No. 6 (2025) Young scientists

Германия континентал ҳуқуқ тизимига эга давлатдир. Бу давлатларнинг жиноят ишларини юритиш жараёнлари кўп жиҳатдан ўхшашлиги ажабланарли эмас. Бундан ташқари, жуда кўп сонли процессуалистлар Наполеоннинг 1808 йилдаги ЖПКнинг нафақат 1877 йилдаги Германиянинг ЖПКга, балки бошқа давлатларнинг жиноят-процессуал қонунчилигини шаклланишига ҳам етарли даражада ўз таъсирини кўрсатганлигини таъкидлашади

Gepatoprotektor ta’sirga ega yig’ma tarkibida vitaminlar, flavonoidlar va mikroelementlarni saqlaydi, ammo ushbu yig’ma  yetarlicha o'rganilmagan. Ilmiy tibbiyotga ushbu dorivor yig’mani  tadbiq etish uchun, uning tozaligi talabga javob berishi kerak. Shuni ta’kidlash kerakki, kadmiy, qo'rg'oshin va mis  kabi og'ir metallar tirik organizmi uchun zaharli hisoblanadi, ular inson organizmida turli kasalliklarni keltirib chiqaradi. Shu munosabat bilan dorivor o'simliklarning ekologik tozaligi muammosi ayniqsa dolzarb bo'lib qoladi [1, 2].

O‘yinlar nazariyasi strategik qaror qabul qilish jarayonlarini o‘rganadigan matematik fan sohasi bo‘lib, u turli o‘yinchilarning manfaatlariga asoslangan holda optimal strategiyalarni aniqlashga qaratilgan. Ushbu nazariya iqtisodiyot, menejment, siyosat va boshqa sohalarda qo‘llanilib, raqobat va hamkorlik sharoitlarida eng samarali qarorlarni qabul qilishga yordam beradi. Nash muvozanati, dominant strategiyalar va kooperativ o‘yinlar kabi tushunchalar ushbu nazariyaning asosiy tamoyillarini tashkil etadi. Mazkur tadqiqot strategik muhitlarda qaror qabul qilish mexanizmlarini chuqur tushunishga va ularni amaliyotda qo‘llashga yo‘naltirilgan.

Ushbu maqolada informatika va axborot texnologiyalari fanini o‘qitishda fan sifatida rivojlanish tarixi, yuzaga kelish sabablari  va hozirgi kundagi ahamiyati haqida fikr yuritiladi.

Ushbu maqola dasturlash asoslari bo'yicha bilimlarni samarali va zamonaviy o'qitish usullarini yoritadi. Mazkur maqolada dasturlashni o'rganish jarayonida qo'llaniladigan usullar, texnologiyalar va yondashuvlar haqida so'z boradi. Maqolada dasturlash asoslarini o'rganishda nazariy bilimlarning ahamiyati ta'kidlanadi. Dasturlash tillarining asosiy tushunchalari, sintaksis va semantikasiga oid ma'lumotlar yoritiladi. Maqola amaliy mashg'ulotlarning o'qitish jarayonidagi rolini ko'rsatadi. Amaliyotda olingan ko'nikmalarni mustahkamlash uchun laboratoriya ishlar, loyihalar va dasturlashga oid muammolarni hal qilish kabilar muhimdir.

Visual dasturlash tillari (VDT) yordamida loyihalash bo'limini o'qitish metodikasi o'quvchilarga dasturlash asoslarini yanada intuitiv va samarali o'rganish imkonini beradi. Mazkur maqolada VDTlarning asosiy tushunchalari, grafik interfeyslarni yaratish va amaliy mashg'ulotlar orqali o'qitish metodikalari ko'rib chiqiladi. Bundan tashqari, o'quvchilarni mini-loyihalar va hamkorlik loyihalari orqali o'rgatish yondashuvlari ham tahlil qilinadi.

Ushbu maqola “Algoritimlash asoslari bo‘limini o‘qitish  metodikasi “Algoritmlar - har qanday muammoni yechish uchun qadam-baqadam bajariladigan amallar ketma-ketligi bo‘lib, ular dasturlash va kompyuter fanlarining asosini tashkil etadi. Algoritmlash asoslarini o‘rgatish metodikasi, talabalarga algoritmlarni tushuntirish va ularni dasturlash tilida kodlashni o‘rgatishda muhim ahamiyatga ega. Ushbu bo‘limda algoritm tuzishning asosiy prinsiplariga, algoritmlarning to‘g‘ri ishlashini tekshirish metodlariga, va dasturlashning samarali usullariga alohida e'tibor qaratiladi.

Maqolada ehtimollar nazariyasi va tasodifiy hodisalarning asosiy tamoyillari, nazariy jihatlari hamda ularning amaliy qo‘llanilish yo‘nalishlari ko‘rib chiqiladi. Ehtimollar nazariyasi fanining iqtisodiyot, tibbiyot, muhandislik va sun’iy intellekt sohalaridagi ahamiyati yoritiladi. Tadqiqotda asosiy matematik modellar va usullar tahlil qilinib, turli sohalarda qo‘llanilishi misollar bilan bayon etiladi.

