Barcha maqolalar - Pediatriya

Maqolalar soni: 1706
  • Такрорий бронхит - бу педиатрлар томонидан эҳтиёткорлик билан ёндашишни талаб қиладиган махсус нозологик бирликдир, чунки бу бир қатор сурункали респиратор касалликларнинг кейинги ривожланиши учун хавф омилидир. Касаллик нафас олиш касалликлари орасида этакчи ўринлардан бирини эгаллайди, турли муаллифларнинг фикрига кўра, бронхопулмонер касалликлар таркибида частотаси 5 дан 40% гача [5, 14, 16].
    Д Исламова, Ш Ибатова, Н Авезова, С Наимов
    174-176
    118   26
  • Камқонлик дунёда энг кўп тарқалган патологиядир. Камқонлик деб қоннинг бир ҳажмида эритроцитлар миқдорининг ва гемоглобин даражасининг пасайиши билан характерланадиган клиник-гематологик синдромга айтилади. Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилоти (ЖССТ) экспертлари фикрига кўра, жамоат саломатлигини сақлаш нуқтаи назаридан популяцияда камқонлик тарқалганлигини баҳолаш 3 гуруҳга бўлиб ўрганилади: кучсиз – 5% дан 19, 9% гача, ўртача – 20% дан 39,9% гача, юқори – 40% ва ундан кўп. Камқонликни аҳоли орасида тарқалганлиги 40% дан кўп бўлганда муаммо нафақат тиббий, балки ижтимоий-иқтисодий аҳамият касб этиб, давлат даражасида тадбирлар қабул қилинишини тақозо этади [2, 5, 8, 11]. Жаҳонда, ЖССТ маълумотларига кўра 1993-2005 йилларда, анемия билан 1,62 миллиард киши хасталанган. Бу ер юзи аҳолисининг 24,8%ни ташкил этади
    Ж Ризаев, O Кулиев
    181-184
    102   25
  • Туғма лаб ва/ёки танглай ёриғи (ССЛП) инсоннинг оғир нуқсонлари бўлиб, тананинг мураккаб анатомик ва функционал бузилишлари билан бирга келади (1-расм) [2, 4, 6]. Статистик маълумотларга кўра, туғма лаб ва танглай ёриғининг тарқалиши 1:1000 дан 5,38:1000 гача [5]. Республикамизда туғма лаб ва танглай ёриғи билан туғилиш даражаси юқори даражада сақланиб қолмоқда: ҳар 745 янги туғилган чақалоққа 1 та ҳолат [3].
    Р Шамсиев
    190-192
    112   25
  • Аутизмли болаларда соматик патологиянинг таркибида ошқозон-ичак тракти касалликлари, аллергик ва иммунопатологик касалликлари сезирлари равишда кўпроқ ташхисланади. Улардаги неврологик холат тананинг тарқоқлиғи, рефлексларда ўзғариш (тендон ва периостал рефлексларнинг энгил ассиметрик), кам нутг ишлаб чикариш ва ижтимойи мулокотда нуқсон бўлиши шаклида диффуз микросимптоматика билан ажралиб турарди
    Я Маджидова, Ф Дониёрова, Н Эргашева
    44-46
    104   25
  • Тиш каттик тукимасининг кариесли ва кариессиз жарохатлари, эпидемилогик тадкикотларга кура; Республикамизда кариес таркалиши 88-91% гача, кариессиз жа-рохатлар 33-37% кузатилиши тасдикланган ва касаллик таркалиш даражасининг камайиши кузатилмаяпти, балки профилактика ва даволаш чоралари олиб борилишига карамай, охир-ги пайтларда касалликнинг усиши кузатилмокда [19].
