«NEVROLOGIYA»—4(84), 2020
132
МЕЖДУНАРОДНАЯ КОНФЕРЕНЦИЯ: «СОВРЕМЕННЫЕ ПРОБЛЕМЫ НЕВРОЛОГИИ», г.ТАШКЕНТ, 4-5 ДЕКАБРЯ 2020 г.
YOSHLIK DAVRIDAGI ISHEMIK INSULTNING ETIOPATO-
GENEZINING QIYOSIY JIHATI
Kim О.А., Djurabekova А.Т., Amonova Z.K.
Samarqand davlat tibbiyot instituti
ИЗУЧЕНИЕ ИНФОРМИРОВАННОСТИ НАСЕЛЕНИЯ
ГОРОДА ТАШКЕНТА О ПРОФИЛАКТИКЕ ОСТРЫХ
НАРУШЕНИЙ МОЗГОВОГО КРОВООБРАЩЕНИЯ
Маджидова Я.Н., Бахрамов М.С.
Ташкентский педиатрический медицинский институт
лил қилинди. Шу жумладан беморларнинг 209 таси эркак
(60%), 139 таси аёл (40 %). Касаллик ташҳиси анамнез маъ-
лумотлари, беморни неврологик кўрик ва қўшимча текшириш
усулларини (ликворограмма, ЭхоЭГ, КТ, МРТ ) қўллаш орқали
аниқланди. Ҳар битта ўткир қон айланиш бузилиши ҳолати
учун маълумотларни қайд қилиш сўровномаси тўлдирилди.
Натижалар ва мухокамалар
. Ўтказилган текширишлар
шуни кўрсатдики, мия инсультлари мия қон айланишининг
характери бўйича таҳлил қилинганда мия инфаркти 142 та
ҳолатда (81%), мияга қон қуйилиши 28 та ҳолатда (16%) су-
барахноидал қон қуйилиш 4 та ҳолатда (3%) қайд қилинган.
Инсультларни характери бўйича беморлар ёшига боғлик
холда тахлил қилганда, ишемик инсультлар кўпинча мехнат-
га лаёқатли ёшда кузатилса(54,5%), геморрагик тури эса 60
ёшдан кейин учрар экан (53,2%). Мия инсультлари келиб чи-
кишини беморлар ёши ва жинсига боғлик холда тахлил
қилганимизда, ишемик инсультлар аёлларда кўпинча 60 ёш-
дан кейин, эркакларда эса мехнатга лаёқатли ёшда(58,2% )
кузатилар экан. Геморрагик инсульт эса эркаклар ва аёллар-
да хам бир хилда 60 ёшдан кейин учраши аникланди.
Инсультларнинг сабаблари ўрганилганда, гипертония ка-
саллиги 58% ҳолатда, бош мия қон томирлари атеросклеро-
зи-15,2% ҳолатда, гипертония касаллиги ва бош мия қон то-
мирлари атеросклерозининг биргаликда келиши-15,8%
холатда инсульт сабабчиси эканлиги кузатилди. Қолган 11%
холатда - ревмаваскулит, бош мия қон томирлари аневриз-
маси, қандли диабет ва бошқа касалликлар сабабчи
бўлганлиги аниқланди.
Хулосалар
. Ўтказилган текширишлар натижасида ин-
сультлар келиб чикиши ва сабаблари ёш ва жинсга боғлик
эканлиги аниқланди.
1.Ишемик инсультлар аёлларда кўпинча 60 ёшдан кей-
ин, эркакларда эса мехнатга лаёқатли ёшда учраса, гемор-
рагик инсульт эса эркаклар ва аёлларда хам бир хилда 60
ёшдан кейин кузатилар экан.
2. Гипертония касаллиги 60 ёшгача бўлган эркак ва аёл-
ларда мия инсультининг асосий сабабчиси бўлса, атероскле-
роз ва уни гипертония билан қўшилиб келиши эса 60 ёшдан
катталарда инсультнинг асосий сабабидир.
Tadqiqot maqsadi.
Kichik yoshdagi ishemik insultning
etiopatogenezini qiyosiy jihatdan o’rganish.