Matn bilan ishlash dasturlari bo‘limi o‘quvchilarga matnli ma'lumotlar bilan ishlash uchun zarur bo‘lgan ko‘nikmalarni shakllantiradi. Ushbu bo‘limda matn tahrirlash dasturlari, formatlash vositalari, matnni tahlil qilish va ishlov berish jarayonlari o‘rgatiladi. O‘quvchilar Microsoft Word, Google Docs, LaTeX kabi matn muharrirlari bilan ishlashni o‘rganib, matnni samarali tarzda yaratish, tahrir qilish va formatlashni amaliyotda qo‘llashadi.

Sun’iy intellekt muhandislik ishlarini avtomatlashtirishda samaradorlikni oshirish, xatoliklarni kamaytirish va resurslardan optimal foydalanish imkonini beradi. U loyihalash, tahlil qilish va monitoring jarayonlarini avtomatlashtirib, inson omilini kamaytiradi. Bu texnologiya ishlab chiqarish, qurilish va boshqa sohalarda innovatsion yechimlarni joriy etishga xizmat qiladi.

Bugungi kunda informatika fani o‘quvchilar uchun nafaqat texnologiyalarni o‘rganish, balki ularni amaliy hayotda qo‘llay olish mahoratini shakllantirish vositasiga aylanmoqda. Ushbu maqolada informatika fanini o‘rta sinf o‘quvchilariga kreativ usullar orqali samarali o‘qitish metodlari yoritilgan. Jumladan, o‘yinli ta’lim, loyiha asosida o‘qitish, interaktiv texnologiyalardan foydalanish hamda zamonaviy AKT vositalarining o‘rni haqida batafsil so‘z yuritiladi. Shuningdek, turli yoshdagi bolalarning psixologik xususiyatlarini hisobga olgan holda dars jarayonlarini qiziqarli va interaktiv tashkil etish bo‘yicha tavsiyalar beriladi.

Zamonaviy axborot texnologiyalarining jadal rivojlanishi va internetning keng tarqalishi bilan web-sahifalar yaratish hamda ularni ta’lim jarayoniga integratsiya qilish ehtiyoji ortib bormoqda. Ushbu tadqiqot web-sahifa bo‘limlarini o‘qitishning metodikasi, interfaol ta’lim texnologiyalari va zamonaviy o‘qitish usullari bo‘yicha keng tahlilni taqdim etadi. Tadqiqotda web-sahifa tuzilishini o‘rgatishda samarali metodlarni ishlab chiqish va interfaol ta’lim platformalaridan foydalanish orqali o‘quvchilarning amaliy ko‘nikmalarini rivojlantirishga alohida e’tibor qaratiladi. Tadqiqotda web-sahifa yaratish bo‘yicha o‘qitishning amaliy usullari va misollari keltirilgan, o‘quvchilarning ko‘nikmalarini baholash tizimi, loyihaviy ta’lim metodlari va yangi texnologiyalarning samaradorligi oshirishni imkonini beradi.

Ushbu maqolada internetda ishlash asoslarini o‘qitish metodikasiga oid zamonaviy yondashuvlar tahlil qilinadi. Internet texnologiyalaridan samarali foydalanish, raqamli savodxonlikni oshirish, kiberxavfsizlikni ta’minlash hamda o‘quvchilarning mustaqil bilim olish ko‘nikmalarini shakllantirish metodlari o‘rganiladi. Tadqiqotda interaktiv dars uslublari, amaliy mashg‘ulotlar va zamonaviy o‘qitish texnologiyalarining samaradorligi tahlil qilinadi.  

Ushbu maqolada veb-sahifani bo'limini o'qitish metodikasi yoritilgan. Zamonaviy ta'limda veb-sahifalar muhim rol o'ynaydi va ularni samarali o'qitish talabalar bilimini oshirishda yordam beradi. Maqolada o'quvchilarga veb-sahifa bo'limlarini qanday o'rganish va interaktiv texnologiyalar orqali dars samaradorligini oshirish yo'llari ko'rsatilgan.

Ushbu maqolada zamonaviy web dasturlash texnologiyalari, jumladan frontend, backend, ma'lumotlar bazalari, bulutli texnologiyalar va API texnologiyalari haqida batafsil ma'lumot beriladi. Web dasturlashning muhim yo‘nalishlari va ilg‘or texnologiyalar ko‘rib chiqilib, ularning afzalliklari va qo‘llanilish sohalari yoritib beriladi. Mazkur maqola dasturchilar va IT mutaxassislari uchun foydali qo‘llanma bo‘lib xizmat qiladi.

