В данной работе рассмотрена возможность формирования элементов врачебного мышления на основе применения законов логики в ходе преподавания частной гистологии. С целью развития у студентов мыслительных процедур, таких как анализ, синтез, рассуждение путем индукции и дедукции, аналогии и абстракции, необходимо включать соответствующие задания в традиционные ситуационные задачи, используемые в учебном процессе. В специально разработанных методических рекомендациях к ситуационным задачам для студентов должно быть доходчиво разъяснено понятие врачебного (клинического) мышления, структура мыслительного процесса, а также аргументирована значимость формирования элементов врачебного мышления на ранних этапах обучения. На примере конкретной ситуационной задачи даны алгоритмы ее решения в виде логически последовательных вопросов, сформулированных в соответствии с условиями задачи, ответы на которые приведут к правильному ее решению.
Ushbu tesizda bolalarda ijodkorlikni tarbiyalashning psixologik jihatlari yoritib berilgan, bolalarda ushbu xususiyatlarning shakllanishida oila va atrof muhitning ijtimoiy ta‘sirlari haqida fikrlar keltirilgan.
Тадкикот объскти: олий таълим муассасаларида рус гили ва адабиёти ўқитувчиларини гайсрлаш жараёни.
Ишнинг мақсади: бадиий матнларни ўргатиш натижасида илмий асослаш ва талаба-филологларнинг касбий рус нутқига ўқитиш методикасини ишлаб ч и киш дир.
Тадкикот усуллари: умумфалсафий, ижтимоий-педагогик, киёсий, тажриба-синов, математик-статистик.
Олинган натижалар ва уларнинг янгилиги: рус тили ва адабиётини ўкитиш методикасида фанлараро алокаларини кўллаш эҳтиёжи назарий асосланиб бсрилган; тўпланган материалларнинг функционал-стилистик ва фанлараро йўналиши асосида касбий нуткка боскичма-боскич ўкитиш тизими ишлаб чикилди; бадиий матнлар билан ишлашда билингв-талабалар рус нуткида пайдо бўлаётган нутк интерфсренцияси сабаблари аниқланди; оғзаки ва ёзма фикрни билдиришда билим ва кўникмаларни шакллаштириш бўйича ўкув-тил вазифаларнинг янги типологияси яратилди; бадиий матнлар материали асосида рус касбий нуткка ўкитиш методикаси ишлаб чикилди ва илмий-назарий асослаб берилди; касбий нуткнинг билим ва кўникмаларини шакллантириш, жумлаларни тузиш ва кўллашни ташкил этиш тамойиллари бўйича педагогик технологиялар кашф этилди; ишлаб чикилган методикани амалга ошириш максадида ўкув-мстодик мажмуа яратилди.
Амалий ахамияти: назарий ва амалий материал дастурлар, дарсликлар, ўкув кўлланмалар ёзишда хамда рус тили ва адабиёти, ўзбск ва чет тиллар назарий ва амалий фанларини ўқитиш жараёнида кўлланилиши мумкин.
Татбиқ этиш даражаси ва иқтисодий самарадорлиги: олий таълим муассасалари ўкув жараёнига муаллифнинг яратилган 2 та дарслиги ва 3 та ўқув қўлланмасини тарғиб этиш орқали ижобий натижаларга эришилди.
Қўлланиш соҳаси: олий таълим тизими, педагогик кадрлар малакасини ошириш институтлари.
Ushbu maqolada boshlang‘ich sinf o‘quvchilarining evristik fikrlashini rivojlantirishda samarali interfaol metod va vositalardan foydalanish va ta’lim sohasida qo‘llanilishining ijobiy natijalari haqida ma’lumot berilgan. Shuningdek, maqolada boshlang‘ich sinf o‘quvchilarida evristik fikrlashni shakllantirishda sinfdan tashqari ishlarni to‘g‘ri tashkil etish va jahon tajribalarida samarali hisoblangan topshiriqlar berish sezilarli darajada natija berishi ilmiy asosda ko‘rsatib o‘tilgan. Ta’lim mazmuniga tayangan nazariya va amaliyotning birligi ilmiy jihatdan tadqiq etilgan mazkur maqolada sinfdan tashqari ishlarda integratsiyalashgan ta’limdan foydalanishning samarasi va uni mashg‘ulotlarda qo‘llash bo‘yicha ham ayrim tavsiyalar berib o‘tilgan.
