№ 2 (2025) RAQAMLI TRANSFORMATSIYA SHAROITIDA SUN’IY INTELLEKTNI RIVOJLANTIRISH VA ZAMONAVIY MATEMATIKANI O‘QITISH MUAMMOLARI VA YECHIMLARI nomli ilmiy - amaliy konferensiya

Статьи

• 

  INTERNET JАMIYАTIDА TА'LIMNING FАLSАFIY MUАMMOLАRI Mаqоlаdа tа’lim-tаrbiyа mаsаlаlаrini jаmiyаtdаgi аxbоrоt uzаtish vоsitаlаrining beqiyоs о‘rni. Аxborot jаmiyаtidа tа'limning fаlsаfiy muаmmolаrini o'rgаnish, tа’lim-tаrbiyа mаsаlаlаrining jаmiyаtdаgi sаlbiy vа ijоbiy jihаtlаrini ilmiy jihаtdаn оchib berilgаn vа dаlillаngаn.

  кхуршид Номозов

  384-388

  0   0

  • Читать
• 

  GLOBALLASHUV DAVRIDA SUN’IY INTELLEKT VA INSON Mazkur maqolada globallashuv sharoitida sun’iy intellektning jadal rivojlanishi va uning inson hayotiga ta’siri tahlil qilinadi. Sun’iy intellekt texnologiyalarining ijtimoiy, iqtisodiy va madaniy sohalardagi o‘rni, shuningdek, inson va sun’iy intellekt o‘rtasidagi o‘zaro munosabatlar ko‘rib chiqiladi. Muallif globallashuvning yangi bosqichida sun’iy intellektning imkoniyatlari va xavflarini muvozanatli baholash zarurligiga urg‘u beradi.

  Дилшод Розибоев , Адолат Хайруллаева

  389-392

  0   0

  • Читать
• 

  QASHQADARYO VOHASIDA YOSH AVLOD TARBIYASI TARIXIY AN’ANALAR VA HOZIRGI ZAMON Ushbu maqolada, Qashqadaryo vohasida bola tarbiyasi an’analari evolyutsiyasi tarixi etnografik va etnologik ma’lumotlar asosida yoritilgan. O‘zbek xalqi ijtimoiy hayotida bola tarbiyasini jamoaning o‘rnisiz aslo tasavvur qilib bo‘lmaydi. Jamoaviy an’analar o‘zbeklar milliy mentalitetiga xos bo‘lib, jamiyatda odamlar o‘rtasidagi o‘zaro ijtimoiy va ma’naviy munosabatlarni belgilovchi muhim omil hisoblanadi. Shuning uchun ham oilada barcha davrlarda jamoatchilik fikriga, qon-qarindoshchilik va hududiy qo‘ni-qo‘shnichilik munosabatlariga befarq qaralmagan. Qo‘ni-qo‘shnilar, yaqin qarindoshlar o‘rtasidagi hududiy, genetik yaqinlik bola tarbiyasida ham jamoa a’zolarini bir-biriga o‘zaro ko‘makdosh bo‘lishga undagan. Har bir oilaning ijtimoiy ahvolini hech kim jamoa a’zolari, ayniqsa, qo‘ni-qo‘shnilar kabi yaqindan yaxshi bilmagan. Ayniqsa, bu oila va jamoaning bola tarbiyasidagi o‘rnida ham yaqqol namoyon bo‘lgan.