Materiallar va tadqiqot usullari.
2017 yildan 2019 yilgacha
bo’lgan davrda biz IS yoki TIA bilan kasallangan 74 bemorni ku-
zatdik, ulardan 48 nafari erkaklar, 26 nafari ayollar. Barcha be-
morlar ikki guruhga bo’lingan: I (asosiy) 20-44 yoshdagi 33 be-
morni qamrab olgan (o’rtacha yoshi 40,5 ± 3,1 yosh); II
(taqqoslash guruhi) - 60 yoshdan oshgan 41 yoshdagi toifadagi
bemorlar (o’rtacha 67,9 ± 3,9 yosh). Tashxis miyaning MRT va
qo’shimcha tadqiqot usullari asosida qon tomirlarining insultga
yaqin TOAST mezonlariga muvofiq aniqlandi.
Natijalar va muhokamalar.
Asosiy guruhda, TOAST me-
zonlariga ko’ra, aterotrombotik variant 7 (21%) holatda aniqlan-
gan. 4 ta (12%) holatda kardioembolik qon tomirlari aniqlandi. 6
(18%) bemorda qon tomirlarining lakunar varianti aniqlandi. Ush-
bu toifadagi bemorlarning asosiy omili insultdan oldin so’nggi 3
yil davom etgan arterial gipertenziya edi. to’qqiz%. qon glyukoza
darajasi yuqori bo’lgan bemorlar ham qorin semirishidan aziyat
chekishgan va bu bemorlarda giperxolesterinemiya ham bo’lgan.
Insultning 16 (49%) holatida etiopatogenezini aniqlab
bo’lmaydigan bemorlar bo’lgan. Oilaviy moyillikni o’rganish mio-
kard infarkti, miya kasalligi va metabolik kasalliklar kabi yurak-
qon tomir tizimining patologiyasini mavjudligini aniqladi. Miya
qon aylanishining o’tkir buzilishlarining irsiy yuki deyarli 40% hol-
larda kuzatilgan. Taqqoslash guruhidagi xarakterli xususiyat 13
(31%) bemorda aterotrombotik IS ni aniqlash edi. 16 (39%) hol-
atlarda miyada qon tomir buzilishining kardioembolikka o’xshash
turi mavjud edi. Lakunar va kriptogen turlari uchun past foiz qayd
etildi - har bir holat uchun 6 (15%). Deyarli barcha bemorlarda
yurakda o’zgarishlar yuz bergan, qonda glyukoza ko’paygan va
yarmidan ko’pida metabolik sindrom bo’lgan, 90% giperxoles-
terinemiya aniqlangan va II guruh bemorlarining 63 foizida qon
tomirlarining irsiy tarixi bo’lgan. Asosiy guruhdagi bosh arteri-
yalarini dupleks ultratovush tekshiruvida aterosklerotik
o’zgarishlar, stenoz 37% va bir nechta hollarda aterosklerotik
plakatlar aniqlandi va taqqoslash guruhining 40% holatlarida biz
ipsilateral arteriyalar stenozini kuzatdik. MRT natijalari - 90% hol-
larda I guruh bemorlarida o’tkazilgan tadqiqotlar, keng ishemiya
o’choqlari shakllanishi bilan chap yarim sharning shikastlanishi
kuzatildi, xuddi shu ustunlik taqqoslash guruhida bo’lgan, ammo
5-6% hollarda miya tomirida o’choqlar shakllanishi juda muhim
edi va 3% hollarda o’ng yarim shar ko’rish mumkin. Yosh guruh-
da NIHSS o’lchovi bo’yicha tiklanish xususiyati yuqori neyroplas-
tikaga to’g’ri keldi, bu esa yosh organizmning yuqori salohiyatini
ko’rsatadi, bemorlarning 46 foizida umumiy ballar sonining pas-
ayishi bilan sezilarli dinamika kuzatildi, umumiy ball 16 foizga
o’sdi, 10 foiz holatlarda dinamika kuzatilmadi. I guruhga qabul
qilishning o’rtacha qiymati 4,07 ± 3,20, uyga javob berilganda
esa 2,0 ± 3,1 ballni tashkil etdi. II guruhda navbati bilan qabul
paytida - 4,8 ± 3,70 ball, uyga javob berilganda - 3,3 ± 3,5 ball.
