№ 16 (2024) Инновационные исследования в современном мире: теория и практика

Ushbu maqola polietilen chiqindilarining fizik va kimyoviy xususiyatlarini o‘rganadi. Polietilen, o‘zining yuqori molekulyar og‘irligi (10,000 - 500,000 g/mol), erish nuqtasi (120°C - 130°C) va mexanik kuchi (30 - 40 MPa) bilan keng qo‘llaniladi. Polietilen chiqindilari ekologik muammolarni keltirib chiqarishi mumkin, chunki ularning biologik parchalanish jarayoni juda sekin. Ularning qattiqligi (50 - 60 Shore D) va kimyoviy barqarorligi (kislorod va namlik ta'siriga qarshi yuqori chidamlilik) materialni uzoq vaqt davomida saqlanib qolishga olib keladi. Shuningdek, polietilenning izolyatsiya xususiyati va kimyoviy barqarorligi uni qayta ishlashni murakkablashtiradi. Ushbu tadqiqotda polietilen chiqindilarining qayta ishlash imkoniyatlarini yaxshilash va ularning atrof-muhitga ta'sirini kamaytirish bo‘yicha yangi texnologiyalarni ishlab chiqish zarurligi ta'kidlanadi. Maqola polietilen chiqindilarining ekologik xavfini kamaytirish uchun muhim tahlillarni o‘z ichiga oladi.

Ushbu maqolada o'zbek va nemis tillaridagi hayvon va o'simlik nomlari ishtirok etgan maqollarning lingvokulturologik jihatlari o'rganiladi. Tadqiqot jarayonida ikki tildagi maqollar tahlil qilinib, ularning o'xshash va farqli tomonlari, madaniy xususiyatlari va til egalarining dunyoqarashini aks ettiruvchi jihatlari ochib beriladi. Natijalar shuni ko'rsatadiki, har ikki tildagi maqollarda hayvon va o'simlik nomlari keng qo'llanilgan bo'lib, ular orqali xalqlarning turmush tarzi, qadriyatlari va an'analari ifodalangan.

Ushbu tezisda moliyaviy barqarorlik tushunchasi va uning mohiyati shuningdek banklar faoliyatidagi ahamiyati yoritib berilgan. Banklarning moliyaviy barqarorligi milliy iqtisodiy tizimdagi barqarorlikka ta’siri hamda banklarning moliyaviy jihatdan qanchalik barqaror ekanligi ko‘rsatuvchi moliyaviy ko‘rsatkichlar keltirilgan.

Ushbu maqolada xalqaro xususiy huquqning asosiy prinsiplaridan biri sanalgan ikkiyoqlama soliqqa tortmaslik prinsipining mazmuni, mohiyati, shuningdek mazkur prinsipning globallashuv jarayonidagi ahamiyati huquqiy tahlillar asosida ochib berilgan. Mazkur maqolada ikki yoqlama soliqqa tortishning kelib chiqish sabablari, turlari va ularni bartaraf etishga qaratilgan choralar, shu bilan birga ikkiyoqlama soliqqa tortmaslik prinsipini qo`llash bilan bog`liq nazariyalar, ilmiy qarashlar va xalqaro xususiy huquq normalari o`rganilgan.

Mazkur maqolada mamlakatimizning iqtisodiy rivojlanishida tashqi iqtisodiy faoliyatning oqilona tashkil etilishi, investitsiyalar, xususan, xorijiy investitsiyalari haqida tushuncha va ularning ahamiyati, chet el investitsiyalarini jalb etish bo’yicha olib borilayotgan ishlar, mamlakatimizning jahon savdosida o’z o’rniga ega bo’lish uchun qilinayotgan sa’y harakatlar haqida keltirib o’tilgan.

