В статье приводится материал работы на практическом занятии в студенческой аудитории. Авторы показывают, как создается субъектно-субъектная среда при проведении работы по анализу трансформированных глагольных фразеологизмов на материале примеров из иронического детектива Д.Донцовой «Эта горькая сладкая месть». Результат использования интерактивной модели обучения в повышении мотивации студентов к изучению русского языка и исследовательской деятельности.
Buyuk so‘z san’atkorlari badiiy asarlarining mazmunan rangbarang bo‘lishi uchun turli poetik san’atlardan unumli va mohirona foyda- langanlar. Bu esa asarning badiiy jihatdan tiniq, uslubiy ravon va shaklan jozibador bo‘lishida olib kelgan.
Ushbu maqola Namangan adabiy muhiti vakili, Naqshbandiya tariqati namayondalaridan biri Abdulaziz Majzub Namangoniy ijodida badiiy san’atlarning o‘rni haqida yozilgan. Ijodkor asarlarida badiiy san’atlarning ikki turi: lafziy va ma’naviy san’atlardan foydalanganligi, ularga chiroyli dalillar berilganligi haqida.
Ma’naviy san’atlar baytdagi ayrim so‘z yoki butun baytning ma’nosi bilan aloqador badiiy vositalar bo‘lib, ularning miqdori, Atoulloh Husayniyning "Badoyi’u-s-sanoyi’" asarida keltirilishicha, ellikdan ortiq. Mubolag‘a, tashbih, tamsil, husni ta’lil, tajohuli orifona, tashxis, talmih, laff va nashr, ruju’, istiora, kinoya, irsoli masal, tazod, tanosub va boshqalar ma’naviy san’atlarning eng mashhurlaridir.
Lafziy san’atlar bayt yoki undagi ayrim so‘zlarning shakli - talaffuz va yozilishiga asoslangan bo‘lib, «Badoyi’u-s-sanoyi’»da tarsi’, tajnis, ishtiqoq, raddul ajz, radd ul-matla’, tardu aks, takrir, mukarrar, kitobat, talmi’, tarix kabi ellikdan ortiq lafziy san’at namunalari keltirilgan.
This article deals with the literary works studied using the hermeneutic method of analysis. The hermeneutic method is considered to be a new perspective of poetic text study – translation of a literary work within the psychological process of understanding.
В статье рассматриваются теоретико методологические основы критики библейских текстов, которая является одним из направлений современной библеистики (или исагогики). В частности, упоминаются его текстологический, историко-литературный, источниковедческий, традиционный и редакционный подходы. Такой подход и теоретические основы помогают выявить времена создания и распространения религиозных источников.
Одной из важных научных проблем навоиведения является исследование обоснования того, как отражаются взгляды касательно творческой концепции и на какие художественно-эстетические критерии они обоснованы в “Хамсе” великого поэта и мыслителя Алишера Навои. Исследование этой научной проблемы, во-первых, является основой для определения истоков мировоззрения великого поэта, а во-вторых, позволяет глубже изучить литературно-эстетические воззрения великого мыслителя, сделать теоретические обобщения. Естественно, наши краткие наблюдения по этому поводу не претендуют на то, чтобы полностью охватить анализ проблемы. Мы постараемся осветить некоторые важные аспекты этого вопроса.
Сегодня преподавание литературы в школах вышло на новый уровень. Школьное литературное образование включает в себя задачи художественного и общекультурного развития школьников, формирования читателя, готового к самостоятельному общению с искусством слова, способного всесторонне понимать литературное произведение в контексте духовной культуры человечества. В данной статье мы рассмотрим педагогическое значение романа М. Булгакова «Мастер и Маргарита» на основе культурологического подхода к обучению в современной школе.
Mumtoz qofiya ilmi alohida mustaqil ilm sifatida poetikaning tarkibiy qismi sifatida risolalar tarkibida alohida tadqiq etilgan. Poetikaga oid risolalarning barchasida adabiy tur va janrlar, badiiy san’atlar, aruz vazni kabi ilmlar qatorida qofiya ilmi nazariyasi alohida qismlar ostida taqdim qilingan. Mumtoz adabiyotda qofiyaning bir necha jihatlariga ko‘ra turlari o‘rganilgan. Alohida ta’kidlash kerakki, qofiyaning turli jihatlariga ko‘ra bu turlarining mukammal tarzda qo‘llanishi baytlar takomilini belgilab bergan. Maqolada poetikaga oid risolalarda keltirilgan qofiyaning vazniy, raviy harfining ishtirokiga ko‘ra, qofiya harflarining ishtirokiga ko‘ra, qofiyaning tuzilishiga ko‘ra bir qancha turlarining nazariy asoslari qiyosiy tarzda o‘rganiladi.
