Ushbu maqolada Kul tigin bitigtoshida qo‘llangan ayrim leksik birliklar semantikasiga e’tibor qaratilgan. Shuningdek, yodnomada ifodalangan so‘zlar qadimgi turkiy til, eski turkiy til, eski o‘zbek adabiy tili manbalari hamda hozirgi o‘zbek adabiy tili bilan qiyosiy o‘rganilgan. Natijada bu atamalarning davrlar o‘tishi bilan rivojlanishi, o‘zgarishi va zamonaviy adabiy tilga ko‘chishi, faol qo‘llangan leksema turli omillar bois arxaiklashib qolishi, u o‘rnini boshqa tillardan o‘zlashgan so‘zlarga bo‘shatib berishi singari masalalarga oydinlik kiritilgan.
Uslub tilning tarixan tarkib topgan bir ko‘rinishi bo‘lib, o‘ziga xos tarkibi,birikish xususiyati va nutq vositalarini qo‘llash qonuniyatlari bilan ajralib turadi. Adabiy til uslubi bu ma’lum darajada adabiy til matnlarida o‘zining aniq ifodasini topgan, uslubiy bo‘yoqqa ega hamda uslub jihatidan betaraf til unsurlarini ongli ravishda tanlash asosida tashkil topgan ma’lum tizimdir
Данная статья посвящена изучению роли педагогических технологий в формировании языковой компетенции учащихся. Автор проводит анализ различных методов и подходов, используемых в образовательном процессе для развития языковых навыков. Особое внимание уделяется современным информационно-коммуникационным технологиям, таким как интерактивные доски, веб-ресурсы, онлайн-обучение и другие, их роль в развитии языковой компетенции и возможные преимущества для учащихся. В статье также представлены результаты исследований, которые подтверждают эффективность применения педагогических технологий для формирования языковой компетенции. Исследование позволяет сделать вывод о том, что правильно выбранные и использованные педагогические технологии способствуют активизации языковых навыков учащихся и повышают их общую языковую компетенцию
В этой статье представлен обзор ресурсов по изучению арабского языка, специально предназначенных для русскоязычных. Он предлагает ряд инструментов, стратегий и платформ для поддержки изучающих русский язык на пути изучения арабского языка. Ресурсы включают языковые курсы, приложения, онлайн-сообщества, культурные мероприятия и источники средств массовой информации. Используя эти ресурсы, российские учащиеся могут улучшить свои навыки арабского языка, углубить понимание арабской культуры и начать эффективную языковую практику.
Язык является носителем культуры, а язык отражает не только реальное существование, которое окружает человека, но и общественное самосознание народа, его менталитет, национальный характер, образ жизни, традиции, обычаи, нравы, ценности и мировоззрение. В статье рассматриваются основные задачи лингвокультурологии, развитие фольклористики, языкознания и культурологии, эмоционально-цветовые элементы военной лексики, факторы, влияющие на развитие военной лексики, задачи подбора лексики для лексики, наиболее сложные задачи, стоящие перед лингвистов и роль лингвокультурологии в создании военных терминов.
Xorazm shevalari leksikasining negizini asl turkiy tillarga xos bo‘lgan qatlam tashkil qiladi. Ma’lumki, qadimgi turkiy til manbasi bo‘lgan “Devonu lug‘otit turk” asaridagi leksemalar o‘g‘uz shevalarida eng ko‘p saqlanib qolgan. Shu bois, mazkur maqolada asar leksikasining Xorazm o‘g‘uz lahjasiga munosabati tadqiq etildi. O‘g‘uzcha so‘zlarning ma’nosidagi o‘zgarishlar, ularning etimologiyasi haqida fikr yuritildi.
Ushbu maqolada chet tillarini o'rganishda raqamli texnologiyalardan foydalanishning bir qancha samarador imkoniyatlari o’rganiladi va tahlil qilinadi. Raqamli texnologiya tushunchasi va uning chet tillarini o'qitishda qo'llanilishining turli zamonaviy usullari solishtiriladi va batafsil ko'rib chiqiladi. Raqamli texnologiyalarning uslubiy, didaktik va tarbiyaviy xususiyatlari ham tahlil qilinadi. Bundan tashqari, maqola mualliflari raqamli texnologiyalar asosida ta’lim jarayonining samaradorligini oshirishning xilma-xil algoritmlarini taklif qiladilar, shuningdek, tildan tilga tarjima qilish va til o'rganish uchun mo’ljallangan ba'zi uslubiyatlar va vositalarni taklif qilishadi.