Гельминтозы населения остаются важнейшей проблемой краевой патологии. Об этом свидетельствуют результаты работы последних лет районных и городских паразитологических отделов Бухарской области, а также многолетний собственный опыт. Согласно официальным данным в структуре паразитарных заболеваний гельминтозы занимают 75,2% с удельным весом детей до 14 лет 76,1%. На 100 тыс. населения показатели заболеваемости превышают средне федеральные по аскаридозу в 8,2 и трихоцефалезу -, 37,2 раза. Инвазированные аскаридозом дети до 14 лет составляют - 67,4%. Высоким остается уровень заболеваемости трихоцефалезом 53,1 на 100 тыс. населения. Доля детей больных трихоцефалезом составляет 68,7%. Заболеваемость энтеробиозом 238,0 на 100 тыс. населения, ниже средне российских показателей. Заболеваемость гименолепидозом превышает средне федеральные показатели в 15 раз. При контагиозных гельминтозах в основном страдают дети 87,1% и 68,5% соответственно.

Иқтисодий ва ижтимоий география дарсларида талабаларга статистик кўрсаткичларнинг моҳиятини, уларни ҳисоблаш, таҳлил қилиш ва изоҳлаш малакаларини шакллантиришнинг тўрт босқичи ажратилган. Ҳар бир босқичда амалга ошириладиган ишлар ва уларнинг хусусиятлари изоҳланган.

The research intends to examine the specific features of poetical translation from English into Uzbek. It also focuses on the methods of achieving a poetical effect similar to the original in the language of translation.

В романе «Бутылка» автор старается раскрыть многие проблемы современного общества, особенно проблемы женщин и их свобод. Роман рассказывает о двух войнах, возникших параллельно: Война против чувств женщины, которую вел её возлюбленный. Она живет любовью, и это раскрывается во всех подробностях и деталях, после чего она обнаруживает измену возлюбленного, который приблизился к ней, чтобы отомстить её брату

Mazkur maqola soliqlar va ijtimoiy tenglik o‘rtasidagi o‘zaro bog‘liqlikni tahlil qiladi. Unda soliq siyosati vositasida jamiyatda iqtisodiy va ijtimoiy tengsizlikni kamaytirish imkoniyatlari ko‘rib chiqilgan. Xususan, progresiv soliqlash tizimining aholining turli qatlamlariga ta’siri, soliq imtiyozlari orqali kam ta'minlangan guruhlarni qo‘llab-quvvatlash mexanizmlari va bu siyosatning iqtisodiy barqarorlikka bo‘lgan ijobiy ta’siri o‘rganiladi. Shu bilan birga, maqolada adolatli soliq tizimini shakllantirishda duch kelinayotgan muammolar va ularni hal qilish yo‘llari haqida fikr yuritiladi. Tadqiqot natijalari soliqlarning nafaqat davlat byudjetini shakllantirishda, balki ijtimoiy hamjihatlikni ta’minlashda ham muhim vosita ekanligini ko‘rsatadi.

Ona tilini oʻqitish metodikasida oʻquvchilarning yozma nutqini oʻstirish insho yozish ustidagi ilmiy ishlar bilan bogʻlangan. S.Dolimovning “Bayon va insho”, O.Madayev va boshqalarning “Yozma ish turlari: insho, bayon, diktant” nomli metodik qoʻllanmalari va U.Dolimovning “Insho qanday yoziladi?” nomli metodik koʻrsatmalari[1:32], N.Sattorovaning “Oʻquvchilarning insho yozish malakalarini takomillashtirish (5-sinfda ona tili oʻqitish jarayonida)” mavzusidagi tadqiqoti[2:141]  shular jumlasidandir.

The integration of technology in general education schools has revolutionized traditional teaching and learning methods, enhancing both the quality of education and the upbringing of students. This essay explores how innovative tools such as digital learning platforms, interactive technologies, artificial intelligence, and gamification are transforming classrooms. It highlights the role of these technologies in fostering personalized learning, increasing student engagement, and promoting holistic development, including moral and social growth. Additionally, it addresses the challenges of implementation, such as the digital divide and the need for teacher training, while emphasizing the potential of data-driven decision-making to improve outcomes. By adopting a balanced approach, schools can leverage technology to create inclusive and effective educational environments that prepare students for the demands of the 21st century.

