Xalq tabobatiga e’tiborni oshirish va uning afzal tomonlarini anglab tushunush
Maqolada o‘quvchi-talabalar tibbiy savodxonligini rivojlantirish uni pedagogik muammo sifatida ko‘rib chikib, tahlil berilgan. Tibbiy savodxonlik darajalari va omillariga alohida e’tibor qaratilgan.
Zamon jadallik bilan rivojlanayotgan bir paytda, insoniyatga o’z ta’sirini ko’rsatmay qolmayapti. Ma’lumotlarni ko’pligi, shovqin-suron, internet rivojlanishi va boshqalar inson psixikasiga o’z ta’sirini ko’rsatmoqda. Bugungi kunda antidepressant preparatlariga talab kuchaymoqda. Albatta preparatning nojoyi ta’siri kamligi, qabul qilish intervali uzoqligi va tabiiyligi ko’p taraflama qulayliklarga olib keladi. Ushbu ilmiy maqolada Supurgi oilasiga mansub Cistanche o'simliklarining toksik- farmakologik xususiyatlari keltirilgan. Hozirgi vaqtda mahalliy o'simliklardan samarali dorivor moddalarni topish juda muhim. Cistanche an'anaviy Xitoy tabobatida keng qo'llaniladi. Chet elda Cistanche tubulosa osteoporoz (OP), Altsgeymer kasalligi (AD) va erkaklar jinsiy disfunktsiyasini (MSD) davolashda keng qo'llaniladi. Cistanches Herba - buyrak etishmovchiligi, ayollarning bepushtligi, patologik ajralmalar va qarilikdagi qabziyatni davolash uchun qo’llaniladi. Yuqoridagilarni hisobga olgan holda, biz Oʻzbekiston Respublikasining Fargʻona viloyatida oʻsadigan Cistanche mongolica turidan tayyorlangan ekstraktning ba'zi farmakologik xususiyatlarini va o'tkir toksikligini, undan tashqari antideprassant xususiyatini tahlil qildik. Ushbu tadqiqot haqida ma'lumot quyida keltirilgan.
Чай представляет собой уникальный концентрат ценнейших вкусовых, диетических и лекарственных веществ. Ни один напиток не имеет такого богатого комплекса биологически ценных, целебных качеств. Лечебное и профилактическое действие чая делает его одним из важных средств современной медицины. Наряду с алкалоидами (кофеин, теобромин и теофиллин), которые придают напитку стимулирующее свойство, в листьях чая содержатся биологически ценные вещества: танин, разнообразные витамины, микроэлементы, эфирные масла, растворимые азотистые соединения и все незаменимые аминокислоты. В нем много различных фенольных соединений, которые придают напитку уникальные целебные свойства и современный уровень знаний о составе чая помогает находить объективные критерии для определения его качества и переходить от категорий субъективных органолептических и эстетических оценок к краткому и бесстрастному языку цифр.
Odam organizmida mavjud bo‘lgan va dorivor moddalar tarkibiga kiruvchi elementlar ta’sir mexanizmini atom tarkibi darajasida o‘rganish hozirgi kun tibbiyotining dolzarb masalalaridan biridir. Ko‘pgina elementlar qatorida titan almashtirib bo‘lmaydigan elementlar qatoriga kirmasada, kompleks hosil qilish xususiyati ustunligi bilan tibbiyotda implantatlar va saratonga qarshi komplekslarda yengil va kuchli metall sifatida tanilgan.
Andiz (Inula) – qoqidoshlar oilasiga mansub ko‘p yillik o‘tlar turkumi haqida keltirilgan. O’zbekistonda va dunyoda dorivor o’simliklarni biologik faol moddalar tarkibini o’rganishga ham katta e’tibor berilmoqda, chunki inson tanasidagi gormonlar, vitaminlar, aminokislotalar, fermentlar bilan bog’liq bo’lgan optimal miqdori va nisbati fiziologik jarayonlarning normal o’tishini ta’minlaydi va ularning yetishmasligi inson tanasida turli xil patologik jarayonlarning rivojlanishiga sabab bo’lishi mumkin
Проанализированы результаты лечения 122 пациентов в возрасте от 2 дней до 12 лет, поступивших в отделение плановой хирургии клиники ТашПМИ с аноректальной мальформацией. У 92 пациентов диагнстирована атрезия анального отверстия с ректовестибулярным свищом, у 19 детей - ректовагинальный свищ, у 9 детей - ректовезикальный свищ, у 2 детей - ректоуретральный свищ. 95 пациентам проведены различные виды промежностной проктопластики (51 операция Стоуна Бенсона, 36 передне-сагитальная, 8 задне-сагитальная), 27 пациентам брюшно-промежностная проктопластика (операция Ромуальди - Ребейна).