Xulosa.
TOAST mezonlariga ko’ra, yoshlar etiologiyasi
noma’lum qon tomirlariga chalinishi ehtimoli ko’proq, bu biz
o’rganayotgan muammoning dolzarbligini va eng so’nggi tek-
shiruv usullarini qo’shimcha ravishda joriy etish va yurak-qon
tomir tizimini chuqur o’rganish zarurligini tasdiqlaydi. Nevrologik
alomatlarning tezkor regressiyasi va yo’qolgan funktsiyalarni tik-
lash, takroriy qon tomirlarining oldini olish va yetarli terapiyani
izlash zarurligini keltirib chiqaradi.
Цель исследования
. Изучить уровень информирован-
ности населения города Ташкента о факторах риска, спосо-
бы профилактики ОНМК.
Материал и методы исследования
. Проводено анкети-
рование с согласием всех участников, в опросе участвовали
373 пациентов, в возрасте выше 45 лет, посетивших семей-
ные поликлиники города Ташкента. Соотношение по полу со-
ставило 1,25:1 - 207 (55,5%) женщина и 166 (44,5%) мужчин.
По возрасту респонденты распределились следующим об-
разом: 45-55 лет - 102 (27,3%) человека, 55-65 лет - 185
(49,6%) человек, старше 65 лет – 86 (23,1%) человек. Для
анкетирования пациентов использовали самостоятельно
133
«NEVROLOGIYA»—4(84), 2020
МЕЖДУНАРОДНАЯ КОНФЕРЕНЦИЯ: «СОВРЕМЕННЫЕ ПРОБЛЕМЫ НЕВРОЛОГИИ», г.ТАШКЕНТ, 4-5 ДЕКАБРЯ 2020 г.
ПРИМЕНЕНИЕ ФАРМАКОАККУПУНКТУРЫ В
РЕАБИЛИТАЦИИ ОНМК
Маджидова Ё.Н., Азимова Н.М. Насирова И.Р., Ширматов Ш.А.
Ташкентский педиатрический медицинский институт
КОМПЛЕКС МЕРОПРИЯТИЙ ПО ПРОФИЛАКТИКЕ
ИНСУЛЬТА У ЛИЦ СТАРШЕ 40 ЛЕТ
Маджидова Ё.Н., Шарипов Ф.Р., Насирова И.Р., Кадыр Х.
Ташкентский педиатрический медицинский институт
разработанную анкету.
Результаты и их обсуждение.
На вопрос «Какие факто-
ры риска развития инсульта Вам известны?» ответы распре-
делились следующим образом: артериальная гипертония –
286 (76.6%), сахарный диабет – 174 (46,4%), атеросклероз
– 223 (59,7%), курение – 274 (73,4%), нарушения липидного
обмена(гиперлипидемия) – 168 (45%), ожирение – 197
(52,8%), недостаточная физическая активность – 204 (57,7%),
злоупотребление алкоголем – 202 (54,1%), стресс, депрес-
сия – 199 (53,3%), генетическая предрасположенность – 103
(27,6%), затрудняюсь ответить- 26 (6,9%).
На вопрос «Известны ли Вам признаки инсульта?» 264
(70,7%) опрошенных назвали внезапное развитие асимме-
трии лица и/или внезапное нарушение речи, 348 (93,3%) на-
рушение движений в руке и/или ноге, 313 (83,9%) внезапно
проявившееся онемение в руке и/или ноге, 180 (48,2%) вне-
запное головокружение, 58 (15,5%) внезапную головную
боль, 205 (54,9%) снижение зрения на один глаз, 218 (58,4%)
внезапную утрату сознания, 38 (10,1%) опрошенных не смог-
ли назвать ни одного симптома инсульта.
На вопрос «Что необходимо сделать в первую очередь
при развитии инсульта?» 354 (94,9 %) респондентов верно
указали на необходимость вызова бригады скорой медицин-
ской помощи, 13 (3,5%) респондент вызвал бы врача на дом,
6 (1,6%) респондент обратился бы за первой медицинской
помощью к окружающим.
