МРТ-текширувида

қийинчилик туғдиради, бир қанча фиброз
ўзгаришлар ўсма тўқимаси фонидаги. [12].

(DW-MRI). Нейрорадиологияда олдиндан

маълум, лекин диффуз-муаллақ МРТ (DW-MRI)
бошқа йўналишларда таққосланганда кенг
қўлланилмайди, бирламчи ўсмани босқичлашда
тез ва купроқ маълумот беради ва операциядан
олдинги даво эффективлигни кўрсатиб беради.
[14].

Расм. 9.

Т2 cor axial тасвирда (а, б) лимфа тугун чап тоз клечаткасида кўринади нотекис контурли

гетероген МР-сигнал белгисидан метастатик зарарланганлигидан далолат беради, гистологик
тасдиқланган. в – макропрепарат метастатик зараланган лимфа тугун.


background image

Маҳаллий тарқалган тўғри ичак саратонини босқичлашда стандарт тартибли магнит-…

32 Проблемы биологии и медицины, 2016, №1 (86)

Расм. 10.

Ўсма юқори ампуляр бўлимда. Т2 tra (a) ва sag (б) кесимда мезоректальной клетчатка ичак

девори орқа деворида ўсма доначаси аниқланади, қон томирга инвазия белгилари мавжуд.

Расм. 11.

Қорин бўшлиғи текширувида Т2 axial (а) ва Т1 (ёғ билан босилган, контрастлангандан

кейинги) (б) тасвирда жигар VI сегментида солитар метастаз аниқланади, (юқоридаги беморда, расм.
10).

Диффуз-муаллақ

МРТ

текшируви

тўқимадаги сув молекуласининг харакатига
қараб белгиланди. Молекулярная диффузия – бу
(температурно

қараб)

тўқимада

сув

молекуласини хаотик харакатига қараб (маълум
бўлган

Броунов

харакати),

диффузия

коэффициенти тезликга қараб белгиланади. Сув
молекуласини

харакатланиш

тезлиги

(харакатланиши) бўшлиқни қоплаган чегарага
боғлиқ. [15].

Одам организмида эркин сув молекуласи

харакати асосан хужайра ташқарисида кечади.
Хужайра ташқариси бўшлиқни қисқариши сув
молекуласини

харакатини

камайтиради

бинобарин

диффузия

коэффициенти

хам

камаяди. Бу физик кўриниш асосан клиник
амалиётда қўлланилади. [16].

Неопластик жараёнда хужайралар сони

ошади ва хужайралараро бўшлиқ камаяди,
муаллақ-диффуз тасвирда b-value холатда акс
эттиради, ўсма ва зарарланган лимфатик тугун
майдонида гиперинтенсив сигнал. Кўпчилик
онкологик протоколларда 1 паст b-value тенг 0
с/мм 2 ва 1дан юқори b-value 500/800/1000 с/мм

2

,

текширув ўтказилган майдонга қараб. Жараён
тахлилидан

кейин

хақиқий

диффузия

коэффициенти (ХДК (ADC (apparent diffusion
coefficient))ни олиш мумкин, ХДК кўрсаткичи

ўсма тўқимаси структурасидаги хужайра зичлик
даражасига ва бўлиши мумкин аниқланган ўсма
инвазиясига.

Зичроқ

ўсма

тўқимаси

структурасига қараганда шунча сув молекуласи
харати кам, ADC паст. ADC-картада кўпчилик
холатларда ўсма МР-сигнали паст холатда
бўлади. [16,17].

ДВ-МРТ қўлланиши операциядан олдинги

ўтқазилган давондан кейинги қолдиқ ўсма билан
фиброз ўзгаришларни дифференциаллашга олиб
келади. (расм. 13: а – даводан олдин, б –
операциядан олдинги терапиядан кейин). Ўсма
олдинги аниқланган жойида интенсив сигнал
йўқолган, ўсма тўлиқ регрецияга учраган деб
айтиш мумкин. [18-19].

Дастлабки маълумотларга асосланиб, 60

бемор даво натижаларига қараб ДВ-МРТ усулни
стандарт МРТ биргаликда қўллаш ўсма
жараёнини тарқалганлигини, қисмларини, атроф
тўқимага инвазиясини, зарарланган лимфа тугун
аниқ баҳолаш мумкин. Ушбу анализ МРТ билан
биргаликда диффуз-муаллақ режимда ТИС
махаллий-тарқалган формасида Т-критерияси
(TNM классификацияда) аниқлик даражаси
93,4%ни, N-70% аниқликга тўғри келади, мусбат
латерал чегарасини баҳолаш 83,3%ни ташкил
этади. [20].


background image

Б.Р. Карабаев, А.А. Умиров, Л.Т. Газиев

Биология ва тиббиёт муаммолари, 2016, №1 (86) 33

Расм. 12.