  Бакхтиёр Саидов

  393-399

  0   0

  • Читать
• 

  XX ASRNING IKKINCHI YARMIDA O‘ZBEKISTONNING JAHON ILMIY MAYDONDAGI O‘RNI Mazkur ishda XX asrning 60–70-yillarida O‘zbekiston Respublikasining xalqaro ilmiy hamkorlikdagi o‘rni va ahamiyati tahlil qilinadi. Bu davrda o‘zbekistonlik olimlarning ilmiy izlanishlari, xorijiy davlatlar bilan hamkorlikda olib borilgan tadqiqotlar, xalqaro konferensiyalar va seminarlar, shuningdek, ilmiy delegatsiyalar almashinuvi orqali erishilgan natijalar yoritiladi. Ishda, ayniqsa, Osiyo va Afrika mamlakatlari bilan o‘rnatilgan aloqalar, ularning ilm-fan taraqqiyotiga qo‘shgan hissasi va O‘zbekiston ilmiy muassasalarining xalqaro nufuzining ortishi alohida o‘rin egallaydi. Annotatsiyada bu jarayonlarning nafaqat ilmiy, balki ijtimoiy-madaniy ahamiyati ham ko‘rsatib o‘tiladi.

  Сарвар акхмедов

  400-403

  0   0

  • Читать
• 

  TURIZMNI RIVOJLANTIRISHDA MUZEY QO‘RIQXONALAR FOLIYATINING AHAMIYATI Ushbu maqolada mustaqillik yillarida O‘zbekistonda muzey qo‘riqxonalar faoliyati tizimida amalga oshirilgan islohotlar, ularning natijalari va sohadagi muammolar tadqiq etilgan. Muzeylar asosiy madaniy-ma’rifiy muassasalardan biri sifatida davlat siyosatining muhim yo‘nalishlaridan biriga aylandi. O‘zbekistonda muzey ishini yo‘lga qo‘yishda turlicha yondashuvlarni kuzatish mumkin. Mustaqillikning dastlabki yillarida muzey ishi bo‘yicha yetarli huquqiy hujjatlar mavjud yemasligi, muzeylar moddiy ta’minotida muammolarning kuchayishi bilan xarakterlanadi.

  бобомурод Сатторов

  404-409

  0   0

  • Читать
• 

  O’ZBEKISTON RESPUBLIKASIDA TURIZM SOHASINI RIVOJLANTIRISHDA RAQAMLI TRANSFORMATSIYAGA O’TISHNING DAVLAT SIYOSATIDAGI DOLZARBLIGI Ushbu maqolada O‘zbekiston Respublikasining turizm sohasidagi o‘rni hamda O‘zbekiston Respublikasida Turizm sohasi jadal rivojlanib, davlat siyosatining ustuvor yo‘nalishlaridan biriga aylanganligi. Turizm sohasini rivojlantirishda raqamli transformatsiyaga o‘tishning davlat siyosatidagi o‘rni. Amalga oshirilgan islohotlar va tashabbuslar natijalari yoritilgan.

  Шохзамон Ганиев

  410-414

  0   0

  • Читать
• 

  O`SMIRLARNING MUSTAQIL QAROR QABUL QILISH QOBILIYATINI RIVOJLANTIRISHDA VA DO`ST TANLASHIDA OILA MUHITINING O’RNI Mazkur maqolada o`smirlarning mustaqil qaror qabul qilish qobiliyatini rivojlantirishda va do`st tanlashida oila muhitining o’rniга aloxida e’tibor qaratilgan va taxlil etilgan.

  Шохиста Ешпулатова , е’зоза Гофурова

  415-418

  0   0

  • Читать
• 

  IKKINCHI JAHON URUSHI DAVRIDA SOG‘LIQNI SAQLASH MUASSASALARINI TIBBIY KADRLAR BILAN TA’MINLASHDAGI TIZIMLI MUAMMOLAR VA ULARNING YECHIMLARI Sovet hokimiyati yillarida O‘zbekistonda oliy va o‘rta ma’lumotli tibbiyot xodimlari tayyorlash, davolash muassasalarini kadrlar bilan ta’minlash yuzasidan qator chora-tadbirlar olib borilib, ular soni yildan-yilga ko‘paytirildi. O‘zbekiston viloyatlaridan malaka oshirish kurslariga o‘qishga yuborilganlar soni yildan-yilga ortib bordi.

