Barcha maqolalar - Madaniy tadqiqotlar

Maqolalar soni: 114
  • Ҳар қандай миллатнинг маънавияти, маданиятини шакллантириш ва юксалтиришда, ҳеч шубҳасиз, маҳалланинг ўрни ва таъсири беқиёсдир.

    Абдусаид Каримов
    259-261
    38   16
  • Бугунги давр ривожланган давлатлар қаторига қўшилиш, мамлакатимизда бозор ислоҳотларини чуқурлаштириш, жамиятни ижтимоий-иқтисодий ривожлантириш, аҳолини ижтимоий ҳимоялаш, ижтимоий хизматларнинг кенг тизимини яратиш, меҳнат бозорини ривожлантириш ва аҳоли турмуш д аражасини кўтариш имконини беру вчи ҳуқуқий асосларини мукаммаллаштириш зарурлиги билан изоҳланади. Утган қарийб 30 йиллик истиқлол даврида инсон, унинг ҳаёти, орзуси, дарду ташвишларини кун тартибига қўйишни ва бу борадаги ишлар кўлами самарадорлигини оширишни ҳаётнинг ўзи тақозо этмоқда. AMMO ҳал этилиши зарур бўлган муаммолар жамиятни асосий бўғинини ташкил этувчи оилаларнинг кундалик ташвишлари билан ҳам боғлиқ эканлигини замоннинг ўзи намоён этмоқда.

    Турсунмурод Маматқобилов
    271-275
    57   17
  • Ҳозирги даврда ўсиб келаётган авлоднинг муаммоларини ўрганиш, тахлил қилиш ва шу асосда уларнинг ечимини топиш эҳтиёжи тобора ортиб бормоқда.Ёшлар жамият ҳаётининг муҳим субъекта эканлиги боне, уларнинг ижтимоий сифатларини жамиятнинг шакл шамойилига қараб тавсифлаш мумкин. Бу ўринда ёшлар таркибида ўқувчи ва талабалар алоҳида кўзга ташланади, уларнинг ижтимоий ҳолати ёки эгаллаётган касблари билан тавсифланади. Ёшларга дойр сиёсат йўналиши бир қанча ривожланган давлатларда XX аернинг 60-70 йилларида мустақил соҳа сифатида шаклланди.

    Иброхим Атамирзаев , Хумоюн Нуриддинов , Хусниддин Турдалиев
    282-285
    35   11
  • Великие мыслители Востока внесли большой вклад в дальнейшее развитие человечества как с научной, так и с философской точки зрения. Я хотел бы подчеркнуть следующее из этих великих личностей: Мухаммад аль-Хорезми, Абу Райхан Беруин, Абу Али ибн Сина, Абуль-Хасан ибн Бахманьяр, Низами Гянджави, Мирзо Улугбек и многие другие. Так, с именем Хорезми связано первое употребление понятий алгоритм и нуль, десятичной системы, Мирзо Улугбек построил в Самарканде обсерваторию и создал там звездные таблицы, отличавшиеся особой точностью. Труд ибн Сины, известного также как Авиценна, «Канон врачебной науки» около пяти веков изучался студентами-медиками в самых известных европейских вузах. Среди этих мыслителей в развитии мировой философской мысли особое место занимают взгляды основоположника арабоязычного перипатетизма, Абу Насра аль-Фараби, который считается основоположникохм гуманистической традиции, морально нравственных воззрений средневекового Востока, последователем и продолжателем идей величайших древнегреческих мыслителей. Ученым, еще при жизни заслужившим на Востоке почетное прозвище «Муаллимус Сони», что означает «Второй Учитель», которое определило его место вслед за знаменитым Аристотелем.

    Айюб Керимов
    414-416
    99   33
  • Глубинные процессы обновления общества, происходящие в настоящее время в Узбекистане, ставят новые проблемы и задачи перед обществом и государством. Среди которых одно из важных местотводиться проблеме обеспечения информационно-психологической безопасности, так как значительное увеличение информационного потока,девальвация нравственных ценностей в обществе вызвали негативные процессы манипулирования информацией, и усилило угрозы информационнопсихологической безопасности населения и особенно молодёжи.