    О Яриева, С Гаффоров
    180-186
    153   35
  • Клинико-рентгенологик текшриш давомида 100 нафар чақалоқ текширишдан ўтказилди.Улардан 50 нафари ўз вақтида туғилган ва 50 нафари вақтдан олдин чала туғилишнинг I ва II даражалари билан туғилган. НБС билан туғилган чақалоқларга биринчи кунидан бошлаб алохида эътибор берилиши лозим. Пневмония билан касаллаган чала туғилган чақалоқларни рентгенологик текширилганда НБС га хос симптомлар кузатилди. Пневмония билан туғилган чақалоқларда НБС ми даражасини врач-рентгенолог томонидан бахолаш бемор боланинг умумий ахволини аниқлашда катта кумак беради. Пневмония билан касаллагнан янги туғилгин чақалоқларни рентгенолоник текшириш натижалари шуни курсатдики, ушбу текшириш амалиётини неонатал даврда олиб борилиши кераклиги хақида хулоса чиқаришга имкон беради.Янги туғилган чақалоқлар пневмонияси, айниқса чала туғилган ва хомила ичи ривожланиши кечикиши билан туғилган чақалоқлар НБС ми даражасини рентгенологик текшириш ўзининг кам инвазивлиги,беморга нисбатан нур юкламаси камлиги,кенг спекторлиги ва морфологик маълумотларини купроқ аниқлаш имконини беради. Бу эса ўз навбатида беморларга даво муолажаларни эрта бошлашга, айниқса нафас олиш бузилиши синдромида постгипоксик асоратларни адаптацион даврда даволашда катта кумак булади
    Ш Нарзикулов, Г Мардиева, М Абдуллаева, А Хуррамов
    60-62
    132   29
  • Иш максади хар хил шакллари билан касалланган болалар ва усмирлар хаёт сифатини урганишга баги-шланган. Беморларнинг лаборатор ва инструментал текшириш усуллари сил инфекциясини барча томонлари-ни камраб олмайди ва упка сили билан касалланган болалар ва усмирлар умумий ахволини тулик бахолашга имкон ярата олмайди. Хаёт сифатини бахолаш касалликии организмнинг физик, психологик ва социал фаоли-ятига таъсирини урганишга имконият яратади. Болалар ва усмирлар хаёт фаолиятининг тахлили йулдош ка-салликлари богланган холда урганилди. Pediatric Quality of Life Inventory - Peds QL саволномаси педиатрия сохасида кенг кулланилади. Саволнома 23 саволдан иборат, улар 4 шкалага яратилган. \ар бир саволга 5 вариант жавоблар бергиланган: «йук», «деярли хеч качон», «баъзида», «тез-тез», «деярли хар доим», ва улардан вазятга энг якинини танлаш лозим.
    Д Аджаблаева, A Эльгали
    21-25
    172   25
  • Болаларда дисметаболик нефропатия (ДН) фонида иккиламчи пиелонефритни шаклланиши педиатрияда ва нефрологияда актуал муаммолардан бири булиб хисобланади. Ишнинг максади: сурункали пиелонефрит билан касалланган болаларда комплекс даво чораларининг эндоген интоксикация (ЭИ) курсаткичларига таъси-рини аниклаш. 4 ёшдан 15 ёшгача булган 177 бола ДН фонида ривожланган сурункали пиелонефритни авж олиш даври билан булган бсморлар ва 30 бола соглом гурухни ташкил килди. Беморлар даволаш усулига кура 2 гурухга булинди. Текширувлар натижасида комплекс даво чоралари PJ1AT (регионал лимфотроп антибиоти-котерапия) ва витамин А ни кулланилиши дисметаболик сурункали пиелонефритни энг эффектив даволаш усули эканлиги аникданди. Бу даволаш усули конда АУК (альбуминнинг умумий концентрацияси) ва АЭК (альбуминнинг эффектив концентрацияси) микдорини ва буйраклар функциясини кайта тикланишига олиб келади.