  Муродулла Тураев

  419-422

  0   0

  • Читать
• 

  JAMIYATDA HUQUAIY ONG VA HUQUQIY MADANIYATNI YUKSALTIRISH TARAGGIYOT GAROVI Mazkur ilmiy maqolada O'zbekiston Respublikasida huquiy ong va huquiy madaniyatni shakilantirishng nazariy va amaliy jihatiari chuqur tahlil gilingan. Xususan, jamiyatda huquaiy ong darajasining o shirilishi, fugarolarda gonunlarga hurmat tuyg'usining mustahkamlanishi va yuridik bilimlaming targ ib gilinishi orqali huquaiy madaniyatning yuksalishiga erishish yo'llari yoritilgan. Maqolada huquaiy tarbiyaning o'rni, huquaiy axborotning ochiqligi, fugarolaming huquaiy faolligini oshirish bo'yicha amalga oshirilayotgan ishlar tahlil gilingan. Shuningdek, maqolada huquiy ong va madaniyatning davlat boshgaruvi, fugarolik jamiyali institullari faolivati hamda yoshlar tarbiyasidagi o'mi va ahamiyati chuqur tahlil etilgan.

  Зармамат Кенжаев, Адолат Хайруллаева

  423-426

  0   0

  • Читать
• 

  ЭКОЭСТЕТИК ТАФАККУРНИНГ ФАЛСАФИЙ XУСУСИЯТЛАРИ Ахборот технологиялари ва менежмент университети Мақолада, Экоэстетик тафаккур ҳодисаси мураккаб ҳодиса сифатида ўзининг тузилиш моҳиятига, борлиғига, ана шу борлиғини ташкил этган элементларига эгадир. Экоэстетик тафаккур ҳодисасининг борлиғини англаш, ушбу ҳодисани ҳар томонлама, тўлиқ идрок этиш ёшларда экоэстетик тафаккурни шакллантиришга рационал ва самарали ёндашиш имконини беради.

  собиржон Ниязов

  435-439

  0   0

  • Читать
• 

  AQSHNING О‘ZBEKISTONGA SOG‘LIQNI SAQLASH SOHASI BO’YICHA GUMANITAR YORDAMI Ushbu maqolada O’zbekistonning AQSh bilan hamkorlik aloqlarida asosan, gumanitar sohadagi aloqalari yoritilgan bo’lib, sog’liqni saqlash bo’yicha qator tashkilotlar tomonidan tibbiy texnik yordam, mutaxassislar almashinuvi va insonparvarlik yordamlari keltirilgan. AQShning xalqaro tashkilotlari YuSAID, Amerika Kers, Projekt HOPE kabi xalqaro tashkilotlari bilan sog’liqni saqlashning turli sohalarida hamkorlik aloqlari yo’lga qo’yildi. Buning natijasida bu tashkilotlar orqali AQSh O’zbekistonga qator insonparvarlik yordamlari ko’rsatildi va gumanitar aloqalar mustahkamlandi

  Голиб Холиков , Бехруз Сувонкулов

  427-434

  0   0

  • Читать
• 

  SUN’IY INTELLEKT VA ZAMONAVIY TILSHUNOSLIK VAZIFALARI Sun’iy intellekt (SI) texnologiyalari dunyoning deyarli barcha sohasiga jadal tarzda kirib kelayotgan bir paytda bu jarayon lingvistika sohasida ham tub o‘zgarishlar keltirib chiqarmoqda. An’anaviy morfologik, sintaktik, semantik, fonetik va pragmatik tadqiqotlar kundan-kunga avtomatlashtirilar ekan, lingvistlar zamonaviy raqamli vositalar bilan hamkorlik qilgan holda yangidan-yangi metodologiyalar ishlab chiqishga majbur bo‘lishmoqda. SI texnologiyalari bir tomondan o‘lchovsiz qulaylik yaratib, lingvistik ma’lumotlarni tezda qayta ishlash, katta hajmdagi korpuslarni tezkor tuzish, mashinada tarjima va transkripsiya jarayonlarini kuchli ravishda optimallashtirish, yozma va og‘zaki nutqni tez va aniq tahlil qilish imkonini berayotgan bo‘lsa, boshqa tomondan ba’zi an’anaviy ishlarni (masalan, lug‘at tuzish, dastlabgi morfologik va sintaktik saralash, oddiy so‘z chastotasi tahlili va b.) deyarli “keraksiz” darajaga tushirib yuborish xavfini tug‘diradi. Bunda tilshunoslar, ayniqsa, semantik nuqtayi nazardan murakkab, pragmatik kontekstga ega, madaniy xosliklar bilan bog‘liq yoki mafkuraviy ziddiyatlar aks etadigan nutq tahlillarida hamon muhim o‘rin tutadi. Maqolada SI sharoitida lingvistlarning hali ham dolzarb bo‘lib turgan, hattoki yangidan paydo bo‘layotgan ilmiy-amaliy vazifalari chuqur yoritiladi