    Азим Тургунов
    431-433
    41   18
  • Мамлакатимизнинг мустақил тараққиёт йўлига чиқиши ҳаётимизнинг барча яъни ижтимоий-иқтисодий, сиёсий, ҳуқуқий ва маънавий соҳаларида улкан ўзгаришларни амалга оширишга замин бўлди.

    Санобар Тураева
    337-341
    37   7
  • Дунёнинг эзотерик манзараси инсон маънавий борлиги ва маданиятнинг ўзига хос бир бўлаги сифатида турли эзотерик қарашларнинг пайдо бўлишига замни яратди. Уз навбатида, маданий омил бу каби эзотерик таълимотларни институтционаллаштиришда муҳим урин тутади. Зеро, ҳар кандай ижтимоий институт маълум бир функцияларни бажариши баробарида, унинг мавжудлиги мазкур функцияларга жамият томонидан бўлган эҳтиёжнинг даражаси билан боғлиқ. Яна бир мухим жихат, эзотеризмга бўлган кизиқишнинг кучайиши сабабларини ўрганганда, аввало, маълум бир эзотерик билимлар гуруҳининг ижтимоий структурадаги амалга ошираётган вазифаларини аниқлаб олишдир. Бунинг учуй биз тизимли сидашув асосида социологик, психологик, маданиятшунослик хамда диншунослик йўналишидаги ишланмалардан фойдаланамиз. Чунки шу сохалар дунёнинг эзотерик манзарасини ижтимоий ходисалар воситасида такомиллаштириб боради. Хусусан, лингвистика асосида дунёнинг эзотерик моҳияти тушунарли ва тизимли мазмунга эга бўлади.

    Мустафо Хидиров
    351-353
    26   10
  • XXI асрда маданиятлараро мулоқот тизими, маданиятлараро мулоқот ҳар қандай инсон ҳаётининг ажралмас қисмидир. Бу ҳамкорликнинг иқтисодий, сиёсий ва маданий жиҳатлари глобаллашувининг давом этаётган жараёнларидан келиб чиқади. Шу муносабат билан, маданиятлараро алоқанинг ўзига хос хусусиятлари ва омилларини ўрганиш илмий тадқиқотларнинг истиқболли ва долзарб йўналиши хисобланади. Аввало, бу универсал ривожланиш ва ҳамкорликни ривожлантириш учуй турли маданият вакиллари ўртасида самарали мулокотни таъминлаш учун зарурдир.

    Равшонбек Худайберганов
    55   11
  • Ахлоқий маданиятли шахе, фуқаролар тафаккурини мустақиллик талабларига ҳамда ҳозирги ахборот технологиялари ҳаётнинг барча соҳаларига шиддат билан кириб келаётган, бутун дунёда глобаллашув тамойиллари кучайиб бораётган давр чақириқларига мослаштирмасдан туриб, ислоҳотларни юқори суръатларда ва муваффақиятли давом эттириш қийин.

    Максуда Хажиева
    357-359
    42   10
  • Ҳозирги кунда мамлакатимизда демократии қуқуқий давлат ва фуқаролик жамияти барпо этишга доир амалга оширилаётган ислоҳотларнинг натижалари фуқароларнинг бу жараёнларда фаол иштирок этишлари баробарида давлат бошқаруви тизимидаги раҳбар кадрларнинг хам бошқарувчилик салохияти билан узвий боғлиқ эканлиги давлат сиёсатининг устувор йўналишларини бслгилаб бсрди. Шунингдек, мамлакатдаги сиёсийэлитанингжамият ва давлат тузил мал аридаги фаолиятининг қандай характер касб этиши ҳам кўп жиҳатдан кадрлар сиёсатини ишлаб чиқилиши, шунингдек, унинг нечоғлик халқчиллик тамойилларига таянганлиги билан боғлик холда ривожланади. Бунинг сабаби кабул қилинадиган қарорлар ва Олий Мажлис томонидан қабул қилинган конунлар миллионлаб инсонлар тақдирига бевосита таъсир этиб, халкнинг бунёдкорлик сифатларининг юксалишига шарт лшароитлар яратиши ёки турли беқарорликларни келтириб чиқариши мумкин.