    Н Ахмеджанова, И Ахмеджанов, A Ахматов, Ю Ахматова, Х Махмудов, Ф Хусенова
    31-34
    113   41
  • Муаллифлар томонидан 188 нафар сурункали колостазнинг суб ва декомпенсация кечими билан огриган бемор болаларда комплекс текшириш ва даволаш утказилган. Шулардан 162 (86%)нафар беморда узоқ вақт олинган комплекс консерватив даводан кейин яхши натижаларга эришилган. 26 (14%) та беморда комплекс даво натижаси булмаганлиги учун куйидаги курсатмалар операция килишга асос булди. Буларга, клиник томонидан, узок вакт комплекс консерватив давонинг бефойдалиги, йугон ичак тутилишининг кучайганлиги ва бемор ахволининг ёмонлашуви булса, ирригограммада йугон ичакнинг чузилиши, торайиши, ригидлилиги, кушимча ковузлокларнинг борлиги хисобига патологик уткир бурчакларнинг пайдо булиши, нотулик фиксация ва ротация холатлари асос булди. Операция усулларини танлашда беморнинг ёши ва йугон ичакдаги патологиянинг жойлашган жойи ва характери инобатга олинди. 3 ёшгача булган беморда - трансанал Делаторре-Мандрагон усули, мактабгача булган ёшда - корин –оралик йули билан Соаве - Ленюшкин усули ва катта ёшдаги болаларда эса, лапаратом йули билан йугон ичакни резекцияси ва фиксациясини амалга оширилди. Операция жараенида йугон ичакнинг узун ёки торайган кисми резекция килиниб, «коло-анал» ёки «коло- коло» анастомоз куйилди ва ичакнинг ёпишмаган кисмлари тикланиб, буралган жойлари кушимча фиксацияланиб, унинг меёрий анатомик структураси ва транзитор фаолияти тикланди. Операциядан кейинги эрта ва узок даврларда асоратлар кузатилмади.
    А Хамраев, У Мирзахмедов
    98-103
    126   33
  • Болаларда яссиоёқликни консерватив усулда даволаш тажрибаси келтирилиб, 120 нафар беморда турли этиологияли яссиоёқликларни плантография ва рентгенография усулида текшириш натижаларига асосланилган. Беморлар профилактик ва даво гурухларига ажратилган холатда ўрганилиб, этапли гипс лонгетада, кейинчалик эса гиперкоррекция холатида циркуляр гипс боғламаларда даволанди. Натижада касалликни эрта аниқлаш, даволаш орқали иккала гуруҳ беморларида яхши ва қониқарли натажалар олинди
    Н Эранов, Ш Эранов, Ф Холхужаев
    107-108
    117   24
  • Болалардаги пневмония, олдини олиш ва даволашда сезиларли ютуқларга қарамай, ҳали ҳам педиатриянинг энг долзарб муаммоларидан бири бўлиб қолмоқда. [3,5,16,18]. Сўнгги йилларда болалар ўртасида касалланиш кўпайди ва бу касалликдан ўлим нисбатан юқорилигича қолмоқда. Ҳақиқий амалиётда, айниқса амбулатория шароитида, болаларда пневмонияни эрта ташхислаш ва оқилона даволаш жиддий муаммолардир.
    Ш Ибатова, Ф Маматкулова, А Эргашев, А Суванкулова
    170-174
    183   49
  • Ушбу изланиш максади ОИВ - инфскцияси билан касалланган болаларда 30 та юкумли ва соматик ка-салликларнинг асорати отоантритларни тахлил килиш ва бахолашдан иборатдир. Куриниб турибдики, болалар 14 ёшгача булиб, шулардан угил болалар 4 та (33,3 %), киз болалар 8 та (66,7 %) ни ташкил этади. Ногора пар-данинг уз-узидан тешилиши 2 та (16.7 %) беморда кузатилди. 5 та (41.6 %) беморда диагностик тимпанопунк-ция ва 12 та беморда антротомия килинди. 12 та беморда отоантрит асорати сифатида отоген сепсис - 2 та (16.7 %), отоген менингит - 3 та (24.1 %), юз нервининг фалажи 3 та (24.1%), ва летал холат 1 та (1,6 %) беморда кузатилди. Шундай килиб, ОИВ - инфскцияси натижасида ривожланган отоантритни диагностика ва даволаш учуй тимпанопункция, парацентез, антротомия амалистларини бажариш, хдмда антибактсриал даволаш утказиш максадга мувофикдир.
    Н Нарзуллаев, Р Раджабов, Х Нуриддинов
    84-87
    148   25
  • Острый средний отит (ОСО) у ВИЧ-инфицированных детей относится к неотложной ЛОР- патологии и является проблемой не только для оториноларингологов, но и педиатров, детских инфекционистов. На основании ретроспективного анализа автором отмечается рост заболеваемости ОСО, учащение негнойных форм отита. Клинико-лабораторные данные обследования 35 ВИЧ-инфицированных больных детей с использованием ПЦР- тестирования и бактериологического исследования позволили автору судить об активности стрептококков, микоплазм, вирусов, хламидий и др. возбудителей в этиологии ОСО. Предложено комплексное лечение больных ОСО в оториноларингологическом, инфекционном отделении под наблюдением оториноларинголога с учетом этиопатогенеза заболевания.

