Ушбу мақолада темурийлар даврининг охирги вақтида Ҳиротда яшаган қози Ихтиёр ҳаёти ва илмий ижоди тўғрисидаги янги маълумотлар келтирилган. Қози Ихтиёр (ваф. 1520) қозилик ва қозикалонлик лавозимларида фаолият юритган. У қозилик вақтида қозилар учун “Мухтор ал-Ихтиёр” номли қўлланма яратган. Мақолада ушбу асар ҳақида ҳам маълумотлар келтирилган.
Янги аср ва мингйиллик. бошланиши билан глобал экологик барқарор тараққиётда бир- бири билан узвий боғлиқ икки глобал тенденция устуворлашмоқда.
Вопрос выбора лечебной тактики детей с инвагинацией кишечника остается актуальным и сегодня. В большинстве случаев основной метод лечения пациентов с кишечной инвагинацией - консервативный. Не вызывает сомнения, что абсолютными показаниями к оперативному лечению являются осложнения со стороны брюшной полости (перфорация, перитонит) и неэффективность консервативной дезинвагинации. Однако, несмотря на значительное количество публикаций, все еще остаются вопросы, в отношении которых нет единой точки зрения. Так, многие детские хирурги в течение долгого времени показаниями к оперативному лечению считали: сроки от начала заболевания более 12 часов, возраст ребенка старше 1 года и рецидив инвагинации. Выбор этих критериев был обусловлен предположением развития более высокой частоты некроза кишки и более высокой частотой встречаемости анатомических причин в старшем возрасте. Следовательно, на сегодняшний день эти показания не являются абсолютными.
Развитие современной торакальной хирургии у детей идет по пути максимально бережного отношения к легочной ткани. До настоящего времени не выработаны единые показания к выбору метода хирургического вмешательства при мальформации легких в зависимости от объема и степени пораженной части легкого. Вторично развивающиеся деформирующие бронхиты и бронхоэктазии, явления функциональной неполноценности в виде прогрессирующей легочно-сердечной недостаточности, которая нарастает по мере увеличения срока, прошедшего после операции, а оставшаяся легочная ткань подвергается эмфизематозным и пневмосклеротическим изменениям после обширных резекций легких, требует дифференцированного подхода при выборе объема и метода оперативного вмешательства при мальформации легких у детей.
Ревматологик касалликлар қаторида реактив артрит тарқалишига кўра пешқадамликка эгадир ва у энг кенг тарқалган бўғимларнинг сурункали яллиғланиш касалликларидан бири ҳисобланади. Касаллик давомида бўғимларда жараён сурункали равишда кечиб, деструктив жараёндан то анкилозланишгача ривожланиши мумкин. Тадқиқот 120 та реактив артрит ташхиси тасдиқланган беморларда ўтказилган. Унда реактив артритнинг постэнтероколитик ва урогенитал шакллари билан хасталанган беморларда бўғим синдромини ўзига хос жиҳатлари ҳақида тадқиқот натижалари келтирилган
Maqolada dostonlardagi epik ot obrazining badiiy jihatdan mukammal tasviriga sabab bo‘lgan tarixiy asarlar tadrijiy tarzda beriladi. Otning turkiy xalqlar tarixida tutgan o‘rni, bu borada tarixchilarning e’tiroflari, qadimiy qo‘lyozma manbalarda ot bilan bog‘liq topilmalar, xullas, turkiy xalqlar mafkurasi dostonlardagi jangovar ot obrazi bilan qiyoslanadi.
Xalq dostonlarida tasvirlangan jangovar otlarga xos xususiyatlar sifatida ularning tabiiy otlar orasidagi eng mukammali, ayni paytda mifologik va totemistik e’tiqodiy tasavvurlarda ifodalangan ot xususiyatlar- iga ham ega ekanligida ko‘rinmoqda. Shu jihatdan dostonlardagi jangovar otlar chinakam tulpor bo‘lishlari uchun bevosita yoki bilvosita suv otlari hamda samoviy otlarga bog‘liq bo‘lishligi shart deb anglangan.
Biz ushbu maqolada xalq dostonlarida epik ot obrazining yaratilishiga asos bo‘lgan tabiiy, diniy e’tiqodiy tayanchlarni va qarashlarni botartib ravishda bir-bir qarab chiqamiz.
Shuningdek, maqolada “zotli ko‘chmanchi mavaniyer”, “hayvon – ona” an’ana va ishonchlari, “Devonu lug‘otut-turk” va ot bilan bog‘liq turkiy so‘zlar izohi, qarvosh xalq dostonlaridagi ot obrazi borasidagi tahlil va talqinlar o‘rin olgan.