    Гулбону Кувватова , Лобар Ботирова
    360-361
    29   6
  • Бугун хар бир ижтимоий, сиёсий, иқтисодий ва халқаро ўзгариш, ислоҳотлар умуминсоний маданиятга нима беради, деган савол нуқтаи назаридан баҳоланмоқда. Глобал тараққиёт миллий маданиятларни инкор этмайди, балки уларни янада ривожлантиришни, имкониятлардан фойдаланиб жаҳон ҳамжамиятини мустаҳкамлашни назарда тутади. Жахон халклари интеграция ва глобализация йўлидан бораётган экан, ушбу жараёнларни позитив воқеликка айлантириш учуй миллий маданиятлар олдидаги муаммоларни хам хал этиш талаб қилипади.

    Озода Нишонова
    362-364
    66   24
  • Мамлакатимизда амалга оширилаётган ислоҳатлар ижтимоий ҳаёт борасидаги янгиланишлар, XXI асрга ривожланиш концепцияси билан қадам қўйдик. Ватан тарихини ҳар томонлама чуқур тадқиқ этиш, бирламчи манбаларга таяниб, бугунги шиддатли даврда ўз миллий қадриятларимизни тарихимиз босиб отган тарихий даврдаги цивилизациявий жараёнларга қошган буюк хиссамизни жахон хамжамиятига намоён қилиш ва бу билан хозирги Учинчи Ренессанс пойдеворини қўйишни мақсад қилиб қойганмиз.

    Шахноза Юнусова
    441-442
    134   39
  • Maqolada madaniyat tushunchasi mazmuni, o’ziga xos xususiyatlari, tarixiy rivojlanish aspektlari va soha olimlarining turli yondashuvlari tahlili yoritilgan.

    S Raimov
    649-652
    98   19
  • Birlashgan Millatlar Tashkiloti(BMT)ning “Barqaror rivojlanish maqsadlari” (BRM) – O‘zbekiston va butun dunyo aholisi duch kelayotgan asosiy muammolarni hal etishga qaratilgan 17 ta o‘zaro bog‘liq va ulkan maqsaddan iborat bo‘lib, uning 4-maqsadi “Sifatli ta’lim”ga bag‘ishlangan hamda har bir insonni qamrab oluvchi odil va yuqori sifatli ta’lim tizimini ta’minlash va ta’lim olishiga rag‘batlantirishni nazarda tutadi. Bugungi kunda oliy ta’lim tizimida olib borilayotgan islohotlar ertangi kunimiz uchun mustahkam zamin yaratishi muqarrar.