Бемор, 53 ёш. Диагноз: Тўғри ичак ўрта ампуляр қисми аденокарциномаси. МРТ текшируви

қилинганда Т2-тасвирда (а)- ичак деворини олдинги унг яримайланасида ўсма аниқланади, бунда мезоректал
фацияни баҳолаш қийин (ўсма инфилтрациясини инкор қилиш). (fused) Т2/b-value 1000 с/мм2 биргаликдаги
тасвирда кўринадики, ўсма мезоректал клечаткага минимал даражада инфилтрацияланганва мезоректал
фасцияга жараён тарқалмаган (тасвирда b-value да ўсма аниқ сигналга эга. Б-T2/ADC maps билан биргаликдаги
тасвир хам тасдиқлайди. В- ADC-картада ўсма паст МР-сигналга эга) Диффуз-муаллақ усулни қўлланиши
тасвирда ўсма тарқалишини тўлиқ баҳолаш мумкин.

Расм. 13.

Бемор, 46 ёш. Диагноз: Тўғри ичакни ўрта ва пастки ампуляр қисм аденокарциномаси: а, б (даводан

олдин) – (Т2 axial (а) и fused T2/DWI (б)) МРТ-текширувида ўсма сфинктер оралиғига тарқалган ва ташқи
сфинктерга инфилтрацияси аниқланади. в, г (неоадъювант терапиядан кейин) – Т2 axial (в)да ўсма размери
кичрайганлиги аниқланади, фиброз тўқима билан қопланган. ДВ-тасвирда (г) тос туби мушакларида тортилиш
белгилари кузатилмаган. Бемор тўғри ичакни қорин анал резекцияси ички сфинктерни қисман резекцияси
билан сигмасимон ичакни анал каналига тушириш билан. Гистологик текширув маълумотлари бўйича резекция
бўлган ичак чегарасида ўсма тўқима белгилари аниқланмайди.

Хулоса.

Юқоридаги айтиб ўтилгандек,

ТИС даволаш усулини танлаш, уни босқичига
қараб белгиланади. Бирламчи текширув ўтқазиш
босқичлаш мақсади билан бирга даволаш
жараёнини

танлашда

асосий

омилдир,

шунингдек хирургик аралашувни танлашда.
Бугунги кунда ТИСда диагностикасида стандарт
МРТ режимни қўлланилиши Европа ва АҚШда
олтин стандартга киритилган.

Диффуз

муаллақ

МРТ

режини

қўлланилиши ўсма жараёнини босқичлашда

кўпроқ

имконият

беради

ва

кейинги

изланишларга хизмата қилади.

АДАБИЁТЛАР:

1.

American Cancer Society: Cancer Facts and

Figures 2012. Atlanta, GA: American Cancer
Society,

2012.

[Электронный

ресурс]

RL:http://www.cancer.org/acs/groups/content
2.

Давыдов М.И., Аксель Е.М. Злокачественные

новообразования в России и странах СНГ в 2009
г. Вестник РОНЦ им. Н.Н. Блохина РАМН. М.,
2011;22;3 (85) (прил. 1).


background image

Маҳаллий тарқалган тўғри ичак саратонини босқичлашда стандарт тартибли магнит-…

34 Проблемы биологии и медицины, 2016, №1 (86)

3.

The International Agency for Research on

Cancer. Globocan 2008: [Электронный ресурс] //
URL:http://globocan.iarc.fr/factsheet.asp#BOTH.(Д
ата обращения: 28.01.2013).
4.

Чиссов В.И., Старинский В.В., Петров а Г.В.

Злокачественные новообразования в России в
2011 году (заболеваемость и смертность). М.:
ФГБУ «МНИО И им. П.А. Герцена» Минздрава
России, 2013. 289 с.
5.

Brown G., Davies S., Williams G.T. et al.

Effectiveness of preoperative stging in rectal cancer:
digital rectal examination, endoluminal ultrasound
or magnetic resonance imaging? Br J Cancer
2004;91(1):23–9.
6.

Christian K., Patrik R., Matthias T. Local staging

of rectal cancer: the current role of MRI. Eur
Radiology 2007;17:379–89.
7.

Brown G. Rectal carcinoma staging: a practical

approach. RSNA 2010.
8.

Mulla M.G., Deb R., Singh R. MRI in T staging

of rectal cancer: How effective is it? Indian J Radiol
Imaging 2010 May;20(2):118–21.
9.

Poon F.W., McDonald A., Anderson J.H. et al.

Accuracy of thin section magnetic resonance using
phased-array pelvic coil in predicting the T-staging
of rectal cancer. Eur J Radiology 2005;53(2):256–
62.
10.

Beets-Tan R.G., Beets G.L., Vliegen R.E. et al.

Accuracy of magnetic resonance imaging in
prediction of tumour-free resection margin in rectal
cancer surgery. Lancet 2001;357(9255):497–504.
11.