Улучшить результаты ранней диагностики хронических бронхолегочных заболеваний у детей
Orqa miya, epidural, kombinatsiyalangan o'murtqa epidural (CSE) va kaudal epidural anesteziyani o'z ichiga olgan markaziy neyroaksial bloklar (CNB) kattalarda keng qo'llaniladigan mintaqaviy behushlik (RA) usullaridir [1,2].
Anesteziyani davolashning eng muhim bosqichi anesteziyaga kirish davri bo'lib, u markaziy gemodinamikani va vegetativ o'zgarishlarni nazorat qilish va tartibga solishni talab qiladi, bu tug'ma glaukomani jarrohlik yo'li bilan tuzatish paytida ko'z ichi bosimini oshirmasdan anesteziyaning keyingi bosqichlarini silliq o'tishini ta'minlash uchun sharoit yaratadi. bolalarda.
Мақолада болалар анестезиолог ва реаниматологи шифокорларини амалий тайёрлашда симуляцион таълимнинг долзарблиги кўриб чиқилади. Замонавий тиббиётнинг энг юқори технологияли мутахассисликлардан бирида тиббий хатолар сонини камайтириш мақсадида симуляцион ўқитишни таълим жараёнига киритиш учун назарий ва амалий фикрларга асосланган.
Anesteziyadan himoyalangan bolalarda glaukomani jarrohlik davolashda ko'z ichi bosimini (IOP) maksimal darajada kamaytirish kerak. Aks holda, xavfli asorat - vitreus prolapsasi ehtimoli bor. Ushbu maqolada bolalarda glaukomani jarrohlik davolashda ingalyatsion anestetik sevofluranni birgalikda qo'llash bolalarning anestetik himoyasini yaxshilash usuli sifatida ko'rib chiqiladi.
Мақолада марганетц оксидининг клинкернинг минералогик таркибига ва унинг фаоллигига таъсири ӯрганилади. Аниқланишича, 1%-ли марганетқ оксиди киритилганда алит миқдори бироз камайади, лекин чӯзилган алит кристаллари сони кӯпайди, бу эса 28 кунлик ёшда цементнинг мустаҳкамлик хусусиятларига ижобий таъсир қилади.
Anesteziyani saqlash sifati, shuningdek, operatsiyadan keyingi davrda uyg'onish va tiklanish, tibbiy xizmatlar sifatiga, pediatriya amaliyotida bemorlar va ularning ota-onalari qulayligi va qoniqishiga bevosita ta'sir qiladi. Ko'pincha zamonaviy anesteziologiyada inhalatsiyali anestezikalar bolalarda yoshidan qat'i nazar, ulardan foydalanish qulayligi, shu jumladan laparoskopik jarrohlik aralashuvlar tufayli qo'llaniladi.
Сўнгги ўн йилликлар давомида бутун дунё бўйлаб шифокорларнинг эътиборини ўзига хос бўлмаган ўпка касалликлари - ўткир бронхит ва пневмония, сурункали бронхит, бронхиал астма, ўпка эмфиземаси, сурункали пневмония, бронхоэктазия ва бошқа кам учрайдиган бронхопулмонар патология шакллари жалб қилмоқда. Носпецифик ўпка касалликлари бўлган беморларда ўткир ўпка етишмовчилиги тўсатдан ёки сурункали ҳолатнинг кучайиши натижасида ривожланиши мумкин.
Тадқиқод мақсади. Анъанавий ингаляцион усули ва VIMA (Volatile Induction and Maintenance Anesthesia) анестезиясини қўллаш усули ва янги VIMA техникасини севофлуранли икки болюсли индукцияда қўллаш билан болаларда қўзғалиш, брадикардия ва ажитация ривожланишининг частотасига таъсирини солиштириш.
Материал ва услублар. Тошкент педиатрия тиббиёт институти клиникасида тадқиқотлар олиб борилди. Тадқиқотлар ретроспектив ва истиқболли ҳисобланади. Турли урологик, хирургик ва офтальмохирургик патологияли неврологик симптоматикаси бўлган болаларда севофлуран (анъанавий VIMA техникаси) билан 245 анестезиологик амалиётнинг клиник таҳлили ўтказилди.
Натижалар. VIMA усули севофлураннинг анестезияга индукцияни икки марта болюс қилиш техникаси прекондицирланган натижани таъминлайди ва брадикардия ривожланиш частотасини, шунингдек болалардаги қўзғалувчанликни ва ажитацияни минималлаштиради. Бизнинг фикримизча, ингаляцион анестезиянинг ушбу усулини қўллаш истиқболлидир, унинг тадқиқотларини давом эттириш зарур.