    Н Нарзуллаев, Р Раджабов, Х Нуриддинов
    88-90
    105   21
  • Ушбу тадкикот ишида мактаб ёшидаги усмир болаларда гельминтозларнинг узига хос клиник намоёи булишини урганишда олинган натижалар келтирилди. Олинган маълумотлар гельминтозлар, хусусан атопик дерматит, экзема, аллергик конъюнктивит ва ринит, нейродермит ва бронхиал астма куринишидаги аллергик касалликларнинг куп учраши фонида диспептик, астеновегетатив бузилишлар билан кечиши хакида далолат беради.
    Э Шамансурова, М Шайхова, Д Каримова
    142-144
    123   23
  • Йил давомида кузатиладиган ринитда бошланғич вегетатив тонус холати ўрганилди. Кузатувда бўлган беморларнинг 42 нафари (68,9%) персистирлановчи формада ва 19 нафари (23,7%) эса rinitis intermitis ташкил этди. Изланишлар шуни кўрсатдики 28 нафари (54,9%) беморларда парасимпатикотония (ваготония) устунлиги аниқланди, 14 нафар (27,4%) эйтония (тинч холатда ВНТ мувозанатлашган) ва 9 нафар (17,6%) сипатикотония турларида бўлди. Умуман олиб қаралганда клиник кечишини турига қарамай ВНТ парасимпатик механизмлар зўриқиши билан кечади. Натижалар БВТ билан КАР кечишини боғлиқлигини кўрсатди. Шуларга асосланиб даволашда хам худди шундай боғлиқлик борлиги тахмин қилинди.
    А Арифов, А Далиев, Г Туйчиев, X Косимов, Л Низомов
    13-15
    74   28
  • Тадқиқот объекти бўлиб, 3 ёшдан 18 ёшгача бўлган сурункали вирусли гепатит билан оғриган 120 нафар болалар бўлди. Текшириш давомида умумий клиник, биохимик, махсус лаборатор, инструментал текшириш усуллари қўлланилди. Нурли диагностика усулларидан комплекс эхографик текширишлар, МСКТ, МРТ, жигар, талоқ, ўт йўлларини ультратовуш текшириш усуллари қўлланилди. Зарарланагн жигар гистологик тамойиллари ўрганилди, шунингдек статистика усуллари қўлланилди. Комплекс инструментал ва клиник-лаборатор усулларини бирга, ҳамда кўрсатмага кўра гистологик текширишларни сурункали вирусли гепатит билан оғриган болаларда қўллаш натижасида касаллик бошланғич босқичида диагноз мукаммал қўйилади, бу эса адекват даволаш чораларини ўтказишга имкон бериб, асоратларни ва касалликнинг оғир даражаларига ёки жигар циррозига ўтишини олдини олади.
    Ф Иноятова, А Сыдиков, Г Юсупалиева
    42-48
    90   21
  • Иш давомида эпидемиологик текширишнинг тавсиф-баҳолаш усули қўлланилди, қайталанувчи обструктив бронхит бўйича 2015-2017 йилларда касалхонага ётқизилган 12869 та касаллик тарихини ретроспектив таҳлил қилиш амалга оширилди. Биз қайталанувчи обструктив бронхит билан оғриган болаларни пайдо бўлиш частотаси ҳақида маьлумот олдик. Йиллар давомида болалардаги касалликнинг такрорланиш ҳоллари кўпайиб, иқлим шароитига боғлиқ "тўлқинга ўхшаш" эгри шаклида бўлади. Қайталанувчи обструктив бронхит 6 ойликдан 2 ёшгача бўлган болаларда тез-тез учрайди ва ўлимнинг энг юқори ўсиш даражаси 2 ва 8 ой орасида бўлади. Обструктив бронхитнинг қайталаниши асосан 1-марта кузатилди.