  Бакхтиёр Менглиев , Шахло Xамроева

  440-445

  0   0

  • Читать
• 

  O‘ZBEK TILSHUNOSLIGI TARIXIDA SO‘ZLAR BIRIKUVI MASALALARINING O‘RGANILISHI VA UNDAGI MUAMMOLAR Hozirgi davrda o‘zbek tilining barcha sathlari bo‘yicha qator ilmiy-tadqiqot ishlari mavjud. Jumladan, sintaksis, undan o‘rin olgan so‘zlar birikuvi, birikuv natijasida hosil bo‘ladigan so‘z qo‘shilmasi, so‘z birikmasi, ibora va gap kabilar yetarlicha tadqiq qilingan. So‘zlar birikuvi formal yondashuvda ham, substansial yondashuvda ham yetakchi olimlarimiz tomonidan o‘rganildi.

  Джавлон Ибрагимов

  446-449

  0   0

  • Читать
• 

  O‘TKIR HOSHIMOV ASARLARIDA QO‘LLANILGAN AYRIM YORDAMCHI SO‘ZLARNING IFODA IMKONIYATLARI, EVALUTSIYASI Maqolada leksik sathda mustaqillik belgisi va boshqa umumlashgan ma’nolariga ko‘ra atash ma’noli so‘zlar va affiksoidlar oralig‘ida turuvchi O‘tkir Hoshimov asarlarida qo‘llanilgan ayrim yordamchi so‘zlarning umumiy tavsifi, ularning ifoda imkoniyatlari hamda bugungi kunga qadar shakllanib kelgan evalutsiyasi haqida qisqacha ekskurs qilingan. Yordamchi so‘zlarning vazifaviy va ifoda semasi ayrim yuklamalar misolida yoritilgan.

  Джавлон Ибрагимов , Иродахон Ражабова

  450-453

  0   0

  • Читать
• 

  “MA’NAVIY IMMUNITET”NI SHAKLLANTIRISHDA “FAROSAT” KONSEPTINING O‘RNI Maqola shaxs ma’naviyati va uning ijtimoiy hayotdagi o‘rniga bag‘ishlangan bo‘lib, ma’naviyatning til vositasida ifodalanishi va tilshunoslik doirasida o‘rganilishini tahlil qiladi. Unda ma’naviyatning jamiyat tanazzulini oldini olishdagi ahamiyati ta’kidlanadi hamda til va ma’naviyat o‘zaro bog‘liqligi lingvoma’naviyatshunoslik yo‘nalishi nuqtai nazaridan ko‘rib chiqiladi. Xususan, “farosat” konsepti markaziy o‘rin tutib, uning aqliy, hissiy va axloqiy jihatlari, leksik-semantik guruhlari va til birliklari bilan bog‘liqligi atroflicha tahlil qilinadi. Maqola globallashuv sharoitida tilshunoslikning ma’naviyat muammosini o‘rganishdagi mas’uliyatini ta’kidlaydi va farosatning insonning ma’naviy yetukligidagi rolini ilmiy asosda yoritadi.