Maqolada buyuk hind adibi Rabindranat Tagor hayoti va ijodi haqida vikr yuritiladi. Adibning yozgan asarlari, jahonshumul siyosiy qarashlari, ta’lim sohasiga qo’shgan hissasi, turfa yo’nalishlarda yaratilgan asarlari zamirida insonparvarlik g’oyasining ilgari surilishi haqida fikr yuritiladi
Основными целями инновационного обучения являются- рост интеллектуальных, коммуникативных, лингвистических и творческих способностей учащихся, развитие личностных качеств учащихся, выработка умений, влияющих на учебно-познавательную деятельность и переход на уровень практичного творчества, развитие различных систем мышления, формирование высококачественных знаний, умений и навыков. В данной статье рассматривается проблемы и инновационные подходы при изучении русского языка и литературы.
The paper examines linguacultural characteristics of English and Uzbek fairytales. The relevance of the study is determined by great interest of linguistic science to the issues of national and cultural specificity of folk texts, which is caused by peculiarities of historical development, beliefs, traditions and customs of people. The objective of the study is to reveal traditional and cultural characteristics of the English and Uzbek tales by means of their linguacultural analysis which is based on the plots of the similar fairytales in two languages. This paper is divided into two sections. The first section examines linguacultural features of the literary tales in two languages. They are characterised by the variety of lexical and stylistic means and a diversity of characters and plots. The second section gives an overview of differences and similarities of fairytales of two different western and eastern cultures. The results of the investigation can be effectively used for a further profound comparative analysis of sociolinguistic and linguacultural features of English and Uzbek tales.
В данной книге собраны образцы творчества Мукимий (1850-1903), сына Мухаммеда Аминходжи Мирзаходжи, крупного представителя коканской литературной среды второй половины 19 века - начала 20 века, в различных лирических жанрах. Лирические стихи поэта, вошедшие в этот сборник, отличаются тем, что глубокое философское содержание трактуется в сочетании прекрасного артистизма и народной мелодичности. В сборник также вошли юмористические произведения поэта и знаменитое «Путешествие». Мы верим, что этот поэтический букет понравится любителям поэзии.
В данной статье с текстологической точки зрения исследуются лирические поэмы поэта хорезмской литературной среды Мухаммада Хасана Мутриба Хаджи Табиба сына (1853-1923). Стихотворения поэта изучались на основе классификации авторского издания и переписного издания.
Qo‘qon adabiy muhiti shoirlari XIX asr oxiri – XX asr boshlarida turli janr va mavzularda ijod qilishgan. Bu davr ijodkorlari o‘zlarining betakror lirik asarlari bilan mumtoz adabiyotimiz xazinasini boyitdi. Husaynquli Sulaymonquli o‘g‘li Muhsiniy (1860-1917-yil) ham Qo‘qonda yashab ijod qilgan ana shunday iste’dodli shoirlardan biridir.
Mazkur maqolada Husaynquli Muhsiniy lirik merosi jamlangan devoni nashri va qo‘lyozma nusxalari tarkibiga kirgan she’rlari mavzu ko‘lamiga ko‘ra tasniflangan. Shoir she’rlari ishqiy, diniy-tasavvufiy, ma’rifatparvarlik, axloqiy-falsafiy va ijtimoiy mavzularda ekani aniqlanib, tahlil etilgan. Shuningdek, shoir she’riyatining janr xususiyatlari yuzasidan ham ilmiy-nazariy qarashlar bildirilgan. Mumtoz she’riyat an’analari shoir ijodida qanday davom ettirilgani va asarlarida davr ijtimoiy hayotidagi o‘zgarishlar qanchalik aks etgani tadqiq qilingan.
Today, Uzbek literature can be considered one of the most developed and unique in Central Asia. It is a unique phenomenon in the region, the uniqueness of which is explained by the fact that the country is geographically in the heart of Asia, and genetically belongs to the Islamic cultural traditions. Indeed, the translation of the masterpieces of our literature into foreign languages and their worthy place in the treasury of world literature is of special importance today. At the same time, it is difficult to say that at present the translation of works of art from Uzbek into foreign languages is carried out sufficiently. The rich Uzbek culture reflected in the works of art remains a mystery to foreign readers. However, the growing interest of our literature lovers in the rich culture of the Uzbek people, in our classical and modern literature, shows that there is a serious need for the translation of samples of our literature. The issues of scientific study of the problems related to the translation of literary texts and the verification of published translations remain relevant. In the texts of fiction or poetry, language is not only a means of conveying information, but also a means of its artistic reproduction, conveying the aesthetic value of the work. In addition, the literary text is also a source of information about foreign culture. The value of comparative translation studies is that they make a significant contribution to the development of specific translation theories within specific language pairs.