    Н Шавази, М Лим, М Тамбриазов, Ш Хусаинова
    132-134
    241   33
  • Прежлампсияси бор оналардан чала тугилган 40 та болада буйракларнинг функционал холати бахоланди. Маълум булдики, барча чала тугилган чакалокларда диурезнинг камайиши, сийдикнинг осмотик концентраци-ясининг пасайиши (бола хаётининг биринчи хафтасининг охирида ошади), бирок соглом болалар курсаткичи-га якинлашмайди, бунда энг куп узгаришлар преэклампсияси бор оналардан тугилган болалар гурухида куза-тилиб, азотисмия билан ксчади. Бу эса организмдаги катоболик жараснлар ва буйракларнинг азот махсулотла-рини экскрециясининг камайиши билан боглик.
    Ф Урунова, З Сафоева
    80-83
    97   21
  • Жами дизметаболик нефропатия асосида пневмония билан огриган 121 та эрга ёшдаги болалар текширидди, хамда шу ёшдаги 20 та синдик синдромисиз кечаёгган пневмония билан. болаларда буйракнинг парциал фаолияти купила™ текшириш усуллари ёрдамида бахоланди: когтгокча фильтрацияси, аммиак, титрланувчи кислоталик, сийдикнипг осмолярлиги, мстаболитлар (оксалатлар, уратлар, сийдик кислотаси) пинг бир ксча-кундузлик скрининги. Пневмония билан огриган дизмегаболик нефропашяли болаларда буирак парциал фаолияти, эригроциглар цигомембранаси сгруктур-функционал холатининг сезиларли даражад уз1яр1внлигини, липвдлар перекисли оксидианиши жараёнинин!' кучайиши аниклацци. Буирак зарарланиши кузатилган бемор болаларга муьтадиллаш (коррекция) максадида метаболитли даволаш.
    М Ахмедова, Р Шарипов, Н Расулова, З Махмудова
    12-15
    1539   28
  • IL-1, IL-8 активлаштириш ифодаланган ва нафас олишь тизими уткир яллигланиш касалликлари, болаларда уткир юкори нафас йули яллигланиши аникланган алохида цитокин холати билан 167 болалар тадкикот килиш асосида TNF-a, яллигланиш жараёнинииг таркибот караб. С-реактив оксил хусусан клиник анъавий узгаришлар ва касаллик кучайиб аниклаш нафас олиш тизими уткир яллигланиш касалликлари, лаборатория параметрлари ва яллигланиш белгилар сатхи узгаришлар уртасида богиликлик.
    A Зуфаров
    29-32
    167   23
  • 3 ѐшдан 15 ѐшгача бўлган 52 та болалар ва ўсмирларнинг Эхо КГ натижалари таҳлил қилинганда, уларда жойлашишига ва уйғунланишига қараб турли хил юракнинг кичик аномалиялари аниқланди, шулардан чап қоринча ва митрал клапаннинг кичик аномалиялари кўпчиликни ташкил этди. Болаларда юракнинг клиник ва функционал ахамиятли кичик аномалияларидан чап қоринчада нуқсонли жойлашган кўп хордалар юрак ритмининг бузилиши, юрак клапанларининг пролапси клапан тавақасининг ўзгариши ва гемодинамик аҳамиятли регургитация билан аниқланди.
    Ф Ачилова, А Жалилов
    33-35
    219   34
  • Тез ва узок муддат касалланиб турувчи болалар муаммоси псдиатрияда актуал ва тулик ечилмаган муаммолардан бири булиб хисобланади. Улар организмида химоя килувчи носпсцифик факторлар ва иммун системасининг айрим кисмларида буладиган аник бузилишлар топилган, шунинг учун ТКБни даволаш ва профилактикасида иммунокоррекция препаратини кулланиши асос булиб хисобланади. Иммуностимулятор сифатида Бронхо мунал препарат кулланилиши ТКБнинг касалланиш сонини камайтиради ва яшаш тарзини яхшилайди.