Orqa miya behushligi (SA) bolalarda intraoperatif og'riqni yo'qotish uchun ishlatiladigan cheklangan texnika bo'lib qolmoqda. Pediatriyada uning asosiy ko'rsatkichi operatsiyadan keyingi apnea, bradikardiya yoki kindik ostidagi jarrohlik aralashuvlar rivojlanishiga moyil bo'lgan erta tug'ilgan chaqaloqlarda urologik operatsiyalar edi [1,2]. Ushbu ishlardan so'ng, SA o'lim xavfi yuqori bo'lgan yangi tug'ilgan chaqaloqlar uchun tasdiqlangan standartga aylandi [3]. SA ning xavfsizligi SA ostida piloromiyotomiya, sunnat va orxidopeksiyadan o'tgan bolalar va chaqaloqlarda ko'rsatildi. Tadqiqot natijalari AS bilan og'rigan bolalarda operatsiya davomiyligi va boshlang'ich maktabda ishlash o'rtasida hech qanday bog'liqlik topilmadi [6]
Anesteziyani boshqarishning eng muhim bosqichi behushlikning induktsiya davri bo'lib, u markaziy gemodinamikani va vegetativ siljishlarni nazorat qilish va tartibga solishni talab qiladi, bu bolalarda oftalmologik operatsiyalar paytida induksiya va keyingi behushlik bosqichlarining silliq kechishini ta'minlash uchun sharoit yaratadi.
Miya falaj va oftalmojarrohlik patologiyasi bilan og'rigan bolalarda 34 ta anestetik vositaning klinik tahlili o'tkazildi.Turli yoshdagi bolalarda kognitiv disfunktsiyalarning chastotasi, konvulsiv reaktsiyalar va gipertonik sindromning namoyon bo'lishi qiyosiy jihatdan o'rganildi.Ko'proq tez-tez namoyon bo'ladigan ko'rinish. 6 yoshgacha bo'lgan bolalarda operatsiyadan keyingi kognitiv disfunktsiyalar qayd etildi.Sevofluranni miya yarim falajli bolalarda oftalmik operatsiyalarni bajarishda asosiy anestezik sifatida qo'llash zamonaviy anesteziologiyada eng maqbul sxema hisoblanadi.
Инфузион терапия асоратлари таҳлил қилинди. Носпецифик асоратлар ичида алоҳида технологик, техник,гиперволемик, гипоосмотик ва бошқалар аниқланди.Технологик асоратларинфузион препаратлар ишлаб чиқариш технологиясининг бузилиши, уларнинг физик-кимёвий хусусиятлари (эритмани гипертониклиги,рНқийматинипастлиги),инфузия ўтказиш учун мосламалар материалива қурилмалари (катетерлар,игналар,филтрлар,тизимларваб.)биланбоғлиқ. Техникасоратлар венага тушиб олишни танлаш ёки амалга оширишда, инфузия жараёнида ва узоқ вақт давомида ўрнатилган қон томир катетерларига парвариш қилишда техникхатолар билан боғлиқ. Гиперволемик асоратлар қон томирга суюқликни тез ёкиортиқ чакиритилиши натижасидир. Аллергикасоратлар инфузион эритмаларнинг ҳар
қандай таркибий қисмига индивидуал юқори сезувчанлик билан боғлиқ. Инфузион терапиянинг ўзига хос асоратлари инфузион дорилар ёки алоҳида дори гуруҳларининг физик-кимёвий ва фармакологик хусусиятлариҳамда эритма таркибига хос аллергик жавоббиланбоғлиқ.
Yangi tug'ilgan chaqaloqlarda umumiy infektsiyani rivojlanish xavfi yuqori. Yangi tug'ilgan chaqaloqlar orasida sepsisdan o'lim 20-50% ga etadi. Erta tug'ilgan chaqaloqlarda glutamin etishmovchiligi immunitet tizimining funktsional etishmovchiligiga olib keladi, nekrotizan interokolitning rivojlanishiga moyil bo'ladi. Ekzogen glutaminni tanqidiy holatda kiritish umumiy infektsiya va o'lim xavfini sezilarli darajada kamaytirishga olib keladi.
Ma'lumki, baholash o'rganishni rag'batlantiradi. Yagona imtihon bilim, tushunish, ko'nikma, motivatsiya va fikr-mulohazalarni baholash kabi baholashning barcha funktsiyalarini bajara olmaydi. Yozma imtihonlar kognitiv bilimlarni tekshiradi, bu kompetentsiyaning faqat bir jihati hisoblanadi. Ob'ektivlikni ta'kidlagan holda savollar va baholashning tuzilishi ta'kidlandi va amaliy baholashda muhim ahamiyatga ega bo'ldi. Ob'ektiv tizimli amaliyot imtihoni (OSPE) endi pre-va paraklinik fanlarda amaliy ko'nikmalarni baholash uchun qabul qilingan vositadir.