  Ф Юлдашев

  454-456

  0   0

  • Читать
• 

  JAHON TILSHUNOSLIGIDA FONOLOGIYA-FONEMA TUSUNCHALARINING O‘RGANILISHI Ushbu maqolada fonologiya hamda fonema tushunchalarining jahon tilshunosligida o‘rganilishi, dunyo tilshunosligida o‘z o‘rniga ega bo‘lgan yetakchili olim va tadqiqotchilarning fonema haqida bildirgan fikr va mulohazalarini haqida fikr yuritiladi.

  Юлдаш Ибрагимов

  457-459

  0   0

  • Читать
• 

  LUQMON BO‘RIXON “JAZIRAMADAGI ODAMLAR” ROMANIDA UNDALMALARNING USLUBIYATI Til o‘zining butun imkoniyatini, asosan, sintaksis bo‘limida namoyon qiladi. Tovush (fonetika), so‘z (morfologiya va leksikologiya), so‘z tarkibi, so‘z yasalishi hali til haqida muayyan tasavvurni berishi uchun bu birliklarni nutqiy (og‘zaki yoki yozma) qurshovda aks ettirish lozim bo‘ladi. Bunda so‘zlarning birikish xususiyatlari, gap hosil qilish imkoniyatlari va bu gaplar orqali yuzaga chiqarish mumkin bo‘lgan ma’no nozikliklarini taqdqiq etish, baholash uchun sintaksis bo‘limining ahamiyati katta hisoblanadi. Quyidagi maqolamizda Luqmon Bo‘rixonning “Jaziramadagi odamlar” romanida undalmalarning qo‘llanishi va bu orqali qahramonlar xarakteri, ruhiyatining ochib berilishida tutgan o‘rni haqida to‘xtalamiz.

  Джавлон Ибрагимов , шерали Тораев

  460-464

  0   0

  • Читать
• 

  O‘QUVCHILARDA NUTQNING TO‘G‘RILIGI VA MANTIQIYLIGI SIFATLARINI SHAKLLANTIRISH Ushbu maqolada nutqning og`zaki va yozma shakllari, ularning o`ziga xos xususiyatlari, nutqning kommunikativ sifatlari, xususan, gapda nutqning to`g`riligi va mantiqiyligi qo`llanilishi o`rganish, nutqning leksik-grammatik jihatdan to`g`ri shakllantirish, nutqni tahlil qilish, matn uchun mos bo'lgan fikrni tanlash xususiyati haqida fikr-mulohazalar yoritib berilgan.

  умида Тораева, Дилдор Осарова

  465-467

  0   0

  • Читать
• 

  SHAXSLAR NUTQIDA MADANIY MULOQOTNING SHAKLLANISHI Maqola sharqda muloqot madaniyatining paydo bo‘lishi, muloqot madaniyati bo‘yicha ilk ilmiy qarashlarning tarqalishi, og‘zaki oratorlik nazariyasi va turk mutafakkirlarining so‘z va nutq haqidagi qarashlari, odamlarni tarbiyalash bo‘yicha sharq talablarini, oratorlik va uning xususiyatlarini o‘rganishga bag‘ishlangan.

  Умида Ибрагимова

  468-471

  0   0

  • Читать
• 

  RAQAMLI TRANSFORMATSIYA DAVRIDA ILMIY MATN JANRLARI VA ILMIY MATNNING TARKIBI HAMDA MANTIQI TO‘G‘RISIDA Ushbu maqolada ilmiy matn janrlar turlari, bir-biridan farqi, yozilish uslublari misollar bilan keltirilgan. Malakaviy o‘quv va ilmiy ishlar: diplom ishi yoki bitiruv ishi, magistrlik dissertatsiyasi yozilishi va tuzilishi haqida fikr yuritiladi.