Mazkur maqolada Qozoq adabiyotini o‘qitishda kompetensiyaga asoslangan yondashuvning ahamiyati va amaliy qo‘llanilishi tahlil qilinadi. Kompetensiyaviy ta’lim tamoyillari, o‘quvchilarning ijodiy va tanqidiy fikrlashini rivojlantirish, mustaqil ta’lim olish qobiliyatlarini shakllantirish masalalari muhokama qilinadi. Shuningdek, Qozoq adabiyotini o‘qitishda o‘quvchilarning kommunikativ, madaniy va ijodiy kompetensiyalarini rivojlantirishga qaratilgan innovatsion metodlar va texnologiyalar keltiriladi. Maqolada kompetensiyaviy yondashuvning afzalliklari va uni ta’lim jarayoniga joriy etishning dolzarb muammolari ham ko‘rib chiqiladi.

Ehtimollik nazariyasi kundalik hayotimizning turli sohalarida muhim o‘rin tutadi. Matematik statistikadan tortib, iqtisodiyot, tibbiyot va hatto sun’iy intellekt sohalarida ehtimollik tahlili keng qo‘llaniladi. Xususan, nostandart masalalarni yechishda ehtimollik nazariyasining turli usullaridan foydalanish mumkin. Ushbu maqolada har xil ehtimollik yondashuvlari, jumladan, klassik ehtimollik nazariyasi, kombinatorik usul va Bayes nazariyasi yordamida murakkab masalalarni qanday yechish mumkinligi tushuntiriladi.

Ushbu maqolada bank kafolatini takomillashtirish, bank tizimining barqarorligini va mijozlar ishonchini oshirish maqsadida amalga oshiriladigan bir qator chora-tadbirlarni o'z ichiga oladi.

Ushbu tadqiqotda takomillashtirilgan mayda iflosliklarni tozalash qurilmasi bo’yicha nazariy ishlar amalga oshirilgan. Izlanishlar paxtani mayda iflosliklardan tozalash bo’yicha yaratilgan yangi konstruksiya sxemasini ishlab chiqishga qaratilgan

This article is devoted to the issue of the representation of phraseologisms in literary translation, and discusses the importance of phraseologisms in the translation process.

This article explores the functions that problems perform in teaching mathematics to schoolchildren, highlighting the important role this topic plays in modern approaches to education methods, pedagogy, and didactics.

This article highlights effective methods of forming aesthetic education based on students' acquired language skills in English lessons. The practical experiences of developing students' artistic thinking, interest in art, and creative potential through the use of their competencies in listening, reading, writing, and speaking are examined. The article also provides recommendations for organizing lessons aimed at aesthetic education.

Yurtimizda ta’limga e’tibor yildan-yilga ortmoqda. Bunga misol tariqasida davlatimiz rahbari tomonidan chiqarilgan bir necha qaror va farmonlarini ko’rishimiz mumkin. O’zbekiston Respublikasi Prezidentining 2019-yil 8-oktyabrdagi PF-5847-son “O’zbekiston Respublikasi O’liy ta’lim tizimini 2030-yilgacha rivojlantirish konsepsiyasini tasdiqlash to’g’risida”gi farmonida individual ta’lim trayektoriyalariga asoslangan, talabalarda kreativ fikrlash, amaliy ko‘nikmalarni shakllantirishga qaratilgan o‘quv rejalar ishlab chiqish orqali talabalar qiziqishlari hamda kadrlar buyurtmachilari ehtiyojlariga muvofiq ta’lim dasturlarini shakllantirish, ularni tasdiqlash bo‘yicha oliy ta’lim muassasalariga bosqichma-bosqich akademik mustaqillik berish kerakligi haqida aytilgan[1]. Albatta, ushbu konsepsiya asosida bir qancha salmoqli ishlar amalga oshirilmoqda. Ayniqsa, ta’lim jarayonini tashkil etishda talabalarning individual xususiyatlarini hisobga olish orqali ta’lim sifatini yana ham oshirish imkoniyatlari mavjud.

Ushbu maqolada xorijiy tillarni o‘rganish jarayonida shaxsda kuzatiladigan bir qator psixologik muammolar haqidagi masalalar chuqur taxlil qilingan. Maqolada xorijiy tillarni o`rganish jarayonida vaqtning taqsimlanishi, diqqatning chalg`ishi, tashqi chalg`tuvchi omillar, stress va depressiyaga tushganda undan chiqish yo`llari ko`rsatib o`tilgan.

Ushbu maqolada ijtimoiy tarmoqlardagi matnlarni konstruktiv tushunishning psixologik o‘ziga xosligi va foydalanuvchilar tomonidan matnlarni qabul qilish va qayta ishlash jarayoniga ta'siri o’rganilgan. Maqolada ijtimoiy tarmoqlardagi destruktiv axborotlarning asosiy turlari, ularning salbiy oqibatlari va ta'sirini kamaytirish usullari yoritib berilgan.