Одним из жизненно важных минералов в организме человека является кальций. Этот минерал принимает участие более чем в 300 биологически активных реакций. Лекарственные средства (ЛС), включающие соли кальция, в течение многих десятилетий используют в медицине. Всего в организме взрослого человека содержится около 1000-1500 мг Са. В организме кальций находится в двух формах – это ионизированный (свободный) и связанный с белками Са (в основном с альбуминами). Уменьшение концентрации именно ионизированного кальция вызывает признаки гипокальциемии. Основной путь попадания кальция в организм это – алиментарный путь. Употребляя молоко, молочные продукты, рыбу, мясо, фрукты, овощи, зелень, мы принимаем суточную норму кальция. Источники кальция для детей на разных этапах различны. Поступление кальция к плоду зависит от насыщенности организма матери кальцием, витамином Д. В последний триместр беременности возрастает скорость включения кальция в организм плода, значит, состояние минерализации костей будет зависеть и от гестационного возраста. После рождения источником кальция является грудное молоко, а для детей, находящихся на искусственном вскармливании – адаптированная молочная смесь. С грудным молоком ребенок получает до 300 мг кальция, а в составе смесей, в среднем 400 мг кальция.
Andiz (Inula) – qoqidoshlar oilasiga mansub ko‘p yillik o‘tlar turkumi haqida keltirilgan. O’zbekistonda va dunyoda dorivor o’simliklarni biologik faol moddalar tarkibini o’rganishga ham katta e’tibor berilmoqda, chunki inson tanasidagi gormonlar, vitaminlar, aminokislotalar, fermentlar bilan bog’liq bo’lgan optimal miqdori va nisbati fiziologik jarayonlarning normal o’tishini ta’minlaydi va ularning yetishmasligi inson tanasida turli xil patologik jarayonlarning rivojlanishiga sabab bo’lishi mumkin
Ushbu maqolada sarsabil (sparja) o‘simligining kelibchiqishi va tarqalishi hamda foydalanilishi haqida ma’lumotlar keltirilgan.
Лекарственные растения с самых древних времен служили целям практической медицины. Применение лекарственных растений в лечебных целях (фитотерапия) остается актуальным и в наши дни.
Carthamus tinctorius l gullari an'anaviy ravishda yurak-qon tomir, serebrovaskulyar va ginekologik asoratlar uchun qo'llaniladi. Shu bilan birgalikda yurak-qon tomir kasalliklari uchun Carthamus tinctorius l suvli ekstraktining fitoterapevtik hamda, antikoagulyant, qon tomirlarini kengaytiruvchi, antihipertenziv, antioksidant, neyroprotektiv, immunosupressiv, melanin sinteziga inhibitiv ta'sir ko'rsatadigan saratonga qarshi vosita sifatida dunyo olimlari ilimiy tadqiqotlar olib borishmoqda. Bundan tashqari, Carthamus tinctorius l neyrotrop, kardiotrop, gemopoetik va diaforetik tizimlar bilan bog'liq boshqa kasalliklar uchun ham samarali ekanligi aniqlangan. Ushbu o'simlikning fitokimyosiga kelsak, tegishli tadqiqotlar o'simlikning turli qismlaridan aniqlangan flavonoidlar, feniletanoid glikozidlar, kumarinlar, yog' kislotalari va steroidlar kabi bir qator faol tarkibiy qismlarni aniqladi. Hozirgi vaqtda bir qator farmatsevtika tadqiqotlari uning antioksidlanish, yallig'lanishga qarshi va antiepilepsiya nuqtai nazaridan etnofarmatsevtik qo'llanilishiga e’tibor qaratilgan. Biz olib borgan tadqiqot Carthamus tinctorius l ning antioksidantlik xususiyatlarini ko‘rib chiqish.
Соғлиқни сақлаш вазири ўринбосари Элмира Боситхонованинг таькидлашича, Ўзбекистонда дори-дормон таьминотини янада яхшилаш ва фармацевтика саноатини ривожлантиришга алоҳида эьтибор қаратиб келинмоқда. Президентимиз Шавкат Мирзизиёйевнинг 2019 йил 10 апрелдаги “2019-2021 йилларда республиканинг фармацевтика тармоғини янада жадал ривожлантириш чора-тадбирлари тўғрисида” ги фармони сохадаги ислохатларнинг изчил ривожланишида муҳим ахамият касб этмоқда. Фармацевтика тармоғини ривожлантириш агентлиги доривор ўсимликлар бўлими бошлиғи Шерзод Абзалов такидлашларича мамлакатимиз флораси 4,5 минг турдаги ўсимликлардан иборат бўлиб, 577 турдаги дорибор ўсимликлардан 100 тури тиббиёт фанида қўлланилади