O‘zbek tilida birlik va ko‘plik, ya’ni son kategoriyasining o‘rganilish masalalariga,tahliliga bag‘ishlanadi. Ko‘plik ma’nolarining tuzilishi, mazmuni, vazifasi va qo‘llanishini, o‘zbek tili tarixida ko‘plikning grammatik ko‘rsatkichlari yozma manbalar asosida aniqlanishi, ko‘plik ma’nosini ifodalovchi morfologiyaga doir ishlarda ot turkumida gram matik kategoriya sifatida o‘rganildi.
Ushbu ilmiy maqola sinxron tarjimani kognitiv jarayonning ekstremal tun sifatida o'rganishga bag'ishlangan. Sinxron tarjima - bu diqqat, xotira, konsentratsiya, mantiqiy fikrlash va tilko'nikmalarini o'z ichiga olganyuqori darajadagi kognitiv qobiliyatlarni talab qiladigan kasbiy faoliyatning alohida turi. Maqolada sinxron tarjimonda kognitiv yukning xususiyatlari, axborotni qayta ishlashning turli strategiyalaridan foydalanish, shuningdek, tarjimonning kognitiv ishi sifatiga stress omillarining ta'siri ko'rib chiqiladi.
Maqolada umumta’lim muassasalarida rus tili darslarini tashkil etishda interfaol usullarning mazmun-mohiyati hamda dars jarayonida didaktik o‘yinlardan foydalanish haqida fikr yuritilgan. Shuningdek, bolalar tomonidan mavzularni samarali o‘zlashtirilishiga ta’siri asoslangan.
The article deals with problem of intonation in the English and Russian languages. There the importance of stress and speech melodics of two languages is considered.
Соннинг алоҳида роли тил бирликларининг асосий лексик маъноси билан ёнма-ён воқеланадиган турли семантик ўзгаришлар, талқинларда акс эттирилади ва илмий адабиётда «маданий коннотациялар» термини билан юритилади. Жамоа тил онгида мужассамланган айнан шу коннотацияларнинг мавжудлиги мантиқий тушунчани маданий ҳодиса концептидан фарқлаш имкониятини беради. Маълумки, сонлар сирадан юксалиш, кейинги қаторга ўтиши билан тил маданиятидаги сонларнинг аҳамияти ҳам тобора камайиб боради. Ўнлик ва ўнлик чегарасидан чиққан фақатгина айрим сонлар маданий жиҳатдан аҳамиятли ва кенг истеъмолда бўлиб, коннотатив маъно ифодалай бошлайди. Хитой тилида ҳам ўнликдан юқори бўлган сонларнинг фақат айримлари рамзий ва кўчма маънога эга.
Ushbu maqolada oliy ta’limda informatika va axborot texnologiyalari fanlarining aniq va tabiiy fanlar bilan o‘zaro bog‘liqligi yoritilgan. Shuningdek, sifatli ta’limni amalga oshirishda fanlararo bog‘liqlikning asosiy prinsiplari, fan va mavzularning integratsiyasi va oʻzaro o‘xshashlik jarayoni, turli fanlarni o‘rganish ketma-ketligi va izchilligini vaqt bo‘yicha o‘rganish, ko‘nikma va malakalarni shakllantirishga bir xil yondashuvni ta’minlash, bilimlarni o‘zlashtirishga bo‘lgan talablar birligini ta’minlashning o‘ziga xos xususiyatlari tahlil qilingan.
Ushbu maqolada maktabda matematik mantiqiy masalalarni o‘qitishning dolzarbligi va uni samarali o‘qitish yo‘llari haqida bayon qilingan. Boshlang‘ich ta’lim mate matika darsliklaridagi mantiqiy misol, masalalar tadqiq etilgan va mantiqiy boshqotirmalardan namunalar keltirilgan. Matematika darslarida mantiqiy misol va masalalar vositasida boshlang‘ich sinf o‘quvchilarining mantiqiy fikrlash qobiliyatlarini shakllantirish usullari tahlil qilingan.