Schnall M.D., Furth E.E., Rosato E.F. et al.

Rectal tumor stage: correlation of endorectal MR
imaging

and

pathologic

finding.

Radiology

1994;190:709–14.
12.

Nasu K., Kuroki Y., Kuroki S. et al. Diffusion-

weighted signal shot echoplanar imaging of
colorectal cancer using a sensitivity-encoding
technique. Jpn J Clin Oncol 2004;34(10):620–6.
13.

Seung H., Jeong M., Sung H. et al. Locally

advanced rectal cancer: added value of diffusion-
weighted MR imaging in the evaluation of tumor
response to neoadjuvant chemo- and radiation
therapy. RSNA, Radiology 2009;253:116–25.
14.

Lambregts D.M., Vandecaveye V., Barbaro B. et

al. Diffusion-weighted MRI for selection of
complete responders after chemoradiation for
locally advanced rectal cancer: a multicenter study.
Ann Surg Oncol 2011;18(8):2224–31.
15.

Qayyum A. Diffusion-weighted imaging in the

abdomen and pelvis: concepts and applications.
Radiographics 2009;29(6):1797–810.
16.

Kwee T.C., Takahara T., Ochiai R. et al.

Diffusion-weighted

whole-div

imagingwith

background div signal suppression (DWIBS):

features and potentional applications in oncology.
Eur Radiol 2008;18:1937–52.
17.

Koh D.M., Collins D.J. Diffusion-weighted MRI

in the div: applications and challenges in
oncology. AJR 2007;188(6):1622–35.
18.

Figueiras R.G., Goh V., Padhani A.R. et al. The

role of functional imaging in colorectal cancer. AJR
2010;195(1):54–66.
19.

Haider M.A., Amoozadeh Y., Jhaveri K.S. DW-

MRI for disease characterization in the pelvis. In:
Diffusion-Weighted MR Imaging: Applications in
the Body (Chapter 9, p. 143–156). Springer, 2009.

20.

Dzik-Jurasz A., Domenig C., George M. et al.

Diffusion MRI for prediction of response of rectal
cancer

to

chemoradiation.

The

Lancet

2002;360(9329):307–8.

ВОЗМОЖНОСТИ СТАНДАРТНЫХ

РЕЖИМОВ МАГНИТНО-РЕЗОНАНСНОЙ

ТОМОГРАФИИ СОВМЕСТНО С

ДИФФУЗИОННО-ВЗВЕШЕННОЙ

МАГНИТНО-РЕЗОНАНСНОЙ

ТОМОГРАФИЕЙ В ОЦЕНКЕ МЕСТНОЙ

РАСПРОСТРАНЕННОСТИ РАКА ПРЯМОЙ

КИШКИ

Б.Р. КАРАБАЕВ, А.А. УМИРОВ, Л.Т. ГАЗИЕВ

Ташкентская Медицинская Академия, Республи-

ка Узбекистан, г. Ташкент

Статья посвящена актуальным вопросам

диагностики рака прямой кишки (РПК). Кор-
ректное первичное и предоперационное стади-
рование РПК позволяет выбирать необходимую
тактику лечения, планировать предоперацион-
ную терапию и само хирургическое вмешатель-
ство. На сегодняшний момент во многих странах
магнитно-резонансная томография (МРТ) явля-
ется диагностическим методом выбора для ста-
дирования РПК, но стандартные режимы МРТ
имеют свои пределы и не всегда позволяют
дифференцировать фиброзную ткань (которая
может представлять десмопластическую реак-
цию или постлучевой фиброз) от опухолевой
ткани.

На основе литературных данных и соб-

ственного накопленного опыта мы попытались
продемонстрировать возможности не только
стандартных режимов МРТ, но и диффузионно-
взвешенной МРТ ((ДВ)-МРТ) в оценке местной
распространенности РПК.

Ключевые слова:

рак прямой кишки, диа-

гностика, магнитно-резонансная томография,
диффузионно-взвешенная магнитно-резонансная
томография, оценка распространенности, от-
вет на проводимое лечение.

Библиографические ссылки

American Cancer Society: Cancer Facts and Figures 2012. Atlanta, GA: American Cancer Society, 2012. [Электронный ресурс] RL:http://www. canccr.org/acs/groups/contcnt

Давыдов М.И., Аксель Е.М. Злокачественные новообразования в России и странах СНГ в 2009 г. Вестник РОНЦ им. Н.Н. Блохина РАМН. М.» 2011;22;3 (85) (прил. 1).

The International Agency for Research on Cancer. Globocan 2008: [Электронный ресурс] // URL:http://globocan.iarc.fi7factsheet.asp#BOTH.(fl ата обращения: 28.01.2013).