Til – jamiyatda sodir bo‘lgan voqelik va o‘zgarishlarni o‘zida namoyon qiladigan, tadrijiy rivojlanib boradigan hodisadir. Til va jamiyat uzviy tarzda bir-biri bilan bog‘liq ekan, lug‘at tarkibi asrlar davomida o‘zgaradi. Jamiyatdagi ijtimoiy-siyosiy muhit, davr, jamiyatdagi o‘zgarish, shu jarayonni ifodalovchi ijtimoiy-siyosiy leksemalarda o‘z aksini topadi. Ma’lumki, har bir asar tili o‘ziga xos leksik ko‘lamiga ega. Bunga shu asar yaratilgan va asar voqealari ifodalangan davr, intralingvistik va ekstralingvistik omillar ta’sir qiladi. “Mehrobdan chayon” asari leksikasi XIX asr oxiri xonliklar davri XX asr jadidlar davriga oid ijtimoiy-siyosiy, iqtisodiy-madaniy, ma’rifiy-maishiy tushunchalarni aks ettiruvchi lug‘aviy birliklarni qamrab oladi. Mazkur maqolada Abdulla Qodiriyning “Mehrobdan chayon” asari leksikasi statistik tahlil qilingan hamda leksik birliklar tarixiy-etimologik jihatdan tadqiqi qilingan.
Filologik ta'limda talabalarning mustaqil o‘quv topshiriqlarini rivojlantirish tizimiga o'tishning amaldagi holati va istiqbollari, oliy ta’lim muassasalarini ilg’or jahon tajribalari asosida kredit-modul tizimining tamoyillari, ta'lim oluvchi, ta'lim natijalarini tan olinishi. Ta'lim traektoriyasini mustaqil shakllantirish imkoniyatini yaratilishi va akademik mobillik, baholarning to'planib borilishi, Professor-o'qituvchi, talabalarning fanga qiziqishi, hamda aniq belgilangan baholash tizimini joriy etilishi maqsadga muvofiq ekanligi asoslab berilgan.
Eski o‘zbek adabiy tilining taraqqiy etishida Alisher Navoiy va uning Lutfiy, Atoyi, Sakkokiy, Yaqiniy, Haydar Xorazmiy singari salaflari qatori, izdoshi Boburning ham o‘rni o‘ta salmoqli. Bobur qalamiga mansub nasr hamda nazmda bitilgan asarlarda XV-XVI yuzyillik o‘zbek adabiy tilining barcha sathlariga xos ashyoviy materiallar o‘z aksini topgani bilan xarakterlanadi. Bobur ijodining cho‘qqisi hisoblanmish “Boburnoma” matnida qo‘llangan so‘z boylik nafaqat ma’no-mazmunan rang-barangligi, balki qadimgi turkiy til (VII-X) va Qoraxoniylar davri ilk eski turkiy til (X-XII)da bor bo‘lgan tub qatlamni o‘z ichiga qamrab olganligi bilan ajralib turadi.
Ajdodlar kundalik turmush tarzida iste’molda bo‘lgan ko‘hna so‘zlarning Bobur tomonidan istifoda etilishini uning Ona tiliga nisbatan cheksiz mehri hamda samimiy hurmatining belgisi sifatda baholamoq darkor. “Boburnoma”da ishlatilgan arxaizmlarning muayyan qismi davrning boshqa manbalarida qayd etilmasligi Bobur fenomenining buyukligidan dalolat beradi.
This thesis describes the importance and the role of language and speech in cultural views. When the discuss about harmony of language, speech and culture comes to, it is necessary to dwell about relationship among language, speech and culture.
Ushbu maqolada til va indentiklik o‘rtasidagi munosabat bilan bog‘liq tadqiqotlarda psixologik yondashuvning ahamiyati xususidagi olimlarning fikr va mulohazalari bayon etilgan bo‘lib, u natijada lisoniy identiklik bilan bog‘liq tadqiqotlarda psixoanalizdan foydalanishning e’tibor qaratilishi lozim bo‘lgan jihatlarini o‘rganadi.
В статье раскрываются понятия интеграции и дифференциации как основных процессов развития языка, описываются исторические примеры интеграции и дифференциации и развитие данных процессов на современном этапе существования языка. Процесс интеграции языка, объясняемый глобализацией, вызывает противодействие в национальных языках, проявляющееся посредством укрепления процессов дифференциации.