Mazkur maqolada hadis ilmining rivojlanishiga ulkan hissa qo‘shgan ikki buyuk muhaddis, Imom Buxoriy va Imom Termiziylarning ilmiy merosi qiyosiy tarzda tahlil etiladi. Maqolada, har ikkala muhaddisning hadis to‘plamlaridagi metodologik yondashuvlar, hadislarni tanlash va ularning ishonchliligini baholash usullari chuqur tahlil qilinadi. Imom Buxoriyning "Sahih al-Buxoriy" va Imom Termiziyning "Sunan al-Termiziy" asarlari asosida hadis ilmiga qo‘shgan hissalari, ayniqsa, sanad va matnni tahlil qilishdagi yondashuvlaridagi o‘xshashliklar va farqlar ko‘rib chiqiladi. Maqola, shuningdek, bu ikki muhaddisning ilmiy merosining ahamiyatini, ularning hadis ilmi sohasidagi yuksak darajadagi metodologik tafovutlarini va ularning ilmiy ishlarining bugungi kunda davom ettirilayotgan ilmiy tadqiqotlarga ta’sirini o‘rganadi.

Maqolada kichik maktab yoshidagi bolalarning psixologik xususiyatlarining rivojlanishi va bolalarning maktabga moslashish jarayonida sodir bo’ladigan psixologik o’zgarishlar yoritilgan.

Paxta hom ashyosidan iflosliklarni ajratib olish paxtani qayta ishlash jarayonida muhim jarayon hisoblanadi. Buning uchun undagi mayda va yirik iflosliklarni dastlabki jarayonida aksariyat paxta tozalash zavodlarida birinchi navbatda vintli konveyerlardan so’ngra universal paxta tozalash qurilmalaridan foydalaniladi. Vintli konveyerlarning qo’shimcha turli konstruksiyadagi qoziqlar bilan ta’minlanishi konveyerda paxta titish samaradorligini oshirishga xizmat qiladi.

Ushbu maqolada Tasavvuf ta’limotida aksiologik fikrlarning aks etishi yoritilgan. Sharq va g‘arb olimlarining qarashlari tahlili keltirilgan. Sharq falsafiy tafakkuri tarixida komil insonga bag‘ishlangan qator kitoblari tahlili ketlirilgan.

Ushbu maqolada inklyuziv turizm nima ekanligi, nogironligi mavjud insonlarning ijtimoiylashuvini oshirish maqsadida inklyuziv  turizmni rivojlantirish, hamda turizm rivojlanishi natijasida mamlakatlarda sanoat sohalaridagi oʻsishlar, qoʻshimcha ish oʻrinlari ochilishi va bu sohada butun dunyo hamda Oʻzbekiston tajribalari haqida ma’lumotlar berilgan.

Ushbu maqolada kouching usullari tahlili keltirilgan. Tahlillar natijasida mualliflik modeli yoritilgan bo‘lib, asosan metodologik asos, nazariyalar, ko‘nikmalarni yegallash, ilova va amaliyot, mulohaza va fikr-mulohaza, doimiy takomillashtirish omillari alohida yoritilgan.

Sun‘iy intellekt (SI) bugungi kunda turli sohalarda, jumladan, ta‘lim tizimida inqilobiy o‘zgarishlarni amalga oshirishga xizmat qilmoqda. Ushbu texnologiya ta‘lim jarayonini shaxsiylashtirish, o‘qitish samaradorligini oshirish va ta’lim oluvchilar uchun imkoniyatlarni kengaytirishda muhim ahamiyat kasb etadi. Mazkur maqolada sun‛iy intellektning ta‘lim tizimidagi qo‘llanilishi, afzalliklari, texnologik jihatlari va kutilayotgan istiqbollari ilmiy asosda ko‘rib chiqiladi. 

Ushbu maqolada shaxsning ijtimoiy-psixologik xarakteristikasi va shaxsning tuzilishi haqida olimlarning ilmiy taxlillari ta’riflari berilgan hamda shaxsning ijtimoiy hayotda tutgan o‘rni haqida qarashlar bayon qilingan. Bugungi kunda psixologiya soxasida shaxsning tuzilishi va uning komponentlari to‘g‘risidagi muammoli savollar o‘zining dolzarbligi bilan ajralib turadi. Psixologiya sohasida ushbu muammoni o‘rganish uchun bir qator tadqiqot ishlari olib borilmoqda.