    A Tukhtamushova, Z Ikramova
    29-33
    52   14
  • Mazkur maqolada So’fi Ollohyor ilmiy merosi va ijodi haqida so’z boradi. Shuningdek, maqolamizda allomaning hayoti va ijodi, yozgan asarlari, ularning hozirgi kundagi ahamiyati o’rganilgan. Maqola davomida asosli fikr va mulohazalardan foydalanilgan. Maqola so’nggida xulosa berib o’tilgan.
    Raʼno Ramazonova
    929-931
    34   23
  • Mazkur maqolada mediata’lim muhitida bo‘lajak o‘qituvchilarning pedagogik mahoratini rivojlantirish tехnоlоgiyаsini takomillashtirish metodikasining mazmuniga qisqacha ilmiy izlanish natijasida ishlab chiqilgan texnologiya mazmuni keltirilgan bo‘lib, ishlab chiqilgan texnologiya asosida bo’lajak o‘qituvchilarning pedagogik mahoratini rivojlantirish imkoniyatlari kengayadi. Berilgan tavsiyalar esa pedagoglarning kasbiy mahoratini takomillashtirishga xizmat qiladi.
    Ra’no Sulaymonova
    86   21
  • РОЛЬ МОРФОМЕТРИЧЕСКИХ ПАРАМЕТРОВ ГЛАЗНОГО ДНА В ДИАГНОСТИКЕ САХАРНОГО ДИАБЕТА
    Ирода Абдурахманова, Гулжамол Одилова , Сергей Янченко
    59   13
  • Данное исследование посвящено изучению морфологии тимуса у детей с экстремально низкой массой тела. В работе рассматривается значение тимуса для иммунной системы, а также связь между массой тела и морфологией этого органа. В первой части работы представлена информация о тимусе, его анатомических особенностях и функциях в организме. Далее рассматривается проблема экстремально низкой массы тела у детей, включая определение, причины и влияние на здоровье. Особое внимание уделено исследованиям морфологии тимуса у детей с экстремально низкой массой тела, представлены методы и результаты исследований, а также возможные практические рекомендации для улучшения состояния тимуса у данной категории детей. Работа завершается заключением, в котором подводятся итоги и обобщаются основные результаты исследования. Полученные выводы могут быть полезны для понимания влияния экстремально низкой массы тела на морфологию тимуса и разработки методов коррекции этого состояния.
    Феруз Собиров, Мадинабону Олимова
    70   20
  • XIX asrning ikkinchi yarmidan boshlab ilk yozma manbalarda tilga olingan Markaziy Osiyo qadimgi xalqlarining hududiy joylashish chegaralari muammosi sharqshunoslarning asarlarida dolzarb mavzuga aylandi (E. Zaxau, V. Geyger, V. Tomashek). Bu masala XX asr boshlarida ko'rib chiqilgan (I. Markvart, A. Xermann) va arxeologik ma’lumotlarni hisobga olgan holda, keying! yillarda ham ilgari surilgan (M.M. Dyakonov, V.M. Masson, B.Y. Staviskiy). Mazkur muammo, ayniqsa o'tgan asrning 70-80-yillarida bir qator tadqiqotchilar (I.V. Pyankov, P. Bernar, G.P. Frankfor, E.V. Rtveladze, J.K. Garden va boshqalar) ishlarida bayon etildi. Mavzu tarixshunosligi I.V. Pyankov tomonidan yetarlicha yoritilgan. Tadqiqotchining ishlarida Baqtriya tarixi va tarixiy geografiyasiga mansub yunon-rim manbalarining tahlili katta o'rin egallab, shuningdek, Sug'd va Baqtriyaning tog'lar va daryolar orqali o'tgan hududiy chegaralari haqidagi antik davr mualliflarining tasavvurlari ko'rib chiqildi [1].
    Nafisa Kenjayeva
    73-75
    89   32
  • Ushbu maqola buyuk shahanshoh mumtoz shoir, nazariyotchi adabiyotshunos, tarixchi, faqih, tilshunos, san’atshunos, etnograf, hayvonot va nabotot olamining bilimdoni sifatida ko‘pqirrali faoliyat va ijod sohibi, dunyoga mashhur shoh asar muallifi–Zahiriddin Muhammad Bobur haqida bo‘lib, uning buyuk imperiya yaratish yo‘lida shohlarga xos mag‘lubiyatlarning achchiq alamlari-yu zafarlarning ulug‘vor nashidalarini surishi, shuningdek, uning Afg‘oniston va Hindistonda amalga oshirgan bunyodkorlik ishlari haqida so‘z boradi.
    Rustamjon Jumayev
    44   10
  • Тадқиқот объекти: Махмуд Замахшарийнинг «Асос-ул-балоға» асари.
    Ишнинг мақсади: Махмуд Замахшарий «Асос-ул-балоға» асарининг таркибий тахлилини амалга ошириш ҳамда унинг қўлёзма ва босма нашрларини манбашунослик жиҳатдан тадкик килиш.
    Тадқиқот усули: тавсифий, тарихий-қиёсий ва статистик методлар.
    Олинган натижалар ва уларнинг янгилиги: «Асос-ул-балоға» асари илк бор манбашунослик нуктаи назаридан ўрганилди; асарнинг дунё фондларида сакланаётган қўлёзма ва нашр нусхалари аниқланди ва манбашунослик ишловидан ўтказилди; «Асос-ул-балоға» асарининг таркибий тахдили амалга оширилди; «Асос-ул-балоға»га асос бўлган манбалар аниқланди ва улар тахдил этилди.
    Амалий ахамияти: мазкур иш Махмуд Замахшарийнинг илмий меросини ўрганишда, унинг лексикографик фаолиятини тахлил қилишда янги илмий изланишларга ёрдам беради. Диссертация олий таълим муассасаларида адабий манбашунослик ва матншунослик, араб тилшунослиги тарихи, араб луғатшунослиги бўйича дарслик, ўкув қўлланма, методик тавсиялар, ўкув дастурлари яратиш, луғатлар тузиш, талабаларга махсус курслардан маъруза матнлари тайёрлашда муҳим манба бўлади.
    Татбиқ этиш даражаси ва иқтисодий самарадорлиги: диссертация мавзуси юзасидан 13 та илмий макола эълон қилинган.
    Қўлланиш (фойдаланиш) сохаси: адабий манбашунослик ва матншунослик, араб манбашунослиги, тилшунослик, араб тилшунослиги тарихи, араб луғатшунослиги.