Чиссов В.И., Старинский В.В., Петров а Г.В. Злокачественные новообразования в России в 2011 году (заболеваемость и смертность). М.: ФГБУ «МНИО И им. П.А. Герцена» Минздрава России, 2013. 289 с.

Brown G., Davies S., Williams G.T. et al. Effectiveness of preoperative stging in rectal cancer: digital rectal examination, endoluminal ultrasound or magnetic resonance imaging? Br J Cancer 2004;91(l):23—9.

Christian K., Patrik R., Matthias T. Local staging of rectal cancer: the current role of MRI. Eur Radiology 2007;17:379-89.

Brown G. Rectal carcinoma staging: a practical approach. RSNA 2010.

Mulla M.G., Deb R., Singh R. MRI in T staging of rectal cancer: How effective is it? Indian J Radiol Imaging 2010 May;20(2): 118-21.

Poon F.W., McDonald A., Anderson J.H. et al. Accuracy of thin section magnetic resonance using phased-array pelvic coil in predicting the T-staging of rectal cancer. Eur J Radiology 2005;53(2):256-62.

Bccts-Tan R.G., Beets G.L., Vlicgcn R.E. et al. Accuracy of magnetic resonance imaging in prediction of tumour-free resection margin in rectal cancer surgery. Lancet 2001;357(9255):497-504.

ll.Schnall M.D., Furth E.E., Rosato E.F. et al. Rectal tumor stage: correlation of endorectal MR imaging and pathologic finding. Radiology 1994;190:709-14.

Schnall M.D., Furth E.E., Rosato E.F. et al. Rectal tumor stage: correlation of endorectal MR imaging and pathologic finding. Radiology 1994;190:709-14.

Nasu K., Kuroki Y., Kuroki S. et al. Diffusion-weighted signal shot echoplanar imaging of colorectal cancer using a sensitivity-encoding technique. Jpn J Clin Oncol 2004;34( 10):620-6.

!3.Seung H., Jeong M., Sung H. et al. Locally advanced rectal cancer: added value of diffusion-weighted MR imaging in the evaluation of tumor response to neoadjuvant chemo- and radiation therapy. RSNA, Radiology 2009;253:l 16-25.

Lambregts D.M., Vandecaveye V., Barbara B. et al. Diffusion-weighted MRI for selection of complete responders after chemoradiation for locally advanced rectal cancer: a multicenter study. Ann Surg Oncol 2011; 18(8):2224-31.

Qayyum A. Diffusion-weighted imaging in the abdomen and pelvis: concepts and applications. Radiographics 2009;29(6): 1797-810.

Kwcc T.C., Takahara T., Ochiai R. et al. Diffusion-weighted whole-body imagingwith background body signal suppression (DWIBS):features and potentional applications in oncology. Eur Radiol 2008; 18:1937-52.

Koh D.M., Collins D.J. Diffusion-weighted MRI in the body: applications and challenges in oncology. AJR 2007; 188(6): 1622-35.

Figueiras R.G., Goh V., Padhani A.R. et al. The role of functional imaging in colorectal cancer. AJR 2010;195(l):54-66.

Haider M.A., Amoozadeh Y„ Jhaveri K.S. DW-MRI for disease characterization in the pelvis. In: Diffusion-Weighted MR Imaging: Applications in the Body (Chapter 9, p. 143-156). Springer, 2009.

Dzik-Jurasz A., Domenig C., George M. et al. Diffusion MRI for prediction of response of rectal cancer to chemoradiation. The Lancet 2002;360(9329):307-8.

inLibrary — это научная электронная библиотека inConference - научно-практические конференции inScience - Журнал Общество и инновации UACD - Антикоррупционный дайджест Узбекистана UZDA - Ассоциации стоматологов Узбекистана АСТ - Архитектура, строительство, транспорт Open Journal System - Престиж вашего журнала в международных базах данных inDesigner - Разработка сайта - создание сайтов под ключ в веб студии Iqtisodiy taraqqiyot va tahlil - ilmiy elektron jurnali yuridik va jismoniy shaxslarning in-Academy - Innovative Academy RSC MENC LEGIS - Адвокатское бюро SPORT-SCIENCE - Актуальные проблемы спортивной науки GLOTEC - Внедрение цифровых технологий в организации MuviPoisk - Смотрите фильмы онлайн, большая коллекция, новинки кинопроката Megatorg - Доска объявлений Megatorg.net: сайт бесплатных частных объявлений Skinormil - Космецевтика активного действия Pils - Мультибрендовый онлайн шоп METAMED - Фармацевтическая компания с полным спектром услуг Dexaflu - от симптомов гриппа и простуды SMARTY - Увеличение продаж вашей компании ELECARS - Электромобили в Ташкенте, Узбекистане CHINA MOTORS - Купи автомобиль своей мечты! PROKAT24 - Прокат и аренда строительных инструментов