J.Steward asarlari o'ziga xos yo'nalish va uslubga ega bo'lib, adabiyot olamida alohida o'ringa ega. U Amerika adabiyotida o'z o'rnini mustahkamlagan, ijodkor sifatida nafaqat voqealar rivoji, balki inson va makon orasidagi munosabatni teran yoritish orqali ham mashhurdir. Uning romanlarida joyning o'ziga xosligi va uni qahramonlarning ichki dunyosi bilan uyg'unlashtirgan holda tasvirlash usuli o'quvchilarning chuqur e'tiborini tortadi. Stewardning hikoyalarida makonga bo'lgan munosabat nafaqat voqealar fonida qolib ketadi, balki insoniyat va tabiat o'rtasidagi murakkab aloqalarni ochib beradigan muhim ramz sifatida namoyon bo'ladi. Ushbu maqolada biz muallifning shunday yondashuvini tahlilga tortamiz.

Ushbu maqolada boshlang‘ich sinf o‘quvchilariga ta’lim-tarbiya berish jarayoni, darsliklarda berilgan bilimlarni berishda o‘zlashtirishi past bo‘lgan o‘quvchilarning faollligini oshirish, ularning o‘z tengdoshlari qatoriga yetib olishini ta’minlash, bilim, ko‘nikma, malaka va kompitensiyalarini shakllantirish, bilimlarni egallashida yuzaga keladigan muammolarni yechish qo‘llaniladigan metodikalar va bu orqali erishilgan yaxshi natijalar kabi masalalar ochib beriladi.

Ценности являются ключевым понятием в перспективном направлении лингвокультурологии аксиологической лингвистике, которая на современном этапе находится в стадии становления. Ценность есть суждение об оценке предмета или явления отдельным человеком или общества в целом. Аксиологическая лингвистика рассматривает речемыслительную деятельность человека как одновременный процесс освоения и оценивания окружающей действительности и материализацию накопленного опыта посредством текстов. Аксиологический аспект взаимоотношений личности с окружающей его реальностью, закрепляется в его сознании и языке в виде ценностной картины мира, которая является сформированной когнитивным сознанием народа упорядоченной совокупностью знаний о ценностной значимости объектов и явлений внешней действительности, а также как совокупностью стереотипных представлений о внешнем мире, получивших положительную оценку среди представителей этноса. Комплексное исследование ценностей в языке возможно при изучении ценностной картины мира, выделяемой как компонент языковой картины мира.

Ushbu maqola zamonaviy tilshunoslikning dolzarb muammosi – o'zbek va rus tillari maqollari materialida insonning chuqur, kuchli, jonli hissiy kechinmalari, kayfiyat va his-tuyg'ularning ko'p qirralarini idrok etish qobiliyati bilan bog'liq estetik qadriyatlarni tushunish va idrok etish muammosiga bag'ishlangan. Maqolada estetik qadriyatlar tasnifi berilgan, turli tillar tizimidagi maqollar tahlil qilinadi va tavsiflanadi.

Maqolada maqollardagi ayol obrazini aksiologik tadqiq etishning nazariy asoslari muhokama qilinadi. Ta'kidlanishicha, aksiologik yondashuv zamonaviy lingvistik tadqiqotlarda lug'at, frazeologiya va paremiologiya sohasidagi turli til hodisalarining qiymatlik jihatlarini tahlil qilishda faol qo'llanilmoqda, bu esa tadqiqotchilarning til va nutqdagi qadriyatlar roliga qiziqishi ortib borayotganini aks ettiradi. Zamonaviy tilshunoslikdagi aksiologik tadqiqotlarni ko'rib chiqish tilshunoslarning til va nutqning turli jabhalarida qadriyatlar rolini o'rganishga qiziqish ortib borayotganini ko'rsatadi. Aksiologik tadqiqotlar obyektlarning keng doirasini qamrab oladi – alohida so'zlardan tortib, turli janr va nutq turlarining butun matnlarigacha.