  И Худайназаров, С. Каримова

  472-474

  0   0

  • Читать
• 

  ГРАФИЧЕСКИЕ СХЕМЫ ПРАВИЛА В ОБУЧЕНИИ ОРФОГРАФИИ ИМЕНИ СУЩЕСТВИТЕЛЬНОГО В 8 КЛАССЕ СРЕДНЕЙ ШКОЛЫ. В данной статье рассматриваются графические схемы правила обучения орфографии имени существительного в 8 классе средней школы. Назначение этого вида наглядности состоит в том, чтобы в кратком и сжатом виде (иногда в формуле) показать сущность и содержание орфографического правила (или приема его применения). Условные обозначения, наглядно показывая структуру слова, где необходимо, используя цифровые пометы и сокращенные надписи, ставят вопросы к словам и проводят стрелки, показывая место ударения в слове, обозначая характер тех согласных, которые влияют на написание определенной орфограммы в слове, что приводит к желаемому результату.

  Баходир Муратов , Дилором Аманкулова

  475-477

  0   0

  • Читать
• 

  МЕЖКУЛЬТУРНАЯ КОММУНИКАЦИЯ В КОНТЕКСТЕ ДЕЛОПРОИЗВОДСТВА РОССИИ И УЗБЕКИСТАНА Статья посвящена межкультурной коммуникации в делопроизводстве между Россией и Узбекистаном, подчеркивая значимость исторических, экономических и культурных связей между двумя странами. В условиях глобализации понимание культурных особенностей и норм деловой коммуникации становится критически важным для успешного взаимодействия. В статье автор подчеркивает необходимость учета этих культурных факторов при взаимодействии в многоязычной среде, а также различия в форматах и структуре документов, что влияет на эффективность делового общения между представителями двух стран.

  о Лейченко

  478-481

  0   0

  • Читать
• 

  РОЛЬ СТРУКТУРНОГО АНАЛИЗА И УЧЕБНЫХ ОПОР В ПРОЦЕССЕ ФОРМИРОВАНИЯ ОБОБЩЕННЫХ ЗНАНИЙ ПО РУССКОМУ ЯЗЫКУ Статья посвящена роли структурного анализа и учебных опор в процессе формирования обобщенных знаний у учащихся при обучении русскому языку. Рассматриваются ключевые аспекты структурирования учебного материала, включая установление родовидовых связей между понятиями, выстраивание логической структуры знаний и использование наглядных моделей. Подчеркивается важность схем и графических средств для эффективного усвоения материала и формирования теоретических обобщений. Также анализируется роль учебных опор – внешних и внутренних, которые поддерживают мыслительную деятельность учащихся. Особое внимание уделяется разработке системы знаков и символов, которые помогают в изучении языковых явлений и их связей. Статья представляет методические рекомендации для эффективного применения этих подходов в обучении русскому языку.

  Д Хамраев , Севара Мамажанова

  482-484

  0   0

  • Читать
• 

  PEDAGOGIK TEXNOLOGIYALARNING FILOLOGIK FANLARNI O‘QITISHDAGI SAMARADORLIGI Ushbu maqolada zamonaviy ta’lim tizimining ajralmas bir qismi bo’lgan pedagogik texnologiyalar, uning ta’lim tizimida tutgan o’rni, o’qish-o’qitish jarayonidagi samaradorligi, umumiy bir majmua ekanligi haqida ma’lumot beriladi.

  комил Маркаев, Шакхноза Джураева

  485-386

  0   0

  • Читать
• 

  TARJIMAGA O‘QITISHNI TASHKIL ETISHNING METODIK ASOSLARI Ushbu maqolada tarjima uslub va usullarini o‘qitishning o‘ziga xosliklari, bo‘lajak tarjimonlarning kasbiy kompetensiyasini rivojlantirish haqida ma’lumot berilgan. Shu bilan bir qatorda til birliklari semantik mazmunining milliy o‘ziga xosligi so‘z birikmasi, gap va matn tarkibidagi murakkab semantik majmualarning paydo bo‘lish metodlari haqida ham qisqacha to‘xtab o‘tilgan.

  ориф Бозоров

  487-489

  0   0

  • Читать