This article is devoted to the study of the theoretical aspects of the problems associated with word choice in literary translation, in which the main focus is on the views of foreign and Uzbek translators on this topic. Some of the comments and conclusions made in the article may be useful to the creators in the future translation process.
Ushbu maqolada XX asr o‘zbek she’riyatining o‘ziga xos xususiyatlari tadqiq etilib, unda eng sara asarlarning keyingi davr ijodkorlari she’riyatiga ta’siri xususida fikr bildiriladi. Аynan XX asr boshlaridagi o‘zgarishlar keyingi davr adabiy jarayonining shakllanishiga xizmat qilganligi hamda ularning ijodi keyingi davr uchun etalon vazifasini o‘taganligi aniqlanadi. Shu bilan bir qatorda, Hamid Olimjon va Zulfiya kabi ijodkorlarning she’riyati, ma’lum bir xususiyatlari yangi davr adabiyoti uchun an’ana vazifasini o‘taydi. Bu kabi xususiyat Аbdulla Oripov ijodi misolida aniqlanadi. Аbdulla Oripov she’riyatiga ta’sir etgan omillar sifatida XX asr ijodkorlari va ularning asarlari o‘zaro qiyosiy tahlil etiladi. Аyniqsa, shoirning bahor fasliga bag‘ishlangan she’rlari xususida fikr yuritilib, undagi shoir mahorati aniqlangan.
Технологии медиаобразования являются постоянным поставщиком новой информации, знаний и умений. Медиаобразование технологически интегрировано в современное общество. Система образования, направленная на обучение и воспитание активного целеустремленного человека, обязана соответствовать современным технологичным и социальным реалиям общества, активно использовать медиаобразовательные технологии в своей практике. Изучение литературных произведений с использованием мультимедийных средств обучения может стать одним из эффективных способов активизации восприятия и обогащения представлений учащихся о художественном мире писателя и своеобразии его поэтики
В статье говорится о расширении возможностей общения между людьми разных культур. О процессе интеграции, который, несомненно, имеет место в современной прозе и охватывает художественные процессы, происходящие в мировом литературном процессе. Общение между литературами –факт, влияющий на жизнедеятельность всей литературы.
Adabiyot tarixi jahon xalqlari tarixi bilan bevosita aloqador bo‘lib, uning taqdiri insoniyat kamoloti va tanazzuli bilan parallel kechadi. Shunga muvofiq dunyo adabiyotining mavzular galereyasi ham xilma-xil, ular ning orasida esa jangnoma yoki shohnoma mavzusi alohida ajralib turadi. Bu mavzuning moyasi mashhur sarkarda, podshoh yoki pahlavonlar hayoti-faoliyati bo‘lib, ulardan ba’zilari dunyo adabiyotida an’ana yoki turkum asarlar yuzaga kelishiga sabab bo’lgan. Butun dunyoda adabiy shon-sharaf qozongan ana shunday qahramonlardan biri Iskandar (Sharqda Iskandar, G‘arbda esa Alexander The Great deb ataluvchi shaxs) bo‘lib, Sharq va G‘arb adabiyotiga birdek ta’sir ko‘rsatgan bunday siymoni qayta uchratish mushkul. Uning nomi tillarda doston bo’ldi va amalga oshirgan ishlari ijodkorlarni ilhomlantirdi. Xususan, Iskandar mavzusi Sharqda keng yoyilib, ko’plab iskandarnomalar yuzaga kelishiga sabab bo’ldi. Ushbu maqolada xamsanavislik an’anasi doirasida yaratilgan ana shunday dostonlar Nizomiy Ganjaviyning “Iskandarnoma” va Alisher Navoiyning “Saddi Iskandariy” dostonlari qiyosiy tahlil etish maqsad qilingan. Har ikki adibning ijodiy originalligi “Iskandarning Chinga yurishi epi- zodi” tasviri misolida ochib berilgan. Muallif bunda ishonchli manbalarga tayangan va o’z maqsadiga erishish uchun qiyosiy-tarixiy, madaniy-tarixiy, genetik tahlil kabi usullardan foydalangan.