    Л Ирбутаева, Р Шарипов, A Расулов, Н Расулова, M Ахмедова
    33-36
    191   41
  • Сил касаллигига мослаштирилган санатор типидаги мактабгача таълим муассасалари тарбияланувчиларининг ота-оналарида сўровнома ўтказиш усули ёрдамида 1175 нафар болаларни тартиб жиҳатлари ва тарбияланиш шароитларини тавсифи ўрганиб чиқилди – асосий гуруҳ (220 нафар болалар) ва умумий типдаги мактабгача таълим муассасаси (МТМ) – назорат гуруҳи (955 нафар болалар). 12 ва ундан ортиқ ойлар давомида кўкрак сути билан боқилган асосий гуруҳдаги болалар сони назорат гуруҳига қараганда 1,8 марта камроқ бўлган; асосий гуруҳдаги болалар сони 1,1 марта кўпроқ бешикда катта бўлишган, шунга ўхшаш болалар муддатини 1,5 йилдан 2 йилгача ўтаганларда 1,3 марта кўпроқ бўлган. Ўртача 60% болалар соғлом турмуш тарзи элементлари ҳақида маълумотга оилада эга бўлганлар, 32% - МТМ да ва 8,5% - телевизор кўриш натижасида, болалар нашриётини чоп этишда Интернетдан фойдаланиш ҳолатларида. Мактабгача бўлган ёшдаги болаларни деярли 70% ҳолатларда тоза ҳавода сайр қилиш, суткалик уйқу, теледастурларни кўриш ва компьютерларда ўйин ўйнаш гигеник меъёрладан ошиб кетган. Сил касаллиги бор беморлар билан алоқада бўлган болаларда сурункали патологияларни ривожланиш хавфи даражасини ошишига компьютерда ўйин ўйнаш давомийлиги, болаларни кўкрак сути билан боқилиши, теледастурларни томоша қилиш, тоза ҳавода сайр қилиш ва болаларни бешикда катта бўлиши каби омиллар кетма-кет таъсир қилади.
    Л Башарова, С Умирова
    51-56
    228   21
  • Болаларда учрайдиган йирингли-яллиғланиш касалликларини даволаш комплексида регионли лимфатик антибиотикотерапиянинг самарадорлиги 335 нафар бемор болада ўрганилган. Беморларни 2 та гуруҳга бўлиб ўргандик. Асосий гуруҳдаги 207 нафар беморга даволаш комплексида антибиотиклар регионли лимфатик йўл билан шу соҳа лимфа оқими йўналиши, лимфа системасининг тузилиши, уларнинг анатомо-физиологик хусусиятлари ва касаллик кечишининг оғирлик даражасидан келиб чиққан ҳолда киритилди. Назорат гуруҳидаги 128 нафар беморга антибиотиклар аньанавий усуллар (т/о, м/и, в/и) билан юборилди. Болалар хирургиясида регионли лимфатик антибиотикотерапиянинг қўлланилиши даво якунларининг яхшиланишига, беморларнинг шифохонада ётиш кунларининг қисқаришига ва иқтисодий томондан анча фойда олинишига олиб келди
    М Норбеков, И Ахмеджанов, У Хайитов
    97-99
    111   19
  • Болаларда ичак касалликларини келиб чикиш сабабларини ва ривожланишини аниклаш максадида шакар билан зуриктириш утказилди. Текширилган беморлар орасида ичак касалликлар билан огриган беморлар куйидаги клиник вариантларга ажратилди: целиакия (5%), алиментар диспепсия (16,2%), ичаклар таъсирланиш синдроми (12,2%), дисахаридаз етишмовчилиги (69,4%). Целиакия касаллигида шакар билан зуриктириш утказишдан кейин гликемик микдор усиши 0 дан 0.83 ммоль/ л камайди. Алиментар диспепсияда гликемик микдор усиши 5,3 – 5,5 ммоль/л пасайиши кузатилди. Дисахаридаз етишмовчилигида эса гликемик микдор усиши (0,83-1,0 ммоль/л) хар хил пасайиши кузатилади. Болалар ичак касалликларда дифферинциалланган шакарли зуриктириш утказилиши касалликнинг этиопатогенез тушунчасининг кенг маънода ёритилиши беморларни патогенетик даволашни ва пархез таомларни буюришга асос булади
    А Рамазанова, X Облакулов
    108-110
    106   19