    Нигора Сулаймонова
    1-24
    76   16
  • Maqolada Kulgi-hajvning estetik tabiati hajv murakkab va ko‘p qirrali hodisa bo‘lib, asrlar davomida faylasuflar, psixologlar va rassomlami qiziqtirib kelgan. Asosan, hazil o'yin-kulgi, kulgi yoki zavqni keltirib chiqaradigan insoniy ifoda shaklidir. U turli xil ijtimoiy, kognitiv va hissiy funktsiyalarga xizmat qiladi, jumladan, odamlami bog'lash, tanglikni bartaraf etish va inson holati haqida tushuncha berish. Kulgining tez-tez muhokama qilinadigan jihatlaridan biri uning estetik tabiatidir. Estetika falsafaning go‘zallik, san’at va didning tabiati va qadrlanishi bilan bog’liq bo'lgan sohasidir. Hazil har doim ham go'zallikning an’anaviy ta’riflariga mos kelmasligi mumkin bo*lsa-da, u o'ziga xos estetik fazilatlarga ega bo'lib, uni odamlarga jozibador va jozibali qiladi.
    Laziz Eshonqulov
    333-335
    49   16
  • Vaqt borliqdagi mavjudlikning asosiy ko’rsatkichlaridan biri bo'lib, turli madaniyatlarda vaqtga oid o'ziga xos nuqtai nazar va tushunchalar mavjud. Vaqtni idrok etish madaniy me'yorlar va amaliyotlar ta'sirida bo'lishi mumkin bo'lgan odamlaming vaqt haqidagi psixologik va kognitiv tushunchasini ham qamrab oladi. Madaniyatlar bo'ylab vaqtni idrok etishning nuanslarini tushunish turli kontckstlarda aloqa va hamkorlikni kuchaytirishga, inklyuzivlik va xilma-xillikni rag'batlantirish kabi turli vaziyatlarga amaliy ta'sir ko'rsatishi mumkin.
    Surayyo Marimbayeva
    387-388
    34   14
  • В данной статье рассматриваются вопросы формирования нравственной культуры учителя. Нравственность включает в себя цель, средство, результат и сам процесс деятельности. Из существования множества отношений человека к окружающему миру следует существование множества видов деятельности и, следовательно, возможность их классификации.
    Yulduz Abieva, Muattar Miliyeva
    59-62
    56   9
  • Maqolada kadrlar tayyorlash tizimini modcmizatsiyalash sharoitida bo‘lajak 0‘qituvchilaming ma’naviy madaniyatini rivojlantirish tcxnologiyalarini takomillashtirish masalasi alohida tadqiq ctilgan. BoMajak o'qituvchilar ma’naviy madaniyatini rivojlantirish shakl, usul va vositalari ochib berilgan.
    Shohida Bazarova
    99-101
    45   11