Выводы.
1. Основным источником информации об инсульте явля-
ется телевидение и интернет. 63 (16,9 %) участников инфор-
мацию получили из беседы с врачом или медсестры.
2. Результаты анкетирования демонстрируют достаточно
высокий уровень осведомленности о факторах риска ОНМК:
более часть респондентов относят к ним артериальную ги-
пертензию, атеросклероз, ожирение и сахарный диабет.
3. Большая часть участников указали основные призна-
ки инсульта и необходимость немедленного вызова бригады
скорой помощи.
4. Результаты проведенного анкетирования свидетель-
ствуют о высокой уровни информированности население го-
рода Ташкента об инсульте.
Цель исследования
. С целью оценки эффективности
фармакоаккупунктуры при ПОНМК качества оказания меди-
цинской помощи больным с МИ в период с декабря 2019 г. по
октябрь 2020 г. на базе нейрореабилитационном центре в
частной клинике «Нейромед сервис».
Материал и методы исследования
. Обследовано 35
больных с ОНМК в частной клинике «Нейромед сервис», Об-
следованные больные были в возрасте от 20 до 65 лет. Из
них 21 (56%) лиц женского пола, и 14 (44%) – мужского. Сред-
ний возраст больных составил 32,6±11,4 года.
Результаты и их обсуждение
. Анализ состояния орга-
низации медицинской помощи больным с мозговым инсуль-
том показал, что 3 больных были направлены в стационар
машиной скорой помощи, 32 обратились в клинику самосто-
ятельно или доставлены родственниками.У большинства
больных (71%) инсульт развился дома, у 3,6 % – на работе, у
1,4 % – в стационарах соматического профиля, в прочих ме-
стах – у24 %.
По результатам исследования большинству больных (35)
был поставлен диагноз «ОНМК» после первого медицинско-
го осмотра, «гипертонический криз» – 10%, «преходящее на-
рушение мозгового кровообращения» – 6 %, другой диагноз
– 4%. ЭКГ-исследование произведено 52 больным в первые-
сутки поступления случаяхпроводилось биохимическое ис-
следование крови, общий анализ крови и мочи. оценка дина-
мики восстановления когнитивного статуса показала
следующие результаты:применение фармакоаккупунктуры
церебролизином дал положительный эффект у 51 больных,
у 1 больного симптомы остались малоизмененными. Ухуд-
шение состояния ни у кого не отмечалось. Отмечался ре-
гресс таких симптомов как: головная боль, головокружение,
нарушение памяти и сна, забывчивость. Со стороны род-
ственников отмечались: улучшение настроения, памяти, до-
брожелательность, узнавание близких, снижение агрессив-
ности.
Выводы
. Под влиянием указанного метода лечения про-
исходит активизация сосудистых реакций, улучшается ве-
нозный отток, что улучшает трофику и стимулирует обмен-
ные процессы.
Цель исследования.
Выявление ранних признаков и
предотвратить риски развития цереброваскулярных заболе-
ваний у лиц старше 40 лет.
Материал и методы исследования.
Было проведено
скрининг по раннему выявлению цереброваскулярных забо-
леваний среди 123 врачей (из них 72 (58,5%) женщин и
51(41,5 %) мужчин) из различных регионах Узбекистана.
Результаты и их обсуждение.
Исследование проходи-
ло в нескольких этапах, у обследуемых были проведены сле-
дующие клинико-неврологические обследования - измере-
ние артериального давления, аускультация сонных артерий,
оценка индекса массы тела, лабораторные обследования -
определение уровня холестерина, триглицерида и глюкозы в
крови, оценка когнитивных функций по шкале Mini-Cog. В
ходе исследования выяснилось, что у 21 % есть высокий
риск цереброваскулярных заболеваний; у 33 % средний риск
развития встречаемости инсульта.
Выводы.
При внедрении скрининга среди населения в
местных поликлиниках в амбулаторных условиях способ-
ствует раннему выявлению риска развития цереброваску-
лярных заболеваний, снижению показателей инвалидности и
смертных случаев от инсульта.