Til birliklari, jumladan, uning leksik guruhlari ham sistema, struktura va me’yor yoki normalarining dialektik munosabati asosida yuzaga keladi. Bunda sistema el ementlarining yaxlit majmuidan, struktura esa shu majmuaning ichki tuzilishidan iborat bo‘ladi. Binobarin, til hodisalarini sistem-struktur aloqasida o‘rganish, birinchidan, sistema tashkil qiluvchi elementlar yig‘indisini belgilash va, ikkinchidan, mazkur elementlar orasidagi ichki munosabat va aloqalarni aniqlash, ularning o‘zaro pog‘onali (iyerarxik) joylashishi hamda bir elementning ikkinchi elementdan hosil bo‘lish yo‘llarini ochib berishni taqozo etadi. Buni til leksikasidagi so‘zlarni ma’lum guruhlarga ajratib o‘rganishda kuzatish
Har bir inson begona jamiyatga kirishdan avval, albatta, uning tilini va shu bilan birga beixtiyor oʼsha jamiyatning madaniyatini ham oʼrganishini taqozo etadi. Bu esa , o’z navbatida , har bir til oʼziga tegishli xalqning madaniyatini tarqalishiga xizmat qiladi. Ushbu maqolada til va madaniyatni uzviy bogʼliqligi tahlil etilgan
В данной статье принцип экономии является одним из факторов, характеризующих развитие языка, его сущность в языке, обеспечивающим максимальную передачу информации за короткий промежуток времени, иными словами, способствующим совершенствованию коммуникативной функции языка. .Он стремится избавиться от слов, слогов и грамматических форм, не несущих информации и не помогающих объяснить.Роль языка в эволюции языка не может быть абсолютной: в языке есть тенденции и явления, противостоящие как строгости, так и контракция, например, избыток языка и его частные случаи на уровне слова - протез и плеоназм.
This article is devoted to the research and review of several translational principles. Without these, the entire translation process could fall apart, and they are regarded as the main supporting pillars of translation. Here, the concept of translation and its fundamental components are discussed and highlighted. An problem that is thoroughly explored in this paper is the necessity of translation approaches for adopting the proper instructional methodologies for translation.
В этом исследовании изучаются специфические языковые, культурные и межличностные навыки, используемые гидами-переводчиками на этих трех языках. Сосредоточив внимание на этом конкретном лингвистическом созвездии, мы получаем более глубокое понимание проблем и нюансов, с которыми сталкиваются профессионалы, работающие в регионах с богатой культурной и языковой историей. Кроме того, в исследовании изучается, как глобализация и технологические достижения влияют на коммуникационную практику гидов-переводчиков, что требует постоянной адаптации и инноваций.
В статье ниже дается краткое описание триады реформ латинизации в Центральной Азии. При этом особое внимание уделяется целям и интересам как политических элит, инициировавших языковые реформы, так и их сторонников и противников. В статье анализируется реализация языковой политики и переход на латиницу в Центральной Азии. Анализ этой проблемы показывает, что руководство Советского Союза преследует задачу перехода на латиницу, что противоречит политике «коренизации». Ярким подтверждением негативных последствий процессов в этой сфере стало поведение в Центральной Азии; они служат прекрасными индикаторами степени свободы или несвободы общества от государственного контроля и от манипулирования общественным мнением со стороны политических элит.
Chet til o’qitish metodi - deyilganda chet til o"rgatishning amaliy,umumta"limiy, tarbiyaviy va rivojlantiruvchi maqsadlariga erishuvni ta"minlovchi muallim va o'quvchi faoliyatining majmuasi tushuniladi. Metod atamasi “ta'lim usullari yig'indisi ” va “ta'limning yo'nalishi ” ma'nolarida qo'llaniladi. Birinchisi ta'lim nazariyasida jarayon metodlar ma'nosida ishlatilsa,ikkinchi ma'noda uni o'qitish metodikasi tarixiga oid asarlarda uchratishimiz mumkin. Masalan, chct til o"qitishning tarjima metodi, tog'ri metod, ongli- qiyosiy metod, an'anaviy metod, intensiv metod va boshqalar hisoblanadi.
Ushbu maqolada til, nutq va madaniyatning о ‘zaro munosabati va modallik kategoriyasida tutgan о ‘mi haqida fikr yuritilgan. Til, nutq bilan madaniyatning о ‘zaro munosabati xususida gapirganda “madaniyat” tushunchasi xususida batafsil to ‘xtalish zarur.
O‘zbek adabiy tili tarixi shakllanishi jamiyatning iqtisodiy va siyosiy rivojlanish omillari bilan yaqin aloqada bo‘lgan ijtimoiy fikrlar tarixi, madaniyati va adabiyot tarixi bilan uzviy ravishda bog‘langan. Ammo tilning barcha xususiyat va tomonlari hamma vaqt ham jamiyat hayotidagi iqtisodiy va siyosiy o‘zgarishlarni bevosita, bir xilda aks ettiravermaydi. O‘z navbatida, tarixiy taraqqiyotning turli davrlarida til qurilishida va uning xizmat qilish sohalarida yuz beradigan o‘zgarishlar ham jamiyatning rivojlanishi bilan bir xil darajada bog‘langan emas.
Данная статья посвящена анализу реализации языковых единиц в речевой деятельности. Говорят, что язык следует изучать как систему. Реализация языковых единиц в речевой деятельности показана посредством анализа. На основе теоретических соображений изучено вертикальное и горизонтальное перемещение языковых единиц в речевой деятельности.
Maqolada xоrijiy til darslarida rоlli oʼyinlardan foydаlanish oʼquvchining xotirasidagi turli til birliklaridan erkin foydalanishga, til oʼrganishga boʼlgan motivatsiyani hоsil qilishga yordam berishi xaqida fikr yuritilgаn